Δέσιμο με αόρατα δεσμά
αγίου Δανιήλ Γούβαλη
Ξεκινούμε με μία αγιασμένη μορφή της Κύπρου.
Ο ενάρετος και λόγιος ασκητής Επιφάνιος, ο κατόπιν επίσκοπος Σαλαμίνας Κύπρου και μεγάλος πατήρ της Εκκλησίας μας, μαζί με έναν υποτακτικό του, τον Ιωάννη, επήγαν στα Ιεροσόλυμα να προσκυνήσουν τον τίμιο Σταυρό. Κατόπιν βρέθηκαν στα ασκητήρια της Αιγύπτου. Στην περιοχή της Άνω Θηβαΐδος συνάντησαν κάποιο μαθητή του αγίου Αντωνίου και δεν χόρταιναν να τον ερωτούν για τον θαυμαστό βίο του μεγάλου Οσίου. Στην συνέχεια κατευθύνθηκαν προς την περιοχή της Λεοντοπόλεως. Από πλευράς χρονολογικής βρισκόμαστε στα μέσα του 4ου μ.Χ. αι.
Εκεί υπήρχε κάποιο μοναστήρι, όπου μόναζε ένας άνδρας, ο Ιέραξ, που είχε αποκτήσει μεγάλο όνομα. Ασκήτευε πολύ. Από τότε που πήγε στο μοναστήρι δεν γεύθηκε ποτέ το λάδι και το κρασί. Του άρεσε να διδάσκει τα πλήθη των μοναχών και των προσκυνητών και να τους ερμηνεύει την Αγία Γραφή. Εθεωρείτο σπουδαίος διδάσκαλος. Ακόμη τον είχαν και σαν προορατικό. Από την Παλαιστίνη ο άγιος Επιφάνιος είχε ακούσει γι’ αυτόν και ποθούσε να τον συναντήσει.
Όταν συναντήθηκαν οι δύο μοναχοί, ο Ιέραξ ρώτησε τον Επιφάνιο από που κατάγεται και πως ονομάζεται. Εκείνος αποκρίθηκε: «Κατάγομαι από την Παλαιστίνη, και ονομάζομαι Επιφάνιος». Μόλις ο Ιέραξ άκουσε το «Επιφάνιος», κατελήφθη από αγωνία. Στην Αίγυπτο ήταν γνωστός ο Επιφάνιος για την μεγάλη του μόρφωση και την αγιοσύνη του. Την ώρα εκείνη υπήρχε στο μοναστήρι πολύς κόσμος, μοναχοί και λαϊκοί, οι οποίοι άκουγαν διδασκαλίες από τον Ιέρακα.
Ο λόγος συνεχίσθηκε και μετά τον ερχομό του αγίου Επιφανίου. Σε κάποια φάση της ομιλίας, ο Ιέραξ αναφέρθηκε στο θέμα της αναστάσεως. Είχε λανθασμένες ιδέες για την ανάσταση των σωμάτων. Δηλαδή δίδασκε ότι κατά την ανάσταση θα πάρουμε καινούργια σώματα. Το σώμα μας θα διαλυθή στην γη και θα εξαφανισθεί. Ο Θεός θα μας δώσει άλλο σώμα αντί αυτού που θα διαλυθή. Σαν στήριγμα αυτής της αιρετικής του διδασκαλίας είχε το χωρίο της Γενέσεως, «γη ει και εις γην απελεύση».
Καθώς άκουγε ο όσιος Επιφάνιος αυτές τις αιρετικές διδασκαλίες, άρχισε να ταράσσεται. Σε μια στιγμή δεν άντεξε άλλο. Στράφηκε προς τον Ιέρακα και είπε: «Λάβε δεσμό στο στόμα σου, για να μάθεις να μη διδάσκεις βλάσφημα για αυτά που ελπίζουμε». Από την στιγμή αυτή ο Ιέραξ υπέστη δύο κτυπήματα. Έκλεισε το στόμα του και με καμία δύναμη δεν το άνοιγε να προφέρει λόγο. Επίσης έμοιαζε σαν να ήταν καρφωμένος στην θέση του. Ακινητοποιήθηκε.
Όπως ήταν επόμενο, όλοι οι ακροατές γέμισαν θάμβος και κατάπληξη. Ένιωσαν πως ο Επιφάνιος διέθετε φοβερή πνευματική δύναμη. Γι’ αυτό και πρόσεχαν πολύ στην διδασκαλία που άρχισε να τους κάνη. Τους μίλησε για την ανάσταση. Με βάση τις σχετικές περικοπές της Αγίας Γραφής παρουσίαζε την ορθή διδασκαλία για την ανάσταση των σωμάτων. Ο λόγος του κράτησε τρεις ώρες. Φάνηκε ολοκάθαρα ότι η διδαχή του Ιέρακος ήταν αντίθετη με την Αγία Γραφή. Όλοι τους κατάλαβαν ότι πρόκειται να αναστηθούμε με τα δικά μας σώματα, τα οποία θα αποκτήσουν την ιδιότητα της αφθαρσίας.
Σαν τελείωσε τον λόγο του, στράφηκε προς τον Ιέρακα: «Να διδάσκεις λόγο αληθινό και να ακούς την ορθή πίστη». Έτσι του μίλησε, και τον έλυσε από τον δεσμό. Ο ‘Ιέραξ συντετριμμένος και μετανοημένος ομολόγησε το σφάλμα του και την πλάνη του. Κατάλαβε ότι είχε πέσει έξω στο ζήτημα της αναστάσεως των σωμάτων.
Φαίνεται ότι με τις υπερβολικές ασκήσεις που έκανε, σχημάτισε την ιδέα ότι είναι μεγάλος ασκητής και μεγάλος όσιος. Έτσι αιχμαλωτίσθηκε από την υπερηφάνεια. Αλλά η υπερηφάνεια απομάκρυνε από πάνω του την χάρη του Θεού, με αποτέλεσμα να διδάσκει αιρετικά δόγματα.
Ωστόσο, στο βάθος της ψυχής του υπήρχε κάποια αγαθή πρόθεσις και ο Θεός βρήκε τρόπο να τον επαναφέρει στην ευθεία οδό. Η θαυματουργική δύναμις του αγίου Επιφανίου τον κατέστησε άλαλο και ακίνητο. Έτσι ταπεινώθηκε. Με την ταπείνωση, με την ακρόαση των ορθοδόξων λόγων του Αγίου, ίσιωσαν στο μυαλό του οι στραβές δογματικές έννοιες.
Μέσα στην ζωή διαφόρων ευσεβών και αγίων Χριστιανών, παρατηρούμε κάποιες φορές παρόμοιες θαυματουργίες: Ακινητοποιήσεις σ’ ένα τόπο, χωρίς δυνατότητα μετακινήσεως. Απώλεια της ομιλίας. Απώλεια της οράσεως κ.ο.κ. Όσο σκληρές κι αν φαίνονται αυτές οι θαυματουργίες, προέρχονται από την παιδαγωγική σοφία του Θεού.
Κάποια φορά ο άγιος Επιφάνιος βρέθηκε στην Περσία. Τον είχε καλέσει εκεί ο βασιλεύς της χώρας, για να θεραπεύσει την κόρη του που υπέφερε από δαιμονοκαταληψία. Πράγματι πήγε, την σταύρωσε τρεις φορές και την απάλλαξε από το πονηρό πνεύμα. Συγκινημένος ο βασιλεύς έσκυψε μπροστά στον Άγιο. Και όλοι όσοι βρίσκονταν κοντά στον άρχοντα έσκυψαν να προσκυνήσουν τον άνθρωπο του Θεού. Και του έλεγαν: «Άνθρωπε στολισμένε με την χάρη του Θεού, δείξε καλοσύνη προς τον βασιλέα. Γίνε πατέρας του κράτους. Μείνε για πάντα κοντά μας. Ο δαίμονας βασάνισε την βασιλοπούλα, αλλά εσύ ήρθες και τον έδιωξες»!
Ανάμεσα σ’ αυτούς που περιστοίχιζαν τον βασιλέα ήταν κι ένας μάγος, από τους πρώτους. Άνοιξε κι αυτός το στόμα του και είπε: «Ω μακάριε Επιφάνιε, ω πολυαγαπημένε μάγε. Ήρθες εδώ κι έδειξες την δύναμή σου. Κάνε μαθήματα, δίδασκέ μας. Όλοι οι μάγοι είμαστε πρόθυμοι να σε ακούσουμε και να σού κάνουμε υπακοή».
Μόλις άκουσε αυτά τα λόγια ο Επιφάνιος ταράχθηκε. Αυτό έλειπε να τον θεωρήσουν μάγο, να νομίσουν ότι την κόρη του βασιλέως την γιάτρεψε με την βοήθεια του σατανά. Δεν άντεξε αυτόν τον χαρακτηρισμό και στρεφόμενος προς τον μάγο είπε λόγια επιτιμητικά: «Λάβε δεσμό στο στόμα σου και γίνε άλαλος. Τον δούλο του Θεού μη τον νομίζεις άνθρωπο της αδικίας, μη τον θεωρής μάγο». Μετά από αυτά τα αυστηρά λόγια του αγίου Επιφανίου ο μάγος έχασε την λαλιά του και την ακοή του και επί πλέον ακινητοποιήθηκε στην θέση του.
Αυτό το θαυμαστό συγκλόνισε τον βασιλέα και την μεγάλη του συνοδεία. Όλοι τους έπεσαν καταγής, τόσο από φόβο, όσο και από ευλάβεια προς τον άνθρωπο του Θεού. Τότε ο Άγιος άπλωσε το χέρι του προς τον βασιλέα και του είπε με απαλή φωνή: «Σήκω, ηρέμησε και πήγαινε ήσυχος και υγιής στο δωμάτιό σου». Μετά από αυτά τα λόγια, όλοι ηρέμησαν και σηκώθηκαν όρθιοι. Στην συνέχεια ο ιερός άνδρας απευθύνθηκε προς τον μεγάλο μάγο: «Να καταλαβαίνεις τι βλέπεις και τι ακούς και να προσέχεις στην αλήθεια. Μη με παίρνεις για μάγο. Εγώ είμαι δούλος του Εσταυρωμένου. Τώρα μπορείς πάλι να ομιλείς και να ακούς, όπως και προηγουμένως. Και να γίνεις φίλος της αλήθειας». Ο μάγος ανακουφίστηκε γιατί λύθηκε από τον δεσμό του, και ομολόγησε ότι έσφαλε θεωρώντας τον Επιφάνιο ως μάγο.
Κατόπιν ο Άγιος είπε στον βασιλέα να μη συμβουλεύεται μάγους. «Να μη δίνης προσοχή σε μάγους, που είναι άνθρωποι ταραγμένοι και ακατάστατοι και απατούν με τα σκοτεινά τους έργα και τεχνάσματα». Δέκα ημέρες έμεινε ακόμη στο βασιλικό παλάτι και επέστρεψε στην Παλαιστίνη. Ο βασιλεύς της Περσίας ήθελε να τον κρατήσει για πάντα κοντά του. Τόσο πολύ τον ευλαβήθηκε. Μόνο όμως για δέκα ημέρες τον έπεισε.
Και ο μάγος εκείνος σ’ όλη την υπόλοιπη ζωή του δεν μπορούσε να ξεχάσει το δέσιμο που του έκανε ο Επιφάνιος — «ω μάγε, εχθρέ της αληθείας, μάθε μη λαλείν ατάκτους λόγους. Λάβε κατόχων εν τω στόματί σου, και έση μη λαλών αδιαλείπτως. Μη γαρ υπονόει Θεού δούλον μάγον υπάρχειν της αδικίας». Δεν ξεχνούσε πως μετά από αυτά τα επιτιμητικά λόγια μία αόρατη δύναμις τον έδεσε. «Ταύτα δε ειπών Επιφάνιος, ευθέως έμεινεν ο μάγος άλαλος, ακίνητος επί τω τόπω». Έπαθε δηλαδή ό,τι και ο Ιέραξ στην περιοχή της Λεοντοπόλεως της Αίγυπτου, που διαστρέβλωνε τα δόγματα της μελλοντικής αναστάσεως των ανθρώπων.
Ας έρθουμε λίγο στον βίο του μεγάλου θαυματουργού Ιεράρχου, του αγίου Σπυρίδωνος. Ο Άγιος πριν γίνει ιερεύς και αρχιερεύς, ασχολείτο με την κτηνοτροφία. Έβοσκε γιδοπρόβατα. Όταν έγινε επίσκοπος, συνέχισε να έχει το ποίμνιό του. Δηλαδή μαζί με τα λογικά του πρόβατα είχε και τα άλογα. Ποιμήν λογικών και άλογων προβάτων. Στην περιφέρεια της επισκοπής του υπήρχαν και πτωχοί. Για τις ανάγκες των πτωχών κρατούσε το ποίμνιό του. Ό,τι εισόδημα προερχόταν από αυτό κάλυπτε τις ποικίλες ανάγκες των ενδεών και των πενήτων.
Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που αρέσκονται σε κλοπές. Ανάμεσά τους και οι ζωοκλέπτες. Κάποτε ο άγιος Σπυρίδων βρέθηκε αντιμέτωπος μ’ αυτούς. Το συναξάρι του μας διασώζει ένα αξιοσημείωτο περιστατικό.
Επειδή ο Άγιος πίστευε ακράδαντα στην προνοητική δύναμη του Θεού, δεν φρόντιζε ιδιαιτέρως για την φύλαξη των προβάτων του. Αυτό το μυρίστηκαν κάποιοι επιτήδειοι και σχεδίασαν επιχείρηση ζωοκλοπής. Τώρα θα εκαυχώντο ότι έκλεψαν και από τα πρόβατα του Δεσπότη. Κάποια νύχτα λοιπόν ξεκίνησαν για την περιοχή, όπου ήταν το μαντρί του Αγίου. Πράγματι ήταν αφύλακτο. Κανείς δεν βρέθηκε να τους εμποδίσει. Ανεμπόδιστοι και ανενόχλητοι μπήκαν μέσα στην αυλή των προβάτων. Αλλά ξαφνικά συνέβη αυτό που πρώτη φορά το γνώρισαν. Κάποια αόρατη δύναμις τους ακινητοποίησε. Τα χέρια τους τα έφερε προς τα πίσω και τα έδεσε, όπως ακριβώς συμβαίνει με τους καταδίκους. Ούτε τα χέρια μπορούσαν να κινήσουν, αλλά ούτε από την θέσει τους μπορούσαν να μετακινηθούν στο ελάχιστο. Έμοιαζαν σαν καρφωμένοι στις θέσεις τους.
Να, πως το περιγράφει ο Μέγας Συναξαριστής: «Μόλις λοιπόν εισήλθον οι κλέπται εις την αυλήν, εις την οποίαν ήσαν τα πρόβατα ευθύς εδέθησαν αοράτως χείρας και πόδας με αόρατα δεσμά και αλύσεις. όθεν μη δυνάμενοι να σαλεύσουν, έστεκαν ούτως όλην την νύκτα, έχοντες οπίσω τας χείρας δεδεμένας ως κατάδικοι». Σ’ αυτήν την στάσι παρέμειναν όλη τη νύχτα μέχρι το πρωί, μέχρι την ώρα δηλαδή που ο επίσκοπος ήρθε στο μαντρί.
Μόλις τους είδε κατάλαβε τι συνέβη. Πλησίασε και με την προσευχή του και την ευλογία, τους έλυσε από το δέσιμο. Με ειρηνικό και ιλαρό πρόσωπο τους είπε: «Αι, παιδιά μου, ταλαιπωρηθήκατε απόψε. Ελάτε εδώ να πάρετε κάτι για τον κόπο της αγρυπνίας σας». Έδωσε στον καθένα από ένα κριάρι, ενώ παράλληλα τους συμβούλευε να αλλάξουν ζωή και να μη επιδίδονται σε κλοπές.
Εκείνοι φεύγοντας δεν ήξεραν τι να πουν. Αυτή τη νύχτα και αυτό το πρωί κατάλαβαν καλά τι σημαίνει θεϊκή δύναμις, αλλά και τι σημαίνει αγιοσύνη και καλοσύνη. Το πρώτο το ένιωσαν από το φοβερό δέσιμο που υπέστησαν. Το δεύτερο από την τόση αγάπη και τα πατρικά λόγια του Αγίου. Άλλος στην θέση του μπορούσε και να τους σκότωνε, με αγαθή συνείδηση ότι απαλλάσσει την κοινωνία από κάποια επικίνδυνα υποκείμενα ενώ ο άγιος Σπυρίδων τους χάρισε και από ένα κριάρι. Εδώ βλέπουμε ότι η συμπεριφορά ενός αγίου από την συμπεριφορά ενός κοινού και συνηθισμένου ανθρώπου διαφέρει όσο ο ουρανός από την γη.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου