Ακούω κηρύγματα, ομιλώ με τον αδελφό στην εκκλησία για διάφορα θέματα ωφέλιμα, μήπως υπάρχει κάτι που θα πρέπει να ενδιαφερθώ να μάθω αλλά το έχω αμελήσει; Εκτός από τον αδελφό στο δίπλα στασίδι υπάρχει και ο αδελφός που δεν είναι εκεί. Για τον αόρατο πόλεμο πήρα το κομποσκοίνι και τα διάφορα άλλα "ὅπλα τῆς στρατείας ἡμῶν", εφοδιάστηκα όμως και με το κουτί πρώτων βοηθειών ώστε συναντώντας έναν αδελφό τραυματισμένο από τους πλάνους να είμαι προετοιμασμένος ώστε να τον βοηθήσω; Είμαι σε άλλον αδελφό έτοιμος προς "ἀπολογίαν παντὶ τῷ αἰτοῦντι ὑμᾶς λόγον περὶ τῆς ἐν ὑμῖν ἐλπίδος"; Πόσες διαφορετικές μορφές έχει ο "ἡμιθανῆς τυγχάνων" της γνωστής παραβολής... Μήπως αμελώς εφοδιασμένος τον προσπεράσω και μοιάσω στον ιερέα και τον Λευίτη; Αλλά και μήπως μένοντας μοιάσω όχι στον Σαμαρείτη αλλά στον...νομικό, "ἐκπειράζων αὐτὸν";
εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς· πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως
Τὴν αἰχμαλωσίαν Σιών, σὺ ἐξείλου ἐκ Βαβυλῶνος κἀμὲ ἐκ τῶν παθῶν, πρὸς ζωήν ἕλκυσον Λόγε.
Ἐν τῷ Νότῳ οἱ σπείροντες δάκρυσιν ἐνθέοις, θεριοῦσι στάχυας, ἐν χαρᾷ ἀειζωΐας.
Ἁγίῳ Πνεύματι, πᾶσα ἀγαθοδωρία, ὡς Πατρὶ καὶ Υἱῷ συναστράπτει, ἐν ᾧ τὰ πάντα ζῇ καὶ κινεῖται.
Ἐὰν μὴ Κύριος οἰκοδομήσῃ οἶκον τῶν ἀρετῶν, μάτην κοπιῶμεν, τὴν δὲ ψυχὴν σκέποντος, οὐδεὶς ἡμῶν πορθεῖται τὴν πόλιν.
Ἐν τῷ Νότῳ οἱ σπείροντες δάκρυσιν ἐνθέοις, θεριοῦσι στάχυας, ἐν χαρᾷ ἀειζωΐας.
Ἁγίῳ Πνεύματι, πᾶσα ἀγαθοδωρία, ὡς Πατρὶ καὶ Υἱῷ συναστράπτει, ἐν ᾧ τὰ πάντα ζῇ καὶ κινεῖται.
Ἐὰν μὴ Κύριος οἰκοδομήσῃ οἶκον τῶν ἀρετῶν, μάτην κοπιῶμεν, τὴν δὲ ψυχὴν σκέποντος, οὐδεὶς ἡμῶν πορθεῖται τὴν πόλιν.
Τοῦ καρποῦ τῆς γαστρός, τῷ Πνεύματι υἱοποιητῶς σοι τῷ Χριστῷ, ὡς Πατρὶ οἱ Ἅγιοι πάντοτέ εἰσι.
Ἁγίῳ Πνεύματι, ἐνθεωρεῖται πᾶσα ἁγιότης σοφία, οὐσιοῖ πᾶσαν γὰρ κτίσιν, αὐτῷ λατρεύσωμεν. Θεὸς γάρ, ὡς Πατρί τε καὶ Λόγῳ.
Αντιαιρετικός περίπατος
στον 101° Ψαλμό
στον 101° Ψαλμό
Ο ψαλμός αυτός δεν δείχνει εκ πρώτης όψεως σαν θεολογικός και αντιαιρετικός αφού φαίνεται σαν Ψαλμός μετανοίας. Μάλιστα οι μελετητές του Ψαλτηρίου γνωρίζουν ότι υπάρχει μια ομάδα ψαλμών που χαρακτηρίζονται ως ψαλμοί μετάνοιας.
Σαν 5ος ψαλμός μετανοίας θεωρείται ετούτος, ο 101ος.
Δηλαδή, εδώ παρουσιάζεται ένας ταλαίπωρος Ισραηλίτης, που ζει την αιχμαλωσία της Βαβυλώνος, μακριά από την Αγία πόλη, με κατεστραμμένο τον άγιο ναό της, συνειδητοποιεί την κατάσταση την δική του και τον ομοεθνών του, και γεμάτος πόνο και απελπισία συνθέτει ένα πονεμένο ποίημα μια προσευχή γεμάτη θλίψη.
Προσευχὴ τῷ πτωχῷ, ὅταν ἀκηδιάσῃ καὶ ἐναντίον Κυρίου ἐκχέῃ τὴν δέησιν αὐτοῦ.
Πρόκειται για την επιγραφή του ψαλμού, ακηδιώ εδώ σημαίνει γεμίζω θλίψη και μελαγχολία. Προσευχή ενός δυστυχούς ανθρώπου, όταν μελαγχολήσει και στραφεί προς τον Κύριο και εκχύσει ενώπιον του όλο το παράπονό του.
Η θλίψις του εξόριστου Ισραηλίτου επιτείνεται από τους χλευασμούς των Βαβυλωνίων, οι οποίοι ενεργουντο επί καθημερινής βάσεως, συνεχώς και ακαταπαύστως. Όλην την ημέραν ονείδιζόν με οι εχθροί μου, στίχος 9ος.
Εσείς είστε Ισραηλίτες, εσείς πιστεύετε ότι ο δικός σας Θεός είναι ο αληθινός, ενώ οι δικοί μας, ο Μαρντούκ, ο Άνου, η Ιστάρ, είναι ψεύτικοι. Εσείς θεωρείτε τον δικό σας Θεό τον Γιαχβέ δυνατό και τους δικούς μας αδύνατους και ανύπαρκτους. Που είναι ο αληθινός και δυνατός Θεός σας; Γιατί σας άφησε να περιπέσετε σε τέτοια χάλια;
Δεν του λέτε να δείξει την δύναμη του και να σας σηκώσει όρθιους;
Αυτοί οι ονειδισμοί και οι εμπαιγμοί έμοιαζαν με μαχαιριές που πλήγωναν την ψυχή του.
Το μόνο που του απέμεινε ήταν να κλαίει, ἐγενήθην ὡσεὶ νυκτικόραξ ἐν οἰκοπέδῳ, στίχος 7ος, δηλαδή κατάντησα σαν κλαψοπούλι που την νύχτα βγάζει θρηνώδεις κραυγές μέσα σε ερειπωμένο και ρημαγμένο σπίτι.
Αυτό θέλει να πει, ότι τον ταλαίπωρο Ισραηλίτη, τις νύχτες δεν τον έπιανε ύπνος, μέσα στο νυχτερινό σκοτάδι, που συμβόλιζε το σκοτάδι που είχε πέσει σε ολόκληρο το έθνος του, έκλαιγε και θρηνούσε, έβγαζε θρηνώδεις κραυγές ωσεί νυκτικόραξ. Διαβάζουμε στα λεξικά: Νυκτικόραξ: είδος κόρακος κρώζοντος κατά το διάστημα της νυκτός, νυχτοκόρακας. Όταν ήμουν μικρός στην πατρίδα μου, σε ένα ορεινό χωριό της Παρνασίδος, άκουγα τις νύχτες κλαψοπούλια. Μάλιστα μια φορά από ένα λόφο η μάλλον βουναλάκι, που λέγεται Άη Λιάς, γεμάτο έλατα και με ένα εξωκλήσι του προφήτου Ηλία στο κέντρο, κάποια νύχτα ακούγονταν κάποιες θρηνώδεις φωνές ασυνήθιστες.
Δίπλα μου βρισκόταν η γιαγιά μου, την ρώτησα : "Τι είναι αυτό;"
Μου απάντησε : "Είναι αγριοκόκορας, κλαψοπούλι".
Με αυτήν την χαρακτηριστική έκφραση, ἐγενήθην ὡσεὶ νυκτικόραξ ἐν οἰκοπέδῳ, ο ευσεβής Ισραηλίτης, εκφράζει την τραγική και αξιολύπητη κατάσταση του Ιουδαϊκού έθνους στον καιρό της Βαβυλώνιου αιχμαλωσίας. Φυσικά συναισθάνεται ότι όλο αυτό το κατάντημα, οφείλεται στις αμαρτίες του λαού οι οποίες παρόργισαν τον Θεό.
ἐπάρας κατέῤῥαξάς με με σήκωσες ψηλά και με σύντριψες στην Γη.
Όπως ένα πήλινο δοχείο το σηκώνει κάποιος ψηλά και στη συνέχεια το ρίχνει στη γη για να συντριβεί και να σκορπιστεί εδώ και εκεί, έτσι συνέβη με τον Ισραηλιτικό λαό.
Σηκώθηκε ψηλά ο λαός, ξεριζώθηκε δηλαδή από την χώρα του, και κατόπιν τινάχτηκε και συνετριβει σε αλλόφυλη γη, ἀπὸ προσώπου τῆς ὀργῆς σου καὶ τοῦ θυμοῦ σου, ὅτι ἐπάρας κατέῤῥαξάς με. Δεν είναι όλο το μοτίβο του Ψαλμού θλιβερό, σε κάποιο στίχους εκφράζεται η γλυκιά ελπίδα ότι ο Κύριος θα κάνει έλεος και θα οικτηρίσει την Σιών, ακούωντας τις προσευχές των μετανοημένων και ταπεινών δούλων του. ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν προσευχὴν τῶν ταπεινῶν. Ο ποιητής του Ψαλμού ποθεί να του χαρίσει ο Θεός μακρά έτη, ώστε να προλάβει την ευλογημένη ημέρα της επανόδου του λαού στην γη των πατέρων του. Μην με πάρεις στη μέση της ζωής μου, δώσε παράταση στον χρόνο της ζωής μου, μάκρυνε τις ημέρες μου, εσύ ζεις έτη ατελείωτα από γενεά σε γενεά, μὴ ἀναγάγῃς με ἐν ἡμίσει ἡμερῶν μου· ἐν γενεᾷ γενεῶν τὰ ἔτη σου, στίχος 25ος.
Εδώ υπάρχει ένας ωραίος αντιθετικός λόγος.
Εμείς οι άνθρωποι ζούμε λίγα έτη, εσύ ο Κύριος, ζεις από γενεά σε γενεά, τα έτη σου δεν τελειώνουν, κανε έλεος, και χάρισε μου μερικά χρόνια, για να προλάβω την απελευθέρωση του λαού μου.
Ο Θεοδώρητος Κύρου στο ωραίο και μεγάλο έργο του, ερμηνεία εις τους Ψαλμούς, σχολιάζοντας τον 25ο στίχο παρατηρεί: Εν γενεά γενεών τα έτη Σου, Συ γαρ απέραντον έχεις το είναι, και ράδιον (εύκολο) Συ, και τους άλλους μακροβίους εργάσασθαι.
Σε σένα που ζεις απέραντο χρόνο, και έχεις απέραντη ύπαρξη, είναι πολύ εύκολο να χαρίσεις σε κάποιους ανθρώπους πολλά χρόνια, και να τους καταστήσεις μακρόβιους.
Εσύ Θεέ μου έχεις χιλιάδες, μυριάδες, ατελείωτα έτη ζωής, δώσε μου λοιπόν και εμένα τριάντα, πενήντα, εξήντα χρόνια ακόμη, για να προλάβω την επιστροφή στην Σιών.
Καθώς ο λόγος ανεφέρθη στα προσόντα του Θεού, έγινε στην συνέχεια πιο θεολογικός και πιο ωραίος, μεγαλοπρεπής θεολογικός λόγος, εσύ Κύριε στην αρχή, θεμελίωσες την Γη και έργα των δικών σου χειρών είναι οι ουρανοί, αυτοί θα απολεσθούν ενώ εσύ διαμένεις αμετάβλητος, αυτοί θα παλιώσουν σαν ρούχο που φορούμε και σαν επανωφόρι θα τους τυλίξεις και θα αλλάξουν, εσύ όμως είσαι πάντοτε ο ίδιος και τα έτη σου δεν θα εξαντληθούν. Ο Θεός είναι δημιουργός του ουρανού και της Γης, αλλά τα δημιουργήματα του, ολόκληρο το Σύμπαν, κάποια μελλοντική ημέρα θα χαλάσουν και θα χάσουν τη σημερινή μορφή. Με την επέμβαση του Θεού θα αλλαγούν και θα πάρουν άλλο σχήμα.
Ο Θεός όμως δεν υπόκειται σε μεταβολές πάντοτε παραμένει ο ίδιος, ο αυτός, σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, όπως λέγει και ο Ιερός Χρυσόστομος στην ευχή της αναφοράς ἀεὶ ὤν, ὡσαύτως ὤν. Ο Θεός είναι επίσης αιώνιος, παντοτινός, χωρίς χρονικούς περιορισμούς, χωρίς αρχή και χωρίς τέλος, σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσιν.
Δεν υπάρχει περίπτωση προχωρώντας προς το μέλλον, να ελαττωθούν τα έτη του Θεού και κάποτε να τελειώσουν, είναι αιώνιος, ατελεύτητος.
Τώρα ας ελέγξουμε κάποιες φράσεις του Ψαλμού, στην αρχή διαβάζουμε, Κύριε εισακουσον της προσευχης μου, στο 13ο στιχο, συ δε Κυριε, εις τον αιώνα μένεις, στον 16ο στιχο, καὶ φοβηθήσονται τὰ ἔθνη τὸ ὄνομά σου, Κύριε, στον 17ο στίχο, ότι οικοδομήσει Κύριος την Σιων, στον 20ο στιχο, Κύριος ἐξ οὐρανοῦ ἐπὶ τὴν γῆν ἐπέβλεψε, στον 22ο στίχο, τοῦ ἀναγγεῖλαι ἐν Σιὼν τὸ ὄνομα Κυρίου, στον 23ο στίχο, συναχθῆναι........βασιλεῖς τοῦ δουλεύειν τῷ Κυρίῳ. Σε όλες αυτές τις φράσεις αν λάβουμε υπ όψιν μας το Εβραϊκό πρωτότυπο, θα διαπιστώσουμε, ότι με το όνομα Κύριος, αποδίδεται το όνομα Γιαχβέ.
Γιαχβέ ας εισακούσεις την προσευχή μου, εσύ Γιαχβέ διαμένεις αιώνια, ο Γιαχβέ κοίταξε από τον ουρανό προς την Γη, και λοιπά και λοιπά.
Όπως έχουμε πει και άλλη φορά, Γιαχβέ είναι το Τετραγράμματον όνομα του Θεού, του αληθινού Θεού στον οποίον πίστεψαν ο Αβραάμ, ο Ισαάκ, ο Ιακώβ, και όλοι οι απόγονοί τους. Όπου συναντάται στην Γραφή αυτό το όνομα, δεν υπάρχει ουδεμία περίπτωσις να μην αφορά τον αληθινό Θεό, τον Γιαχβέ. Ορισμένες φορές συναντάται συντετμημένο, Γιάχ. Έτσι λέμε Χαλελού Γιάχ, Αλληλού-ια, δηλαδή αινείτε τον Κύριον.
Λοιπόν στον εν λόγω ψαλμό, τον 101ο, υπάρχει ο Γιαχβέ στον οποίο προσεύχεται με πόνο ψυχής ο ταλαιπωρημένος και πικραμένος από την Βαβυλώνια αιχμαλωσία Ισραηλίτης.
Υπάρχει ο Γιαχβέ στον οποίο στρέφονται όλες οι ελπίδες των εξόριστων Ιουδαίων για επάνοδο στην πατρική γη, υπάρχει ο Γιαχβέ ο οποίος σύμφωνα με τους τελευταίους στίχους δημιούργησε τον ουρανό και την Γη και ο οποίος είναι όχι μόνο αμετάβλητος αλλά και αιώνιος. Ποιος είναι αυτός ο Γιαχβέ;
Σε ποιον Γιαχβέ ομιλεί ο θλιμμένος Ιουδαίος; είναι ο Πατέρας; είναι ο Υιός; είναι το Άγιο Πνεύμα; Την απάντησή, μας την δίνει ο Απόστολος Παύλος.
Μελετώντας την περικοπή Εβραίους α' 10-12, διαπιστώνουμε ότι ο Γιαχβέ του 101ου Ψαλμού, είναι ο Υιός του Θεού. Τα λόγια, κατ᾿ ἀρχὰς σύ, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί· σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσιν.
Αυτά τα λόγια αφορούν το πρόσωπο του Υιού.
Η συνάφεια του λόγου του αποστόλου Παύλου έχει ως εξής: μην νομίσετε ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ένας άγγελος, αν ήταν άγγελος δεν θα τον αποκαλούσε η Γραφή δημιουργό αιώνιο Γιαχβέ, τέτοια λόγια δεν πάνε στους αγγέλους, σε αυτούς πάνε άλλα λόγια, όπως εκείνα του 103ου Ψαλμού, αυτός που κάνει τους αγγέλους Του σαν τους άνεμους και τους λειτουργούς Του φλόγα πύρινη, παράβαλε Εβραίους α'7, προς μεν τους αγγέλους λέγει, έτσι γράφει ο Απόστολος και προσθέτει τον 4ο στίχο του 103ου Ψαλμού ὁ ποιῶν τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα καὶ τοὺς λειτουργοὺς αὐτοῦ πυρὸς φλόγα, ποιο κάτω παραπέμπει σε τρεις Ψαλμούς, σημειώνοντας ότι αυτές οι παραπομπές, δεν αφορούν τους αγγέλους, αλλά τον Υιόν, είπε προηγουμένως: και προς μεν τους αγγέλους λέγει, τώρα σημειώνει: προς δε τον Υιόν λέγει, και παραθέτει καταρχήν στίχους από τον 44ο Ψαλμό.
Αυτοί οι στίχοι διακηρύττουν ότι ο Υιός είναι αληθινός Θεός, δίκαιος Θεός, καθήμενος σε αιώνιο βασιλικό θρόνο.
Μετά από αυτή την παραπομπή γράφει το "και" για να παραπέμψει και στον Ψαλμό που εξετάζουμε, τον 101ο, δηλαδή και τα προηγούμενα, από τον 44ο Ψαλμό, και τα επόμενα από τον 101ο Ψαλμό, αναφέρονται στον Υιό.
Αλλά όπως είδαμε στον 101 πρώτο Ψαλμό υπάρχει έξη φορές το όνομα Γιαχβέ, με άλλα λόγια ο Υιός του Θεού σε ετούτον τον Ψαλμό, ονομάζεται έξι φορές Γιαχβέ.
Εφόσον λοιπόν ο Υιός είναι Γιαχβέ, γιατί οι διάφοροι αιρετικοί όπως λόγου χάριν οι μάρτυρες του Ιεχωβά ισχυρίζονται ότι είναι κτίσμα;
Μπορεί σύμφωνα με τα δεδομένα της Βίβλου να αποδοθεί σε κάποιο κτίσμα το όνομα το Τετραγράμματο; Μπορεί να χαρακτηρισθεί ένα κτίσμα ως αναλλοίωτος και αιώνιος Θεός; σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσιν; Μπορεί σε ένα κτίσμα να πει ο ευσεβής Ιουδαίος κατ᾿ ἀρχὰς σύ, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί; Αυτό έλειπε τα κτίσματα να μετατραπούν σε κτίστη....
Όποιος με καθαρή καρδιά και καθαρό μυαλό μελετήσει τον 101ο Ψαλμό και παράλληλα το πρώτο Κεφάλαιο της προς Εβραίους Επιστολής θα το δει ολοκάθαρο, ότι ο Υιός είναι Γιαχβέ, όπως είναι και ο Πατήρ, όπως και το Άγιον Πνεύμα.
Καταλαβαίνετε τώρα πόσο μεγάλη βλασφημία είναι να κατατάσσουν οι αιρετικοί τον Υιό του Θεού στα κτίσματα ;; Αν κάποιος προσφωνήσει ένα Στρατηγό, δεκανέα, είναι πράγμα απαράδεκτο. Αν τον Αρχιστράτηγο τον θεωρήσει απλό στρατιώτη, αυτό είναι ακόμη πιο απαράδεκτο. Αυτά όμως δεν μπορούν να συγκριθούν με το κακό που κάνουν οι αιρετικοί.
Τον αιώνιο Υιό του Θεού, τον Παντοδύναμο, τον Δημιουργό του Σύμπαντος, τον Γιαχβέ, τον κατεβάζουν στο επίπεδο των κτισμάτων !
Συγκεκριμένα, στο επίπεδο των αγγέλων !
Τον κατατάσσουν στα όντα, που κάποτε βρίσκονταν στην ανυπαρξία !
Τον κατατάσσουν στα όντα, που κάποτε βρίσκονταν στην ανυπαρξία !
Πιο μεγάλη βλασφημία από αυτή, δεν μπορεί να υπάρξει !
Εκείνον που είναι έξω από τα όρια του τόπου και του χρόνου, τον κάνουν κτίσμα, δηλαδή τον εγκλείουν στα δεσμά του τόπου και του χρόνου.
Μπορεί να ακούσουμε από τα χείλη των Ιεχωβιτών "εμείς τον αγαπούμε τον Χριστό, είναι Κύριος μας, εκτελούμε τις εντολές του" αυτό μοιάζει με κωμικό. Φαντάσου κάποιος να κάνει τον Στρατηγό, δεκανέα, και να του λέει, ότι τον αγαπά, και τον σέβεται, και τον υπακούει... Συνιστούμε στους ακροατές μας να μελετήσουν αργά και προσεκτικά τον 101ο ψαλμό και να εννοούν πίσω από τις λέξεις Γιαχβέ στο Εβραϊκό, Κύριος στην Ελληνική μετάφραση, το πρόσωπο του Υιού του Θεού.
Κατ᾿ ἀρχὰς σύ, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί· εσύ Υιέ του Θεού, στην αρχή, δημιούργησες τον κόσμο. Υπάρχουν δισεκατομμύρια γαλαξίες που πλησιάζουν το τρισεκατομμύριο και ο κάθε ένας από αυτούς έχει δισεκατομμύρια άστρα, όλα αυτά εσύ τα δημιούργησες. Με τέτοιους διαλογισμούς νιώθουμε το μεγαλείο του Υιού του Θεού αυτό που οι αιρετικοί το απορρίπτουν. Και δεν είναι μόνο ο Υιός του Θεού δημιουργός του Σύμπαντος, αλλά και Κυβερνήτης του, φέρων τε τὰ πάντα τῷ ρήματι τῆς δυνάμεως αὐτοῦ. Και αυτή η φράσις ευρίσκεται στο πρώτο κεφάλαιο της προς Εβραίους Επιστολής, και σημαίνει, ο Υιός του Θεού βαστάζει, περιφέρει, και κυβερνά τα πάντα, με το παντοδύναμο πρόσταγμα Του.
Όπως με ένα λόγο δημιούργησε τα πάντα, έτσι και με ένα λόγο τα διακυβερνά.
Δεν πρόκειται για λόγο ανθρώπων, αγγέλων, κτισμάτων, αν ήταν τέτοιος λόγος δεν θα μπορούσε να διαθέτει παντοδυναμία και να κατευθύνει τα Σύμπαντα, φέρων τε τὰ πάντα, αφού υπάρχει η λέξις πάντα, αντιλαμβανόμαστε ότι από το ένα μέρος έχουμε όλα τα δημιουργήματα, και από το άλλο, τον Δημιουργό τους και συντηρητή τους.
Αυτή είναι η Ορθόδοξος πίστις, αυτό είναι το ποτήρι με το καθαρό νερό, τα ποτήρια των αιρετικών έχουν θολό νερό.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου