Από τότε που οι Ιουδαίοι απέρριψαν τον αληθινό Μεσσία
δεν ανέδειξαν κανένα προφήτη, στον Χριστιανισμό σε κάθε εποχή
.......
Ερμηνευτικές προσεγγίσεις στην Αγία Γραφή
αγίου Δανιήλ Γούβαλη
Όταν λόγου χάριν διαβάζεις το βιβλίο των Αριθμών ότι ο Μωυσής έστειλε 12 άνδρες για να κατασκοπεύσουν την Γη Χαναάν και έναν από αυτούς, από την φυλή Εφραίμ, τον μετονόμασε από Αυσή σε Ιησούν κατανοεί αυτό που δηλώνουν αυτές οι λέξεις.
Όταν στο Δ' Βασιλειών γίνεται λόγος για τις τελευταίες συμβουλές που έδινε ο ετοιμοθάνατος προφήτης Ελισαίος στον βασιλέα του Ισραήλ Ιωάς, πώς να τοξεύσει και όταν έλεγε κάποια λόγια την ώρα του τοξεύματος, καταλαβαίνουμε αυτό πού σημαίνουν οι εν λόγω φράσεις. Όταν στο κατά Λουκά Ευαγγέλιο διαβάζουμε ότι ο 12ετής Ιησούς συνομιλούσε με τους διδάσκαλους του Ισραήλ και τους γέμιζε κατάπληξη με όσα έλεγε και εδώ κατανοούμε αυτό που δηλώνουν τα γράμματα και οι λέξεις αυτής της περικοπής. Αυτή είναι η κατά γράμμα, η ιστορική, ερμηνεία.
Η Βίβλος όμως είναι το αιώνιο βιβλίο, το βιβλίο του Θεού. Όπως ο Θεός είναι γνωστός και άγνωστος, προσιτός αλλά και μυστηριώδης και απρόσιτος, κατά παρόμοιο τρόπο και το βιβλίο του είναι προσιτό αλλά και μυστηριώδες. Κάτω από το γράμμα κρύβονται σαν κάτω από πέπλο πολλά μυστήρια, πολλές αλήθειες. Ένα παράδειγμα, στο 14 κεφάλαιο της Γενέσεως σε δυο στίχους γίνεται λόγος για τον βασιλέα της Σαλήμ Μελχισεδέκ και για την υποδοχή που έκανε στο νικητή Αβραάμ και για την ευλογία που έδωσε στον Αβραάμ.
Πίσω από τούς δυο αυτούς στίχους κρύβεται τόσο βάθος νοημάτων που απαιτείται να γραφεί ένα ολόκληρο βιβλίο για να το παρουσιάσει. Την αρχή την έκανε ο Απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους επιστολή εκεί αναφέρεται ότι ο λόγος για τον Μελχισεδέκ είναι πολύς και δυσερμήνευτος ε’11. Ο Μελχισεδέκ είναι τύπος του Χριστού ήταν βασιλεύς και ιερεύς και ο Χριστός έχει εκτός από το βασιλικό αξίωμα και το ιερατικό.
Μελχισεδέκ σημαίνει βασιλεύς δικαιοσύνης, ο Χριστός είναι βασιλεύς δικαιοσύνης κατά την ημέρα της Β' Παρουσίας του θα κρίνει δικαίαν κρίσιν Ιω. 7,24.
Του Μελχισεδέκ αποσιωπάται σκοπίμως ο πατέρας και η μητέρα, εμφανίζεται σαν απάτωρ και αμήτωρ και ο Χριστός σαν άνθρωπος δεν έχει πατέρα και σαν Θεός δεν έχει μητέρα, ας μη προχωρήσουμε περισσότερο. Ο Μελχισεδέκ προτυπώνει τον Ιησού Χριστό αυτό καταδεικνύεται όχι με την κατά γράμμα ερμηνεία, αλλά με την κατά πνεύμα.
Οι κατά πνεύμα ερμηνείες μπορούν να χαρακτηριστούν και σαν κρυπτόμενες ερμηνείες ή σαν ερμηνείες του βάθους. Ερμηνείες των βαθύτερων νοημάτων ή σαν πνευματικές θεωρίες ή σαν μυστικές θεωρίες. Όταν σε ένα Βιβλικό κείμενο βρούμε το βαθύτερο περιεχόμενο του και διαπιστώσουμε ότι αυτό αναφέρεται στο πρόσωπο και στο έργο του Χριστού τότε μιλούμε για τυπολογική ερμηνεία.
Η περίπτωση του Μελχισεδέκ που αναφέραμε προηγουμένως αποτελεί κλασσικό παράδειγμα, όσα γράφει η Παλαιά Διαθήκη για τον Μελχισεδέκ προσφέρονται για την εφαρμογή της τυπολογικής ερμηνείας. Το βαθύτερο νόημα τους συνδέονται με την εν Χριστώ αποκάλυψη. Ο ίδιος ο Κύριος κάνει χρήση της τυπολογικής ερμηνείας συνομιλώντας με τον Νικόδημο και αναφερόμενος σε περιστατικό της Μωσαϊκής εποχής, ας το δούμε. Όταν οι Ισραηλίτες προς το τέλος της πορείας τους στην έρημο γόγγυζαν υπερβολικά εναντίον του Μωυσή και του Θεού τιμωρήθηκαν με δηλητηριώδη φίδια, τότε ο Μωυσής μετά την μετάνοια του λαού κρέμασε ψηλά ένα χάλκινο φίδι και όποιοι το ατένιζαν γλίτωναν από τα θανατηφόρα δαγκώματα των φιδιών.
Ο Κύριος είπε στο Νικόδημο ότι αυτή η παλιά ιστορία προτυπώνει τον Σταυρικό του θάνατο και τις σωτήριες συνέπειες του για τους ανθρώπους. Επίσης ο Κύριος διδάσκει ότι το μάνα με το οποίο τρέφονταν οι Ισραηλίτες στην έρημο προτυπώνει τον άρτο της ζωής δηλαδή την Θεία Ευχαριστία, παράβαλε Ιωάννης 6,31-59.
Εκτός από την τυπολογική ερμηνεία έχουμε και την αλληγορική, κατά αυτήν το Βιβλικό κείμενο χρησιμοποιεί την αλληγορία που είναι σχήμα λόγου το οποίο ανήκει στην μεταφορά, κατά αυτήν την μεταφορά οι λέξεις ή οι φράσεις δεν έχουν την πρώτη τους σημασία αλλά μεταφέρονται από την μια έννοια στην άλλη.
Με την αλληγορική ερμηνεία το κείμενο ερμηνεύεται μεταφορικά και έχουμε δυο κατηγορίες αλληγορικής ερμηνείας, η μια είναι όταν διατηρείται και η κατά γράμμα ερμηνεία και η άλλη όταν απορρίπτεται. Ερμηνεία της πρώτης κατηγορίας είναι αυτή που συναντούμε στην Προς Γαλάτας Επιστολή. Στο βιβλίο της Γενέσεως υπάρχει μια ιστορία που αφορά τον Αβραάμ τη Σάρα και την Άγαρ, το κείμενο που περιγράφει αυτή την ιστορία προσεγγίζεται καταρχήν με την κατά γράμμα ερμηνεία, την ιστορική, προσεγγίζεται όμως και με την αλληγορική, έτσι διαπιστώνεται ότι ο λόγος της Γραφής έχει κρυμμένο πλούτο. Πίσω από ορισμένα πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης κρύβονται σπουδαίες αλήθειες της πίστεως μας. Διαπιστώνεται ακόμη ο μυστικός και άρρηκτος δεσμός μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης. Ας δούμε αυτήν την περίπτωση, η Σάρα και η Άγαρ, η πρώτη σύζυγος του Αβραάμ και μητέρα του Ισαάκ, η δεύτερη δούλη της Σάρας και μητέρα του Ισμαήλ που ήταν και αυτός γιος του Αβραάμ.
Η Σάρα διαφέρει από την Άγαρ στο θέμα της ελευθερίας, ανήκε στους ελεύθερους ανθρώπους, η Άγαρ ανήκε στους δούλους, δυστυχώς και σε εκείνα τα χρόνια υπήρχε ο θεσμός της δουλείας. Η Άγαρ ήταν δούλη της Σάρας και σαν δούλη δεν μπορούσε να ρυθμίσει της ζωή της όπως αυτή θα ήθελε, δεν ήταν δυνατόν να έχει προσωπική ζωή, ζούσε μέσα στον περιορισμό, μέσα στις δυσκολίες και φυσικά ένιωθε υποδεέστερη σε σχέση με τις γυναίκες που ήταν ελεύθερες, τις ζήλευε και τις μακάριζε.
Ο Απόστολος Παύλος χρησιμοποιώντας την ερμηνευτική μέθοδο της αλληγορίας μας λέει ότι η Σάρα εικονίζει την Χριστιανική εκκλησία όπου επικρατεί η ελευθερία, ενώ η Άγαρ την Ιουδαϊκή Συναγωγή όπου κυριαρχεί ο Μωσαϊκός νόμος με τις τόσο καταπιεστικές διατάξεις του. Από την Άγαρ προέρχονται οι 12 φυλές του Ισμαήλ που ζούσαν στην Αραβία, σε αυτήν την περιοχή υπήρχε το Όρος Σινά όπου δόθηκε στο Μωυσή ο σκληρός νόμος της Παλαιάς Διαθήκης. Το Σινά εικονίζει την Ιερουσαλήμ όπου κατοικούν οι Ιουδαίοι και ασκούν την Μωσαϊκή θρησκεία όπου επικρατεί το πνεύμα της δουλείας τὸ γὰρ Ἄγαρ Σινᾶ ὄρος ἐστὶν ἐν τῇ Ἀραβίᾳ, συστοιχεῖ δὲ τῇ νῦν Ἱερουσαλήμ, δουλεύει δὲ μετὰ τῶν τέκνων αὐτῆς· Γαλ δ’25. Δυο γυναίκες και δυο πόλεις, η Άγαρ δηλώνει την Ιερουσαλήμ όπου τελείται η Μωσαϊκή λατρεία όπου επικρατεί το δουλικό πνεύμα του Μωσαϊκού νόμου. Η άλλη γυναίκα η Σάρα εικονίζει την άνω Ιερουσαλήμ όπου επικρατεί η ελευθερία Γαλ δ’26 ἡ δὲ ἄνω Ἱερουσαλὴμ ἐλευθέρα ἐστίν.
Δυο τέκνα και δυο λαοί. Ο Ισμαήλ ο γιος της Άγαρ δηλώνει τον Ιουδαϊκό λαό, ενώ οι Ισαάκ ο γιος της Σάρας τον Χριστιανικό, όσα περιγράφονται στο βιβλίο της Γενέσεως για την συμπεριφορά του Ισμαήλ προς τον Ισαάκ δηλώνουν προφητικά την στάση των Ιουδαίων απέναντι στους Χριστιανούς Γαλ δ΄29 ἀλλ᾿ ὥσπερ τότε ὁ κατὰ σάρκα γεννηθεὶς ἐδίωκε τὸν κατὰ πνεῦμα, οὕτω καὶ νῦν. Δηλαδή, ο Ισμαήλ που γεννήθηκε κατά τους βιολογικούς νόμους κατά σάρκα, φερόταν εχθρικά προς τον Ισαάκ που γεννήθηκε με επέμβαση του πνεύματος του Θεού, το οποίο ενέργησε θαυμαστή κυοφορία και γέννηση.
Αντιστοίχως ο Ιουδαϊκός λαός φέρεται εχθρικά προς τον Χριστιανικό. Υπάρχουν και άλλες κρυμμένες αλήθειες, η κακή συμπεριφορά του Ισμαήλ συνεπάγεται και τιμωρία.
Και αυτός και η μητέρα του εκδιώκονται από τον οίκο του Αβραάμ και δεν έχουν κανένα δικαίωμα στην πλούσια κληρονομιά του Αβραάμ.
Η Άγαρ και ο Ισμαήλ αποκληρώνονται Γαλ. Δ’30 τι λέει η Αγία Γραφή να διώξεις την δούλη και τον γιο της διότι δεν θα λάβει κληρονομία ο γιος της δούλης μαζί με τον γιο της ελεύθερης. Τα πνευματικά χαρίσματα τα κληρονομεί ο Χριστιανικός λαός.
Ένα παράδειγμα, από τότε που οι Ιουδαίοι απέρριψαν τον αληθινό Μεσσία δεν ανέδειξαν κανένα προφήτη. Στον Χριστιανισμό σε κάθε εποχή αναδεικνύονται άνδρες με προορατικό χάρισμα. Κλασσική περίπτωση ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, αν θέλουμε να πάμε πιο βόρεια ο Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ, παραλείπουμε αυτούς που γνωρίσαμε στις ημέρες μας. Όλα τα δώρα και τα προνόμια που έφερε ο Χριστός τα απολαμβάνει ο Χριστιανικός λαός και αυτό δηλώνεται αλληγορικά από το γεγονός ότι ο Ισαάκ κληρονόμησε την περιουσία του Αβραάμ καθώς και την ευλογία που ο Αβραάμ έλαβε από τον Θεό. Τα πλούτη του Ισαάκ προεικονίζουν τις πλούσιες ευλογίες του Χριστιανικού λαού. Υπάρχουν και άλλες σπουδαίες αλήθειες που κρύβονται πίσω από συσχετισμούς μεταξύ Άγαρ και Σάρας αλλά για να μην γίνει ο λόγος κουραστικός σταματούμε εδώ.
Στο 24 και στο 25 κεφάλαιο του Δευτερονομίου είναι γραμμένοι κάποιοι νόμοι ανθρωπισμού, εκεί υπάρχει και μια εντολή που αφορά την συμπεριφορά των γεωργών στα ζώα που τους βοηθούν στις γεωργικές εργασίες.
Στο χωρίο κε' 4 συνιστάται να μην βάζει ο γεωργός φίμωτρο στο βόδι που εργάζεται στο αλώνισμα του σιταριού οὐ φιμώσεις βοῦν ἀλοῶντα. Εδώ εκτός από την κατά γράμμα ερμηνεία υπάρχει και η αλληγορική, δεν θα την υποψιαζόμασταν εάν δεν μας την φανέρωνε ο απόστολος Παύλος. Όπως τα βόδια εργάζονται σε γεωργική εργασία, στο αλέτρι και στο αλώνι, έτσι και οι απόστολοι κοπιάζουν στον πνευματικό αγρό της Εκκλησίας και δεν επιτρέπεται να στερούνται τα απαραίτητα υλικά αγαθά, οι Χριστιανοί οφείλουν να τους χορηγούν τα αναγκαία προς το ζην Α Κορινθίους θ’9-10 ἐν γὰρ τῷ Μωϋσέως νόμῳ γέγραπται· οὐ φιμώσεις βοῦν ἀλοῶντα. μὴ τῶν βοῶν μέλει τῷ Θεῷ; ἢ δι᾿ ἡμᾶς πάντως λέγει; δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγράφη, ὅτι ἐπ᾿ ἐλπίδι ὀφείλει ὁ ἀροτριῶν ἀροτριᾶν, καὶ ὁ ἀλοῶν τῆς ἐλπίδος αὐτοῦ μετέχειν ἐπ᾿ ἐλπίδι.
Στον νόμο του Μωυσή είναι γραμμένο δεν θα κλείσεις το στόμα του βοδιού που αλωνίζει μήπως ο Θεός σαν νομοθέτης ενδιαφέρεται για τα βόδια; Η μήπως ασφαλώς για εμάς τα λέει; Πραγματικά για εμάς είναι γραμμένο ότι αυτός που οργώνει οφείλει να οργώνει με ελπίδα και αυτός που αλωνίζει με ελπίδα ότι θα απολαύσει μέρος τους καρπού.
Στις προηγούμενες δυο περιπτώσεις από τα βιβλία της Γενέσεως και του Δευτερονομίου είδαμε αλληγορικές ερμηνείες οι οποίες υφίστανται παράλληλα με την κατά γράμμα ερμηνεία, έχουμε όμως και περικοπές όπου επικρατεί μόνο η αλληγορία εκεί δεν υφίσταται κατά γράμμα ερμηνεία διότι ο λόγος δηλώνει διαφορετικές πραγματικότητες από αυτές που εκ πρώτης όψεως φαίνονται.
Σχετικώς παραπέμπουμε στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης Άσμα Ασμάτων.
Πρόκειται για ένα ειδύλλιο όπου με διαλογικό και ζωηρό λόγο περιγράφεται η θερμή αγάπη δυο προσώπων εκατέρω των φύλλων. Το δεύτερο πρόσωπο είναι μια βοσκόπουλα η Σουλαμίτιδα ο αγαπημένος της άλλοτε εμφανίζεται ως ο βασιλεύς Σολομών και άλλοτε ως ποιμήν, το ειδύλλιο διαδραματίζεται άλλες φορές στην Ιερουσαλήμ και άλλες στην ύπαιθρο. Οι όμορφες εικόνες, η κομψότητα και η ευγένεια της εκφράσεως, ο πλούτος των αισθημάτων και ο υπέροχος λυρισμός δεν έχουν το προηγούμενο τους, όσοι καταλαβαίνουν από ποίηση αποκαλύπτονται. Ας σημειώσουμε ότι το Άσμα έθελξε και τον Νομπελίστα Γεώργιο Σεφέρη, το εξέδωσε το 1979 σε μεταγραφή.
Η αγάπη των δυο προσώπων του Άσματος δηλώνει αλληγορικά τον πνευματικό δεσμό Χριστού και εκκλησίας, Χριστού και κάθε μέλους της Εκκλησίας, του Θεού και κάθε αφοσιωμένης σε αυτόν ψυχής. Με τα λόγια του Άσματος γράφει ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης στολίζεται σαν νύμφη η ψυχή για τη πνευματική ένωση με τον Θεό, δια των ενταύθα γεγραμμένων νυμφοστολείτε τρόπον τινά η ψυχή προς την ασώματον τε και πνευματικήν και άυλον του Θεού συζυγίαν.
Οι έννοιες νύμφη ψυχή και νυμφίος Χριστός συναντώνται στην Γραφή και τους Πατέρες και στην υμνογραφία της Εκκλησίας μας, Ιδού ο νυμφίος έρχεται, Τον νυμφώνα σου βλέπω και λοιπά. Και στα Ευαγγέλια ο Κύριος χρησιμοποιεί αρκετά τον αλληγορικό λόγο, ορισμένες παραβολές του έχουν αρκετά αλληγορικά στοιχεία στην παραβολή. Λόγου χάριν του καλού Σαμαρείτη. Ο Κύριος κρύβεται πίσω από τον καλό Σαμαρείτη, η Εκκλησία πίσω από το πανδοχείο, τα μυστήρια της Εκκλησία πίσω από το λάδι και το κρασί, επίσης η παραβολή του καλού ποιμένος είναι περισσότερο αλληγορία και λιγότερο παραβολή, το ίδιο ισχύει και για την άμπελο του 15 κεφαλαίου του κατά Ιωάννη Ευαγγελίου εγώ ειμί η άμπελος υμείς τα κλήματα.
Πολλές από τις εικόνες που χρησιμοποιεί ο Κύριος στα κηρύγματα του είναι συμβολικές και σε αυτές ο λόγος είναι κατά το μάλλον και ήττον αλληγορικός, κάποιοι θεολόγοι μέτρησαν 13 τέτοιες συμβολικές εικόνες, ανάμεσα σε αυτές είναι και η ζύμη που δηλώνει την συμπεριφορά των Φαρισαίων, η συκιά που βγάζει κλαδιά και φύλλα και δηλώνει ότι πλησιάζει ο καιρός της Θείας οργής, η πέτρα που θεωρήθηκε άχρηστη από τους οικοδόμους η οποία δηλώνει το πρόσωπο του Χριστού, ο ναός που γκρεμίζεται και ανεγείρεται σε 3 ημέρες που σημαίνει τον θάνατο και την ανάσταση του Σωτήρος.
Εφόσον και ο ίδιος ο Κύριος δίνει τόση έμφαση στον αλληγορικό λόγο έχουν άδικο όσοι ερμηνευτές αντιπαθούν την αλληγορική ερμηνεία.
Εκτός από την αλληγορική ερμηνεία η Βίβλος προσεγγίζεται και με την αναγωγική. Σύμφωνα με αυτήν ο νους του αναγνώστου οδηγείται σε υψηλοτέρα νοήματα, από καταστάσεις όπου επικρατεί το υλικό το αισθητό στοιχείο αναγόμεθα σε κάτι υψηλότερο, σε μια ανώτερη ιδέα σε ένα πνευματικό ζήτημα.
Ενώ η Γραφή αναφέρει κάποιες φράσεις για τον κατά γράμμα Ισραήλ με την μέθοδο της αναγωγής πηγαίνουμε στον κατά πνεύμα Ισραήλ δηλαδή στον Χριστιανικό λαό, διαβάζουμε τον 128 Ψαλμό πλεονάκις ἐπολέμησάν με ἐκ νεότητός μου, εἰπάτω δὴ ᾿Ισραήλ· πλεονάκις ἐπολέμησάν με ἐκ νεότητός μου, καὶ γὰρ οὐκ ἠδυνήθησάν μοι. Αυτούς τους στίχους όταν τους ερμηνεύσουμε αναγωγικά θα δούμε πίσω από τους Φιλισταίους, τους Αμαληκίτες, τους Αιγυπτίους, τους Βαβυλωνίους, εχθρούς του Χριστιανικού λαού.
Και όπως τότε δεν μπόρεσαν αυτοί οι εχθροί να εξοντώσουν τον κατά γράμμα Ισραήλ έτσι ουκ ἠδυνήθησάν οι Γνωστικοί, οι Αρειανοί, οι Μονοφυσίτες, ο Νέρων, ο Διοκλητιανός, οι διάφοροι άλλοι αντίχριστοι παλαιοί και νεώτεροι να εξαφανίσουν τον κατά πνεύμα Ισραήλ, τον Ισραήλ της χάριτος. Έτσι μπορούμε τώρα να ξαναπούμε αυτούς τους στίχους πλεονάκις ἐπολέμησάν με ἐκ νεότητός μου, και λοιπά και να τους νιώσουμε με διαφορετικό νόημα. Η Ιερουσαλήμ χτίστηκε σε λόφους, ο πιο υψηλός είναι η Σιών.
Σύμφωνα με την συνήθεια της Παλαιάς Διαθήκης και τα βουναλάκια και οι λόφοι ονομάζονται όρη. Το όρος Σιών. Αν χρησιμοποιήσουμε την αναγωγική ερμηνεία ως Όρος Σιών θα εννοήσουμε την Χριστιανική εκκλησία. Θα παραθέσουμε ένα τμήμα από την ερμηνεία του Ιερού Χρυσοστόμου στον 9ο Ψαλμό.
Καθώς ερμηνεύει τον στίχο ψάλατε τῷ Κυρίῳ, τῷ κατοικοῦντι ἐν Σιών, ἀναγγείλατε ἐν τοῖς ἔθνεσι τὰ ἐπιτηδεύματα αὐτοῦ, σημειώνει ότι Σιών και Όρος Σιών είναι η Εκκλησία. Σιών δε κατά αναγωγήν η εκκλησία λέγεται, προσεληλύθατε γαρ όρει Σιών και Εκκλησία πρωτοτόκων και οικότως Όρος η Εκκλησία δια το βέβαιον και πάγιον και άσειστον, καθάπερ γαρ Όρος σαλεύσαι ου δυνατόν ούτως ουδέ του Θεού την Εκκλησίαν.
Δηλαδή σύμφωνα με την αναγωγική ερμηνεία Σιών ονομάζεται η Εκκλησία διότι λέγει ο απόστολος Παύλος έχετε προσέλθει στο όρος Σιών και στην σύναξη των εκλεκτών τέκνων του Θεού και είναι φυσικό να ονομάζεται η Εκκλησία όρος διότι έχει σταθερότητα, στερρότητα και είναι απαρασάλευτη.
Όπως ακριβώς δεν μπορεί κανείς να σαλεύσει το όρος έτσι ούτε την Εκκλησία του Θεού.
Στην Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται ότι ο προφήτης Ηλίας ανελήφθει ως εις ουρανόν με πύρινο άρμα, αυτό αν το ερμηνεύσουμε αναγωγικά θα δούμε πίσω από την άνοδο του προφήτου την πνευματική ανάβαση ενός Χριστιανού που αγωνίζεται να ξεφύγει από την αμαρτωλή έλξη των γήινων. Όταν προοδεύσει, όταν καλλιεργήσει την προσευχή, όταν ο νους του ανεβαίνει ψηλά και αντικρίζει τις ομορφιές του παραδείσου, έκανε κάτι αντίστοιχο με την πυρφόρο ανάληψη του Ηλία.
Όπως γράφει ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης αναληφθείσα τω πυρίνω άρματι ημών η διάνοια μετάρσιος προς τα ουράνια κάλλη μετατίθεται και συνεχίζοντας παρατηρεί ότι για να ανέβει ο προφήτης χρειαζόταν πύρινο άρμα, εμείς σαν πυρ θα εννοήσουμε αυτό για το οποίο μίλησε ο Κύριος, ήρθα να βάλω φωτιά στην Γη, αυτό που μερίστηκε στους μαθητές του Χριστού σαν πύρινες γλώσσες, δηλαδή το Άγιο Πνεύμα και ανεβαίνοντας εμείς δεν θα πλησιάσουμε στα αισθητά αστέρια, αλλά στα Θεϊκά νοήματα, τα οποία μέσω των λόγων της Γραφής που είναι λόγοι ουράνιοι και πνευματικοί περιαστράπτουν τις ψυχές μας.
Τι ωραίος Ελληνικός λόγος, πνεῦμα δὲ ἅγιον εἶναι τὸ πῦρ ἐννοήσομεν, ὅπερ βαλεῖν ἐπὶ τὴν γῆν ἦλθεν ὁ κύριος, τὸ ἐν γλωσσῶν εἴδει τοῖς μαθηταῖς μεριζόμενον, οὐκ ἀπ' ἐλπίδος ἡμῖν γενήσεται τὸ πλησιάσαι τούτοις τοῖς ἄστροις, τοῖς θείοις λέγω νοήμασι, τοῖς διὰ τῶν οὐρανίων τε καὶ πνευματικῶν λογίων τὰς ψυχὰς ἡμῶν περιαστράπτουσιν.
Τα λόγια της Γραφής για τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης εκπέμπουν λάμψεις οι οποίες είναι αστέρια. Λίγο πιο πάνω γράφει ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης ἀστέρες γάρ τινές εἰσιν ἀτεχνῶς αἱ τῶν θείων τούτων λογίων μαρμαρυγαί τε καὶ λαμπηδόνες τῶν τῆς ψυχῆς ὀμμάτων ὑπερλάμπουσαί τε καὶ ὑπερκείμεναι Κατὰ τὸ ὕψος τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τῆς γῆς.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου