Παρελθέτω το ποτήριον τούτο
Το σωστό είναι παρελθέτω
πάτερ μου, εἰ δυνατόν ἐστι, παρελθέτω ἀπ᾿ ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο·
πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ᾿ ὡς σύ
Φοβάται και δειλιάζει ο Χριστός; Είναι με το ζόρι σωτήρας ή οι πολέμιοι είναι οικειοθελώς βλάκες; Αγαπητοί σε αυτήν την ανάρτηση θα δούμε εν συντομία το λεχθέν του Ιησού παρελθέτω το ποτήριον τούτο. Ξεκινώντας θα πούμε ότι διάφοροι επαγγελματίες πολέμιοι χτίζουν τις "σοφίες" τους επάνω στα λόγια αυτά και θεωρούν ότι ο Χριστός δεν ήθελε να σώσει τον κόσμο, ότι είναι σωτήρας με το ζόρι, ότι την κρίσιμη στιγμή θέλει να αποφύγει τον θάνατο, ότι είναι κατώτερος των περιστάσεων και μύρια όσα υπερβλακώδη.
Καταρχήν ακόμη και χωρίς θρησκευτική ματιά αν το δούμε, δηλαδή ας μην πούμε ότι ο Χριστός είναι Θεάνθρωπος αφού δεν τον παραδέχονται, τι ήθελαν; Να είναι αυτοκαταστροφικός και μαζοχιστής ώστε να πει "ναι πάμε να με σταυρώσουν"; Ας σπάσουν αυτοί ένα χέρι ή ένα πόδι την στιγμή που θα επιχειρηματολογούν για το περιστατικό ώστε να αποκτήσουν δικαίωμα να ομιλούν για κάποιον που δεν θέλει να πεθάνει με αυτόν τον πολύ μαρτυρικό τρόπο.
Άλλοι ανόητοι πολέμιοι γίνονται αυτόκλητοι δικηγόροι διαφόρων προσώπων λέγοντας επί παραδείγματι ότι ο τάδε αντιμετώπισε με θάρρος το εκτελεστικό απόσπασμα, ότι ο Σωκράτης ήπιε το δηλητήριο ενώ ο Χριστός δειλιάζει και διάφορα άλλα. Όσοι ήταν ατρόμητοι μπροστά στο Γερμανικό απόσπασμα τι φαντάζονται οι χασοδίκες αυτόκλητοι δικηγόροι τους ότι είχαν πει στο δικό τους όρος, δηλαδή βουνό των θλίψεων; Έλεγαν "εγώ θα πεθάνω για την πατρίδα" και συνέχιζαν λέγοντας "μακάρι να με πιάσουν ώστε να σταθώ ατρόμητος στην εκτέλεση;" Δεν έκαναν ότι ήταν δυνατόν ώστε να μην συλληφθούν; Δεν είχαν πει παρελθέτω η εκτέλεση; Δεν ήθελαν να ζήσουν ώστε να αγωνιστούν προσφέροντας περισσότερα στον αγώνα;
Φυσικά τα πρόσωπα που ήταν στα πνευματικά επίπεδα ενός Σωκράτη ουδέποτε θα έλεγαν κάτι τέτοιο για έναν που δεν θέλει να πεθάνει μαρτυρικά απλά επειδή έκανε το καλό και δεν ήταν αρεστός σε πονηρούς ανθρώπους. Μάλιστα θα αηδίαζαν με τα λόγια αυτά και θα παρατηρούσαν σφοδρότατα τον ανόητο και χαμερπή αυτόκλητο δικηγόρο τους.
Κυρίως όμως αυτά που λένε είναι αλογίες και καταγέλαστα για τον λόγο ότι η κρίσιμη στιγμή δεν είναι το πριν αλλά η ίδια η στιγμή. Το τι ακριβώς είναι ο καθένας το ορίζει η ώρα που λαμβάνει χώρα το γεγονός, ειδάλλως με τους μαχητές του πληκτρολογίου θα είχαμε πάρει όχι μόνο την Κωνσταντινούπολη αλλά όλη την Ασία.
Ο καθένας μπορεί να λέει βαρύγδουπες δηλώσεις "θα κάνω", "θα τους δείξω", "θα τους φάω λάχανο" και να είναι ο μεγαλύτερος δειλός ή να λέει "ο πόλεμος φέρνει θάνατο, γιατί να σκοτωνόμαστε;" και στην πράξη να γίνει ένας ήρωας που ανδραγάθησε στον πόλεμο.
Εδώ δεν έχουμε μόνο την στιγμή που ο Χριστός παρακαλεί αλλά έχουμε όλη την ιστορία και σύμφωνα με αυτήν πρέπει να κρίνουμε, όμως οι συντάκτες του επιχειρήματος το οποίο ακούμε συχνά πυκνά, βλακωδώς το αγνοούν. Οπότε εάν δουν κάποιον να λέει "πάμε να πάρουμε την Πόλη" θα τον θεωρήσουν με την ανύπαρκτη λογική τους έναν ατρόμητο πολεμιστή και τον νέο Λεωνίδα.
Η κρίσιμη στιγμή δεν είναι όταν ξέρεις ότι θέλουν να σου επιτεθούν ή όταν ξέρεις ότι θέλουν να σε σκοτώσουν, διότι εφόσον δεν σε έχουν πιάσει και εσύ ήδη είσαι πληροφορημένος για τις κακές προθέσεις τους μπορείς να ετοιμάσεις την άμυνα σου ή την φυγή σου. Η κρίσιμη στιγμή είναι όταν έρχονται για να το κάνουν. Τότε ξεχωρίζουν οι τολμηροί και οι ανδρείοι, από τους ήρωες στα λόγια και τους ατρόμητους του πληκτρολογίου. Ο Χριστός όταν ήρθαν να τον πιάσουν βγήκε έξω λέγοντας "ποιόν ζητάτε" και μάλιστα το είπε δύο φορές. Μετά είπε, "εμένα θέλετε αφήστε τους άλλους να φύγουν", δηλαδή δείχνει ηρωισμό. Ενώ τα πρώτα τσιράκια που πήγαν να τον αρπάξουν έχουν πέσει φαρδιά πλατιά κάτω, και φυσικά μόλις το βλέπουν αυτό οι υπόλοιποι της συμμορίας κανείς δεν τολμάει να τον αγγίξει, τότε λέει, ποιόν ζητάτε. Στην αντίθετη πλευρά μπροστά στον Καΐάφα τα τσιράκια θα ήταν λιοντάρια ανήμερα και θα έκαναν διαγωνισμό σε μεγαλόστομες δηλώσεις ότι "σε ένα λεπτό θα τον έχω δεμένο εγώ" ότι "θα τους φτιάξω εγώ τους ψαράδες" και ότι "θα πέσει πολύ φάπα". Όταν ήρθε η ώρα της αλήθειας έμειναν αγαλματάκι ακούνητο και σούζα εμπρός σε 11 ψαράδες και μάλιστα ενώ κόβεται το αυτί ενός συντρόφου τους. Ας δούμε την κρίσιμη στιγμή λες και είναι ο Ιησούς ένας απλός άνθρωπος ώστε να φανεί ο παραλογισμός των πολεμίων.
Ας δούμε το κείμενο από τον ευαγγελιστή Ιωάννη:
Ταῦτα εἰπὼν ὁ Ἰησοῦς ἐξῆλθε σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ πέραν τοῦ χειμάῤῥου τῶν Κέδρων, ὅπου ἦν κῆπος, εἰς ὃν εἰσῆλθεν αὐτὸς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ. ᾔδει δὲ καὶ Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν τὸν τόπον, ὅτι πολλάκις συνήχθη καὶ ὁ Ἰησοῦς ἐκεῖ μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ ὁ οὖν Ἰούδας λαβὼν τὴν σπεῖραν καὶ ἐκ τῶν ἀρχιερέων καὶ Φαρισαίων ὑπηρέτας ἔρχεται ἐκεῖ μετὰ φανῶν καὶ λαμπάδων καὶ ὅπλων. Ἰησοῦς οὖν εἰδὼς πάντα τὰ ἐρχόμενα ἐπ᾿ αὐτόν, ἐξελθὼν εἶπεν αὐτοῖς· τίνα ζητεῖτε; ἀπεκρίθησαν αὐτῷ· Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον. Λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· ἐγώ εἰμι εἱστήκει δὲ καὶ Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν μετ᾿ αὐτῶν ὡς οὖν εἶπεν αὐτοῖς ὅτι ἐγώ εἰμι, ἀπῆλθον εἰς τὰ ὀπίσω καὶ ἔπεσον χαμαί. Πάλιν οὖν αὐτοὺς ἐπηρώτησε· τίνα ζητεῖτε; οἱ δὲ εἶπον· Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον. ἀπεκρίθη Ἰησοῦς· εἶπον ὑμῖν ὅτι ἐγώ εἰμι εἰ οὖν ἐμὲ ζητεῖτε, ἄφετε τούτους ὑπάγειν· ἵνα πληρωθῇ ὁ λόγος ὃν εἶπεν, ὅτι οὓς δέδωκάς μοι, οὐκ ἀπώλεσα ἐξ αὐτῶν οὐδένα. Σίμων οὖν Πέτρος ἔχων μάχαιραν εἵλκυσεν αὐτήν, καὶ ἔπαισε τὸν τοῦ ἀρχιερέως δοῦλον καὶ ἀπέκοψεν αὐτοῦ τὸ ὠτίον τὸ δεξιόν· ἦν δὲ ὄνομα τῷ δούλῳ Μάλχος εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς τῷ Πέτρῳ· βάλε τὴν μάχαιραν εἰς τὴν θήκην· τὸ ποτήριον ὃ δέδωκέ μοι ὁ πατήρ, οὐ μὴ πίω αὐτό; Ἡ οὖν σπεῖρα καὶ ὁ χιλίαρχος καὶ οἱ ὑπηρέται τῶν Ἰουδαίων συνέλαβον τὸν Ἰησοῦν καὶ ἔδησαν αὐτόν, καὶ ἀπήγαγον αὐτὸν πρὸς Ἄνναν πρῶτον· ἦν γὰρ πενθερὸς τοῦ Καϊάφα, ὃς ἦν ἀρχιερεὺς τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου.
Στην περιγραφή παρατηρούμε τον Ιούδα μαζί με όχλο ο οποίος κρατά όπλα, την εποχή εκείνη πρέπει να εννοηθούν ως μαχαίρια, ξύλα, ρόπαλα και όμοια, (καὶ μετ᾿ αὐτοῦ ὄχλος πολὺς μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων πληροφορία από Ματθαίο και Μάρκο). Ο όχλος συνοδεία στρατιωτικού αποσπάσματος, του οποίου μάλιστα ηγείται χιλίαρχος, πηγαίνει νύχτα για να συλλάβει τον Ιησού. Την στιγμή που πλησιάζουν ο Ιησούς βγαίνει από εκεί που βρίσκεται, τους πλησιάζει και τους λέει "ποιόν θέλετε;" Αυτοί απαντούν "τον Ιησού τον Ναζωραίο", εκείνη την στιγμή οι μπροστάρηδες πηγαίνουν προς τα πίσω σαν να τους έσπρωξε κάποιος και πέφτουν κάτω. Ο Ιησούς τους ξαναρωτάει για δεύτερη φορά "ποιον ζητάτε;" Αυτοί απαντούν "τον Ιησού". Ο Χριστός απαντάει "σας είπα ότι εγώ είμαι, αφού ζητάτε εμένα αφήστε τους άλλους να φύγουν". Στην Ευαγγελική περιγραφή μετά από αυτές τις μαρτυρίες φαίνεται ότι κάποιος Μάλχος χτυπιέται από τον Πέτρο με μαχαίρι.
Ο Μάλχος όπως πληροφορούμαστε είναι δούλος του αρχιερέα τὸν τοῦ ἀρχιερέως δοῦλον και για να γίνει στόχος ενδεχομένως αποφασίζει να κινηθεί ώστε να πιάσει τον Ιησού ο ίδιος. Ο δούλος του αρχιερέα Μάλχος μάλλον πρέπει να εννοηθεί ως το αρχιτσιράκι και αρχηγός του όχλου. Μέχρι στιγμής στην διαφαινόμενη συμπλοκή έχουμε το γεγονός ότι οι πρώτοι, οι οποίοι προφανώς θα ήταν και οι κατάλληλοι σωματικώς για μπροστάρηδες, είναι είτε ακόμη πεσμένοι κάτω, είτε φοβισμένοι από το πέσιμο, έτσι αναλαμβάνει δράση ο Μάλχος. Αυτό το γεγονός τον κάνει ώστε να γίνει ο στόχος εκλογής από τον Πέτρο.
Ο Μάλχος αποφασίζει μόνος του να πλησιάσει ώστε να πιάσει ο ίδιος τον Ιησού, αυτό μάλλον προς έκπληξη των υπόλοιπων συντρόφων του. Μάλλον δεν πρέπει να πηγαίνει άμεσα για την σύλληψη, αποφασίζει να κινηθεί ώστε να πιάσει τον Ιησού μετά από λίγο διάστημα. Προφανώς το έκανε σκεπτόμενος λανθασμένα ότι η δήλωση του Ιησού "αφήστε τους άλλους αφού θέλετε εμένα" ενέχει κάποια αδυναμία χειρισμού της καταστάσεως ενώ ήταν βασιζόμενος ταυτόχρονα και στο γεγονός ότι η αριθμητική υπεροχή που διαθέτει μάλλον είναι δέκα, δώδεκα ή και αρκετά παραπάνω προς ένα, αφού έχουμε την περιγραφή ὄχλος πολὺς ενώ επιπλέον υπάρχει και μικρό στρατιωτικό άγημα.
Φυσικά οι υπόλοιποι δεν κινούνται διότι δεν σκέφτονται το ίδιο αφού βλέποντας την μέχρι τώρα κατάσταση, το "εμένα θέλετε" του ανθρώπου αυτού μεταφράζεται σε "για πάμε να δω και αυτούς που σας έστειλαν ώστε να σας σαπίσω στο ξύλο όλους μαζί χωρίς καν να προσπαθήσω". Στο ότι οι διώκτες έχουν σαστίσει και ο Μάλχος μετά από λίγο αποφασίζει να κινηθεί μόνος προς έκπληξη των υπολοίπων, συνηγορεί το γεγονός ότι ο Πέτρος δεν κραδαίνει το μικρό σπαθί αλλά το βγάζει από την θήκη την ώρα που πάει να πιάσει ο Μάλχος τον Χριστό μα και το γεγονός ότι μετά το χτύπημα σε μέλος της ομάδας δεν υπάρχει καμία επίθεση στον Ιησού από τους υπόλοιπους με τα μαχαίρια και τα ρόπαλα. Δεν υπάρχει ούτε καν κίνηση. Η μάχαιρα που κρατάει ο Πέτρος σημαίνει μικρό σπαθί, ως ψαράς δεν είναι έμπειρος σε συγκρούσεις και τρόπο επίθεσης με όπλα, έτσι αντί να τον χτυπήσει στο κεφάλι με επιτυχία και να τον αδρανοποιήσει, αποτυγχάνει, πιθανόν ο Μάλχος έκανε κάποια κίνηση αποφυγής. Τώρα ο Μάλχος αντί τον Ιησού σίγουρα κρατάει το κεφάλι του σαστισμένος, πιθανόν έχει οπισθοχωρήσει ώστε να αποφύγει δεύτερο και επιτυχημένο πλήγμα, ο Πέτρος είναι δίπλα στον Ιησού με το μικρό σπαθί στο χέρι και στέκεται ως απειλή για τον επόμενο που θα πλησιάσει ώστε να τον συλλάβει, αλλά παραδόξως κανείς από τον όχλο με τα μαχαίρια και ξύλα δεν κινείται. Φανταστείτε όχλο με δεκαπλάσια δύναμη και ένας από αυτούς να δεχτεί επίθεση. Φανταστείτε να κόβουν το αυτί κάποιου μόλις πάει να κάνει την κίνηση για την οποία όλοι αυτοί έχουν έρθει εδώ.
Δεν κινείται κανείς! Για αυτό ο Ιησούς μπορεί να πιάσει από κάτω ώστε να συγκολλήσει το αυτί του Μάλχου, αυτή η πληροφορία βρίσκεται στον Ματθαίο, διότι ούτε έχει αρχίσει επίθεση ούτε τον κρατάει κάποιος άλλος.
Είναι λογικό φυσικά αυτό, να στέκονται όλοι κλαρίνο όταν του κόβει ο Πέτρος το αυτί.
Λογικό διότι μετά το θέαμα του ριξίματος κάτω κάμποσων μπράβων ταυτόχρονα, ούτε καν με φύσημα του Ιησού, οι υπόλοιποι θεωρούν ότι ο Μάλχος καλά τα έπαθε αφού ο Πέτρος του έκοψε τον.... βγαινάκη. Δηλαδή το αυτί από το οποίο βγήκε το "μήνυμα" που πήραν όλοι οι υπόλοιποι με το "ξάπλωμα" των μπράβων. Απόδειξη ότι οι αντίπαλοι παραμένουν σαστισμένοι είναι ότι ο Ιησούς λέει αρκετά έως εδώ, ἐᾶτε ἕως τούτου πληροφορία από τον Λουκά, στους.... 11 ακολούθους του που είναι ενάντια σε πολλαπλάσιους αντιπάλους ! Ούτε λεγεωνάριος ούτε κάποιος άλλος κινείται για επίθεση μετά το κόψιμο του αυτιού. Θα μπορούσε σχετικά εύκολα να δικαιολογηθεί τυχόν θάνατος του Ιησού και των 11 μετά από αυτό, σαν αγανάκτηση, σαν άμυνα, ή με διάφορες άλλες αιτίες, οι Φαρισαίοι άλλο που δεν θα ήθελαν, άρα θα ευνοούσαν την συγκάλυψη του θανάτου με κάθε μέσο, ο οπλισμένος όχλος που έστειλαν σίγουρα το ήξερε, ἀργύρια ἱκανὰ ἔδωκαν τοῖς στρατιώταις λέγοντες· εἴπατε ὅτι οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς ἐλθόντες ἔκλεψαν αὐτὸν ἡμῶν κοιμωμένων καὶ ἐὰν ἀκουσθῇ τοῦτο ἐπὶ τοῦ ἡγεμόνος, ἡμεῖς πείσομεν αὐτὸν καὶ ὑμᾶς ἀμερίμνους ποιήσομεν. Λεγεωνάριοι, πάρτε αυτό το μεγάλο χρηματικό ποσό και πείτε ότι κατά την νύχτα ενώ εμείς κοιμόμασταν ήρθαν οι μαθητές του και έκλεψαν το σώμα, εάν αυτό φτάσει στα αυτιά του ηγεμόνα μην ανησυχείτε, εμείς θα αναλάβουμε να μη σας κάνει τίποτα.
Θα δούμε την περιγραφή συνεχίζοντας να μας λέει ότι
τότε λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἀπόστρεψόν σου τὴν μάχαιραν εἰς τὸν τόπον αὐτῆς· πάντες γὰρ οἱ λαβόντες μάχαιραν ἐν μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται ἢ δοκεῖς ὅτι οὐ δύναμαι ἄρτι παρακαλέσαι τὸν πατέρα μου, καὶ παραστήσει μοι πλείους ἢ δώδεκα λεγεῶνας ἀγγέλων; πῶς οὖν πληρωθῶσιν αἱ γραφαὶ ὅτι οὕτω δεῖ γενέσθαι; Ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς τοῖς ὄχλοις· ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθετε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων συλλαβεῖν με· καθ᾿ ἡμέραν πρὸς ὑμᾶς ἐκαθεζόμην διδάσκων ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ οὐκ ἐκρατήσατέ με.
Δηλαδή ο Ιησούς κάνει μια μίνι ομιλία. Αναφέρει στον Πέτρο για το ποτήρι που πρέπει να πιει και όχι που δεν θέλει να πιει, λέγοντας του το ποτήριο που μου έδωσε ο Πατέρας εσύ θες να μην το πιώ; Αναφέρει ότι μπορεί να παρατάξει λεγεώνες αγγέλων προς υπεράσπιση του. Τους αναφέρει ότι κουβαλήθηκαν νυχτιάτικα για να τον συλλάβουν ενώ αυτός ποτέ δεν κρύφτηκε και κάθε ημέρα ήταν μπροστά τους, δηλαδή τους την λέει χοντρά ότι άνθρωποι του σκότους όπως είσαστε εσείς στα σκοτεινά κάνετε τις δουλειές σας. Αναφέρει το γνωστό μάχαιρα έδωκες μάχαιρα θα λάβεις, το οποίο θα έλεγε κανείς ότι είναι παρατήρηση στους διώκτες κυρίως και όχι τόσο στον Πέτρο, ο λόγος είναι ότι οι διώκτες είναι εν πλήρη αδικία, ο Πέτρος παρά το ότι πάει αντίθετα με την Θεϊκή βουλή που ήδη του έχει γνωστοποιηθεί είναι αμυνόμενος. Έτσι που φαίνεται να πηγαίνουν τα πράγματα αυτός που δήθεν δειλιάζει θα μπορούσε να συνεχίσει να μιλάει εκεί 5-6 ώρες, να κάνει και μερικές περιοδείες στο Ισραήλ για κήρυγμα μετά, και τα ατρόμητα λιοντάρια του Καϊάφα με τα μαχαίρια και τα ρόπαλα να στέκονται ακόμα κλαρίνο στο μέρος εκείνο μέχρι να πεθάνουν όρθιοι από γηρατειά.
Εάν κανένας δεν κινήθηκε όταν είδε τους μπροστάρηδες να πέφτουν φαρδιά πλατιά κάτω χωρίς καν να τους ακουμπήσει ο Ιησούς, για αυτό παρέμειναν ακίνητοι οι υπόλοιποι όταν έκοψαν το αυτί του συντρόφου τους, ε τότε όταν αυτό συγκολλήθηκε σίγουρα κάθε σκέψη που είχε παραμείνει για επίθεση στον Ιησού έφυγε ακαριαία. Αυτός που κολλάει ένα αυτί χωρίς καν προσπάθεια, απλώς και μόνο με το να το τοποθετεί ξανά εκεί που ήταν πριν, προφανώς μπορεί με περισσή ευκολία να ξεκολλήσει τα χέρια τα πόδια ή το κεφάλι ενός εκάστου από εκείνους που έκαναν το τραγικότατο λάθος να τον απειλήσουν νυχτιάτικα.
Τι να πει λοιπόν κάποιος για τις δηλώσεις που διαβάζουμε του τύπου, ο Ιησούς πανικόβλητος, ο Ιησούς φοβάται, ο Ιησούς δεν θέλει...
Ακόμη και σαν απλό άνθρωπο που τον είδαμε χάριν συζητήσεως φαίνεται ποιος είναι το αφεντικό. Είναι εντελώς κωμικό να πούμε ότι έχει αγωνία ή ότι δεν θέλει να πεθάνει γιατί τον κυνηγούν αυτοί που έπεσαν κάτω ούτε με φύσημα. Η στιγμή της κρίσης μας λέει ότι σίγουρα δεν έχει ανάγκη κανένα να τον βοηθήσει, ότι αυτοί που την γλύτωσαν φτηνά ήταν οι διώκτες, ότι δεν έχουμε πανικόβλητο σωτήρα αλλά εκατοντάδες πανικόβλητους διώκτες. Ο Ιησούς φαίνεται να έχει την τύχη του στα χέρια του και τους πολυάριθμους αντιπάλους του χεριού του. Όσο για την γενναιότητα είναι παραπάνω από σίγουρο ότι δεν την απέκτησε εκείνο το βράδυ.
Βεβαίως ο Χριστός είναι Θεάνθρωπος όχι απλός άνθρωπος όπως τον είδαμε χάριν συζητήσεως, δεν αιφνιδιάζεται από οτιδήποτε, δεν "το σκέφτεται" για οτιδήποτε, δεν δειλιάζει σε οτιδήποτε, δεν φοβάται οτιδήποτε, οπότε προσευχόμενος απλά μας διδάσκει. Βάπτισμα δὲ ἔχω βαπτισθῆναι, καὶ πῶς συνέχομαι ἕως οὗ τελεσθῇ! Λουκ. 12,49 Έχω το βάπτισμα του μαρτυρίου, της Σταύρωσης, και πόσο διακατέχομαι από τον πόθο και ανυπομονώ πότε να πραγματοποιηθεί!
Τη στιγμή πριν, όπου δεν υπήρχε καμία απειλή, μας διδάσκει μια διδαχή, ενώ την κρίσιμη στιγμή μας διδάσκει κάποια άλλη, τότε έδειξε ότι όχι μόνο δεν φοβάται να πεθάνει αλλά ότι πεθαίνει οικειοθελώς ώστε να σώσει τον κόσμο. Η διδαχή του πριν, δηλαδή της προσευχής του παρελθέτω το ποτήριον, μας λέει τα εξής, ότι πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεό και στο σχέδιο του ο οποίος γνωρίζει καλύτερα, εμπιστοσύνη ακόμη και εάν μας φαίνεται αυτό το σχέδιο τώρα οδυνηρό ή σκληρό ή άδικο. Μας διδάσκει ότι ο Χριστός έχει πραγματικά ανθρώπινο θέλημα και δεν είχε απορροφήσει η Θεϊκή του φύση την ανθρώπινη. Μας διδάσκει ότι ο Χριστιανισμός διδάσκει την αυτοθυσία αλλά δεν ευνοεί μαζοχιστικές τάσεις, βλέπουμε κάποιους να σταυρώνονται να μαστιγώνονται, αυτά είναι λάθος. Ο Θεός ανέδειξε φωτισμένα άτομα ώστε να δείξουν τον δρόμο στα διάφορα θέματα της πίστεως οπότε κλείνοντας ας δούμε τον Χρυσόστομο τον Αμβρόσιο και τον Μέγα Αθανάσιο να μας μιλάνε για το θέμα.
Χρυσόστομος: Ηὔξατο δὲ παιδεύων ἡμᾶς εὔχεσθαι, καὶ ἀεὶ ζητεῖν τῶν δεινῶν τὴν ἀπαλλαγήν· εἰ δὲ μὴ ἐγχωροίη, στέργειν τὰ τῷ Θεῷ δοκοῦντα. Διὰ τοῦτο ἔλεγε· Πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ’ ὡς σύ· οὐκ ἐπειδὴ ἄλλο μὲν αὐτοῦ βούλημα, ἄλλο δὲ τοῦ Πατρός· ἀλλ’ ἵνα παίδευσε τοὺς ἀνθρώπους, κἂν ἀγωνιῶσι, κἂν τρέμωσι, κἂν κινδύνοις ἐπίῃ, κἂν μὴ βούλωνται ἀποῤῥαγῆναι τῆς παρούσης ζωῆς, ὅμως τοῦ οἰκείου βουλήματος προτιμᾶν τὸ τοῦ Θεοῦ βούλημα· ὥσπερ οὖν καὶ Παῦλος παιδευθείς, ἀμφότερα ταῦτα διὰ τῶν ἔργων ἔδειξε· τοὺς τε γὰρ πειρασμοὺς ἠξίωσεν ἀποκινηθῆναι αὐτοῦ, οὕτω λέγων· Ὑπὲρ τούτου τρίτον τὸν Κύριον παρεκάλεσα· καὶ ἐπειδὴ οὐκ ἔδοξε τῷ Θεῷ, φησί· Δι’ ὃ εὐδοκῶ ἐν ἀσθενείαις, ἐν ὕβρεσιν, ἐν διωγμοῖς. Τάχα δὲ ἀσαφὲς τὸ εἰρημένον· οὐκοῦν ποιῶ αὐτὸ σαφέστερον· ἐκινδύνευσε πολλὰ ὁ Παῦλος, καὶ ηὔξατο μὴ κινδυνεύειν. Ἤκουσεν οὖν τοῦ Χριστοῦ λέγοντος, ὅτι Ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται. Ἐπεὶ οὖν εἶδε τοῦ Θεοῦ θέλημα ὅν, λοιπὸν τὸ ἑαυτοῦ θέλημα ὑποτάττει τῷ τοῦ Θεοῦ θελήματι.
Ταῦτα τοίνυν ἀμφότερα ἀπὸ τῆς εὐχῆς ταύτης ἐπαίδευσε, μήτε ἐπιπηδᾷν τοῖς κινδύνοις, ἀλλὰ καὶ εὔχεσθαι μὴ ἐμπεσεῖν εἰς αὐτούς· εἰ δὲ ἐπέλθοιεν, φέρειν αὐτοὺς γενναίως, καὶ τοῦ οἰκείου θελήματος προτιμᾶν τὸ τοῦ Θεοῦ θέλημα. Ταῦτα οὖν εἰδότες, εὐχώμεθα μὲν μηδέποτε εἰσελθεῖν εἰς πειρασμόν· κἂν εἰσέλθωμεν, παρακαλῶμεν τὸν Θεὸν διδόναι ἡμῖν ὑπομονὴν καὶ ἀνδρείαν, καὶ τὸ αὐτοῦ θέλημα παντὸς θελήματος ἡμῶν προτιμῶμεν.
Οὕτω γὰρ καὶ τὸν παρόντα βίον μετὰ ἀσφαλείας διανύσομεν, καὶ τῶν μελλόντων ἀγαθῶν ἐπιτευξόμεθα· ὧν γένοιτο πάντας ἡμᾶς ἐπιτυχεῖν, χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρί, ἅμα τῷ ἁγίῳ Πνεύματι δόξα, κράτος, τιμή, νῆν καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Αμβρόσιος Μεδιολάνων: Ει δε και παραιτείται τον θάνατον κατά το ανθρώπινον αυτού θέλημα ο Σωτήρ, μη σκανδαλίζου. Φυσει γαρ την πηγήν της ζωής εν αυτή έχουσα η σαρξ και της αθανασίας τον Θεό Λόγον, της αυτού ώσπερ αθανασίας, μεταλαβούσα, δικαίως απεστρέφετο τον θάνατον, ου δειλιώσα, αλλά μισούσα και ως αναμάρτητος, θανάτω μη υποκειμένη.
Μέγας Αθανάσιος: Έδει δε το της σαρκός θέλημα κινηθήναι, υποταγήναι δε τω θελήματι τω θεϊκώ.
Δηλαδή, το ανθρώπινο θέλημα έπρεπε να κινηθεί και να δείξει ότι υπάρχει και ευθύς αμέσως να υποταγεί στο Θεϊκό όταν είπε "όχι όπως εγώ θέλω αλλά όπως εσύ".
Φυσικά οι υπόλοιποι δεν κινούνται διότι δεν σκέφτονται το ίδιο αφού βλέποντας την μέχρι τώρα κατάσταση, το "εμένα θέλετε" του ανθρώπου αυτού μεταφράζεται σε "για πάμε να δω και αυτούς που σας έστειλαν ώστε να σας σαπίσω στο ξύλο όλους μαζί χωρίς καν να προσπαθήσω". Στο ότι οι διώκτες έχουν σαστίσει και ο Μάλχος μετά από λίγο αποφασίζει να κινηθεί μόνος προς έκπληξη των υπολοίπων, συνηγορεί το γεγονός ότι ο Πέτρος δεν κραδαίνει το μικρό σπαθί αλλά το βγάζει από την θήκη την ώρα που πάει να πιάσει ο Μάλχος τον Χριστό μα και το γεγονός ότι μετά το χτύπημα σε μέλος της ομάδας δεν υπάρχει καμία επίθεση στον Ιησού από τους υπόλοιπους με τα μαχαίρια και τα ρόπαλα. Δεν υπάρχει ούτε καν κίνηση. Η μάχαιρα που κρατάει ο Πέτρος σημαίνει μικρό σπαθί, ως ψαράς δεν είναι έμπειρος σε συγκρούσεις και τρόπο επίθεσης με όπλα, έτσι αντί να τον χτυπήσει στο κεφάλι με επιτυχία και να τον αδρανοποιήσει, αποτυγχάνει, πιθανόν ο Μάλχος έκανε κάποια κίνηση αποφυγής. Τώρα ο Μάλχος αντί τον Ιησού σίγουρα κρατάει το κεφάλι του σαστισμένος, πιθανόν έχει οπισθοχωρήσει ώστε να αποφύγει δεύτερο και επιτυχημένο πλήγμα, ο Πέτρος είναι δίπλα στον Ιησού με το μικρό σπαθί στο χέρι και στέκεται ως απειλή για τον επόμενο που θα πλησιάσει ώστε να τον συλλάβει, αλλά παραδόξως κανείς από τον όχλο με τα μαχαίρια και ξύλα δεν κινείται. Φανταστείτε όχλο με δεκαπλάσια δύναμη και ένας από αυτούς να δεχτεί επίθεση. Φανταστείτε να κόβουν το αυτί κάποιου μόλις πάει να κάνει την κίνηση για την οποία όλοι αυτοί έχουν έρθει εδώ.
Δεν κινείται κανείς! Για αυτό ο Ιησούς μπορεί να πιάσει από κάτω ώστε να συγκολλήσει το αυτί του Μάλχου, αυτή η πληροφορία βρίσκεται στον Ματθαίο, διότι ούτε έχει αρχίσει επίθεση ούτε τον κρατάει κάποιος άλλος.
Είναι λογικό φυσικά αυτό, να στέκονται όλοι κλαρίνο όταν του κόβει ο Πέτρος το αυτί.
Λογικό διότι μετά το θέαμα του ριξίματος κάτω κάμποσων μπράβων ταυτόχρονα, ούτε καν με φύσημα του Ιησού, οι υπόλοιποι θεωρούν ότι ο Μάλχος καλά τα έπαθε αφού ο Πέτρος του έκοψε τον.... βγαινάκη. Δηλαδή το αυτί από το οποίο βγήκε το "μήνυμα" που πήραν όλοι οι υπόλοιποι με το "ξάπλωμα" των μπράβων. Απόδειξη ότι οι αντίπαλοι παραμένουν σαστισμένοι είναι ότι ο Ιησούς λέει αρκετά έως εδώ, ἐᾶτε ἕως τούτου πληροφορία από τον Λουκά, στους.... 11 ακολούθους του που είναι ενάντια σε πολλαπλάσιους αντιπάλους ! Ούτε λεγεωνάριος ούτε κάποιος άλλος κινείται για επίθεση μετά το κόψιμο του αυτιού. Θα μπορούσε σχετικά εύκολα να δικαιολογηθεί τυχόν θάνατος του Ιησού και των 11 μετά από αυτό, σαν αγανάκτηση, σαν άμυνα, ή με διάφορες άλλες αιτίες, οι Φαρισαίοι άλλο που δεν θα ήθελαν, άρα θα ευνοούσαν την συγκάλυψη του θανάτου με κάθε μέσο, ο οπλισμένος όχλος που έστειλαν σίγουρα το ήξερε, ἀργύρια ἱκανὰ ἔδωκαν τοῖς στρατιώταις λέγοντες· εἴπατε ὅτι οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς ἐλθόντες ἔκλεψαν αὐτὸν ἡμῶν κοιμωμένων καὶ ἐὰν ἀκουσθῇ τοῦτο ἐπὶ τοῦ ἡγεμόνος, ἡμεῖς πείσομεν αὐτὸν καὶ ὑμᾶς ἀμερίμνους ποιήσομεν. Λεγεωνάριοι, πάρτε αυτό το μεγάλο χρηματικό ποσό και πείτε ότι κατά την νύχτα ενώ εμείς κοιμόμασταν ήρθαν οι μαθητές του και έκλεψαν το σώμα, εάν αυτό φτάσει στα αυτιά του ηγεμόνα μην ανησυχείτε, εμείς θα αναλάβουμε να μη σας κάνει τίποτα.
Θα δούμε την περιγραφή συνεχίζοντας να μας λέει ότι
τότε λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἀπόστρεψόν σου τὴν μάχαιραν εἰς τὸν τόπον αὐτῆς· πάντες γὰρ οἱ λαβόντες μάχαιραν ἐν μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται ἢ δοκεῖς ὅτι οὐ δύναμαι ἄρτι παρακαλέσαι τὸν πατέρα μου, καὶ παραστήσει μοι πλείους ἢ δώδεκα λεγεῶνας ἀγγέλων; πῶς οὖν πληρωθῶσιν αἱ γραφαὶ ὅτι οὕτω δεῖ γενέσθαι; Ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς τοῖς ὄχλοις· ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθετε μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων συλλαβεῖν με· καθ᾿ ἡμέραν πρὸς ὑμᾶς ἐκαθεζόμην διδάσκων ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ οὐκ ἐκρατήσατέ με.
Δηλαδή ο Ιησούς κάνει μια μίνι ομιλία. Αναφέρει στον Πέτρο για το ποτήρι που πρέπει να πιει και όχι που δεν θέλει να πιει, λέγοντας του το ποτήριο που μου έδωσε ο Πατέρας εσύ θες να μην το πιώ; Αναφέρει ότι μπορεί να παρατάξει λεγεώνες αγγέλων προς υπεράσπιση του. Τους αναφέρει ότι κουβαλήθηκαν νυχτιάτικα για να τον συλλάβουν ενώ αυτός ποτέ δεν κρύφτηκε και κάθε ημέρα ήταν μπροστά τους, δηλαδή τους την λέει χοντρά ότι άνθρωποι του σκότους όπως είσαστε εσείς στα σκοτεινά κάνετε τις δουλειές σας. Αναφέρει το γνωστό μάχαιρα έδωκες μάχαιρα θα λάβεις, το οποίο θα έλεγε κανείς ότι είναι παρατήρηση στους διώκτες κυρίως και όχι τόσο στον Πέτρο, ο λόγος είναι ότι οι διώκτες είναι εν πλήρη αδικία, ο Πέτρος παρά το ότι πάει αντίθετα με την Θεϊκή βουλή που ήδη του έχει γνωστοποιηθεί είναι αμυνόμενος. Έτσι που φαίνεται να πηγαίνουν τα πράγματα αυτός που δήθεν δειλιάζει θα μπορούσε να συνεχίσει να μιλάει εκεί 5-6 ώρες, να κάνει και μερικές περιοδείες στο Ισραήλ για κήρυγμα μετά, και τα ατρόμητα λιοντάρια του Καϊάφα με τα μαχαίρια και τα ρόπαλα να στέκονται ακόμα κλαρίνο στο μέρος εκείνο μέχρι να πεθάνουν όρθιοι από γηρατειά.
Εάν κανένας δεν κινήθηκε όταν είδε τους μπροστάρηδες να πέφτουν φαρδιά πλατιά κάτω χωρίς καν να τους ακουμπήσει ο Ιησούς, για αυτό παρέμειναν ακίνητοι οι υπόλοιποι όταν έκοψαν το αυτί του συντρόφου τους, ε τότε όταν αυτό συγκολλήθηκε σίγουρα κάθε σκέψη που είχε παραμείνει για επίθεση στον Ιησού έφυγε ακαριαία. Αυτός που κολλάει ένα αυτί χωρίς καν προσπάθεια, απλώς και μόνο με το να το τοποθετεί ξανά εκεί που ήταν πριν, προφανώς μπορεί με περισσή ευκολία να ξεκολλήσει τα χέρια τα πόδια ή το κεφάλι ενός εκάστου από εκείνους που έκαναν το τραγικότατο λάθος να τον απειλήσουν νυχτιάτικα.
Τι να πει λοιπόν κάποιος για τις δηλώσεις που διαβάζουμε του τύπου, ο Ιησούς πανικόβλητος, ο Ιησούς φοβάται, ο Ιησούς δεν θέλει...
Ακόμη και σαν απλό άνθρωπο που τον είδαμε χάριν συζητήσεως φαίνεται ποιος είναι το αφεντικό. Είναι εντελώς κωμικό να πούμε ότι έχει αγωνία ή ότι δεν θέλει να πεθάνει γιατί τον κυνηγούν αυτοί που έπεσαν κάτω ούτε με φύσημα. Η στιγμή της κρίσης μας λέει ότι σίγουρα δεν έχει ανάγκη κανένα να τον βοηθήσει, ότι αυτοί που την γλύτωσαν φτηνά ήταν οι διώκτες, ότι δεν έχουμε πανικόβλητο σωτήρα αλλά εκατοντάδες πανικόβλητους διώκτες. Ο Ιησούς φαίνεται να έχει την τύχη του στα χέρια του και τους πολυάριθμους αντιπάλους του χεριού του. Όσο για την γενναιότητα είναι παραπάνω από σίγουρο ότι δεν την απέκτησε εκείνο το βράδυ.
Βεβαίως ο Χριστός είναι Θεάνθρωπος όχι απλός άνθρωπος όπως τον είδαμε χάριν συζητήσεως, δεν αιφνιδιάζεται από οτιδήποτε, δεν "το σκέφτεται" για οτιδήποτε, δεν δειλιάζει σε οτιδήποτε, δεν φοβάται οτιδήποτε, οπότε προσευχόμενος απλά μας διδάσκει. Βάπτισμα δὲ ἔχω βαπτισθῆναι, καὶ πῶς συνέχομαι ἕως οὗ τελεσθῇ! Λουκ. 12,49 Έχω το βάπτισμα του μαρτυρίου, της Σταύρωσης, και πόσο διακατέχομαι από τον πόθο και ανυπομονώ πότε να πραγματοποιηθεί!
Τη στιγμή πριν, όπου δεν υπήρχε καμία απειλή, μας διδάσκει μια διδαχή, ενώ την κρίσιμη στιγμή μας διδάσκει κάποια άλλη, τότε έδειξε ότι όχι μόνο δεν φοβάται να πεθάνει αλλά ότι πεθαίνει οικειοθελώς ώστε να σώσει τον κόσμο. Η διδαχή του πριν, δηλαδή της προσευχής του παρελθέτω το ποτήριον, μας λέει τα εξής, ότι πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεό και στο σχέδιο του ο οποίος γνωρίζει καλύτερα, εμπιστοσύνη ακόμη και εάν μας φαίνεται αυτό το σχέδιο τώρα οδυνηρό ή σκληρό ή άδικο. Μας διδάσκει ότι ο Χριστός έχει πραγματικά ανθρώπινο θέλημα και δεν είχε απορροφήσει η Θεϊκή του φύση την ανθρώπινη. Μας διδάσκει ότι ο Χριστιανισμός διδάσκει την αυτοθυσία αλλά δεν ευνοεί μαζοχιστικές τάσεις, βλέπουμε κάποιους να σταυρώνονται να μαστιγώνονται, αυτά είναι λάθος. Ο Θεός ανέδειξε φωτισμένα άτομα ώστε να δείξουν τον δρόμο στα διάφορα θέματα της πίστεως οπότε κλείνοντας ας δούμε τον Χρυσόστομο τον Αμβρόσιο και τον Μέγα Αθανάσιο να μας μιλάνε για το θέμα.
Χρυσόστομος: Ηὔξατο δὲ παιδεύων ἡμᾶς εὔχεσθαι, καὶ ἀεὶ ζητεῖν τῶν δεινῶν τὴν ἀπαλλαγήν· εἰ δὲ μὴ ἐγχωροίη, στέργειν τὰ τῷ Θεῷ δοκοῦντα. Διὰ τοῦτο ἔλεγε· Πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ’ ὡς σύ· οὐκ ἐπειδὴ ἄλλο μὲν αὐτοῦ βούλημα, ἄλλο δὲ τοῦ Πατρός· ἀλλ’ ἵνα παίδευσε τοὺς ἀνθρώπους, κἂν ἀγωνιῶσι, κἂν τρέμωσι, κἂν κινδύνοις ἐπίῃ, κἂν μὴ βούλωνται ἀποῤῥαγῆναι τῆς παρούσης ζωῆς, ὅμως τοῦ οἰκείου βουλήματος προτιμᾶν τὸ τοῦ Θεοῦ βούλημα· ὥσπερ οὖν καὶ Παῦλος παιδευθείς, ἀμφότερα ταῦτα διὰ τῶν ἔργων ἔδειξε· τοὺς τε γὰρ πειρασμοὺς ἠξίωσεν ἀποκινηθῆναι αὐτοῦ, οὕτω λέγων· Ὑπὲρ τούτου τρίτον τὸν Κύριον παρεκάλεσα· καὶ ἐπειδὴ οὐκ ἔδοξε τῷ Θεῷ, φησί· Δι’ ὃ εὐδοκῶ ἐν ἀσθενείαις, ἐν ὕβρεσιν, ἐν διωγμοῖς. Τάχα δὲ ἀσαφὲς τὸ εἰρημένον· οὐκοῦν ποιῶ αὐτὸ σαφέστερον· ἐκινδύνευσε πολλὰ ὁ Παῦλος, καὶ ηὔξατο μὴ κινδυνεύειν. Ἤκουσεν οὖν τοῦ Χριστοῦ λέγοντος, ὅτι Ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται. Ἐπεὶ οὖν εἶδε τοῦ Θεοῦ θέλημα ὅν, λοιπὸν τὸ ἑαυτοῦ θέλημα ὑποτάττει τῷ τοῦ Θεοῦ θελήματι.
Ταῦτα τοίνυν ἀμφότερα ἀπὸ τῆς εὐχῆς ταύτης ἐπαίδευσε, μήτε ἐπιπηδᾷν τοῖς κινδύνοις, ἀλλὰ καὶ εὔχεσθαι μὴ ἐμπεσεῖν εἰς αὐτούς· εἰ δὲ ἐπέλθοιεν, φέρειν αὐτοὺς γενναίως, καὶ τοῦ οἰκείου θελήματος προτιμᾶν τὸ τοῦ Θεοῦ θέλημα. Ταῦτα οὖν εἰδότες, εὐχώμεθα μὲν μηδέποτε εἰσελθεῖν εἰς πειρασμόν· κἂν εἰσέλθωμεν, παρακαλῶμεν τὸν Θεὸν διδόναι ἡμῖν ὑπομονὴν καὶ ἀνδρείαν, καὶ τὸ αὐτοῦ θέλημα παντὸς θελήματος ἡμῶν προτιμῶμεν.
Οὕτω γὰρ καὶ τὸν παρόντα βίον μετὰ ἀσφαλείας διανύσομεν, καὶ τῶν μελλόντων ἀγαθῶν ἐπιτευξόμεθα· ὧν γένοιτο πάντας ἡμᾶς ἐπιτυχεῖν, χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρί, ἅμα τῷ ἁγίῳ Πνεύματι δόξα, κράτος, τιμή, νῆν καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Αμβρόσιος Μεδιολάνων: Ει δε και παραιτείται τον θάνατον κατά το ανθρώπινον αυτού θέλημα ο Σωτήρ, μη σκανδαλίζου. Φυσει γαρ την πηγήν της ζωής εν αυτή έχουσα η σαρξ και της αθανασίας τον Θεό Λόγον, της αυτού ώσπερ αθανασίας, μεταλαβούσα, δικαίως απεστρέφετο τον θάνατον, ου δειλιώσα, αλλά μισούσα και ως αναμάρτητος, θανάτω μη υποκειμένη.
Μέγας Αθανάσιος: Έδει δε το της σαρκός θέλημα κινηθήναι, υποταγήναι δε τω θελήματι τω θεϊκώ.
Δηλαδή, το ανθρώπινο θέλημα έπρεπε να κινηθεί και να δείξει ότι υπάρχει και ευθύς αμέσως να υποταγεί στο Θεϊκό όταν είπε "όχι όπως εγώ θέλω αλλά όπως εσύ".
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου