Γέλασε ποτέ ο Χριστός ;
Γελουσε ο Χριστος ;
καὶ ἰδὼν αὐτὴν ὁ Κύριος ἐσπλαγχνίσθη ἐπ’ αὐτῇ καὶ εἶπεν αὐτῇ· Μὴ κλαῖε·
Μόλις ο Κύριος την είδε την σπλαγχνίσθηκε και της είπε: μην κλαις.
Ο Κύριος διακηρύσσει την χαρά την λυτρώσεως μας από την αμαρτία και την συμφιλίωση μας με τον Θεό. Ανάμεσα στα παιδιά βεβαίως και δεν θα ήταν βλοσυρός αλλά τα αγκαλιάζει και τα ευλογεί. Φαντάζεσαι τον Χριστό αγέλαστο και ανέκφραστο να το κάνει αυτό; Βεβαίως και όχι. Πως είναι δυνατόν να είναι λυπημένος ο Χριστός ανάμεσα στα γεμάτα χαρά παιδιά; Δεν λέγει σε αυτό το περιστατικό ότι την Βασιλεία του Θεού θα κληρονομήσουν όσοι γίνουν όπως τα παιδιά; Τι λέγει αγαπητέ μου ο Χριστός για την ανάσταση του στους μαθητές ; Καὶ ὑμεῖς οὖν λύπην μὲν νῦν ἔχετε· πάλιν δὲ ὄψομαι ὑμᾶς καὶ χαρήσεται ὑμῶν ἡ καρδία, καὶ τὴν χαρὰν ὑμῶν οὐδεὶς αἴρει ἀφ᾿ ὑμῶν. Βλέπεις ότι πρώτα ο Χριστός προσπαθεί να απαλύνει την θλίψη των μαθητών όταν θα τον δουν επάνω στον Σταυρό, και μετά μας διδάσκει ότι το χαμόγελο που προέρχεται από ψυχοσωτήρια χαρά είναι γνώρισμα του Χριστιανού ; Αν δίδασκε ότι είναι κακό να έχουμε χαρά και ότι ο Χριστιανός πρέπει να είναι σκυθρωπός αυτό δεν θα το έλεγε ποτέ.
Εδώ μάλιστα μιλάει λίγο πριν τον σταυρικό του θάνατο.
Τι πιο μεγάλη ευκαιρία από αυτήν την στιγμή να μιλήσει για την απαγόρευση του γέλιου και της χαράς; Και όμως ο Χριστός αυτήν την στιγμή διαλέγει για να διδάξει την χαρά.
Όχι μόνο δίδει παρηγοριά στους λυπημένους μαθητές αλλά τους ομιλεί για την χαρά διαρκείας που θα έχουν και αυτήν την χαρά δεν θα μπορεί να τους την αφαιρέσει κανείς.
Δεν θα ήταν χαρούμενοι οι Απόστολοι όταν είδαν τον αναστημένο Κύριο;
Τους φαντάζεσαι σκυθρωπούς; Βεβαίως και όχι.
Τα χείλη τους ήταν γελαστά όταν έβλεπαν ξανά τον Διδάσκαλο και μάλιστα αυτή η χαρά δεν θα ήταν παροδική όπως η λύπη όταν τον έβλεπαν επάνω στον Σταυρό, αλλά μια μόνιμη κατάσταση μέσα στην ψυχή τους. Βλέπεις την χαρά εκ καρδίας, την χαρά που εκπηγάζει μέσα από την καρδιά μας και αυτός είναι ένας λόγος που δεν μπορεί να την αφαιρέσει κανείς. Διδάσκει ο Θεός ότι το χαμόγελο που εξωτερικεύει την χαρά που προέρχεται από ένα γεγονός ωφέλιμο ή ψυχοσωτήριο είναι όχι μόνο εντός Χριστιανικής διδασκαλίας αλλά και φυσικό γνώρισμα του Χριστιανού, χωρίς αυτό ο Χριστιανός δεν είναι πραγματικός Χριστιανός. Με αυτό που είπε ταυτόχρονα διδάσκει ότι ένα πονηρό γέλιο που εξωτερικεύει πονηρή διάθεση δεν είναι σωστό. Τι λέγει ο Κύριος; ῞Οταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν.
Όταν νηστεύετε μη γίνεστε όπως οι υποκριτές σκυθρωποί και κατηφείς, διότι αυτοί αλλοιώνουν το πρόσωπό τους για να φανούν στους άλλους ότι νηστεύουν, αλήθεια σας λέγω ότι απολαμβάνουν ολόκληρον τον μισθό τους, δηλαδή τους επαίνους των ανθρώπων.
Βλέπεις πως αποστρέφεται την λύπη που προέρχεται από την υποκρισία;
Έτσι καταλαβαίνεις ότι αποδέχεται την χαρά και το χαμόγελο που προέρχεται από την αγαθή καρδιά, ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδία, μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης· ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός, ο κάθε ένας ας δίνει σύμφωνα με την αγαθή διάθεση της καρδιάς του και όχι με λύπη ή από ανάγκη, γιατί ο Θεός αγαπάει τον καλοσυνάτο και χαρωπό δότη. Ο Χριστιανός αγαπάει τον αδελφό του και χαίρεται όταν τον βοηθεί, έτσι δίδει με χαρά και αυτή η χαρά φαίνεται στο πρόσωπό του.
Τι κάνει ο καλός ποιμήν; καὶ εὑρὼν ἐπιτίθησιν ἐπὶ τοὺς ὤμους αὐτοῦ χαίρων, καὶ ἐλθὼν εἰς τὸν οἶκον συγκαλεῖ τοὺς φίλους καὶ τοὺς γείτονας λέγων αὐτοῖς· συγχάρητέ μοι ὅτι εὗρον τὸ πρόβατόν μου τὸ ἀπολωλός λέγω ὑμῖν ὅτι οὕτω χαρὰ ἔσται ἐν τῷ οὐρανῷ ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι ἢ ἐπὶ ἐνενήκοντα ἐννέα δικαίοις, οἵτινες οὐ χρείαν ἔχουσι μετανοίας. Χαίρει ο καλός ποιμήν Χριστός και μαζί του χαίρονται οι ουράνιες δυνάμεις όταν κάποιος σώζεται. Αυτή η χαρά προέρχεται από την πατρική αγάπη του Χριστού προς εμάς και την αδελφική αγάπη αυτών που είναι στον ουρανό προς εμάς.
Όμως η εσωτερική χαρά εξωτερικεύεται με το χαμόγελο, γιατί τι λέγει η Γραφή; Καρδίας εὐφραινομένης πρόσωπον θάλλει, δηλαδή όταν η καρδιά χαίρεται το πρόσωπο ανθίζει.
Πως ανθίζει αγαπητέ; Με το χαμόγελο. Είδες λοιπόν ξανά ότι το χαμόγελο όχι μόνο είναι γνώρισμα του πραγματικού Χριστιανού αλλά είναι φυσικό σε αυτόν ;
Ο Χριστός παραβρίσκεται στον γάμο της Κανά, άραγε τον φαντάζεσαι εκεί να κοιτάζει καλεσμένους και νιόπαντρους σκυθρωπός και βλοσυρός ;
Εν πρώτοις δεν θα συμμετείχε ο Χριστός στην γιορτή εάν ο Χριστιανός έπρεπε να είναι λυπημένος κατηφής και αγέλαστος. Η χαρά και το χαμόγελο στα χείλη των καλεσμένων προέρχονται από σωτήριο και ψυχωφελές αίτιο. Οι νιόπαντροι με την ευλογία του Θεού και με οδηγό αυτόν θα προχωρήσουν ως ένα τον δρόμο της σωτηρίας.
Μα και το θαύμα που διάλεξε να επιτελέσει στην γιορτή του γάμου μήπως δεν έδωσε χαρά στους καλεσμένους; Με αυτό ο Χριστός διδάσκει όχι μόνο ότι το χαμόγελο πρέπει να είναι στα χείλη μας αλλά και ότι οι νόμιμες απολαύσεις είναι επιτρεπτέες για τον Χριστιανό.
Βλέποντας τον Χριστό σε αυτόν τον γάμο θα σκεφτείς, τι ευτυχείς οι νιόπαντροι αυτοί στον οποίων την χαρά παρευρίσκεται. Μα μήπως και τώρα κατά τον ίδιο τρόπο δεν παρευρίσκεται ο Χριστός σε κάθε γάμο; Στο ζευγάρι ήταν φανερά παρών ως απλός άνθρωπος, ένας συντοπίτης τους, μα ταυτόχρονα ήταν και μυστικά παρών ως Θεός διότι δεν είχε αποκαλύψει δημόσια την Θεότητα του. Και με αυτό σου διδάσκει ότι και τώρα κατά τον ίδιο τρόπο είναι παρών σε κάθε γάμο. Δια του ιερέως που γνωρίζεις ορατώς παρευρίσκεται, μα και μυστικώς και αοράτως ως Θεός είναι παρών και ευλογεί κάθε γάμο. Δεν κάνει διακρίσεις ο Δεσπότης, έχεις τον ουράνιο πατέρα πάντα δίπλα σου, δεν σου δίδει αυτό μεγάλη χαρά; Γνώριζε λοιπόν ότι ο Χριστός παρευρίσκεται στον γάμο σου και έπειτα στην ζωή σας, για αυτό μην του ανταποδώσεις την χαρά με λύπη.
Αλλά θα πεις βλέπω τον Χριστό να δακρύζει για τον Λάζαρο, να κλαίει για την Ιερουσαλήμ. Κοίταξε όμως ο Χριστός τι λέγει για τον νεκρό Λάζαρο, ἀναστήσεται ὁ ἀδελφός σου, θα αναστηθεί ο αδελφός σου. Είδες λοιπόν ότι το δάκρυ είναι αυτό που έπρεπε να μάθεις ώστε να διδαχθείς; Γιατί εάν δεν έγραφε ότι ο Χριστός λυπήθηκε αφού είπε ότι θα τον ανάσταινε εσύ θα νόμιζες ότι ο Χριστός δεν ήταν πραγματικός άνθρωπος ή ότι δεν τους υπολόγιζε, ενώ γράφοντας το δάκρυ σε διδάσκει πολλά μα σου δίδει και την συνέχεια. Σου διδάσκει ότι ο Χριστός ήταν αληθινά άνθρωπος και ότι Χριστιανοί δεν είναι απαθείς και δεν πρέπει να έχουν έλλειψη συμπάθειας αλλά από τον τρόπο του Χριστού μαθαίνεις ότι ούτε πρέπει να κλαίμε ως οι μη έχοντες ελπίδα, ούτε υπερβολικά.
Και αφού σου έδειξε το μέγιστο και σε δίδαξε εσύ τώρα εύκολα μπορείς να εννοήσεις το μικρότερο αν και δεν γράφτηκε, διότι και την χαρά σου δείχνει με το δάκρυ. Πες μου, μετά το κλαίειν μετὰ κλαιόντων δεν θα ακολουθούσε το χαίρειν μετὰ χαιρόντων ;
Όταν βαδίζει για το εκούσιο πάθος κλαίει βλέποντας την ολοσχερή καταστροφή της Ιερουσαλήμ και τι λέγει; καὶ ὡς ἤγγισεν, ἰδὼν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπ’ αὐτῇ, λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καὶ σύ, καί γε ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτῃ, τὰ πρὸς εἰρήνην σου! νῦν δὲ ἐκρύβη ἀπὸ ὀφθαλμῶν σου·. Δεν εννόησαν την τελευταία ευκαιρία που τους δόθηκε. Μήπως δεν ήταν άξια επιτιμήσεως αλλά και καταστροφής και πολλών δεινών η πόλη και όχι θλίψης; Βλέπεις όμως την φιλανθρωπία του Δεσπότη ;
Κλαίει ο Χριστός για να διδάξει ότι πρέπει να έχουμε πένθος για τις αμαρτίες και δεν κλαίει για να διδάξει ότι πρέπει να είμαστε πάντα αγέλαστοι και κατηφείς, ταυτόχρονα όμως δεν μας αφήνει με μόνη την λύπη αλλά μετριάζει το πένθος με την χαρά, αφού εμφατικά ξανά διδάσκει ότι πολύ φιλάνθρωπος είναι και ποθεί την σωτηρίας μας. Θέλεις λοιπόν και άλλο να βεβαιωθείς ότι γελούσε ο Χριστός αλλά να μάθεις και τον τρόπο; Φέρε στο μυαλό σου τον επίγειο πατέρα ή τον πνευματικό πατέρα. Και όπως όταν ο επίγειος πατέρας βλέπει το παιδί του να προοδεύει και να γίνεται γίνεται χρήσιμο στους αδελφούς χαίρεται και χαμογελάει ή όπως ο πνευματικός πατέρας ο απόστολος όταν έβλεπε το έργο του και αυξανόταν στην Εκκλησία χαμογελούσε έτσι κάνει και ο ουράνιος πατήρ ο Χριστός. Γνώρισμα του ανθρώπου είναι η λύπη μα και η χαρά, εάν υπάρχει μόνο το ένα τότε είναι μια μη φυσιολογική κατάσταση. Δεν ήταν ένας τέλειος άνθρωπος ο Χριστός;
Τότε πως μπορείς να σκεφτείς ότι ποτέ δεν γέλασε; Αυτός δεν είναι που διδάσκει την χαρά; ἵνα ἔχωσι τὴν χαρὰν τὴν ἐμὴν πεπληρωμένην ἐν αὐτοῖς. Αυτός δεν μας αφαίρεσε την λύπη που είχε σπείρει η απομάκρυνση μας από τον Θεό; Αυτός δεν ήταν που μας έδωσε την χαρά συμφιλιώνοντας μας με τον Θεό;
Ας δούμε τώρα περί του θέματος κάποια σημεία μέσα στην Γραφή.
Ο Χριστός λέγοντας μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε δεν διδάσκει την θλίψη και το κλάμα. Και μόνο η φράση ότι γελάσετε είναι αρκετή ώστε να μας αποδείξει ότι ο Χριστός χαμογελούσε και ότι το γέλιο όχι μόνο δεν είναι απορριπτέο για τον Χριστιανό αλλά υπάρχει φυσικό σε αυτόν. Αυτή η χαρά που θα έχει ο Χριστιανός στην ουράνιο βασιλεία, γελάσετε, υπάρχει και στον γη. Ο Χριστιανός γελάει και στην Γη όμως το γέλιο της Χριστιανικής χαράς διαφέρει από το χάχανο, τον καγχασμό. Το δεύτερο είναι ένα γέλιο που αιτία έχει την περιφρόνηση την κοροϊδία και λοιπά. Το ότι ο Ιησούς γελούσε και κατ' επέκταση ο Χριστιανός γελάει είναι φανερό και από το γεγονός ότι ο Ιησούς ουδέποτε δίδαξε ότι αυτά που η διδασκαλία τώρα καταδικάζει στην επόμενη ζωή θα είναι αυτά που θα επιβραβεύει. Δεν νηστεύουμε τώρα ώστε να φάμε στον Παράδεισο, ούτε λυπόμαστε στην Γη για να γελάμε στον Παράδεισο. Όταν από την μία λέει μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε ενώ αμέσως μετά λέει οὐαὶ ὑμῖν οἱ γελῶντες νῦν, ὅτι πενθήσετε καὶ κλαύσετε είναι φανερό ότι δεν ομιλεί για το γέλιο γενικώς αλλά ομιλεί επί παραδείγματι για γέλιο από αμαρτωλό θέαμα.
Έτσι είναι φανερό ότι όταν λέει μακάριοι οι κλαίοντες δεν διδάσκει ότι εάν κάποιος κλαίει συνέχεια γοερά αυτό θα είναι αιτία εισαγωγής του στην ουράνιο βασιλεία.
Εάν παρατηρήσουμε τα λεγόμενα στον Ευαγγελιστή Λουκά θα δούμε ότι αναφέρει πλὴν οὐαὶ ὑμῖν τοῖς πλουσίοις, ὅτι ἀπέχετε τὴν παράκλησιν ὑμῶν, όμως ουδέποτε ο πλούτος από μόνος του ήταν αιτία κολασμού. Ο Αβραάμ μας λέγει η Γραφή ότι, ήτο πλούσιος σφόδρα, δηλαδή ήταν πάρα πολύ πλούσιος, το ίδιο και ο νεανίας που ρώτησε τον Χριστό, αλλά παρότι και οι δύο πάρα πολύ πλούσιοι είχαν διαφορετική πορεία. Ακόμη πιο φανερό το σκεπτικό του Χριστού γίνεται στο οὐαὶ ὑμῖν οἱ ἐμπεπλησμένοι, ὅτι πεινάσετε ουδέποτε υπήρξε η διδασκαλία ότι ο Χριστιανός θα πρέπει να πεθάνει της πείνας και με αυτόν τον τρόπο θα κερδίσει την ουράνιο βασιλεία όπου εκεί θα τρώει ασύστολα για να καλύψει το επίγειο κενό. Για το ἐδάκρυσεν ὁ Ἰησοῦς έγινε αναφορά πρωτύτερα. Οπότε είναι φανερό ότι αυτά τα χωρία είναι λανθασμένο να αναφέρονται ως ότι υποδεικνύουν ότι ο Χριστιανός πρέπει να κλαίει και να είναι θλιμμένος συνεχώς. Επιπλέον των παραπάνω έχουμε και διάφορους πατέρες να κάνουν λόγο για την άκαιρο λύπη.
Ο Εφραίμ ο Σύρος γράφει: Γίνωσκε τέκνον, ότι οκτώ εισίν οι λογισμοί, οι πάντα τα κακά ενεργούντες· Γαστριμαργία, πορνεία, φιλαργυρία, θυμός, λύπη άκαιρος, ακηδία, κενοδοξία, υπερηφανία. ... Εάν θέλεις νικήσαι την άκαιρον λύπην μηδέποτε λυπηθής αλλά τι πρόσκαιρον πράγμα αλλά εαν δαρής ή οχληθής η ατιμασθείς μη λυπηθείς αλλά μάλλον χαίρε· τότε μόνον λυπού, όταν αμαρτήσεις· αλλά και τότε συμμέτρως ίνα μη εμπέσεις εις απόγνωσιν και απολεσθείς. Δηλαδή ακόμη και για τις αμαρτίες μας δεν πρέπει να πέφτουμε σε λύπη απόγνωσης.
Ο Αντίοχος μοναχός μας λέει ότι "το ακαίρως λυπείσθαι, εκ του φθονερού δαίμονός εστιν." MPG 89,1509
Ο Δαμασκηνός: Γίνωσκε αδελφέ ότι οκτώ εισιν οι λογισμοί οι πολεμούντες τον μοναχόν, καθώς λέγουσι οι Πατέρες. Πρώτον ο της γαστριμαργίας· δεύτερος ο της κακής και αισχράς επιθυμίας· τρίτος ο της φιλαργυρίας· τέταρτος ο της λύπης· πέμπτος ο της οργής· έκτος ο της ακηδίας· έβδομος ο της κενοδοξίας· και ο της υπερηφανίας όγδοος.· MPG95,89.
Εδώ μάλιστα μιλάει λίγο πριν τον σταυρικό του θάνατο.
Τι πιο μεγάλη ευκαιρία από αυτήν την στιγμή να μιλήσει για την απαγόρευση του γέλιου και της χαράς; Και όμως ο Χριστός αυτήν την στιγμή διαλέγει για να διδάξει την χαρά.
Όχι μόνο δίδει παρηγοριά στους λυπημένους μαθητές αλλά τους ομιλεί για την χαρά διαρκείας που θα έχουν και αυτήν την χαρά δεν θα μπορεί να τους την αφαιρέσει κανείς.
Δεν θα ήταν χαρούμενοι οι Απόστολοι όταν είδαν τον αναστημένο Κύριο;
Τους φαντάζεσαι σκυθρωπούς; Βεβαίως και όχι.
Τα χείλη τους ήταν γελαστά όταν έβλεπαν ξανά τον Διδάσκαλο και μάλιστα αυτή η χαρά δεν θα ήταν παροδική όπως η λύπη όταν τον έβλεπαν επάνω στον Σταυρό, αλλά μια μόνιμη κατάσταση μέσα στην ψυχή τους. Βλέπεις την χαρά εκ καρδίας, την χαρά που εκπηγάζει μέσα από την καρδιά μας και αυτός είναι ένας λόγος που δεν μπορεί να την αφαιρέσει κανείς. Διδάσκει ο Θεός ότι το χαμόγελο που εξωτερικεύει την χαρά που προέρχεται από ένα γεγονός ωφέλιμο ή ψυχοσωτήριο είναι όχι μόνο εντός Χριστιανικής διδασκαλίας αλλά και φυσικό γνώρισμα του Χριστιανού, χωρίς αυτό ο Χριστιανός δεν είναι πραγματικός Χριστιανός. Με αυτό που είπε ταυτόχρονα διδάσκει ότι ένα πονηρό γέλιο που εξωτερικεύει πονηρή διάθεση δεν είναι σωστό. Τι λέγει ο Κύριος; ῞Οταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν.
Όταν νηστεύετε μη γίνεστε όπως οι υποκριτές σκυθρωποί και κατηφείς, διότι αυτοί αλλοιώνουν το πρόσωπό τους για να φανούν στους άλλους ότι νηστεύουν, αλήθεια σας λέγω ότι απολαμβάνουν ολόκληρον τον μισθό τους, δηλαδή τους επαίνους των ανθρώπων.
Βλέπεις πως αποστρέφεται την λύπη που προέρχεται από την υποκρισία;
Έτσι καταλαβαίνεις ότι αποδέχεται την χαρά και το χαμόγελο που προέρχεται από την αγαθή καρδιά, ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδία, μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης· ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός, ο κάθε ένας ας δίνει σύμφωνα με την αγαθή διάθεση της καρδιάς του και όχι με λύπη ή από ανάγκη, γιατί ο Θεός αγαπάει τον καλοσυνάτο και χαρωπό δότη. Ο Χριστιανός αγαπάει τον αδελφό του και χαίρεται όταν τον βοηθεί, έτσι δίδει με χαρά και αυτή η χαρά φαίνεται στο πρόσωπό του.
Τι κάνει ο καλός ποιμήν; καὶ εὑρὼν ἐπιτίθησιν ἐπὶ τοὺς ὤμους αὐτοῦ χαίρων, καὶ ἐλθὼν εἰς τὸν οἶκον συγκαλεῖ τοὺς φίλους καὶ τοὺς γείτονας λέγων αὐτοῖς· συγχάρητέ μοι ὅτι εὗρον τὸ πρόβατόν μου τὸ ἀπολωλός λέγω ὑμῖν ὅτι οὕτω χαρὰ ἔσται ἐν τῷ οὐρανῷ ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι ἢ ἐπὶ ἐνενήκοντα ἐννέα δικαίοις, οἵτινες οὐ χρείαν ἔχουσι μετανοίας. Χαίρει ο καλός ποιμήν Χριστός και μαζί του χαίρονται οι ουράνιες δυνάμεις όταν κάποιος σώζεται. Αυτή η χαρά προέρχεται από την πατρική αγάπη του Χριστού προς εμάς και την αδελφική αγάπη αυτών που είναι στον ουρανό προς εμάς.
Όμως η εσωτερική χαρά εξωτερικεύεται με το χαμόγελο, γιατί τι λέγει η Γραφή; Καρδίας εὐφραινομένης πρόσωπον θάλλει, δηλαδή όταν η καρδιά χαίρεται το πρόσωπο ανθίζει.
Πως ανθίζει αγαπητέ; Με το χαμόγελο. Είδες λοιπόν ξανά ότι το χαμόγελο όχι μόνο είναι γνώρισμα του πραγματικού Χριστιανού αλλά είναι φυσικό σε αυτόν ;
Ο Χριστός παραβρίσκεται στον γάμο της Κανά, άραγε τον φαντάζεσαι εκεί να κοιτάζει καλεσμένους και νιόπαντρους σκυθρωπός και βλοσυρός ;
Εν πρώτοις δεν θα συμμετείχε ο Χριστός στην γιορτή εάν ο Χριστιανός έπρεπε να είναι λυπημένος κατηφής και αγέλαστος. Η χαρά και το χαμόγελο στα χείλη των καλεσμένων προέρχονται από σωτήριο και ψυχωφελές αίτιο. Οι νιόπαντροι με την ευλογία του Θεού και με οδηγό αυτόν θα προχωρήσουν ως ένα τον δρόμο της σωτηρίας.
Μα και το θαύμα που διάλεξε να επιτελέσει στην γιορτή του γάμου μήπως δεν έδωσε χαρά στους καλεσμένους; Με αυτό ο Χριστός διδάσκει όχι μόνο ότι το χαμόγελο πρέπει να είναι στα χείλη μας αλλά και ότι οι νόμιμες απολαύσεις είναι επιτρεπτέες για τον Χριστιανό.
Βλέποντας τον Χριστό σε αυτόν τον γάμο θα σκεφτείς, τι ευτυχείς οι νιόπαντροι αυτοί στον οποίων την χαρά παρευρίσκεται. Μα μήπως και τώρα κατά τον ίδιο τρόπο δεν παρευρίσκεται ο Χριστός σε κάθε γάμο; Στο ζευγάρι ήταν φανερά παρών ως απλός άνθρωπος, ένας συντοπίτης τους, μα ταυτόχρονα ήταν και μυστικά παρών ως Θεός διότι δεν είχε αποκαλύψει δημόσια την Θεότητα του. Και με αυτό σου διδάσκει ότι και τώρα κατά τον ίδιο τρόπο είναι παρών σε κάθε γάμο. Δια του ιερέως που γνωρίζεις ορατώς παρευρίσκεται, μα και μυστικώς και αοράτως ως Θεός είναι παρών και ευλογεί κάθε γάμο. Δεν κάνει διακρίσεις ο Δεσπότης, έχεις τον ουράνιο πατέρα πάντα δίπλα σου, δεν σου δίδει αυτό μεγάλη χαρά; Γνώριζε λοιπόν ότι ο Χριστός παρευρίσκεται στον γάμο σου και έπειτα στην ζωή σας, για αυτό μην του ανταποδώσεις την χαρά με λύπη.
Αλλά θα πεις βλέπω τον Χριστό να δακρύζει για τον Λάζαρο, να κλαίει για την Ιερουσαλήμ. Κοίταξε όμως ο Χριστός τι λέγει για τον νεκρό Λάζαρο, ἀναστήσεται ὁ ἀδελφός σου, θα αναστηθεί ο αδελφός σου. Είδες λοιπόν ότι το δάκρυ είναι αυτό που έπρεπε να μάθεις ώστε να διδαχθείς; Γιατί εάν δεν έγραφε ότι ο Χριστός λυπήθηκε αφού είπε ότι θα τον ανάσταινε εσύ θα νόμιζες ότι ο Χριστός δεν ήταν πραγματικός άνθρωπος ή ότι δεν τους υπολόγιζε, ενώ γράφοντας το δάκρυ σε διδάσκει πολλά μα σου δίδει και την συνέχεια. Σου διδάσκει ότι ο Χριστός ήταν αληθινά άνθρωπος και ότι Χριστιανοί δεν είναι απαθείς και δεν πρέπει να έχουν έλλειψη συμπάθειας αλλά από τον τρόπο του Χριστού μαθαίνεις ότι ούτε πρέπει να κλαίμε ως οι μη έχοντες ελπίδα, ούτε υπερβολικά.
Και αφού σου έδειξε το μέγιστο και σε δίδαξε εσύ τώρα εύκολα μπορείς να εννοήσεις το μικρότερο αν και δεν γράφτηκε, διότι και την χαρά σου δείχνει με το δάκρυ. Πες μου, μετά το κλαίειν μετὰ κλαιόντων δεν θα ακολουθούσε το χαίρειν μετὰ χαιρόντων ;
Όταν βαδίζει για το εκούσιο πάθος κλαίει βλέποντας την ολοσχερή καταστροφή της Ιερουσαλήμ και τι λέγει; καὶ ὡς ἤγγισεν, ἰδὼν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπ’ αὐτῇ, λέγων ὅτι εἰ ἔγνως καὶ σύ, καί γε ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου ταύτῃ, τὰ πρὸς εἰρήνην σου! νῦν δὲ ἐκρύβη ἀπὸ ὀφθαλμῶν σου·. Δεν εννόησαν την τελευταία ευκαιρία που τους δόθηκε. Μήπως δεν ήταν άξια επιτιμήσεως αλλά και καταστροφής και πολλών δεινών η πόλη και όχι θλίψης; Βλέπεις όμως την φιλανθρωπία του Δεσπότη ;
Κλαίει ο Χριστός για να διδάξει ότι πρέπει να έχουμε πένθος για τις αμαρτίες και δεν κλαίει για να διδάξει ότι πρέπει να είμαστε πάντα αγέλαστοι και κατηφείς, ταυτόχρονα όμως δεν μας αφήνει με μόνη την λύπη αλλά μετριάζει το πένθος με την χαρά, αφού εμφατικά ξανά διδάσκει ότι πολύ φιλάνθρωπος είναι και ποθεί την σωτηρίας μας. Θέλεις λοιπόν και άλλο να βεβαιωθείς ότι γελούσε ο Χριστός αλλά να μάθεις και τον τρόπο; Φέρε στο μυαλό σου τον επίγειο πατέρα ή τον πνευματικό πατέρα. Και όπως όταν ο επίγειος πατέρας βλέπει το παιδί του να προοδεύει και να γίνεται γίνεται χρήσιμο στους αδελφούς χαίρεται και χαμογελάει ή όπως ο πνευματικός πατέρας ο απόστολος όταν έβλεπε το έργο του και αυξανόταν στην Εκκλησία χαμογελούσε έτσι κάνει και ο ουράνιος πατήρ ο Χριστός. Γνώρισμα του ανθρώπου είναι η λύπη μα και η χαρά, εάν υπάρχει μόνο το ένα τότε είναι μια μη φυσιολογική κατάσταση. Δεν ήταν ένας τέλειος άνθρωπος ο Χριστός;
Τότε πως μπορείς να σκεφτείς ότι ποτέ δεν γέλασε; Αυτός δεν είναι που διδάσκει την χαρά; ἵνα ἔχωσι τὴν χαρὰν τὴν ἐμὴν πεπληρωμένην ἐν αὐτοῖς. Αυτός δεν μας αφαίρεσε την λύπη που είχε σπείρει η απομάκρυνση μας από τον Θεό; Αυτός δεν ήταν που μας έδωσε την χαρά συμφιλιώνοντας μας με τον Θεό;
Ας δούμε τώρα περί του θέματος κάποια σημεία μέσα στην Γραφή.
Ο Χριστός λέγοντας μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε δεν διδάσκει την θλίψη και το κλάμα. Και μόνο η φράση ότι γελάσετε είναι αρκετή ώστε να μας αποδείξει ότι ο Χριστός χαμογελούσε και ότι το γέλιο όχι μόνο δεν είναι απορριπτέο για τον Χριστιανό αλλά υπάρχει φυσικό σε αυτόν. Αυτή η χαρά που θα έχει ο Χριστιανός στην ουράνιο βασιλεία, γελάσετε, υπάρχει και στον γη. Ο Χριστιανός γελάει και στην Γη όμως το γέλιο της Χριστιανικής χαράς διαφέρει από το χάχανο, τον καγχασμό. Το δεύτερο είναι ένα γέλιο που αιτία έχει την περιφρόνηση την κοροϊδία και λοιπά. Το ότι ο Ιησούς γελούσε και κατ' επέκταση ο Χριστιανός γελάει είναι φανερό και από το γεγονός ότι ο Ιησούς ουδέποτε δίδαξε ότι αυτά που η διδασκαλία τώρα καταδικάζει στην επόμενη ζωή θα είναι αυτά που θα επιβραβεύει. Δεν νηστεύουμε τώρα ώστε να φάμε στον Παράδεισο, ούτε λυπόμαστε στην Γη για να γελάμε στον Παράδεισο. Όταν από την μία λέει μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε ενώ αμέσως μετά λέει οὐαὶ ὑμῖν οἱ γελῶντες νῦν, ὅτι πενθήσετε καὶ κλαύσετε είναι φανερό ότι δεν ομιλεί για το γέλιο γενικώς αλλά ομιλεί επί παραδείγματι για γέλιο από αμαρτωλό θέαμα.
Έτσι είναι φανερό ότι όταν λέει μακάριοι οι κλαίοντες δεν διδάσκει ότι εάν κάποιος κλαίει συνέχεια γοερά αυτό θα είναι αιτία εισαγωγής του στην ουράνιο βασιλεία.
Εάν παρατηρήσουμε τα λεγόμενα στον Ευαγγελιστή Λουκά θα δούμε ότι αναφέρει πλὴν οὐαὶ ὑμῖν τοῖς πλουσίοις, ὅτι ἀπέχετε τὴν παράκλησιν ὑμῶν, όμως ουδέποτε ο πλούτος από μόνος του ήταν αιτία κολασμού. Ο Αβραάμ μας λέγει η Γραφή ότι, ήτο πλούσιος σφόδρα, δηλαδή ήταν πάρα πολύ πλούσιος, το ίδιο και ο νεανίας που ρώτησε τον Χριστό, αλλά παρότι και οι δύο πάρα πολύ πλούσιοι είχαν διαφορετική πορεία. Ακόμη πιο φανερό το σκεπτικό του Χριστού γίνεται στο οὐαὶ ὑμῖν οἱ ἐμπεπλησμένοι, ὅτι πεινάσετε ουδέποτε υπήρξε η διδασκαλία ότι ο Χριστιανός θα πρέπει να πεθάνει της πείνας και με αυτόν τον τρόπο θα κερδίσει την ουράνιο βασιλεία όπου εκεί θα τρώει ασύστολα για να καλύψει το επίγειο κενό. Για το ἐδάκρυσεν ὁ Ἰησοῦς έγινε αναφορά πρωτύτερα. Οπότε είναι φανερό ότι αυτά τα χωρία είναι λανθασμένο να αναφέρονται ως ότι υποδεικνύουν ότι ο Χριστιανός πρέπει να κλαίει και να είναι θλιμμένος συνεχώς. Επιπλέον των παραπάνω έχουμε και διάφορους πατέρες να κάνουν λόγο για την άκαιρο λύπη.
Ο Εφραίμ ο Σύρος γράφει: Γίνωσκε τέκνον, ότι οκτώ εισίν οι λογισμοί, οι πάντα τα κακά ενεργούντες· Γαστριμαργία, πορνεία, φιλαργυρία, θυμός, λύπη άκαιρος, ακηδία, κενοδοξία, υπερηφανία. ... Εάν θέλεις νικήσαι την άκαιρον λύπην μηδέποτε λυπηθής αλλά τι πρόσκαιρον πράγμα αλλά εαν δαρής ή οχληθής η ατιμασθείς μη λυπηθείς αλλά μάλλον χαίρε· τότε μόνον λυπού, όταν αμαρτήσεις· αλλά και τότε συμμέτρως ίνα μη εμπέσεις εις απόγνωσιν και απολεσθείς. Δηλαδή ακόμη και για τις αμαρτίες μας δεν πρέπει να πέφτουμε σε λύπη απόγνωσης.
Ο Αντίοχος μοναχός μας λέει ότι "το ακαίρως λυπείσθαι, εκ του φθονερού δαίμονός εστιν." MPG 89,1509
Ο Δαμασκηνός: Γίνωσκε αδελφέ ότι οκτώ εισιν οι λογισμοί οι πολεμούντες τον μοναχόν, καθώς λέγουσι οι Πατέρες. Πρώτον ο της γαστριμαργίας· δεύτερος ο της κακής και αισχράς επιθυμίας· τρίτος ο της φιλαργυρίας· τέταρτος ο της λύπης· πέμπτος ο της οργής· έκτος ο της ακηδίας· έβδομος ο της κενοδοξίας· και ο της υπερηφανίας όγδοος.· MPG95,89.
Από όλα αυτά τα λόγια βλέπουμε το ότι η σκέψη του πρέπει συνεχώς να κλαίμε και όλη την ώρα να είμαστε σκυθρωποί είναι λανθασμένη.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου