Οι δύο γέροντες
Και ήκουσαν δύο γέροντες ότι λέγει ο πλανηθείς τον λόγον τούτον και είπον, λόγον ηκούσαμεν περί τίνος άπιστον, ότι λέγει ότι ο άρτος ον μεταλαμβάνομεν, ούκ εστί φύσει σώμα Χριστού, αλλ' αντίτυπον εστί. Λέγει δε ο πλανηθείς· Εγώ ειμί ο τούτο λέγων. Οι δε παρεκάλουν αυτόν λέγοντες· μη ούτως κρατήσεις, αλλ' ως παρέδωκεν η καθολική Εκκλησία. (δείτε Παλλάδιος Ελενοπόλεως)
Αυτού ουν αποφηναμένου και ειπόντος περί του άρτου "τούτο μου εστί το σώμα" τις τολμήσει αμφιβάλλειν λοιπόν; Και αυτού βεβαιωσαμένου και ειρηκότος "τούτο μου εστί το αἱμα" τις ενδοιάσει ποτέ λέγων μη είναι αυτού αἱμα; (Κύριλλος Αλεξανδρείας)
Θεία ευχαριστία Μέρος 1 Η συμβολική εξήγηση είναι απαράδεκτη
Θεία ευχαριστία Μέρος 2 Προφητείες στην Παλαιά Διαθήκη περί ιεροσύνης
Θεία ευχαριστία Μέρος 3 Η τριπλή θυσιαστήρια ιδιότητα στις Θ. Λειτουργίες
Θεία ευχαριστία Μέρος 4 Αυτό το μέρος είναι υπό κατασκευή
Θεία ευχαριστία Μέρος 5 Οι μαρτυρίες των πρώτων Χριστιανών συγγραφέων
Θεία ευχαριστία Μέρος 2 Προφητείες στην Παλαιά Διαθήκη περί ιεροσύνης
Θεία ευχαριστία Μέρος 3 Η τριπλή θυσιαστήρια ιδιότητα στις Θ. Λειτουργίες
Θεία ευχαριστία Μέρος 4 Αυτό το μέρος είναι υπό κατασκευή
Θεία ευχαριστία Μέρος 5 Οι μαρτυρίες των πρώτων Χριστιανών συγγραφέων
Η Θεία Ευχαριστία ως θυσία Μέρος 5ο
Περιέχει και τις μαρτυρίες περί Αποστολικής διδαχής
για την τοποθέτηση και νερού στο ποτήριο της Θείας Ευχαριστίας
Περιέχει και τις μαρτυρίες περί Αποστολικής διδαχής
για την τοποθέτηση και νερού στο ποτήριο της Θείας Ευχαριστίας
Μαρτυρίες των συγγραφέων των πρώτων αιώνων
Στην σειρά δημοσιεύσεων περί της Θείας Ευχαριστίας θα δούμε σε αυτό το μέρος τις μαρτυρίες των συγγραφέων των πρώτων αιώνων. Θα γίνει φανερό ότι κανείς από τους πρώτους συγγραφείς δεν θεωρεί την Θεία Ευχαριστία σύμβολο αλλά θυσία και πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού. Εξ αιτίας αυτού του γεγονότος, είναι φορέας Θείας Χάριτος και ζωής. Για την απόδειξη της αληθείας είναι υπέρ αρκετά μόνο λίγα χρόνια μετά την παράδοση στους Αποστόλους το 33μΧ του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.
Ιγνάτιος Αντιοχείας 50; - 110μΧ
Στην επιστολή προς Φιλαδελφείς, κεφ.4, λέγει: Σπουδάσατε οὖν μιᾷ· εὐχαριστίᾳ χρῆσθαι· μία γὰρ σὰρξ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἓν ποτήριον εἰς ἕνωσιν τοῦ αἵματος αὐτοῦ, ἓν θυσιαστήριον, ὡς εἷς ἐπίσκοπος ἅμα τῷ· πρεσβυτερίῳ καὶ διακόνοις τοῖς συνδούλοις μου· ἵνα, ὃ ἐὰν πράσσητε, κατὰ θεὸν πράσσητε.
Βιαστείτε να λάβετε μέρος από την μια Ευχαριστία. Μια είναι η σάρκα του Ιησού και ένα το ποτηριο εις ένωση του αίματος του, ένα θυσιαστήριο. Στην επιστολή προς Σμυρναίους κεφ.7 ομιλεί για τους Δοκητές οι οποίοι αρνούνταν ότι ο Χριστός είχε πραγματικό σώμα. Αυτοί οι αιρετικοί έλεγαν ότι ο Ιησούς δεν είχε σάρκα αλλά φαινόταν να έχει σώμα το οποίο στην πραγματικότητα ήταν όπως αυτό ενός φαντάσματος.
Η ονομασία τους προέρχεται από αυτήν την δοξασία τους δοκέω-δοκῶ σημαίνει και φαίνομαι έτσι από εκεί έχουμε το όνομα.
Ο Άγιος Ιγνάτιος παρατηρεί: Εὐχαριστίας καὶ προσευχῆς ἀπέχονται, διὰ τὸ μὴ ὁμολογεῖν τὴν εὐχαριστίαν σάρκα εἶναι τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τὴν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν παθοῦσαν, ἣν τῇ χρηστότητι ὁ πατὴρ ἤγειρεν οἱ ουͅν ἀντιλέγοντες τῇ δωρεᾷ· τοῦ θεοῦ συζητοῦντες ἀποθνήσκουσιν· συνέφερεν δὲ αὐτοῖς ἀγαπᾶν, ἵνα καὶ ἀναστῶσιν, πρέπον, ἐστὶν ἀπέχεσθαι τῶν τοιούτων. Δηλαδή, οι Δοκητές απέχουν από την Ευχαριστία και την Λειτουργία διότι δεν παραδέχονται ότι η Ευχαριστία είναι σάρκα του σωτήρος μας Ιησού Χριστού ο οποίος έπαθε για τις αμαρτίες μας και τον οποίον ο Πατήρ ανέστησε. Αυτοί λοιπόν οι οποίοι μιλούν ενάντια στα δώρα χάνονται ενώ αντιδικούν, τους συνέφερε να αγαπήσουν την Θεία Κοινωνία ώστε να αναστηθούν και πρέπον είναι να τους αποφεύγετε.
Στην επιστολή προς Εφεσίους κεφ.20 σημειώνει, ἕνα ἄρτον κλῶντες, ὅς ἐστιν φάρμακον ἀθανασίας, ἀντίδοτον τοῦ μὴ ἀποθανεῖν, ἀλλὰ ζῆν ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ· διὰ παντός. Έναν άρτο κόβουμε ο οποίος είναι το φάρμακο που δίδει την αθανασία, είναι το αντίδοτο στον θάνατο και η ζωή εν Χριστώ. Ο κομμένος άρτος μπορεί να εννοηθεί ως φάρμακο αθανασίας μόνο εάν η Θεία Ευχαριστία είναι σώμα και αίμα Χριστού, έτσι είναι φάρμακο κατά του θανάτου, φορέας αθανασίας, και δεν είναι κάποια απλή τελετή ή ένα σύμβολο το οποίο δεν θα έχει καμία επίδραση.
Ο Άγιος Ιγνάτιος στις επιστολές του μας λέγει καθαρά ότι η Θεία Κοινωνία είναι σάρκα και αίμα του σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, σάρκα εἶναι τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, και μας συμβουλεύει, πρέπον ἐστὶν ἀπέχεσθαι τῶν τοιούτων.
Δηλαδή μας συμβουλεύει να απέχουμε από όλους τους αιρετικούς είτε λέγονταν Δοκητές είτε όπως αλλιώς ονομάζονται σήμερα οι διάφοροι αιρετικοί διδάσκαλοι που μπλέκουν αθώους στα δίχτυα τους και δεν παραδέχονται την Θεία Ευχαριστία ως πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού.
Κλήμης Ρώμης 35; - 100μΧ
Προδήλων οὖν ἡμῖν ὄντων τούτων καὶ ἐγκεκυφότες εἰς τὰ βάθη τῆς θείας γνώσεως πάντα τάξει ποιεῖν ὀφείλομεν, ὅσα ὁ Δεσπότης ἐπιτελεῖν ἐκέλευσεν κατὰ καιροὺς τεταγμένους· Τάς τε προσφορὰς καὶ λειτουργίας ἐπιτελεῖσθαι, καὶ οὐκ εἰκῇ ἢ ἀτάκτως ἐκέλευσεν γίνεσθαι, ἀλλ' ὡρισμένοις καιροῖς καὶ ὥραις· ποῦ τε καὶ διὰ τίνων ἐπιτελεῖσθαι θέλει, Αὐτὸς ὥρισεν τῇ ὑπερτάτῳ Αὐτοῦ βουλήσει, ἵν' ὁσίως πάντα γινόμενα ἐν εὐδοκήσει εὐπρόσδεκτα εἴη τῷ θελήματι Αὐτοῦ. Oἱ οὖν τοῖς προστεταγμένοις καιροῖς ποιοῦντες τὰς προσφορὰς αὐτῶν εὐπρόσδεκτοί τε καὶ μακάριοι· τοῖς γὰρ νομίμοις τοῦ Δεσπότου ἀκολουθοῦντες οὐ διαμαρτάνουσιν. Τῷ γὰρ ἀρχιερεῖ ἴδιαι λειτουργίαι δεδομέναι εἰσὶν καὶ τοῖς ἱερεῦσιν ἴδιος ὁ τόπος προστέτακται καὶ λευΐταις ἴδιαι διακονίαι ἐπίκεινται· ὁ λαϊκὸς ἄνθρωπος τοῖς λαϊκοῖς προστάγμασιν δέδεται.Ἕκαστος ἡμῶν, ἀδελφοί, ἐν τῷ ἰδίῳ τάγματι εὐαρεστείτω τῷ Θεῷ ἐν ἀγαθῇ συνειδήσει ὑπάρχων, μὴ παρεκβαίνων τὸν ὡρισμένον τῆς λειτουργίας αὐτοῦ κανόνα, ἐν σεμνότητι. Oὐ πανταχοῦ, ἀδελφοί, προσφέρονται θυσίαι ἐνδελεχισμοῦ ἢ εὐχῶν ἢ περὶ ἁμαρτίας καὶ πλημμελείας, ἀλλ' ἢ ἐν Ἱερουσαλὴμ μόνῃ· κἀκεῖ δὲ οὐκ ἐν παντὶ τόπῳ προσφέρεται, ἀλλ' ἔμπροσθεν τοῦ ναοῦ πρὸς τὸ θυσιαστήριον, μωμοσκοπηθὲν τὸ προσφερόμενον διὰ τοῦ ἀρχιερέως καὶ τῶν προειρημένων λειτουργῶν. Oἱ οὖν παρὰ τὸ καθῆκον τῆς βουλήσεως Αὐτοῦ ποιοῦντές τι θάνατον τὸ πρόστιμον ἔχουσιν. Ὁρᾶτε, ἀδελφοί· ὅσῳ πλείονος κατηξιώθημεν γνώσεως, τοσούτῳ μᾶλλον ὑποκείμεθα κινδύνῳ.
Δηλαδή, εφόσον όλα αυτό είναι ξεκάθαρο και κοιτάξαμε στα βάθη της Θείας γνώσεως είμαστε υποχρεωμένοι να επιτελούμε όλα όσα ο Δεσπότης κέλευσε στους κατάλληλους καιρούς. Διότι διέταξε οι προσφορές και οι λειτουργίες πρέπει να τελούνται στις ορισμένους καιρούς και ώρες και όχι τυχαία και χωρίς τάξη, αλλά όρισε και που και με ποιους θέλει να επιτελούνται αυτές. Επίσης όρισε με την Θεϊκή του βούληση τα πάντα να γίνονται με τάξη έτσι όσοι κάνουν τις προσφορές τους στους προσταγμένους καιρούς γίνονται ευπρόσδεκτοι και ευλογημένοι γιατί τις νόμιμες εντολές του Δεσπότη ακολουθώντας δεν σφάλλουν. Στον Αρχιερέα έχουν δοθεί ειδικές λειτουργίες και στους ιερείς το ίδιο έχει καθοριστεί, αλλά ειδικά καθήκοντα έχουν ανατεθεί και στους Λευίτες ενώ ο λαϊκός δεσμεύεται από τα προστάγματα για τους λαϊκούς. Ο Κύριος διέταξε να επιτελούμε τις θυσίες (προσφορές) και τις θείες λειτουργίες όχι όπως όπως ή να χωρίς τάξη αλλά σε καθορισμένους καιρούς και ώρες. Ο καθένας από μας, αδελφοί, στο ιδιαίτερο τάγμα που ανήκει ανάλογα με τη θέση στην οποία ανήκει να ευχαριστεί το Θεό, έχοντας συνείδηση αγαθή, χωρίς να παραβαίνει τον ορισμένο κανόνα της λειτουργίας του, με σεμνότητα.
Ο Κλήμης κάνει αναφορά στην Ιουδαϊκή ιεροσύνη λέγοντας ότι ο Θεός όρισε οι θυσίες να προσφέρονται σε ορισμένη ώρα και τόπο και μας λέει ότι ο Χριστός έδωσε εξουσία σε ορισμένα άτομα να προσφέρουν αυτές τις προσφορές στις ορισμένες ώρες και ημέρες. Ομιλεί για Αρχιερέα ο οποίος έχει ειδικά καθήκοντα, για ιερέα ο οποίος έχει και αυτός ειδικά καθήκοντα το ίδιο γίνεται και για τους Λευίτες όπως λέει.
Εδώ έχουμε μια περιγραφή του τρόπου λειτουργίας της Εκκλησίας, τέσσερις τάξεις, η οποία Εκκλησία βλέπουμε ότι έχει ειδικό ιερατείο υπό την μορφή Αρχιερεύς Ιερεύς Λευίτης όλοι με καθήκοντα διαφορετικά μεταξύ τους ενώ μας λέγει ότι αυτές τις τάξεις τις έχει ορίσει ο ίδιος ο Χριστός. Με τον όρο Λευίτης φυσικά εννοεί τον Διάκονο, έχουμε ιεραρχία η οποία είναι Αρχιερέας - Ιερέας - Διάκονος - λαϊκός.
Ξεδιπλώνει το επιχείρημα του το οποίο είναι ότι όπως υπήρχε ειδική ιεροσύνη και ιεραρχία στην Παλαιά Διαθήκη το ίδιο γίνεται και στην Καινή Διαθήκη από αυτό το σκεπτικό έχουμε και την Παλαιοδιαθηκική λέξη Λευίτης να χρησιμοποιείται από τον Κλήμη με νόημα ίδιο στην εποχή του Δεσπότου. Ο Κλήμης λέγει ότι οι λαϊκοί που επαναστάτησαν ενάντια στους πρεσβύτερους το έκαναν πηγαίνοντας ενάντια σε μία τάξη που έχει θεσμοθετηθεί από τον Θεό. Μετά προχωρεί και ομιλεί για την Θεία Ευχαριστία και την εντολή αυτό ποιείται στην εμήν ανάμνησιν και έχουμε την σύγκριση μεταξύ Ιουδαϊκής τάξης και Χριστιανικής τάξης.
Οι Απόστολοι κήρυξαν το Ευαγγέλιο σε εμάς από τον Ιησού, ο Ιησούς από τον Θεό και αυτές οι αναθέσεις έγιναν ευτάκτως, δηλαδή με τάξη σύμφωνα με την θέληση του Θεού. Λαμβάνοντας την εντολή και έχοντας βεβαιωθεί από την Ανάσταση οι Απόστολοι άρχισαν να ευαγγελίζονται την Βασιλεία του Θεού η οποία πρόκειται να έρθει και έτσι διδάσκοντας σε χώρες και πόλεις χειροτόνησαν Επισκόπους και Διακόνους και αυτό δεν ήταν καινούργιο. Λέει ότι οι Απόστολοι έχουν την εξουσιοδότηση από τον Χριστό και άρα η διδαχή των Αποστόλων είναι διδαχή Χριστού, εξ αυτού κάποιος δεχόμενος τους Αποστόλους δέχεται τον ίδιο τον Χριστό, ενώ όποιος απορρίπτει τους Αποστόλους απορρίπτει τον ίδιο τον Χριστό. Οι Απόστολοι με την εξουσία που τους έχει δοθεί ορίζουν πιστούς που έχουν δοκιμάσει ώστε να είναι Επίσκοποι και Διάκονοι. Ο Κλήμης λέγει ότι αυτό δεν είναι νέο και το επιχείρημα του εδώ είναι ότι κάποιος δεν ορίζεται μόνος του ποιμένας παίρνοντας μια ωραία πρωία την Γραφή στο χέρι ως διακοσμητικό για να αποκτήσει κύρος και ξανά συνδέει την Παλαιά με την Καινή στο θέμα της ειδικής ιεροσύνης όπως πριν έκανε με το σχήμα Αρχιερέας Ιερέας Λευίτης, ενώ προχωρά και λέγει η τάξη που όρισε ο Θεός για να αποφεύγονται οι "ακαταστασίες" στην Παλαιά υπάρχει και στην Καινή και περιγράφει το περιστατικό με τον Μωυσή ο οποίος έθεσε τις δώδεκα ράβδους. ο Κλήμης μας λέγει ότι το έκανε για να αποφευχθεί η αντιπαλότητα αφού γνώριζε από πριν ότι η ράβδος του Ααρών θα βλαστήσει. Έτσι έθεσε τις ράβδους αποκλειστικά για να δουν οι άλλοι ποιος έχει οριστεί από τον Θεό ώστε να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Πρωΐας δὲ γενομένης συνεκάλεσεν πάντα τὸν Ἰσραήλ, τὰς ἑξακοσίας χιλιάδας τῶν ἀνδρῶν, καὶ ἐπεδείξατο τοῖς φυλάρχοις τὰς σφραγῖδας καὶ ἤνοιξεν τὴν σκηνὴν τοῦ μαρτυρίου καὶ προεῖλεν τὰς ῥάβδους· καὶ εὑρέθη ἡ ῥάβδος Ἀαρὼν οὐ μόνον βεβλαστηκυῖα, ἀλλὰ καὶ καρπὸν ἔχουσα. Τί δοκεῖτε, ἀγαπητοί; οὐ προῄδει Μωϋσῆς τοῦτο μέλλειν ἔσεσθαι; μάλιστα ᾔδει· ἀλλ' ἵνα μὴ ἀκαταστασία γένηται ἐν τῷ Ἰσραήλ, οὕτως ἐποίησεν, εἰς τὸ δοξασθῆναι τὸ ὄνομα τοῦ Ἀληθινοῦ καὶ Μόνου· Κατά αυτόν τον τρόπο, λέγει ο Κλήμης, και οι Απόστολοι προ γνώριζαν ότι θα υπάρξει διαμάχη γύρω από την Εκκλησιαστική εξουσία, και ειδικά επάνω στο θέμα του Επισκόπου, για αυτό οι Απόστολοι έκαναν κάτι το οποίο θα έδειχνε ποιος έχει την ορισμένη εξουσία μέσα στην Εκκλησία αποκλείοντας διάφορες δικαιολογίες αργότερα. Ο Κλήμης μας λέει ότι οι Απόστολοι όρισαν διαδόχους ώστε όταν πεθάνουν όλοι να ξέρουν ποιοι είναι οι νόμιμοι συνεχιστές τους. Και φυσικά έδωσαν οδηγίες να γίνει το ίδιο και από τους πρώτους χειροτονηθέντες. Αυτό επιβεβαιώνει ξανά και την διάκριση ανάμεσα σε ιερατείο και λαϊκούς που έχει αναφέρει πριν, εφόσον κάποιοι λαϊκοί μη χειροτονηθέντες θα ήταν εκείνοι που θα διαμαρτύρονταν εναντίων του ιερατείου το οποίο φέρει το σχήμα Επίσκοπος Ιερεύς Λευίτης. Αναφέρει ότι το τωρινό σχίσμα που υπάρχει είναι βαρύτερο από το προηγούμενο διότι τότε οι μεν ακολούθησαν Αποστόλους, δηλαδή τον Πέτρο και τον Παύλο, οι δε ακολούθησαν εντεταλμένο των Αποστόλων, δηλαδή τον Απολλώ. Συμβουλεύοντας να υποταχτούν στους πρεσβυτέρους καταλήγει στο Ἐὰν δέ τινες ἀπειθήσωσιν τοῖς ὑπ᾿ Αὐτοῦ δι᾿ ἡμῶν εἰρημένοις, γινωσέτωσαν ὅτι παραπτώσει καὶ κινδύνῳ οὐ μικρῷ ἑαυτοὺς ἐνδήσουσιν το οποίο σημαίνει ότι ο Θεός ομιλεί δια μέσου αυτού και εάν οι Κορίνθιοι αθετήσουν αυτόν αθετούν τον ίδιο τον Θεό και έχουμε εδώ αυτά που αναφέρθηκαν στο Θεία Ευχαριστία Μέρος 2ο
υπὲρ Χριστοῦ οὖν πρεσβεύομεν ὡς τοῦ Θεοῦ παρακαλοῦντος δι᾿ ἡμῶν· δεόμεθα ὑπὲρ Χριστοῦ, καταλλάγητε τῷ Θεῷ· η φράση υπὲρ Χριστοῦ πρεσβεύομεν το οποίο δεν σημαίνει βεβαίως ότι πρεσβεύουν αυτοί για τον Χριστό στον Θεό, αλλά καταδεικνύει ότι όλοι οι απόστολοι, εξ ου και ο πληθυντικός πρεσβεύομεν, είναι τώρα κατά μετοχή στην θέση του Χριστού και μάλιστα με τέτοια εξουσία και κατά τόσο όμοιο τρόπο .... εάν δεν ήταν μέτοχοι και στο ιερατικό αξίωμα δεν θα μπορούσε να λεχθεί το υπὲρ Χριστοῦ οὖν πρεσβεύομεν ούτε να αφεθούν αμαρτίες διότι θα υπήρχε άμεσα σφετερισμός. Έχουμε λοιπόν πολλαπλή βεβαίωση της ειδικής ιεροσύνης στην εποχή της Καινής από τον Κλήμη.
Ιουστίνος ο Μάρτυς 100 - 165μΧ
Στην πρώτη απολογία του σημειώνει
ἔπειτα προσφέρεται τῷ προεστῶτι τῶν ἀδελφῶν ἄρτος, καὶ ποτήριον ὕδατος καὶ κράματος· καὶ οὗτος, λαβὼν, αἶνον καὶ δόξαν τῷ Πατρὶ τῶν ὅλων διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Πνεύματος τοῦ ἁγίου ἀναπέμπει· καὶ εὐχαριστίαν ὑπὲρ τοῦ κατηξιῶσθαι τούτων παρ' αὐτοῦ ἐπὶ πολὺ ποιεῖται· οὗ συντελέσαντος τὰς εὐχὰς καὶ τὴν εὐχαριστίαν, πᾶς ὁ παρὼν λαὸς ἐπευφημεῖ λέγων· Ἀμήν. Τὸ δὲ ἀμὴν τῇ Ἑβραΐδι φωνῇ τὸ γένοιτο σημαίνει. Εὐχαριστήσαντος δὲ τοῦ προεστῶτος, καὶ ἐπευφημήσαντος παντὸς τοῦ λαοῦ, οἱ καλούμενοι παρ' ἡμῖν διάκονοι διδόασιν ἑκάστῳ τῶν παρόντων μεταλαβεῖν ἀπὸ τοῦ εὐχαριστηθέντος ἄρτου καὶ οἴνου καὶ ὕδατος, καὶ τοῖς οὐ παροῦσιν ἀποφέρουσι. Καὶ ἡ τροφὴ αὕτη καλεῖται παρ' ἡμῖν εὐχαριστία· ἧς οὐδενὶ ἄλλῳ μετασχεῖν ἐξόν ἐστιν ἢ τῷ πιστεύοντι ἀληθῆ εἶναι τὰ δεδιδαγμένα ὑφ' ἡμῶν, καὶ λουσαμένῳ τὸ ὑπὲρ ἀφέσεως ἁμαρτιῶν καὶ εἰς ἀναγέννησιν λουτρόν, καὶ οὕτως βιοῦντι ὡς ὁ Χριστὸς παρέδωκεν.
Οὐ γὰρ ὡς κοινὸν ἄρτον οὐδὲ κοινὸν πόμα ταῦτα λαμβάνομεν· ἀλλ' ὃν τρόπον διὰ λόγου Θεοῦ σαρκοποιηθεὶς Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ σωτὴρ ἡμῶν, καὶ σάρκα καὶ αἷμα ὑπὲρ σωτηρίας ἡμῶν ἔσχεν, οὕτως καὶ τὴν δι' εὐχῆς λόγου τοῦ παρ' αὐτοῦ εὐχαριστηθεῖσαν τροφήν, ἐξ ἧς αἷμα καὶ σάρκες κατὰ μεταβολὴν τρέφονται ἡμῶν, ἐκείνου τοῦ σαρκοποιηθέντος Ἰησοῦ καὶ σάρκα καὶ αἷμα ἐδιδάχθημεν εἶναι.
Οἱ γὰρ ἀπόστολοι ἐν τοῖς γενομένοις ὑπ' αὐτῶν ἀπομνημονεύμασιν, ἃ καλεῖται Εὐαγγέλια, οὕτως παρέδωκαν ἐντετάλθαι αὐτοῖς τὸν Ἰησοῦν· λαβόντα ἄρτον, εὐχαριστήσαντα εἰπεῖν· Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἀνάμνησίν μου, Τουτέστι τὸ σῶμά μου· καὶ τὸ ποτήριον ὁμοίως λαβόντα καὶ εὐχαριστήσαντα εἰπεῖν· Τοῦτο ἔστι αἷμά μου· καὶ μόνοις αὐτοῖς μεταδοῦναι.Ὅπερ καὶ ἐν τοῖς τοῦ Μίθρα μυστηρίοις παρέδωκαν γίνεσθαι μιμησάμενοι οἱ πονηροὶ δαίμονες· Ὅτι γὰρ ἄρτος καὶ ποτήριον ὕδατος τίθεται ἐν ταῖς τοῦ μυουμένου τελεταῖς μετ' ἐπιλόγων τινῶν, ἢ ἐπίστασθε, ἢ μαθεῖν δύνασθε. MPG06
Σε αυτό το έργο του ο Ιουστίνος αφού έχει αναφέρει την αληθινή πίστη το βάπτισμα και την ζωή σύμφωνα τις εντολές του Χριστού ως προϋπόθεση μετοχής στην Ευχαριστία, ομιλεί ξεκάθαρα για το ότι οι Χριστιανοί δεν λαμβάνουν τον άρτο και τον οίνο ως κοινό ψωμί και κοινό οίνο. Αυτό άμεσα αποκλείει την συμβολική ερμηνεία, εάν δεν είναι κοινός άρτος και οίνος τότε τι είναι; Μας το λέει αμέσως τοῦ σαρκοποιηθέντος Ἰησοῦ καὶ σάρκα καὶ αἷμα ἐδιδάχθημεν εἶναι.
Αν προσέξουμε η μαρτυρία-βεβαίωση είναι σε υπερθετικό βαθμό περιλαμβάνοντας και βεβαίωση Αποστολικής παράδοσης Δεν λέει απλά "η Θεία Ευχαριστία είναι πραγματικά σάρκα και αίμα Χριστού" αλλά λέει "του ίδιου του σαρκοποιημένου Χριστού και σάρκα και αίμα διδαχτήκαμε ότι είναι". Πιο ξεκάθαρη βεβαίωση για το ότι η Θεία Ευχαριστία είναι πραγματικά σάρκα και αίμα και αυτό το δίδαξαν οι Απόστολοι δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Ο Ιουστίνος είναι μεταποστολικός πατήρ.
Βλέπουμε επίσης και την περιγραφή της Θείας Λειτουργίας με ευχές, με τους πιστούς να λένε αμήν, με τον άρτο και τον οίνο να προσφέρονται από τον διάκονο στον προκαθήμενο ο οποίος τα τοποθετεί στην τράπεζα και προχωρεί στην καθαγίαση ώστε να γίνει η μεταβολή ενώ μετά οι διάκονοι δίνουν για να μεταλάβουν οι παρόντες.
Άρα περί της φράσεως "Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἀνάμνησίν μου" η πρώτη Εκκλησία μας δηλώνει καθαρά ότι δεν είναι ανάμνηση δια της φαντασίας. Επίσης έχουμε και την πληροφορία για μείγμα ύδατος και οίνου στο ποτήριο, η οποία όπως θα δούμε εμπίπτει φυσικά και αυτή στο "ἐδιδάχθημεν" με αυτήν την λέξη πρέπει ως διδάσκαλοι να εννοηθούν όχι οι αυτόπτες των αποστόλων που διδάξαν τον Ιουστίνο αλλά οι ίδιοι οι Απόστολοι. Την διδασκαλία των Αποστόλων για μείγμα ύδατος και οίνου θα την βρούμε να συνεχίζεται ανά τους αιώνες όταν περάσουμε στον Κλήμη Αλεξανδρείας, στον Ειρηναίο, στον Κυπριανό, αλλά και σήμερα βλέπουμε το ίδιο. Έτσι η Ορθόδοξος Εκκλησία αντιθέτως με διάφορους αιρετικούς κρατώντας την ίδια διδαχή μπορεί να πει όπως και ο Ιουστίνος εδιδάχθημεν και οι διδάσκαλοι της να είναι οι Απόστολοι.
Ας δούμε το έργο του Διάλογος προς Τρύφωνα.
1) Καὶ ἡ τῆς σεμιδάλεως δὲ προσφορά, ὦ ἄνδρες, ἔλεγον, ἡ ὑπὲρ τῶν καθαριζομένων ἀπὸ τῆς λέπρας προσφέρεσθαι παραδοθεῖσα, τύπος ἦν τοῦ ἄρτου τῆς εὐχαριστίας, ὃν εἰς ἀνάμνησιν τοῦ πάθους, οὗ ἔπαθεν ὑπὲρ τῶν καθαιρομένων τὰς ψυχὰς ἀπὸ πάσης πονηρίας ἀνθρώπων, Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ κύριος ἡμῶν παρέδωκε ποιεῖν.
2) Περὶ δὲ τῶν ἐν παντὶ τόπῳ ὑφ' ἡμῶν τῶν ἐθνῶν προσφερομένων αὐτῷ θυσιῶν, τοῦτ' ἔστι τοῦ ἄρτου τῆς εὐχαριστίας καὶ τοῦ ποτηρίου ὁμοίως τῆς εὐχαριστίας, προλέγει τότε, εἰπὼν καὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ δοξάζειν ἡμᾶς, ὑμᾶς δὲ βεβηλοῦν.
3) Ὅτι μὲν οὖν καὶ ἐν ταύτῃ τῇ προφητείᾳ περὶ τοῦ ἄρτου, ὃν παρέδωκεν ἡμῖν ὁ ἡμέτερος Χριστὸς ποιεῖν εἰς ἀνάμνησιν τοῦ τε σωματοποιήσασθαι αὐτὸν διὰ τοὺς πιστεύοντας εἰς αὐτόν, δι' οὓς καὶ παθητὸς γέγονε, καὶ περὶ τοῦ ποτηρίου, ὃ εἰς ἀνάμνησιν τοῦ αἵματος αὐτοῦ παρέδωκεν εὐχαριστοῦντας ποιεῖν, φαίνεται.
4) Πάσας οὖν διὰ τοῦ ὀνόματος τούτου θυσίας, ἃς παρέδωκεν Ἰησοῦς ὁ Χριστὸς γίνεσθαι, τοῦτ' ἔστιν ἐπὶ τῇ εὐχαριστίᾳ τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ ποτηρίου, τὰς ἐν παντὶ τόπῳ τῆς γῆς γινομένας ὑπὸ τῶν Χριστιανῶν, προλαβὼν ὁ θεὸς μαρτυρεῖ εὐαρέστους ὑπάρχειν αὐτῷ· τὰς δὲ ὑφ' ὑμῶν καὶ δι' ἐκείνων ὑμῶν τῶν ἱερέων γινομένας ἀπαναίνεται, λέγων· "Καὶ τὰς θυσίας ὑμῶν οὐ προσδέξομαι ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν· διότι ἀπὸ ἀνατολῆς ἡλίου ἕως δυσμῶν τὸ ὄνομά μου δεδόξασται, λέγει, ἐν τοῖς ἔθνεσιν, ὑμεῖς δὲ βεβηλοῦτε αὐτό." Καὶ μέχρι νῦν φιλονεικοῦντες λέγετε ὅτι τὰς μὲν ἐν Ἰερουσαλὴμ ἐπὶ τῶν ἐκεῖ τότε οἰκούντων Ἰσραηλιτῶν καλουμένων θυσίας οὐ προσδέχεται ὁ θεός, τὰς δὲ διὰ τῶν ἐν τῇ διασπορᾷ τότε δὴ ὄντων ἀπὸ τοῦ γένους ἐκείνου ἀνθρώπων εὐχὰς προσίεσθαι αὐτὸν εἰρηκέναι, καὶ τὰς εὐχὰς αὐτῶν θυσίας καλεῖν. Ὅτι μὲν οὖν καὶ εὐχαὶ καὶ εὐχαριστίαι, ὑπὸ τῶν ἀξίων γινόμεναι, τέλειαι μόναι καὶ εὐάρεστοί εἰσι τῷ θεῷ θυσίαι, καὶ αὐτός φημι. Ταῦτα γὰρ μόνα καὶ Χριστιανοὶ παρέλαβον ποιεῖν, καὶ ἐπ' ἀναμνήσει δὲ τῆς τροφῆς αὐτῶν ξηρᾶς τε καὶ ὑγρᾶς, ἐν ᾗ καὶ τοῦ πάθους, ὃ πέπονθε δι' αὐτοὺς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, μέμνηνται·.
Εδώ παρατηρούμε ο Ιουστίνος κάνει αναφορά στην προφητεία του Μαλαχία και στην προφητεία του Ησαΐα και ομιλεί για τον άρτο τον οποίο ο Χριστός δίδαξε να προσφέρεται προς ανάμνηση του και για αυτούς που πιστεύουν σε αυτόν.
Δηλαδή ο Ιουστίνος ερμηνεύει την προφητεία του Μαλαχία ότι αναφέρεται στην θυσία της Θείας Ευχαριστίας. Ο Χριστός παρέδωσε να γίνεται θυσία στο όνομα του και αυτή η θυσία είναι η Θεία Ευχαριστία η οποία είναι πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού όπως διδάχθηκε. Έχουμε στο κομμάτι 1 και 3 τις φράσεις "ὃν εἰς ἀνάμνησιν τοῦ πάθους", "ὃ εἰς ἀνάμνησιν τοῦ αἵματος αὐτοῦ παρέδωκεν" και "πέπονθε δι' αὐτοὺς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, μέμνηνται" τα οποία δεν σημαίνουν συμβολική ερμηνεία αλλά ότι η Θεία Ευχαριστία είναι θυσία, σημαίνουν ότι ο οίνος πραγματικό σώμα και ο άρτος πραγματικό αίμα Χριστού "όπως διδάχθηκε", αλλά ταυτόχρονα η Ευχαριστία είναι και η ανάμνηση η οποία διέταξε ο Χριστός να επαναλαμβάνουν οι Απόστολοι. Έτσι ξανά βλέπουμε ότι η λέξη ανάμνηση δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει θυσία και υπάρχει φαντασιώδης δια της διανοίας ανάμνηση. Επιπλέον έχουμε τον Ιουστίνο να παρατηρεί ότι η θυσία δεν γίνεται δεκτή εάν τελείται τυπικά και χωρίς τήρηση των εντολών.
Σύμφωνα και με τον Ιουστίνο οι διδασκαλίες των αιρετικών αποδεικνύονται λανθασμένες.
Δοκητές
Θα δούμε και μαρτυρίες ή πρακτικές αιρετικών ώστε να αποδειχθεί ότι η διδασκαλία της Εκκλησίας λέγει ότι η Θεία Ευχαριστία είναι θυσία και αυτό επηρεάζει τους αιρετικούς κατά διάφορους τρόπους. Η πληροφορία που θα δούμε τώρα είναι μέσω του Αγίου Ιγνάτιου. Είναι μια ακούσια μαρτυρία των Δοκητών όπου επιβεβαιώνεται ότι η Θεία Ευχαριστία είναι πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού. Εὐχαριστίας καὶ προσευχῆς ἀπέχονται, διὰ τὸ μὴ ὁμολογεῖν τὴν εὐχαριστίαν σάρκα εἶναι τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Οι Δοκητές έλεγαν ότι ο Χριστός ως Θεός που είναι δεν μπορεί να είχε πραγματικό σώμα. Οπότε δεν είχε σώμα αλλά απλά φαινόταν στους άλλους να έχει σώμα, από εκεί και το όνομα Δοκητές, δοκώ, δοκεί δηλαδή φαίνεται. Η αποχή είχε την αιτία στην διαφορά διδασκαλίας περί Θείας Ευχαριστίας διότι οι Χριστιανοί πίστευαν ότι με την προσευχή ο άρτος και οίνος μεταβάλλεται σε σάρκα και αίμα Χριστού. Έτσι οι Δοκητές επειδή δεν ήταν απλώς Χριστιανική αίρεση δεν μπορούν να χωνέψουν ότι ο Χριστός, δηλαδή ένας Θεός, είχε πραγματικά σώμα. Ως εκ τούτου δεν ήθελαν να πηγαίνουν στην σύναξη. Υπάρχει κάτι το εκπληκτικό σε αυτήν την πρόταση του Αγίου ο οποίος προσφέρει Αποστολικής εποχής μαρτυρία. Αυτό είναι ότι η πρόταση επιβεβαιώνει τριπλά την Ευχαριστία ως πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού.
Πρώτον, επιβεβαιώνει με την ξεκάθαρη δήλωση, "σάρκα εἶναι".
Δεύτερον, επιβεβαιώνει με το ιστορικό γεγονός που αναφέρει, "ἀπέχονται".
Οι Δοκητές είχαν αντίρρηση με το σώμα του Χριστού ως πραγματικό, έτσι δεν θα είχαν καμία αντίρρηση να πάνε στην σύναξη εάν οι Χριστιανοί έλεγαν ότι είναι φανταστικό, ένα σύμβολο, ο άρτος στην Θεία Ευχαριστία. Ίσα ίσα που θα λάμβαναν επιχείρημα προβάλλοντας ότι όπως είναι φανταστικό το σώμα στην Ευχαριστία ομοίως ήταν φανταστικό και το σώμα του Χριστού.
Τρίτον, επιβεβαιώνει με την φράση, "προσευχῆς ἀπέχονται" η οποία με το "σάρκα εἶναι" καταδεικνύει προσευχή μεταβολής. Οι Δοκητές δεν θα είχαν κάποιο πρόβλημα με την "απλή" προσευχή που γινόταν μετά την εξήγηση επί των Γραφών από τον προεστό, εξάλλου και αυτή είναι προετοιμασία μαζί με τον ασπασμό ειρήνης για την μετάληψη, ούτε θα είχαν αντίρρηση με προσευχή επί της Ευχαριστίας με συμβολική έννοια και παρουσία. Δεν θα είχαν κάποιο ενδοιασμό να μεταλάβουν εάν έλεγαν οι Χριστιανοί περί συμβολικού σώματος. Με αυτήν λέξη γίνεται φανερό ότι η Θεία Ευχαριστία είναι πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού διότι το "προσευχῆς" με οποιαδήποτε έννοια εκληφθεί, δηλαδή είτε ως αναφορά σε αυτήν την ευχή της μετουσίωσης, είτε ως την όλη προσευχή στην σύναξη, δηλώνει την μεταβολή των στοιχείων από απλό άρτο και οίνο σε πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού.
Η έκφραση επίσης μας δείχνει ότι η Λειτουργία έχει κέντρο την θυσία.
Εξ αυτού έχουμε τα αλληλένδετα "εὐχαριστίας καὶ προσευχῆς", αλλά και την ταυτόχρονη αποχή και από τα δύο, "ἀπέχονται", η οποία αποχή είναι σε σχέση με την άρνηση του δόγματος περί πραγματικής σάρκας και αίματος "μὴ ὁμολογεῖν τὴν εὐχαριστίαν σάρκα εἶναι τοῦ σωτῆρος". Η Λειτουργία έχει κέντρο την θυσία του Χριστού και τον καθαγιασμό και μεταβολή του άρτου και του οίνου. Έτσι η προσευχή, θυσία αινέσεως, θυσία πρεσβείας, θυσία ιλασμού, είναι σε ευθεία αντιπαράθεση με την διδασκαλία των Δοκητών για μη ύπαρξη πραγματικού σώματος Χριστού.
Του προεστώτος των αδελφών συντελέσαντος τα ευχάς και την ευχαριστίαν, πας ο λαός επευφημεί αμήν. Ιουστίνος Β απολογία.
Ενώ δεν τα έβρισκαν με τους πρώτους Χριστιανούς οι αιρετικοί αυτοί θα τα πήγαιναν μια χαρά με τους σημερινούς αιρετικούς, όπως θα τα πήγαινε μια χαρά με τους σημερινούς και ο Πελάγιος. Γίνεται φανερό λοιπόν ότι και ο Διάβολος έχει σχέδιο, ο σκοπός του και κέντρο είναι μέσω της στρεβλής διδαχής να οδηγήσει τον άνθρωπο σε αυτόν, δηλαδή στην απώλεια. Η ομοιότητα των αιρετικών είναι στην στρεβλή διδασκαλία η οποία οδηγεί στον Διάβολο, έτσι η Εκκλησία έχει την ομοιότητα και ενώνεται στην ορθή διδασκαλία και στα μυστήρια. Να που ο Χριστός τα φέρνει έτσι τα πράγματα ώστε να βγαίνει γλυκό από το πικρό και οι Δοκητές να μας επιβεβαιώνουν την Ευχαριστία. Έχουμε από την μία τους Δοκητές, όπου δια μέσου της πραγματικής μωρίας τους εὐδόκησεν ὁ Θεὸς να έχουμε μαρτυρία, και από την άλλη έχουμε τους ευ-δοκητές, δηλαδή αυτούς που υποστηρίζουν την ορθή διδαχή, που φρονούν ορθά περί της Θείας Ευχαριστίας, και ο Χριστός εὐδόκησεν διὰ τῆς μαρτυρίας των σῶσαι τοὺς πιστεύοντας.
Εὐδόκησεν ὁ Θεὸς διὰ τῆς μωρίας τοῦ κηρύγματος σῶσαι τοὺς πιστεύοντας.
Όλους τους τρόπους μεταχειρίζεται ο Θεός για να σωθούμε. Δίδει τον πατήρ Αντώνιο, τον πατήρ Δανιήλ, ἔχουσι Μωϋσέα καὶ τοὺς προφήτας· ἀκουσάτωσαν αὐτῶν και από την άλλη δίδει τον Άγιο γέροντα Παΐσιο, τον Άγιο γέροντα Πορφύριο, οὐαί σοι, Χοραζίν, οὐαί σοι, Βηθσαΐδά· ὅτι εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἐγένοντο αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν, πάλαι ἂν ἐν σάκκῳ καὶ σποδῷ μετενόησαν.
Σαν τι άλλο δηλαδή έπρεπε να κάνει ο Χριστός ; τί ποιήσω ἔτι καὶ οὐκ ἐποίησα ;
Και οι σημερινοί αιρετικοί διδάσκαλοι φρονούν περί Θείας Ευχαριστίας ως οι Δοκητές, οπότε εάν σας έμπλεξαν "πρέπον ἐστὶν ἀπέχεσθαι τῶν τοιούτων".
Διδαχή των Δώδεκα Αποστόλων
Μηδεὶς δὲ φαγέτω μηδὲ πιέτω ἀπὸ τῆς εὐχαριστίας ὑμῶν, ἀλλ΄ οἱ βαπτισθέντες εἰς ὄνομα κυρίου· καὶ γὰρ περὶ τούτου εἴρηκεν ὁ κύριος· Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσί. Κεφ. 9 Δηλαδή, κανένας να μην τρώει ούτε να πίνει από την Ευχαριστία παρά μόνο όσοι έχουν βαπτιστεί στο όνομα του Κυρίου γιατί για αυτό έχει πει ο Κύριος Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσὶ. Ματθ. 7,2. Καθ΄ ἡμέραν δὲ κυρίου συναχθέντες κλάσατε ἄρτον καὶ εὐχαριστήσατε, προεξομολογησάμενοι τὰ παραπτώματα ὑμῶν, ὅπως καθαρὰ ἡ θυσία ὑμῶν ᾖ. Πᾶς δὲ ἔχων τὴν ἀμφιβολίαν μετὰ τοῦ ἑταίρου αὐτοῦ μὴ συνελθέτω ὑμῖν, ἕως οὗ διαλλαγῶσιν, ἵνα μὴ κοινωθῇ ἡ θυσία ὑμῶν. Αὕτη γάρ ἐστιν ἡ ῥηθεῖσα ὑπὸ κυρίου· Ἐν παντὶ τόπῳ καὶ χρόνῳ προσφέρειν μοι θυσίαν καθαράν· ὅτι βασιλεὺς μέγας εἰμί, λέγει κύριος, καὶ τὸ ὄνομά μου θαυμαστὸν ἐν τοῖς ἔθνεσι. Κεφ. 14 Δηλαδή, την Κυριακή έχοντας συγκεντρωθεί να προσφέρετε άρτο και να αναπέμπετε ευχαριστίες αφού προηγουμένως έχετε εξομολογηθεί τα παραπτώματα σας έτσι ώστε η προσφορά σας να είναι καθαρή. Κάθε ένας που έχει διαφορές με τον φίλο του να μην συμμετέχει στην συνάθροιση μαζί σας μέχρι να υπάρξει συμφιλίωση ώστε να μην βεβηλωθεί η θυσία σας. Γιατί αυτή είναι η θυσία για την οποία ο Κύριος είπε.....
Βλέπουμε ότι το πᾶς δὲ ἔχων τὴν ἀμφιβολίαν μετὰ τοῦ ἑταίρου αὐτοῦ μὴ συνελθέτω ὑμῖν, ἕως οὗ διαλλαγῶσιν, ἵνα μὴ κοινωθῇ ἡ θυσία ὑμῶν είναι από τα λόγια του Χριστού
εὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ, ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου, καὶ ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, καὶ τότε ἐλθὼν πρόσφερε τὸ δῶρόν σου Ματθ. 5,23-24 τα οποία όπως είδαμε και σε προηγούμενο κεφάλαιο μας καταδεικνύουν ξεκάθαρα για ύπαρξη θυσίας και θυσιαστήριου στην εποχή της Καινής, η δε προφητεία του Μαλαχία βλέπουμε έχει εννοηθεί και από την Διδαχή ότι εκπληρώνεται στην θυσία της Θείας Ευχαριστίας. Το δῶρόν ενώπιον του θυσιαστηρίου είναι ο καθαρός εαυτός μας.
Το ίδιο μας λέει και ο Χρυσόστομος, ούτω και συ γίνη βασιλεύς και ιερεύς και προφήτης εν τω λουτρώ· βασιλεύς μεν, πάσας χαμαί ρίψας τας πονηράς πράξεις, και τα αμαρτήματα κατασφάξας· ιερεύς δε, εαυτόν προσενεγκών τω Θεώ, και καταθύσας το σώμα, και σφαγείς αυτός.
Κλήμης Αλεξανδρείας 150 - 215μΧ
Οι διάφοροι αιρετικοί κακοδιδάσκαλοι προσπαθούν να διαστρέψουν τις λέξεις ανάμνηση τύπος αντίτυπο. Έτσι τα λεγόμενα του Κλήμη θα χρησιμοποιηθούν και ως παράδειγμα και ως μαρτυρία. Ο Κλήμης γεννήθηκε περίπου στο 150μΧ και την μαρτυρία του θα την δούμε ξεκινώντας από το έργο του Στρωματέας.
Δι' ην αιτίαν ου θύομεν εικότως ανενδεεί τω θεώ τω τα πάντα τοις πάσι παρεσχημένω, τον δ΄υπέρ ημών ιερευθέντα δοξάζομεν σφάς αυτούς ιερεύοντες εις τε το ανενδεές εκ του ανενδεούς και εις το απαθές εκ του απαθούς. Μόνη γαρ τη ημετέρα σωτηρία ο θεός ήδεται. Εικότως άρα τω μη νικωμένω ηδοναίς θυσίαν ου προσάγωμεν, κάτω που και ουδέ μέχρι των νεφών των παχυτάτων, μακράν δε και τούτων της δια του καπνού αναθυμιάσεως φθανούσης εις ους και φθάνει. Όυτ' ουν ενδεές ουδέ μην φιλήδονον φιλοκερδές τε ή φιλοχρήματον το θείον, πλήρες ον και πάντα παρέχον παντί τω γενητώ και ενδεεί, ούτε θυσίαις ουδέ μη αναθήμασιν ουδ' αυ δόξη και τιμή κλείται το θείον και παράγεται τοιούτοις τισιν, αλλά μόνοις τοις καλοίς καγαθοίς ανδράσι φαίνεται....ίσοι τούτοις κατά την δόξαν οι τη των ηδονών ακρασία και ταις εξαισίοις λύπαις και ταις αβουλήτοις τύχαις περιπίπτοντες αι προς τα συμφοράς απαυδώντες. ου φασίν είναι θεόν ή όντα μη είναι πανεπίσκοπον άλλοι δε εισίν οι πεπεισμένοι παραιτητούς είναι θυσίαις και δώροις τους νομιζομενους θεούς συναιρομένους ως ειπέιν αυτών ταις ακολασίαις.
Οι αιρετικοί θα υποστηρίξουν ότι σε αυτό το κείμενο ο Κλήμης φαίνεται να λέει ότι ο Θεός θέλει πνευματικές θυσίες και οι Χριστιανοί θυσιάζουν τους εαυτούς τους σφάς αυτούς ιερεύοντες. Αν παρατηρήσουμε όμως τις φράσεις: ούτ' ουν ενδεές, δηλαδή ο Θεός δεν έχει κάποια ανάγκη, και: ουδέ μην φιλήδονον φιλοκερδές η φιλοχρήματον το θείον δηλαδή ο Θεός δεν είναι φιλοχρήματος, κατανοούμε αμέσως ότι ο Κλήμης εννοεί ότι δεν προσφέρουμε στον Θεό υλικά πράγματα ή χρήματα για να έχουμε την εύνοια του και ότι για να προσεγγίσουμε το θυσιαστήριο πρέπει να είμαστε καθαροί.
Λέει λίγο πριν από το παραπάνω:
Ταύτας φημί τας αρετάς θυσίαν δεκτήν είναι παρά Θεώ, την άτυφην καρδίαν μετ' επιστήμης ορθής, ολοκάρπωμα του Θεού λεγούσης της Γραφής, εκφωτιζομένου εις ένωσιν αδιάκριτον παντος του αναληφθέντος εις αγιωσύνην ανθρώπου.
Και πιο μετά:
δει τοίνυν θυσίας προσφέριν τω Θεώ, μη πολυτελείς, αλλα θεοφιλείς· και το θυμίαμα εκείνο το σύνθετον το εν τω νόμω, το εκ πολλών γλωσσών τε και γωνών, κατά την ευχής συγκείμενον, μάλλον δε το εκ διαφόρων εθνών τε και φύσεων, τη κατά τας διαθήκας δόσει σκευαζόμενον εις την ενότητα της πίστεως και κατά τους αίνους συναγόμενον, καθαρώ μεν τω νω, δικαία δε και ορθή τη πολιτεία, εξ οσίων έργων ευχής τε δικαίας.
Και αργότερα αναφέρει:
άπας δε ο βίος αυτού πανήγυρις αγία. Αυτίκα θυσίαι μεν αυτώ, ευχαί τε και αίνοι και οι προ της εστιάσεως εντεύξεις των Γραφών· ψαλμοί δε και ύμνοι παρά την εστίασιν, προ τε της κοίτης· αλλά και νύκτωρ ευχαί πάλιν. Δια τούτων εαυτόν ενοποιεί τω θείω χορώ εκ της συνεχούς μνήμης, εις αείμνητον θεωρίαν ενταγμένος.
Αυτά που είδαμε είναι στα τελευταία βιβλία του Στρωματέα, παραμένουμε στο ίδιο έργο και ας δούμε τα προηγούμενα βιβλία:
Μυστικόν άρα σύμβολον η Γραφή αίματος αγίου οίνον ονόμασε την δε εκ του οινου εωλοκρασίαν διελέγχουσα "ακόλαστος οίνος" φησί "και υβριστικόν μέθη" (αυτά λέγονται στο Παροιμίες 20,1). Εδώ βλέπουμε την φράση, σύμβολο του αίματος του αγίου ονόμασε η Γραφή τον οίνο. Ίσως κάποιος αιρετικός πεί, ιδού, ο Κλήμης με τις πολύ πρώιμες μαρτυρίες του μιλάει για σύμβολο (σύμβολο υπό την αιρετική ερμηνεία). Βεβαίως και όχι, από ότι είδαμε μέχρι τώρα δεν βρήκαμε κάποιον να μιλάει υπό αυτήντην έννοια και θα ήταν απορίας άξιο εάν βρίσκαμε Αποστολικό ή μεταποστολικό συγγραφέα που το κάνει. Εάν δεν έχουμε γενικότερη γνώση του Κλήμη ή γνώση των προ αυτού συγγραφέων αλλά μας είπαν μόνο αυτήν την πρόταση και μόνη της η φράσις σύμβολον αίματος αγίου οίνον ονόμασε που χρησιμοποιεί ο Κλήμης θα ήταν αρκετή ώστε να μας υποψιάσει ότι μιλάει για τον οίνο ως σύμβολο κάτι άλλου το οποίο είναι αγιασμένο, αίμα άγιο.
Δεν λέει απλά σύμβολο αίματος αλλά σύμβολο αίματος αγίου. Που είναι αυτό το πρωτότυπο άγιο αίμα; δεν λέει "αίματος αγίου εις τον Σταυρό" άρα δεν μπορεί να εννοηθεί μόνο με την αιρετική ερμηνεία αλλά μπορεί να εννοηθεί ως ότι εννοεί τον απλό οίνο ότι είναι σύμβολο του αγιασμένου. Υπάρχει δηλαδή η πιθανότητα να ομιλεί και για παρουσία πραγματικού αίματος Χριστού στην Θεία Ευχαριστία. Βλέποντας όλη την πρόταση μα και παράγραφο θα δούμε ότι εδω ο Κλήμης μας λέγει για το απλό κρασί, το συνηθισμένο κρασί, το οποίο χρησιμοποιείται στην Θεία Ευχαριστία και αγιάζεται γινόμενο σώμα και αίμα Χριστού το οποίο λέει ας πούμε έτσι απλουστευμένα ότι πρέπει να έχουμε και κάποιο σεβασμό, διότι κρασί είναι που μετατρέπεται σε πραγματικό αίμα Χριστού. Στο κεφάλαιο αυτό μιλάει για την οινοποσία την μέθη, για το κρασί ως ποτό, ενώ δίνει συμβουλές να μην μεθούν οι Χριστιανοί. Είναι σύμβολο ο μη αγιασμένος οίνος, του αγιασμένου ο οποίος είναι πραγματικώς αίμα Χριστού.
Ας δούμε το απόσπασμα που περιέχει την φράση:
Εικότως ουν και ο Απόστολος παραγγέλει μη μεθύσκεσθε εν οίνω ω εστίν ασωτία πολλή, το άσωστον της μέθης δια της ασωτίας αινιξάμενος. Ει γαρ και το ύδωρ οίνον εν τοις γάμοις πεποίηκεν, ούκ επέτρεψεν μεθύειν, το δε υδαρές του φρονήματος εζωοποίησεν του νόμου τον εργατην τον έξ Αδάμ, τον κόσμον όλον αίματι πληρώσας, αμπέλου ποτόν αληθείας το κράμα του νόμου του παλαιού και του λόγου του νέου εις συμπλήρωσιν του χρόνου του προκατηλλαγμένου θεοσεβεία παρασχών, μυστικόν άρα σύμβολον η Γραφή αίματος αγίου οίνον ονόμασε, την δε εκ του οίνου εωλοκρασίαν διελέγχουσα "ακόλαστος οίνος" φησίν "και υβριστικόν μέθη".
Ευλόγησε τον οίνο στην Κανά αλλά δεν το έκανε για να μεθύσουν και τα εξής που λέει. Φαίνεται καθαρά το ότι ο Κλήμης δεν μιλάει για την Θεία Ευχαριστία ως σύμβολο αλλά για το κρασί προ της καθαγιάσεως ως σύμβολο του καθαγιασμένου.
Στο βιβλίο του Στρωματέας διαβάζουμε:
αυτίκα ο εις αίρεσιν υποπεσών διέρχεται δι' ερημίας ανύδρου τον όντως όντα Θεόν καταλιπών, έρημος Θεού, ύδωρ άνυδρον ζητών την αοίκητον και δίψιον επερχόμενος γην, συνάγων χερσιν ακαρπίαν. Και τοις ενδεέσι φρενών παρακελεύομαι, λέγουσα φησιν η σοφία (του Σολωμόντα, Παροιμίες κεφ. 9) τοίς αμφί τας αιρέσεις δηλονότι, άρτων κρυφίων ηδέως άψασθε, και ύδατος κλοπής γλυκερού, άρτο και ύδωρ ουκ επ΄άλλων τινών, αλλ' η επί τω άρτω και ύδατι κατά την προσφοράν, μη κατά τον κανόνα της Εκκλησίας, χρωμένων αιρέσεων, εμφανώς ταττούσης της Γραφής. Είσι γαρ οι και ύδωρ ψιλόν ευχαριστούσιν.
Εδώ βλέπουμε την Θεία Ευχαριστία και έχουμε ξανά την πληροφορία ότι αυτή συνίσταται από άρτο και από οίνο αναμεμιγμένο με νερό "κατά τον Κανόνα της Εκκλησίας" ενώ σύγχρονοι του Κλήμη αιρετικοί βάζουν στο ποτήριο σκέτο νερό. Αυτό το ποτήριο το είδαμε και πριν στον Ιουστίνο, ο οποίος λέγει "Οὐ γὰρ ὡς κοινὸν ἄρτον οὐδὲ κοινὸν πόμα ταῦτα λαμβάνομεν·" λέτε ο Κλήμης να τα λάμβανε ως κοινό; Φυσικά και όχι. Και μόνο από αυτό το λεχθέν περί αιρετικού ποτηρίου άρτω και ύδατι μπορεί να καταλάβει κανείς την συνέχεια των μαρτυριών του Κλήμη και το ξεσκέπασμα της απάτης των αιρετικών. Ο Κλήμης ήταν μέλος της Εκκλησίας στην οποία ήταν μέλος, ο Ιγνάτιος, ο Ειρηναίος, ο Κυπριανός ο οποίος ομιλεί και αυτός περί του θέματος λέγοντας ότι είναι λάθος να μπαίνει σκέτο νερό στο ποτήριο, θα το δούμε στην 1η επιστολή-μαρτυρία που παρατίθεται.
Ο Κλήμης μας λέγει λοιπόν ότι μέσα στο ποτήριο βρίσκεται το αίμα το άγιον, το οποίο αίμα ο απλός προ της καθαγιάσεως οίνος συμβολίζει.
Αλλά ας το δούμε καθαρότερα καθώς ξεδιπλώνεται η μαρτυρία του Κλήμη.
Ας δούμε με τον Παιδαγωγό:
έπειτα η άμπελος η αγία τον βότρυν εβλάστησεν τον προφητικόν, τούτο σημείον τοις εις ανάπαυσιν εκ της πλάνης πεπαιδαγωγημένοις ο μέγας βότρυς ο Λόγος ο υπέρ υμών θλιβείς, του αίματος της σταφυλής ύδατι κίρνασθαι εθελήσαντος του Λόγου, ως και το αίμα αυτού σωτηρία κίρναται. Διττόν δε το αίμα του Κυρίου το μεν γαρ εστιν αυτού σαρκικόν, ω της φθοράς λελυτρώμεθα το δε πνευματικό, τουτέστιν ω κεχρίσμεθα. Και τουτ' έστι πιείν το αίμα του Ιησού, της κυριακής μεταλαβείν αφθαρσίας ισχύς δε του Λόγου το Πνεύμα, ως αίμα σαρκός. Αναλόγως τοίνυν κίρναται, ο μεν οίνος τω ύδατι, τω δε ανθρώπω το Πνεύμα, και το μεν εις πίστιν ευωχεί, το κράμα, το δε εις αφθαρσίαν οδηγεί, το Πνεύμα η δε αμφοίν αύθις κράσις, πότου τε και Λόγου, ευχαριστία κεκληται, χάρις επαινουμένη και καλη ης οι κατά πίστιν μεταλαμβάνοντες αγιάζονται και σώμα και ψυχήν το θείον κράμα, τον άνθρωπον, του Πατρικού βουλήματος Πνεύματι και Λόγω συγκίρναντος μυστικώς.
Ο Κλήμης εδώ μας λέει: το αίμα Κυρίου έχει πράγματι διπλή φύση. Είναι το αίμα της σάρκας του από το οποίο λυτρωνόμαστε από την φθορά, είναι και το πνευματικό αίμα του με το οποίο χριόμαστε.
Με το να πιούμε το αίμα του Ιησού λαμβάνουμε μέρος στην αθανασία του. Η δύναμη του Λόγου είναι το Πνεύμα όπως ακριβώς το αίμα είναι η δύναμη του σώματος. Παρομοίως όπως ο οίνος αναμιγνύεται με νερό, το ίδιο και το Πνεύμα με τον άνθρωπο. Και το μίγμα και των δύο, του νερού και του Λόγου, καλείται Ευχαριστία και όσοι με πίστη λαμβάνουν αγιάζονται και στο σώμα και στην ψυχή.
Ιδού η ξεκάθαρη μαρτυρία του Κλήμη περί πραγματικού αίματος και σώματος Χριστού στην Θεία Ευχαριστία. Η Ευχαριστία είναι θυσία και πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού και η ωφέλεια λαμβάνεται μόνο από τον εν πίστη προσερχόμενο.
Ποτού τε και Λόγου, όχι λόγου γιατί δήθεν ἡ σὰρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδὲν τὰ ρήματα ἃ ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, πνεῦμα ἐστι καὶ ζωὴ ἐστιν. Ο Λόγος ο υπέρ υμών θλιβείς του αίματος της σταφυλής ύδατι κίρνασθαι εθελήσαντος του Λόγου ως και το αίμα αυτού σωτηρία κίρναται. Ο μέγας βότρυς ο λόγος ο υπέρ υμών θλιβείς, δηλαδή ο Λόγος, ο Χριστός, αυτός είναι ο στυμμένος, θλιβείς, για εμάς, ο Λόγος είναι στο ποτήριο και κίρναται (κίρνασθαι), δηλαδή αναμιγνύεται (με το νερό εννοεί), και αυτός δίνει σωτηρία , δεν είναι στο ποτήριο ο λόγος. Και ξανά εδώ πάλι το ποτήριο με οίνο και νερό. Μένουμε στον Παιδαγωγό:
∆ιὸ οὐκ ἔσχε γάλα, ὅτι γάλα ἦν τὸ παιδίον τοῦτο καλὸν καὶ οἰκεῖον, τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τὴν νεολαίαν ὑποτροφοῦσα τῷ λόγῳ, ἣν αὐτὸς ἐκύησεν ὁ κύριος ὠδῖνι σαρκικῇ, ἣν αὐτὸς ἐσπαργάνωσεν ὁ κύριος αἵματι τιμίῳ. Ὢ τῶν ἁγίων λοχευμάτων, ὢ τῶν ἁγίων σπαργάνων· ὁ λόγος τὰ πάντα τῷ νηπίῳ, καὶ πατὴρ καὶ μήτηρ καὶ παιδαγωγὸς καὶ τροφεύς. Φάγεσθέ μου, φησί, τὴν σάρκα καὶ πίεσθέ μου τὸ αἷμα. Ταύτας ἡμῖν οἰκείας τροφὰς ὁ Κύριος χορηγεῖ καὶ σάρκα ὀρέγει καὶ αἷμα ἐκχεῖ· καὶ οὐδὲν εἰς αὔξησιν τοῖς παιδίοις ἐνδεῖ. Ὢ τοῦ παραδόξου μυστηρίου· ἀποδύσασθαι ἡμῖν τὴν παλαιὰν καὶ σαρκικὴν ἐγκελεύεται φθοράν, ὥσπερ καὶ τὴν παλαιὰν τροφήν, καινῆς δὲ ἄλλης τῆς Χριστοῦ διαίτης μεταλαμβάνοντας, ἐκεῖνον, εἰ δυνατόν, ἀναλαμβάνοντας ἐν ἑαυτοῖς ἀποτίθεσθαι καὶ τὸν σωτῆρα ἐνστερνίσασθαι, ἵνα καταργήσωμεν τῆς σαρκὸς ἡμῶν τὰ πάθη. MPG8,300
Εδώ ο Κλήμης λέει ο Λόγος είναι τα πάντα για το παιδί, είναι και μητέρα και πατέρας και διδάσκαλος και τροφός. Φάτε την σάρκα και πίετε το αίμα μου είπε. Αυτή είναι η κατάλληλη τροφή η οποία προσφέρει ο Κύριος, και την σάρκα του προσφέρει και εκχύει το αίμα του και τίποτα δεν αφήνει που να μην παρέχει στο νήπιο λέει ο Κλήμης και με μια πρόταση γκρεμίζει ταυτόχρονα τις αιρετικες διδασκαλίες περί νηπιοβαπτισμού και περί Θείας Ευχαριστίας.
Όχι μόνο μας μιλάει καθαρά άλλη μια φορά για το ότι η Θεία Ευχαριστία είναι πραγματικά αίμα και σαρκα Χριστού η οποία μας τρέφει, αλλά ερμηνεύει τα λόγια του Χριστού στο Ιωάννης 6,53-54 όπως και ο Ιουστίνος, όπως και εμείς. Δηλαδή δίνει την ερμηνεία ότι ο άρτος πραγματικώς είναι σώμα Χριστού και ο οίνος πραγματικώς είναι αίμα Χριστού.
Εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ πίητε αὐτοῦ τὸ αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ και επάνω σε αυτά τα λόγια, τροφή αθανασίας - ουκ έχετε ζωή, βασίζει ο Κλήμης ότι δίδεται τοις παιδίοις η Ευχαριστία.
Φεύγουμε από τον Παιδαγωγό και περνάμε τώρα στο έργο του Κλήμη Στρωματέας:
Σαλήμ γαρ ερμηνεύεται ειρήνη· ής ο Σωτήρ ημών αναγράφεται βασιλεύς, ον φησι Μωυσής Μελχισεδέκ, βασιλευς Σαλήμ, ο ιερεύς του Θεού του υψίστου, ο τον οίνον και τον άρτον την αγιασμένην διδούς τροφήν εις τύπον ευχαριστίας. MPG8,1369
Βλέπουμε εδώ με την φράση "αγιασμένη διδούς τροφήν" με το οποίο δηλώνεται ότι η τροφή έχει υποστεί μεταλλαγή, δεν είναι πια απλός άρτος, ενώ εχουμε τον τύπο, ιερέα Μελχισεδέκ, και το πρωτότυπο ο ιερέας Χριστός να προτυπώνεται όχι στον Σταυρό αλλά στον Μυστικό Δείπνο. Ο Μελχισεδέκ εκεί ομοιάζει με τον Χριστό και εκεί παραδίδει την αγιασμένη τροφή, η οποία όπως είδαμε είναι πραγματικά σώμα και αίμα Χριστού. Και φυσικά εφόσον οι Απόστολοι διατάχτηκαν να τελούν είναι ειδικοί ιερείς που τελούν θυσία.
Ας δούμε τώρα το έργο του Κλήμη Τις ο σωζόμενος πλούσιος.
ἑτέρωθεν δὲ ἄκουε τοῦ Σωτῆρος· ἐγώ σε ἀνεγέννησα, κακῶς ὑπὸ κόσμου πρὸς θάνατον γεγεννημένον, ἠλευθέρωσα, ἰασάμην, ἐλυτρωσάμην· ἐγώ σοι παρέξω ζωὴν ἄπαυστον, αἰώνιον, ὑπερκόσμιον· ἐγώ σοι δείξω θεοῦ πατρὸς ἀγαθοῦ πρόσωπον· μὴ κάλει σεαυτῷ πατέρα ἐπὶ γῆς· οἱ νεκροὶ τοὺς νεκροὺς θαπτέτωσαν, σὺ δέ μοι ἀκολούθει· ἀνάξω γάρ σε εἰς ἀνάπαυσιν καὶ ἀπόλαυσιν ἀρρήτων καὶ ἀλέκτων ἀγαθῶν, ἃ μήτε ὀφθαλμὸς εἶδε μήτε οὖς ἤκουσε μήτε ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπων ἀνέβη, εἰς ἃ ἐπιθυμοῦσιν ἄγγελοι παρακύψαι καὶ ἰδεῖν ἅπερ ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἁγίοις ἀγαθὰ καὶ τοῖς φιλοῦσιν αὐτὸν τέκνοις, ἐγώ σου τροφεὺς ἄρτον ἐμαυτὸν διδούς, οὗ γευσάμενος οὐδεὶς ἔτι πεῖραν θανάτου λαμβάνει, καὶ πόμα καθ' ἡμέραν ἐνδιδοὺς ἀθανασίας· MPG9, 628 Η τελευταία πρόταση λέει, εγώ είμαι ο τροφός σου δίδοντας τον εαυτό μου τροφή ως άρτο, από τον οποίο όποιος δοκιμάσει δεν γεύεται θάνατο, εγω είμαι που παρέχω μέρα με την μέρα το ποτό της αθανασίας.
Σας θυμίζει κάτι ;
ἕνα ἄρτον κλῶντες, ὅς ἐστιν φάρμακον ἀθανασίας, ἀντίδοτον τοῦ μὴ ἀποθανεῖν, ἀλλὰ ζῆν ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ· διὰ παντός. Ιγνάτιος
Οὐ γὰρ ὡς κοινὸν ἄρτον οὐδὲ κοινὸν πόμα ταῦτα λαμβάνομεν· ἀλλ' ὃν τρόπον διὰ λόγου Θεοῦ σαρκοποιηθεὶς Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ σωτὴρ ἡμῶν, καὶ σάρκα καὶ αἷμα ὑπὲρ σωτηρίας ἡμῶν ἔσχεν, οὕτως καὶ τὴν δι' εὐχῆς λόγου τοῦ παρ' αὐτοῦ εὐχαριστηθεῖσαν τροφήν, ἐξ ἧς αἷμα καὶ σάρκες κατὰ μεταβολὴν τρέφονται ἡμῶν, ἐκείνου τοῦ σαρκοποιηθέντος Ἰησοῦ καὶ σάρκα καὶ αἷμα ἐδιδάχθημεν εἶναι. Ιουστίνος.
Φυσικά με την παραπάνω μαρτυρία οι ελπίδες των αιρετικών για να βρουν υποστήριξη από τον Κλήμη έγιναν σκόνη. Γίνεται καταφανές ότι η Θεία Ευχαριστία ειναι πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού και εξ αυτού είναι το ποτό που προσφέρει την αθανασία και η τροφή με την οποία κανείς δεν λαμβάνει πείρα θανάτου. Φυσικά η μεταβολή απαιτεί ειδικό ιερέα, τον χειροτονημένο απο τους Αποστόλους κατα το σχήμα της Παλαιάς Διαθήκης και όχι τον οποιοδήποτε σφετεριστή όπως είπε ο Κλήμης Ρώμης.
Γίνεται λόγος επίσης για τις συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος, ἐγώ σε ἀνεγέννησα, κακῶς ὑπὸ κόσμου πρὸς θάνατον γεγεννημένον. Δεν λέει κάτι νέο ο Κλήμης, λέγει για το ποτήριο που πρέπει να έχει οίνο και νερό, λέει για το ότι ο άρτος και ο οίνος είναι πραγματικό σώμα και αίμα και για αυτό είναι φορέας αθανασίας, λέγει ότι είπε ο Ιγνάτιος και ο Ιουστίνος. Ούτε ένας συγγραφέας δεν λέγει αντίθετα, ακόμη και οι αιρετικοί επιβεβαιώνουν την Θεία Ευχαριστία ως θυσία και πραγματικό αίμα Χριστού. Ας δούμε μια τελευταία παράθεση ή καλύτερα ας δούμε την χαριστική βολή και από τον Κλήμη στις αιρετικές διδασκαλίες. Η παράθεση είναι από τα αποσπάσματα: ούτως ευτραφής και υπερηυξημένος, ως και πάντα χωρήσαι και αναδοθήναι, και πληρωσαι τους εσθίοντας αυτόν, και τους εμφορουμένους αυτού· ο και σάρξ και άρτος ών, και αμφότερα εαυτόν όντα διδούς ημίν φαγείν. Τοις μεν ουν προσιούσιν υιοίς ο Πατήρ τον μόσχον δίδωσι, και θύεται και τρώγεται· του δε μη προσιόντας διώκει και αποκηρύττει και αλκιμώτατος ταύρος ευρίσκεται· δια γαρ το μέγεθος και την ανδρείαν λέλεκται περι αυτού Ως δόξα μονοκέρωτος αυτώ. Ορά δε αυτόν και ο προφήτης Αββακούκ κέρας φορούντα και τον αμυντήριον άδει τρόπον· κέρατα εν χερσίν αυτού. Διά τούτο και το σημείον δείκνυσιν αυτού την δύναμιν και την εξουσίαν, εκατέρωθεν μάλλον δε πανταχόθεν και δια πάντων διήκοντα τα κέρατα. Ενδυναμούνται δε ούτως οι εσθίοντες, και τοσαύτην ισχύν εκ την ζωτικής εν εαυτοίς ισχύουσι τροφής. MPG9,760
Στην πρώτη πρόταση διαβάζουμε: και γεμίζει όσους τρώνε από αυτόν ο οποίος είναι ταυτόχρονα σάρκα και ψωμί και έδωσε τον εαυτό του ως σάρκα και ψωμί σε εμάς για να φαγωθεί. Στην τελευταία πρόταση διαβάζουμε: και όσοι τρώνε ενδυναμώνονται από την τροφή που προσφέρει ζωή.
Ξανά λοιπόν οι ίδιες μαρτυρίες περί Θείας Ευχαριστίας ως πραγματικού σώματος Χριστού και του μεμιγμένου οίνου ως αίματος Χριστού και ως φορέα αθανασίας οι οποίες δηλώνουν ότι ούτε υποψία δεν υπάρχει περί συμβολικής εξηγήσεως στα γραπτά του Κλήμη, αλλά συνεχίζει και αυτός "κατά τον κανόνα της Εκκλησίας" ενώ οι διάφοροι αιρετικοί που μιλάνε για σύμβολο, έμβλημα, τύπο, μόνο κρασί ή μόνο νερό στο ποτήριο ομιλούν κατά των κανόνα των "χρωμένων αιρέσεων".
Με την αλληγορική μέθοδο του Κλήμη θα λέγαμε ότι οι αιρετικοί έχουν την προσωρινή χαρά όταν λένε ένα κομμάτι από τον Κλήμη ή από κάποιον άλλο συγγραφέα, αλλά όταν όμως φανερώνονται συνολικά οι μαρτυρίες έχουν λύπη. Και αυτό συμβολίζει και την προσωρινή χαρά που έχουν τώρα, όταν νομίζουν ότι έχουν την αποστολική διδαχή και με ένα βήμα μπροστά και εύκολα σώθηκαν και την μόνιμη λύπη που θα έχουν στο τέλος εάν δεν εννοήσουν και δεν έρθουν στην Ορθόδοξο Καθολική και Αποστολική διδασκαλία.
Με τις πρώτες χρονικά μαρτυρίες δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το πίστευαν οι πρώτοι Χριστιανοί. Μετά από όλες αυτές τις μαρτυρίες προστιθέμενης και του Κλήμη γίνεται φανερό ότι δεν φάσκει και αντιφάσκει με την λέξη σύμβολο αλλά χρησιμοποιεί και αυτός όπως και άλλοι συγγραφείς που θα δούμε αργότερα τις εκφράσεις: τύπος, σύμβολο, αντίτυπο, είτε για τον άρτο και τον οίνο πριν αυτά αγιαστούν είτε εννοώντας την μέλλουσα αιώνια ζωή στον Παράδεισο.
Και σήμερα λέμε "καὶ προθέντες τὰ ἀντίτυπα τοῦ ἁγίου Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ σου" χωρίς να εννοούμε συμβολική εξήγηση, αλλά με την λέξη αντίτυπο εννοούμε τον προ της αγιάσεως απλό άρτο και οίνο. Οι αιρετικοί του 3850μΧ θα λένε "να! αντίτυπο θεωρούνταν τα δώρα και όχι πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού". Μπορεί να φαίνεται παράδοξο έως και κωμικό ότι θα λένε μισή φράση και θα προσπαθούν να πείσουν όμως είναι ακριβώς το ίδιο που γίνεται στα αρχαία γραπτά από τους σημερινούς αιρετικούς. Οι Ορθόδοξοι όμως θα τους λένε την συνέχεια, Τὸν μὲν ἄρτον τοῦτον, αὐτὸ τὸ τίμιον Σῶμα τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν Ιησοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν. Εὐλόγησον, Δέσποτα, τὸ Ἅγιον Ποτήριον. Τὸ δὲ ἐν τῷ ποτηρίῳ τούτῳ, αὐτὸ τὸ τίμιον Αἷμα τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν Ιησοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν. Εὐλόγησον, Δέσποτα, ἀμφότερα τὰ Ἅγια. Τὸ ἐκχυθέν ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωής καὶ σωτηρίας. Ἀμήν. Ἀμήν. Ἀμήν και θα καταδεικνύεται η ορθή διδασκαλία και το που αυτή διαφυλλάτετται.
Οι μαρτυρίες του Κλήμη επιβεβαιώνουν τα λεγόμενα μας, έτσι οι θέσεις των αιρετικών αποδεικνύονται καινοφανείς και κακόδοξες.
Ειρηναίος Λουγδούνου 130 - 202μΧ
Πήρε το δημιούργημα του, τον άρτο, ευχαρίστησε και είπε "αυτό είναι το σώμα μου" και το ίδιο έκανε και με το ποτήριο, ομολόγησε ότι είναι το αίμα του διδάσκοντας ότι αυτή είναι η νέα προσφορά της Καινής Διαθήκης, την οποία η Εκκλησία έλαβε από τους Αποστόλους και προσφέρει στον Θεό παντού στον κόσμο ανάμεσα στους δώδεκα προφήτες ο Μαλαχίας έτσι προεικόνισε, δηλώνοντας πολύ ξεκάθαρα με αυτά τα λόγια ότι οι Ιουδαίοι θα πάψουν να προσφέρουν θυσία στον Θεό αλλά σε κάθε τόπο θυσία καθαρά θα προσφέρεται σε αυτόν και το όνομα του θα δοξάζεται ανάμεσα στα έθνη. Ο Ειρηναίος θέλοντας να δείξει το αντίθετο από αυτό που πίστευαν οι Γνωστικοί μας λέει ότι η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη έρχονται από τον ίδιο Θεό ο οποίος έχει υιοθετήσει διαφορετικές μεθόδους σε διαφορετικές εποχές της ιστορίας. Έτσι οι θυσίες του Μωσαϊκού Νόμου δεν διατάχτηκαν ως μόνιμες και ακομη και τότε ο Θεός είχε την υπακοή σε Αυτόν και το έλεος υπεράνω των θυσιών. Και συνεχίζει μιλώντας για την προφητεία του Μαλαχία που λέγει ότι οι Μωσαϊκές θυσίες θα σταματούσαν να υπάρχουν και ότι θα ερχόταν μια θυσία καθαρή η οποία θα προσφερόταν σε όλο τον κόσμο στο όνομα του Κυρίου και βεβαιώνει ότι αυτή η προφητεία εκπληρώθηκε στην Θεία Ευχαριστία. Το βιβλίο του Ειρηναίου Κατά Αιρέσεων έχει διασωθεί στο μεγαλύτερο μέρος του στην Λατινική αλλά κάποια σημεία του διασώζονται και στην Ελληνική.
Πῶς τὴν σάρκα λέγουσιν εἰς φθορὰν χωρεῖν καὶ μὴ μετέχειν τῆς ζωῆς τὴν ἀπὸ τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ αἵματος αὐτοῦ τρεφομένην; Ἢ τὴν γνώμην οὖν ἀλλαξάτωσαν, ἢ τὸ προσφέρειν τὰ εἰρημένα παραιτείσθωσαν. Ἡμῖν δὲ σύμφωνος τῇ γνώμῃ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ εὐχαριστία βεβαιοῖ τὴν γνώμην. Προσφέρομεν αὐτῷ τὰ ἴδια, ἐμμελῶς κοινωνίαν καὶ ἕνωσιν καταγγέλλοντες σαρκὸς καὶ Πνεύματος. Ὡς γὰρ ὁ ἀπὸ τῆς γῆς ἄρτος προσλαβόμενος τὴν ἐπίκλησιν τοῦ Θεοῦ οὐκέτι κοινὸς ἄρτος ἐστίν, ἀλλ’ εὐχαριστία ἐκ δύο πραγμάτων συνεστηκυῖα, ἐπιγείου τε καὶ οὐρανίου, οὕτως καὶ τὰ σώματα ἡμῶν μεταλαμβάνοντα τῆς εὐχαριστίας μηκέτι εἶναι φθαρτά, τὴν ἐλπίδα τῆς εἰς αἰῶνα ἀναστάσεως ἔχοντα.Δηλαδή: Αλλά οι Ιουδαίοι δεν προσφέρουν διότι τα χέρια τους είναι γεμάτα από αίμα επειδή δεν αποδέχτηκαν τον Λόγο διάμεσου του οποίου προσφέρεται στον Θεό, και ούτε κάποια παρασυναγωγή των αιρετικών προσφέρει. Διότι μερικοί θεωρώντας ότι υπάρχει και ο Πατήρ που είναι διάφορος από τον Δημιουργό τότε προσφέροντας αυτά που είναι της δικής μας δημιουργίας υπονοούν ότι είναι πλεονέκτης επάνω σε κάτι ξένο και άπληστος σε αυτό που δεν είναι δικό του. Αυτοί πάλι που λένε ότι ο κόσμος είναι αποτέλεσμα αποστασίας αγνοίας και πάθους προσφέροντας τα φρούτα της αγνοίας, πάθος, αποστασία, αμαρτάνουν ενάντια στον Πατέρα τους και μάλλον τον βάζουν σε προσβλητική θέση παρά τον ευχαριστούν. Αλλά πως μπορούν να είναι συνεπείς με τους εαυτούς τους όταν λένε ότι ο άρτος επάνω από τον οποίο έχει γίνει ευχαριστία είναι το σώμα του Κυρίου και το ποτήριο το αίμα του εάν δεν τον αποκαλούν Υιό του Δημιουργού; Αλλά πάλι πως λένε ότι η σάρκα μας η οποία έχει τραφεί με το σώμα και το αίμα του Χριστού πηγαίνει στην φθορά και δεν λαμβάνει μέρος στην ζωή; Ας αλλάξουν την γνώμη τους ή ας πάψουν να προσφέρουν τα αναφερόμενα. Γιατί η δική μας γνώμη είναι σε συμφωνία με την Θεία Ευχαριστία και η Θεία Ευχαριστία βεβαιώνει την γνώμη μας.
Εδώ έχουμε το "Πιστεύω" της πρώτης Εκκλησίας περί της Θείας Ευχαριστίας το οποίο εκτός από την αιρετική θεωρία περί Θείας Ευχαριστίας καταρρίπτει ταυτόχρονα και διάφορες άλλες θεωρίες των αιρετικών όπως επι παραδείγματι την άρνηση για ανάσταση του ιδίου αυτού σώματός μας.
Παρατηρήστε ότι μια απλή αναφορά στην Ευχαριστία ως σώμα και αίμα Θεού είναι αρκετή στον Ειρηναίο, ενώ σήμερα θα έπρεπε να γραφτούν 200 σελίδες από τον γέροντα Δανιήλ Γούβαλη που θα απευθύνονταν προς κάποιους "χριστιανούς" και μετά θα ξεκινούσε η αναίρεση του Γνωστικού, "διότι μερικοί θεωρώντας ότι υπάρχει και ο Πατήρ που είναι διάφορος από τον Δημιουργό".
Ο Ειρηναίος χρησιμοποιεί εναντίον των αιρετικών που δεν δέχονταν την ανάσταση του σώματος ένα επιχείρημα που το αντλεί από την διπλή φύση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, λέει η Θεία Ευχαριστία είναι ένα μέσο για την αθανασία και του σώματος.
Ως οίνος και ψωμί θρέφει το σώμα με τις γήινες ιδιότητες του, αλλά αφού είναι αληθινό σώμα και αίμα Χριστού το θρέφει και το καθιστά αθάνατο.
Πῶς τὴν σάρκα λέγουσιν εἰς φθορὰν χωρεῖν καὶ μὴ μετέχειν τῆς ζωῆς τὴν ἀπὸ τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ αἵματος αὐτοῦ τρεφομένην;
Αν οι φυσικές, γήινες, ιδιότητες δεν υπήρχαν δεν θα μπορούσαν να θρέψουν το σώμα, παρομοίως αν δεν ήταν πραγματικως Σώμα και Αίμα Θεού δεν θα μπορούσε να θρέψει το ανθρώπινο σώμα και του δώσει την αιωνία ζωή.
Τα λόγια του Ειρηναίου βεβαιώνουν τις θέσεις των Ορθόδοξων ότι η Θεία Κοινωνία είναι πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού.
Πως λοιπόν οι αιρετικοί λεγουσι ότι δεν είναι πραγματικά σώμα και αίμα Χριστού;
Ή την γνωμην ουν αλλαξάτωσαν ή το λέγειν Χριστιανός ειμί παραιτείσθωσαν.
Ας δούμε και άλλο σημείο από το Κατά Αιρέσεων.
Μάταιοι οὖν οἱ ἀπὸ Οὐαλεντίνου, τοῦτο δογματίζοντες, ἵνα ἐκβάλωσι τὴν ζωὴν τῆς σαρκός. Ἐπειδὴ μέλη αὐτοῦ ἐσμεν καὶ διὰ τῆς κτίσεως τρεφόμεθα, τὴν δὲ κτίσιν αὐτὸς ἡμῖν παρέχει, τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλων καὶ βρέχων καθὼς βούλεται, τὸ ἀπὸ τῆς κτίσεως ποτήριον ἴδιον αἷμα ὡμολόγησεν, ἐξ οὗ δεύσει τὸ ἡμέτερον αἷμα, καὶ τὸν ἀπὸ τῆς κτίσεως ἄρτον ἴδιον σῶμα διεβεβαιώσατο, ἀφ' οὗ τὰ ἡμέτερα αὔξει σώματα. Ὁπότε οὖν καὶ τὸ κεκραμένον ποτήριον καὶ ὁ γεγονὼς ἄρτος ἐπιδέχεται τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ γίνεται εὐχαριστία καὶ σῶμα Χριστοῦ, ἐκ τούτων τε αὔξει καὶ συνέστηκεν ἡ τῆς σαρκὸς ἡμῶν ὑπόστασις, πῶς δεκτικὴν μὴ εἶναι τὴν σάρκα λέγουσι τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ, ἥτις ἐστὶ ζωὴ αἰώνιος, τὴν ἀπὸ τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου τρεφομένην καὶ μέλος αὐτοῦ ὑπάρχουσαν;
Καθὼς ὁ μακάριος Ἀπόστολός φησιν ἐν τῇ πρὸς Ἐφεσίους ἐπιστολῇ ὅτι "Μέλη ἐσμὲν τοῦ σώματος αὐτοῦ, ἐκ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ", οὐ περὶ πνευματικοῦ τινος καὶ ἀοράτου ἀνθρώπου λέγων ταῦτα, "τὸ γὰρ πνεῦμα οὔτε ὀστέα οὔτε σάρκας ἔχει", ἀλλὰ περὶ τῆς κατὰ τὸν ἀληθινὸν ἄνθρωπον οἰκονομίας, τῆς ἐκ σαρκῶν καὶ νεύρων καὶ ὀστέων συνεστώσης, ἥτις καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου ὅ ἐστιν αἷμα αὐτοῦ τρέφεται καὶ ἐκ τοῦ ἄρτου ὅ ἐστι σῶμα αὐτοῦ αὔξεται.
Καὶ ὅνπερ τρόπον τὸ ξύλον τῆς ἀμπέλου κλιθὲν εἰς τὴν γῆν τῷ ἰδίῳ καιρῷ ἐκαρποφόρησε, καὶ "ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν" καὶ διαλυθεὶς πολλοστὸς ἠγέρθη διὰ τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ τοῦ συνέχοντος τὰ πάντα, ἔπειτα δὲ διὰ τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ εἰς χρῆσιν ἐλθόντα ἀνθρώπων καὶ προσλαμβανόμενα τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ εὐχαριστία γίνεται, ὅπερ ἐστὶ σῶμα καὶ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, οὕτως καὶ τὰ ἡμέτερα σώματα ἐξ αὐτῆς τρεφόμενα καὶ τεθέντα εἰς τὴν γῆν καὶ διαλυθέντα ἐν αὐτῇ ἀναστήσεται ἐν τῷ ἰδίῳ καιρῷ, τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ τὴν ἔγερσιν αὐτοῖς χαριζομένου εἰς δόξαν Θεοῦ καὶ Πατρός, ὃς ὄντως τῷ θνητῷ τὴν ἀθανασίαν περιποιεῖ καὶ τῷ φθαρτῷ τὴν ἀφθαρσίαν προσχαρίζεται, MPG7,1125κ.ε.
Ξανά το κεκραμένο ποτήριο, η τροφή αθανασίας, η επίκληση και η μεταβολή "ἐπιδέχεται τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ γίνεται εὐχαριστία καὶ σῶμα Χριστοῦ" και "ίδιον σώμα διεβεβαιώσατο".
Εάν σε κάποιον ατυχή συνάνθρωπο μας ο αιρετικός διδάσκαλος που ακολουθεί του έχει πλασάρει ότι ο Ειρηναίος ομιλεί για αντίτυπο υπό την αιρετική έννοια τότε ας τον ρωτήσει για ποιόν Ειρηναίο του ομιλεί.
Και κλείνουμε την μαρτυρία του Ειρηναίου με κείμενο απο τα αποσπάσματα ώστε να δούμε την λέξη αντίτυπο.
Οι ταις δευτέραις των αποστόλων διατάξεσι παρηκολουθηκότες ίσασι, τον Κύριον νέαν προσφοράν εν τη Καινή Διαθήκη καθεστηκέναι κατά το Μαλαχίου του προφήτου. Διότι από ανατολων ηλίου και εως δυσμών το όνομα μου δεδόξασται εν τοις έθνεσι και εν παντί τόπο θυμίαμα προσάγεται τω ονόματι μου και θυσία καθαρά, ώσπερ και ο Ιωάννης εν τη Αποκαλύψει λέγει· τα θυμιάματα εισιν αι προσευχαί των αγίων. Και ο Παύλος παρακαλεί ημάς παραστήσαι τα σώματα ημών θυσίαν ζώσαν, αγίαν, ευάρεστον τω Θεώ, τη λογική λατρείαν ημών. Και πάλιν αναφέρωμεν θυσίαν αινέσεως τουτέστι καρπόν χειλέων.
Αύται μεν αι προσφοραί ου κατά τον νόμον είσι, ου το χειρόγραφον εξαλείψας ο Κύριος εκ του μέσου ήρκεν, αλλά κατά πνεύμα, εν πνεύματι γαρ και αληθεία δει προσκυνείν τον Θεόν. Διότι και η προσφορά της ευχαριστίας ουκ εστι σαρκική αλλά πνευματική και εν τούτω καθαρά. Προσφέρομεν γαρ τω Θεώ τον άρτον και το ποτήριον της ευλογίας ευχαριστούντες αυτώ ότι τη γη εκέλευσεν εκφύσαι τους καρπούς τούτους εις τροφήν ημετέραν και ενταύθα την προσφοράν τελέσαντες εκκαλούμεν το Πνεύμα το άγιον, όπως αποφήνη την θυσίαν ταύτην και τον άρτον σώμα του Χριστού, και το ποτήριον, το αίμα του Χριστού, ίνα μεταλαβόντες τούτων των αντιτύπων, της αφέσεως των αμαρτιών και της ζωής της αιωνίου τύχωσιν. Οι ουν ταύτας τας προσφοράς εν τη αναμνήσει του Κυρίου άγοντες, ου τοις των Ιουδαίων δόγμασι προσέρχονται, αλλά πνευματικώς λειτουργούντες της σοφίας υιοί κληθήσονται. MPG7,1253
Ξανά εδώ έχουμε την επίκληση, όπως αποφήνη την θυσίαν ταύτην, και την μεταβολή, τον άρτον σώμα του Χριστού, και το ποτήριον, το αίμα του Χριστού, που είδαμε πρίν στα ἐπιδέχεται τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ γίνεται εὐχαριστία καὶ σῶμα Χριστοῦ και πραγματική μεταβολή σε σώμα Χριστού, ίδιον σώμα διεβεβαιώσατο.
Εδώ βλέπουμε και την λέξη αντίτυπο η οποία χρησιμοποιείται μαζί με άλλες όπως τύπος ή σύμβολο χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η Θεία Ευχαριστία δεν είναι πραγματικά σώμα και αίμα Χριστού.
Ο Διάβολος προσπαθεί να τους κάνει όλους σαν αυτόν, κατ' επέκταση το ίδιο επιδιώκουν και οι αιρετικοί. Θα ήταν εξόχως κωμικό για τις απόψεις κάποιου, μα συνάμα και προσβολή προς τον Ειρηναίο, να υποστηρίξει ότι με την λέξη αντίτυπο δεν εννοεί θυσία και πραγματικό σώμα και αίμα αλλά πάει κόντρα στην Εκκλησία και στον ίδιο του τον εαυτό εφόσον πριν με ένθεο ζήλο και εμφατικά έχει πει στους αιρετικούς το ακριβώς αντίθετο.
Πῶς τὴν σάρκα λέγουσιν εἰς φθορὰν χωρεῖν καὶ μὴ μετέχειν τῆς ζωῆς τὴν ἀπὸ τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ αἵματος αὐτοῦ τρεφομένην; και οὐκέτι κοινὸς ἄρτος ἐστίν.
Εδώ ο Ειρηναίος φυσικά και δεν εννοεί αντίτυπο υπό την αιρετική εξήγηση.
Θα γίνει φανερή η λέξη αντίτυπο σύμβολο τύπος και η χρήση της στην Εκκλησία.
Διαβάζουμε στις Αποστολικές Διαταγές
Παραδιδούς δε ημίν τα αντίτυπα μυστήρια του τιμίου σώματος αυτού και αίματος
και αλλού στις Διαταγές
και πάντων των απ' αιώνος αγίων, και των αδελφών ημών των εν Κυρίω κεκοιμημένων και την αντίτυπον του βασιλείου σώματος Χριστού δεκτήν ευχαριστίαν προσφέρετε εν τε ταις εκκλησίαις υμών MPG1,873 και 987
αργότερα διαβάζουμε ξανά στις Διαταγές
μεμνημένοι τοίνυν του πάθους αυτού, και του θανάτου, και της εκ νεκρών αναστάσεως, και της εις ουρανούς επανόδου, και της μελλούσης αυτού δευτέρας παρουσίας, εν η έρχεται μετά δόξης και δυνάμεως κρίναι ζώντας και νεκρούς, και απδούναι εκάστω κατά τα έργα αυτού, προσφέρομεν σοι τω βασιλεί και Θεώ, κατά την αυτού διάταξιν, τον άρτον τούτον και το ποτήριον τούτο, ευχαριστούντες σοι δι’ αυτού, εφ οις κατηξίωσας ημάς εστάναι ενώπιον σου, και ιερατεύειν σοι και αξιούμεν σε, όπως ευμενώς επιβλέψεις επι τα προσκέιμενα δώρα ταύτα ενώπιον σου, συ ο ανενδεής Θεός και ευδοκήσης επ’ αυτοίς εις τιμήν του Χριστού σου και καταπέμψεις το άγιον σου Πνεύμα επι την θυσίαν ταύτην τον μάρτυρα των παθημάτων του Κυρίου Ιησού όπως αποφήνη τον αρτον τούτο αίμα του Χριστού σου, ίνα οι μεταλαβόντες αυτού, βεβαιωθώσι προς ευλάβειαν, αφέσεως αμαρτημάτων τύχωσι, του διαβόλου και της πλάνης αυτού ρυσθώσι, Πνεύματος αγίου πληρωθώσιν, άξιοι του Χριστού σου γένωνται, ζωής αιωνίου τύχωσι, σου καταλλαγέντος αυτοίς Δέσποτα παντοκράτωρ. MPG1,1104
Ο Χρυσόστομος λέγει
Επί δε του Χριστού τουναντίον άπαξ προσηνέχθη και εις το αεί ήρκεσε. Και καλώς ειπεν εκείνα αντίτυπα άρα τύπον έχει μόνον εκείνην προσφέρομεν και νυν την τότε προσενεχθείσαν, την ανάλωτον. Τούτο εις ανάμνησιν γίνεται του τότε γενομένου "Τούτο γαρ ποιείται, φησίν εις την εμήν ανάμνησιν".
Ούκ άλλην θυσίαν, καθάπερ ο αρχιερεύς τότε, αλλά την αυτήν αεί ποιούμεν μάλλον δε ανάμνησιν εργαζόμεθα θυσίας. Αλλ’ επειδή της θυσίας ταύτης εμνήσθην, βουλόμαι μικρά προς υμάς ειπείν τους μεμνημένους, μικρά μεν τω μέτρω, μεγάλην δε έχοντα την ισχύν και την ωφέλειαν, ου γαρ ημέτερα εστιν, αλλά του θείου Πνεύματος τα λεγόμενα.
Ο Γρηγόριος Ναζιανζηνός λέει,
ταῦτα οὖν εἰδὼς ἐγὼ, καὶ ὅτι μηδεὶς ἄξιος τοῦ μεγάλου καὶ Θεοῦ, καὶ θύματος, καὶ ἀρχιερέως, ὅστις μὴ πρότερον ἑαυτὸν παρέστησε τῷ Θεῷ θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, μηδὲ τὴν λογικὴν λατρείαν εὐάρεστον ἐπεδείξατο, μηδὲ ἔθυσε τῷ Θεῷ θυσίαν αἰνέσεως καὶ πνεῦμα συντετριμμένον, ἣν μόνον ὁ πάντα δοὺς ἀπαιτεῖ παρ᾿ ἡμῶν θυσίαν, πῶς ἔμελλον θαῤῥῆσαι προσφέρειν αὐτῷ τὴν ἔξωθεν, τὴν τῶν μεγάλων μυστηρίων ἀντίτυπον· ἢ πῶς ἱερέως σχῆμα καὶ ὄνομα ὑποδύεσθαι, πρὶν ὁσίοις ἔργοις τελειῶσαι τὰς χεῖρας;
Ιδού αυτό που έλεγε ο Κλήμης, σφάς εαυτούς ιερεύοντας, για θυσία μας στον Θεό τώρα στον Γρηγόριο, η θυσία μας αντίτυπο της θυσίας της Ευχαριστίας και η ερμηνεία του ὑμεῖς δὲ γένος ἐκλεκτόν, βασίλειον ἱεράτευμα, ἔθνος ἅγιον αλλά και η ερμηνεία του δῶρόν στο εὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον, δώρο λοιπόν στο θυσιαστήριο ο εαυτός μας.
Ιδού η ανάμνηση και αντίτυπο που λένε οι συγγραφείς για την Θεία Ευχαριστία και αυτή η λέξη δεν σημαίνει μη θυσία, "μάλλον δε ανάμνησιν εργαζόμεθα θυσίας".
Ειδάλλως όλοι οι συγγραφείς την μια λένε και την άλλη αναιρούν.
Ή στραβός είναι ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουν οι αιρετικοί.
Αλλά που να έχουν οι αιρετικοί ιδέα από ορθή διδασκαλία εφόσον απορρίπτουν όχι μόνο "ταις δευτέραις των αποστόλων διατάξεσι" αλλά και τις πρώτες, έχοντας την Γραφή απλά ως διακοσμητικό κύρους ;
Ποιες είναι αυτές "οι δευτέραις των αποστόλων διατάξεις";
Τὰ δὲ λοιπὰ ὡς ἂν ἔλθω διατάξομαι. Αυτές είναι και ήταν προφορικές.
Και ποιές είναι οι πρώτες; Αυτές: Τοῦτο δὲ παραγγέλλων οὐκ ἐπαινῶ ὅτι οὐκ εἰς τὸ κρεῖττον, ἀλλ᾿ εἰς τὸ ἧττον συνέρχεσθε πρῶτον μὲν γὰρ συνερχομένων ὑμῶν ἐν ἐκκλησίᾳ ἀκούω σχίσματα ἐν ὑμῖν ὑπάρχειν, καὶ μέρος τι πιστεύω· δεῖ γὰρ καὶ αἱρέσεις ἐν ὑμῖν εἶναι, ἵνα οἱ δόκιμοι φανεροὶ γένωνται ἐν ὑμῖν. συνερχομένων οὖν ὑμῶν ἐπὶ τὸ αὐτὸ οὐκ ἔστι κυριακὸν δεῖπνον φαγεῖν· ἕκαστος γὰρ τὸ ἴδιον δεῖπνον προλαμβάνει ἐν τῷ φαγεῖν, καὶ ὃς μὲν πεινᾷ, ὃς δὲ μεθύει. μὴ γὰρ οἰκίας οὐκ ἔχετε εἰς τὸ ἐσθίειν καὶ πίνειν; ἢ τῆς ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ καταφρονεῖτε καὶ καταισχύνετε τοὺς μὴ ἔχοντας; τί ὑμῖν εἴπω; ἐπαινέσω ὑμᾶς ἐν τούτῳ; οὐκ ἐπαινῶ. ἐγὼ γὰρ παρέλαβον ἀπὸ τοῦ Κυρίου ὃ καὶ παρέδωκα ὑμῖν, ὅτι ὁ Κύριος ᾿Ιησοῦς ἐν τῇ νυκτί ᾗ παρεδίδοτο ἔλαβεν ἄρτον καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ εἶπε· λάβετε φάγετε· τοῦτό μού ἐστι τὸ σῶμα τὸ ὑπὲρ ὑμῶν κλώμενον· τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν. ὡσαύτως καὶ τὸ ποτήριον μετὰ τὸ δειπνῆσαι λέγων· τοῦτο τὸ ποτήριον ἡ καινὴ διαθήκη ἐστὶν ἐν τῷ ἐμῷ αἵματι· τοῦτο ποιεῖτε, ὁσάκις ἂν πίνητε, εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν. ὁσάκις γὰρ ἂν ἐσθίητε τὸν ἄρτον τοῦτον καὶ τὸ ποτήριον τοῦτο πίνητε, τὸν θάνατον τοῦ Κυρίου καταγγέλλετε, ἄχρις οὗ ἂν ἔλθῃ. ὥστε ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον τοῦτον ἢ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου. δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτόν, καὶ οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω· ὁ γὰρ ἐσθίων καὶ πίνων ἀναξίως κρῖμα ἑαυτῷ ἐσθίει καὶ πίνει, μὴ διακρίνων τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου. διὰ τοῦτο ἐν ὑμῖν πολλοὶ ἀσθενεῖς καὶ ἄρρωστοι καὶ κοιμῶνται ἱκανοί. εἰ γὰρ ἑαυτοὺς διεκρίνομεν, οὐκ ἂν ἐκρινόμεθα· κρινόμενοι δὲ ὑπὸ τοῦ Κυρίου παιδευόμεθα, ἵνα μὴ σὺν τῷ κόσμῳ κατακριθῶμεν. ῞Ωστε, ἀδελφοί μου, συνερχόμενοι εἰς τὸ φαγεῖν ἀλλήλους ἐκδέχεσθε· εἰ δέ τις πεινᾷ, ἐν οἴκῳ ἐσθιέτω, ἵνα μὴ εἰς κρῖμα συνέρχησθε.
Τὰ δὲ λοιπὰ ὡς ἂν ἔλθω διατάξομαι.
Οι δεύτερες έλεγαν για μίξη οίνου και νερού και για πολλά άλλα, εξ ου και τα καθώς εδιδάχθημεν και η καθολική αποδοχή περι κεκραμένου οίνου και τροφή αθανασίας και φορέα Θείας Χάριτος, ενώ ολοκληρωμένες οι διατάξεις είναι όταν ενωθούν, δηλαδή και οι πρώτες και οι δεύτερες διατάξεις των Αποστόλων.
Δεν είναι, θα σας διατάξω στην Κορινθίους και τα άλλα δεν είναι διαταγές αλλά φλυαρίες.
Και τα δύο είναι Αποστολικές διατάξεις και συνθέτουν την ορθή διδασκαλία.
Αλλά επειδή αρνείται ο αιρετικός και την διδασκαλία αλλά και την Γραφή, που την έχει απλά για διακοσμητικό, για αυτό αναρωτιέται για την μαρτυρία περί οίνου μαζί με ύδωρ και γιατί όχι σκέτου οίνου.
Για αυτό αναρωτιέται πως γίνεται ο Ιουστίνος (πέθανε το 165) να λέει για πραγματικό σώμα και αίμα ότι είναι διδάχθηκε. Για αυτό αναρωτιέται γιατί τόσο πρώιμα να λένε για μίγμα οίνου και νερού ως παγιωμένη και παραδεδωμένη πρακτική της Εκκλησίας σε αυτόπτες των αποστόλων σε μέλη της Εκκλησίας και στο ιερατείο αλλά κανείς από τους αναγνώστες να μην βγάζει αναίρεση, κανείς να μην τους περιγελά, κανείς να μην τους παίρνει με τις πέτρες. Για αυτό αναρωτιέται ο αιρετικός γιατί λέει ο Κλήμης ότι οτιδήποτε άλλο είναι αιρετική πρακτική.
Eμφανώς ταττούσης της Γραφής λέει ο Κλήμης Αλέξανδρείας στον Στρωματέα και ομιλεί για την πρακτική της Εκκλησίας. Που διατάζει (τάττει), εμφανώς μάλιστα η Γραφή τον κεκραμένο οίνο, για τον οποίο μιλούσε πριν απο τον Ειρηναίο ο Κλήμης και ο Ιουστίνος και μετά θα μιλήσει και ο Κυπριανός και αποδέχεται όλη η Εκκλησία ;
Παρότι ο αιρετικός διατείνεται ότι ερμηνεύει την Γραφή δεν μπορεί όχι μόνο να την ερμηνεύσει αλλά ουτε το εμφανές να καταλάβει. Μπορεί να διαβάζει την Γραφή μπορεί να την ξέρει απέξω αλλά δεν μπορεί ούτε το απλό να εννοήσει. Αλλά πως να εννοήσει;
Προφανώς δεν υπάρχει ούτε η εντελώς στοιχειώδη αντιληπτική ικανότητα και πολλοί αιρετικοί φέρνουν το απόσπασμα του Ειρηναίου προς... υποστήριξη τους (!!) ενώ αυτό καταρρίπτει αρκετές αιρετικές θεωρίες τους σε μόνο 5 προτάσεις (Ιερά Παράδοση, εφαρμογή προφητείας Μελχισεδέκ τώρα και όχι στην φανταστική Χιλιετή, η Ευχαριστία πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού, η Ευχαριστία θυσία, γενική ιεροσύνη και ταυτόχρονα ύπαρξη ειδικής ιεροσύνης στην Καινή, ανάμνηση δεν σημαίνει μη θυσία) και μετά θέλουν να εννοήσουν την Γραφή με χωρία δυσνόητα τινα και απο πάνω!
Καν μη δυνηθείς τη συνέχεια της αναγνώσεως ευρείν το λεγόμενον, βάδισον προς τον σοφώτερον, ελθέ προς τον διδάσκαλον, ανακοίνωσαι περί των ειρημένων, πολλήν επίδειξαι την σπουδήν, καν ίδη σε ο Θεός τοσαύτην κεχρημένον τη προθυμία, ου περιόψεταί σου την αγρυπνίαν και την φροντίδα, αλλά καν άνθρωπος μη διδάξη το ζητούμενον, αυτός αποκαλύψει πάντως. Αναμνήσθητι του ευνούχου της βασιλίδος Αιθιόπων, ος άνθρωπος βάρβαρος ων, και μυρίαις συνεχόμενος φροντίσι, και πανταχόθεν πολλοίς περικυκλούμενος πράγμασιν, ουκ ειδώς άπερ ανεγίνωσκεν, όμως ανεγίνωσκεν επο του οχήματος καθήμενος. Ει δε εν οδώ τοσαύτην σπουδήν επεδείκνυτο, εννόησον τις ην οίκοι διατρίβων ει τον καιρόν της οδοιπορίας ουκ ηνείχετο χωρίς αναγνώσεως μένειν, πολλώ μάλλον εν τη οικία καθήμενος, ει μηδέν ειδώς ων ανεγίνωσκεν, ου αφίστατο της αναγνώσεως, πολλώ δε μάλλον μετά το μαθείν. Ότι γαρ άπερ ανεγίνωσκεν ουκ ήδει, άκουσον τι φησίν αυτώ ο Φίλλιπος "άρα γε γινώσκεις α αναγινώσκεις;" Κακείνος ταύτα ακούσας ουκ ηρυθρίασεν ουδε ησχύνθη, αλλ' ομολόγησε την άγνοιαν και φησί "πως γαρ αν δυναίμην, εαν μη τις οδηγήσει με;" Επεί ουν, ουδέπω τον οδηγούντα έχων. ούτως ανεγίνωσκε, δια τούτο ταχέως επελάβετο του χειραγωγούντος. MPG48,995
Οι πρώτοι συγγραφείς όμως μπορούν και τα λένε όλα αυτά και κατ' αυτόν τον τρόπο διότι οι πιστοί που απευθύνονται γνωρίζουν απο πρώτο χέρι ότι όλα είναι οι διατάξεις μα και οι προφορικές ερμηνείες των Αποστόλων επάνω στην Γραφή.
Οι συγγραφείς κάνουν το ίδιο όπως όταν έλεγε ο Πέτρος σε αυτόπτες Άνδρες ᾿Ισραηλῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους. ᾿Ιησοῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ἀποδεδειγμένον εἰς ὑμᾶς δυνάμεσι καὶ τέρασι καὶ σημείοις οἷς ἐποίησε δι᾿ αὐτοῦ ὁ Θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν, καθὼς καὶ αὐτοὶ οἴδατε και αυτοί δεν άρχισαν να τον περιγελούν ότι τους ομιλεί περι φανταστικών θαυμάτων και προσώπου αγνώστου, αλλά πίστεψαν. Και ενώ οι πρώτοι Χριστιανοί λένε για ανάσταση ιδίου σώματος, για πραγματικό σώμα και αίμα, για προφορική παράδοση, οι κωμικοτραγικοί αιρετικοί δεν βάδισον προς τον σοφώτερον, ελθέ προς τον διδάσκαλον αλλά θα τους πουν με απύθμενο θράσος κατάμουτρα "απόκλιση απο την διδασκαλία της Γραφής και των Αποστόλων" !!!
Οι σημερινοί αιρετικοί τους περιγελούν με το να αρνούνται την διδαχή τους.
Οι πρώτες διατάξεις λένε για αιρέσεις και σχίσματα και σε αυτήν την κατηγορία πέφτει ο αιρετικός διδάσκαλος, για αυτό αδελφέ φύγε μακριά από τον αιρετικό μισιονάριο με τα ευσεβή τραγουδάκια του και την πρωτοφανή πνευματική του φτώχεια.
Ἐπὶ τούτοις κατὰ τὴν Ἀσίαν ἔτι τῷ βίῳ περιλειπόμενος αὐτὸς ἐκεῖνος ὃν ἠγάπα ὁ Ἰησοῦς, ἀπόστολος ὁμοῦ καὶ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης τὰς αὐτόθι διεῖπεν ἐκκλησίας, ἀπὸ τῆς κατὰ τὴν νῆσον μετὰ τὴν Δομετιανοῦ τελευτὴν ἐπανελθὼν φυγῆς ὅτι δὲ εἰς τούτους τῷ βίῳ περιῆν, ἀπόχρη διὰ δύο πιστώσασθαι τὸν λόγον μαρτύρων, πιστοὶ δ᾿ ἂν εἶεν οὗτοι, τῆς ἐκκλησιαστικῆς πρεσβεύσαντες ὀρθοδοξίας, εἰ δὴ τοιοῦτοι Εἰρηναῖος καὶ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς· ὧν ὁ μὲν πρότερος ἐν δευτέρῳ τῶν πρὸς τὰς αἱρέσεις ὧδέ πως γράφει κατὰ λέξιν· "καὶ πάντες οἱ πρεσβύτεροι μαρτυροῦσιν οἱ κατὰ τὴν Ἀσίαν Ἰωάννῃ τῷ τοῦ κυρίου μαθητῇ συμβεβληκότες παραδεδωκέναι τὸν Ἰωάννην. παρέμεινεν γὰρ αὐτοῖς μέχρι τῶν Τραϊανοῦ χρόνων". καὶ ἐν τρίτῳ δὲ τῆς αὐτῆς ὑποθέσεως ταὐτὸ τοῦτο δηλοῖ διὰ τούτων· "ἀλλὰ καὶ ἡ ἐν Ἐφέσῳ ἐκκλησία ὑπὸ Παύλου μὲν τεθεμελιωμένη, Ἰωάννου δὲ παραμείναντος αὐτοῖς μέχρι τῶν Τραϊανοῦ χρόνων, μάρτυς ἀληθής ἐστιν τῆς τῶν ἀποστόλων παραδόσεως".
Ευσέβιος Εκκλησιαστική Ιστορία.
Θα έμενε ποτέ στην ιστορία ως Κατά Αιρέσεων το βιβλίο του εαν δεν ήταν πρεσβευτής της εκκλησιαστικής ορθοδοξίας ο Ειρηναίος; Οι τῆς ἐκκλησιαστικῆς πρεσβεύσαντες ὀρθοδοξίας, εἰ δὴ τοιοῦτοι Εἰρηναῖος καὶ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς· ὧν ὁ μὲν πρότερος ἐν δευτέρῳ τῶν πρὸς τὰς αἱρέσεις ὧδέ πως γράφει κατὰ λέξιν·... ἴδιον αἷμα ὡμολόγησεν - ἄρτον ἴδιον σῶμα διεβεβαιώσατο. Οι δε αιρετικοί ίδιον σώμα και αίμα ου διαβεβαιώσατο παραδέχονται, αλλά σύμβολο και ου θυσία είναι λέγουν. Τους εν Ασία Επισκόπους που λέει ο Ευσέβιος θα δούμε στην επόμενη δημοσίευση.
Κλήμης Αλεξανδρείας 150 - 215μΧ
Οι διάφοροι αιρετικοί κακοδιδάσκαλοι προσπαθούν να διαστρέψουν τις λέξεις ανάμνηση τύπος αντίτυπο. Έτσι τα λεγόμενα του Κλήμη θα χρησιμοποιηθούν και ως παράδειγμα και ως μαρτυρία. Ο Κλήμης γεννήθηκε περίπου στο 150μΧ και την μαρτυρία του θα την δούμε ξεκινώντας από το έργο του Στρωματέας.
Δι' ην αιτίαν ου θύομεν εικότως ανενδεεί τω θεώ τω τα πάντα τοις πάσι παρεσχημένω, τον δ΄υπέρ ημών ιερευθέντα δοξάζομεν σφάς αυτούς ιερεύοντες εις τε το ανενδεές εκ του ανενδεούς και εις το απαθές εκ του απαθούς. Μόνη γαρ τη ημετέρα σωτηρία ο θεός ήδεται. Εικότως άρα τω μη νικωμένω ηδοναίς θυσίαν ου προσάγωμεν, κάτω που και ουδέ μέχρι των νεφών των παχυτάτων, μακράν δε και τούτων της δια του καπνού αναθυμιάσεως φθανούσης εις ους και φθάνει. Όυτ' ουν ενδεές ουδέ μην φιλήδονον φιλοκερδές τε ή φιλοχρήματον το θείον, πλήρες ον και πάντα παρέχον παντί τω γενητώ και ενδεεί, ούτε θυσίαις ουδέ μη αναθήμασιν ουδ' αυ δόξη και τιμή κλείται το θείον και παράγεται τοιούτοις τισιν, αλλά μόνοις τοις καλοίς καγαθοίς ανδράσι φαίνεται....ίσοι τούτοις κατά την δόξαν οι τη των ηδονών ακρασία και ταις εξαισίοις λύπαις και ταις αβουλήτοις τύχαις περιπίπτοντες αι προς τα συμφοράς απαυδώντες. ου φασίν είναι θεόν ή όντα μη είναι πανεπίσκοπον άλλοι δε εισίν οι πεπεισμένοι παραιτητούς είναι θυσίαις και δώροις τους νομιζομενους θεούς συναιρομένους ως ειπέιν αυτών ταις ακολασίαις.
Οι αιρετικοί θα υποστηρίξουν ότι σε αυτό το κείμενο ο Κλήμης φαίνεται να λέει ότι ο Θεός θέλει πνευματικές θυσίες και οι Χριστιανοί θυσιάζουν τους εαυτούς τους σφάς αυτούς ιερεύοντες. Αν παρατηρήσουμε όμως τις φράσεις: ούτ' ουν ενδεές, δηλαδή ο Θεός δεν έχει κάποια ανάγκη, και: ουδέ μην φιλήδονον φιλοκερδές η φιλοχρήματον το θείον δηλαδή ο Θεός δεν είναι φιλοχρήματος, κατανοούμε αμέσως ότι ο Κλήμης εννοεί ότι δεν προσφέρουμε στον Θεό υλικά πράγματα ή χρήματα για να έχουμε την εύνοια του και ότι για να προσεγγίσουμε το θυσιαστήριο πρέπει να είμαστε καθαροί.
Λέει λίγο πριν από το παραπάνω:
Ταύτας φημί τας αρετάς θυσίαν δεκτήν είναι παρά Θεώ, την άτυφην καρδίαν μετ' επιστήμης ορθής, ολοκάρπωμα του Θεού λεγούσης της Γραφής, εκφωτιζομένου εις ένωσιν αδιάκριτον παντος του αναληφθέντος εις αγιωσύνην ανθρώπου.
Και πιο μετά:
δει τοίνυν θυσίας προσφέριν τω Θεώ, μη πολυτελείς, αλλα θεοφιλείς· και το θυμίαμα εκείνο το σύνθετον το εν τω νόμω, το εκ πολλών γλωσσών τε και γωνών, κατά την ευχής συγκείμενον, μάλλον δε το εκ διαφόρων εθνών τε και φύσεων, τη κατά τας διαθήκας δόσει σκευαζόμενον εις την ενότητα της πίστεως και κατά τους αίνους συναγόμενον, καθαρώ μεν τω νω, δικαία δε και ορθή τη πολιτεία, εξ οσίων έργων ευχής τε δικαίας.
Και αργότερα αναφέρει:
άπας δε ο βίος αυτού πανήγυρις αγία. Αυτίκα θυσίαι μεν αυτώ, ευχαί τε και αίνοι και οι προ της εστιάσεως εντεύξεις των Γραφών· ψαλμοί δε και ύμνοι παρά την εστίασιν, προ τε της κοίτης· αλλά και νύκτωρ ευχαί πάλιν. Δια τούτων εαυτόν ενοποιεί τω θείω χορώ εκ της συνεχούς μνήμης, εις αείμνητον θεωρίαν ενταγμένος.
Αυτά που είδαμε είναι στα τελευταία βιβλία του Στρωματέα, παραμένουμε στο ίδιο έργο και ας δούμε τα προηγούμενα βιβλία:
Μυστικόν άρα σύμβολον η Γραφή αίματος αγίου οίνον ονόμασε την δε εκ του οινου εωλοκρασίαν διελέγχουσα "ακόλαστος οίνος" φησί "και υβριστικόν μέθη" (αυτά λέγονται στο Παροιμίες 20,1). Εδώ βλέπουμε την φράση, σύμβολο του αίματος του αγίου ονόμασε η Γραφή τον οίνο. Ίσως κάποιος αιρετικός πεί, ιδού, ο Κλήμης με τις πολύ πρώιμες μαρτυρίες του μιλάει για σύμβολο (σύμβολο υπό την αιρετική ερμηνεία). Βεβαίως και όχι, από ότι είδαμε μέχρι τώρα δεν βρήκαμε κάποιον να μιλάει υπό αυτήντην έννοια και θα ήταν απορίας άξιο εάν βρίσκαμε Αποστολικό ή μεταποστολικό συγγραφέα που το κάνει. Εάν δεν έχουμε γενικότερη γνώση του Κλήμη ή γνώση των προ αυτού συγγραφέων αλλά μας είπαν μόνο αυτήν την πρόταση και μόνη της η φράσις σύμβολον αίματος αγίου οίνον ονόμασε που χρησιμοποιεί ο Κλήμης θα ήταν αρκετή ώστε να μας υποψιάσει ότι μιλάει για τον οίνο ως σύμβολο κάτι άλλου το οποίο είναι αγιασμένο, αίμα άγιο.
Δεν λέει απλά σύμβολο αίματος αλλά σύμβολο αίματος αγίου. Που είναι αυτό το πρωτότυπο άγιο αίμα; δεν λέει "αίματος αγίου εις τον Σταυρό" άρα δεν μπορεί να εννοηθεί μόνο με την αιρετική ερμηνεία αλλά μπορεί να εννοηθεί ως ότι εννοεί τον απλό οίνο ότι είναι σύμβολο του αγιασμένου. Υπάρχει δηλαδή η πιθανότητα να ομιλεί και για παρουσία πραγματικού αίματος Χριστού στην Θεία Ευχαριστία. Βλέποντας όλη την πρόταση μα και παράγραφο θα δούμε ότι εδω ο Κλήμης μας λέγει για το απλό κρασί, το συνηθισμένο κρασί, το οποίο χρησιμοποιείται στην Θεία Ευχαριστία και αγιάζεται γινόμενο σώμα και αίμα Χριστού το οποίο λέει ας πούμε έτσι απλουστευμένα ότι πρέπει να έχουμε και κάποιο σεβασμό, διότι κρασί είναι που μετατρέπεται σε πραγματικό αίμα Χριστού. Στο κεφάλαιο αυτό μιλάει για την οινοποσία την μέθη, για το κρασί ως ποτό, ενώ δίνει συμβουλές να μην μεθούν οι Χριστιανοί. Είναι σύμβολο ο μη αγιασμένος οίνος, του αγιασμένου ο οποίος είναι πραγματικώς αίμα Χριστού.
Ας δούμε το απόσπασμα που περιέχει την φράση:
Εικότως ουν και ο Απόστολος παραγγέλει μη μεθύσκεσθε εν οίνω ω εστίν ασωτία πολλή, το άσωστον της μέθης δια της ασωτίας αινιξάμενος. Ει γαρ και το ύδωρ οίνον εν τοις γάμοις πεποίηκεν, ούκ επέτρεψεν μεθύειν, το δε υδαρές του φρονήματος εζωοποίησεν του νόμου τον εργατην τον έξ Αδάμ, τον κόσμον όλον αίματι πληρώσας, αμπέλου ποτόν αληθείας το κράμα του νόμου του παλαιού και του λόγου του νέου εις συμπλήρωσιν του χρόνου του προκατηλλαγμένου θεοσεβεία παρασχών, μυστικόν άρα σύμβολον η Γραφή αίματος αγίου οίνον ονόμασε, την δε εκ του οίνου εωλοκρασίαν διελέγχουσα "ακόλαστος οίνος" φησίν "και υβριστικόν μέθη".
Ευλόγησε τον οίνο στην Κανά αλλά δεν το έκανε για να μεθύσουν και τα εξής που λέει. Φαίνεται καθαρά το ότι ο Κλήμης δεν μιλάει για την Θεία Ευχαριστία ως σύμβολο αλλά για το κρασί προ της καθαγιάσεως ως σύμβολο του καθαγιασμένου.
Στο βιβλίο του Στρωματέας διαβάζουμε:
αυτίκα ο εις αίρεσιν υποπεσών διέρχεται δι' ερημίας ανύδρου τον όντως όντα Θεόν καταλιπών, έρημος Θεού, ύδωρ άνυδρον ζητών την αοίκητον και δίψιον επερχόμενος γην, συνάγων χερσιν ακαρπίαν. Και τοις ενδεέσι φρενών παρακελεύομαι, λέγουσα φησιν η σοφία (του Σολωμόντα, Παροιμίες κεφ. 9) τοίς αμφί τας αιρέσεις δηλονότι, άρτων κρυφίων ηδέως άψασθε, και ύδατος κλοπής γλυκερού, άρτο και ύδωρ ουκ επ΄άλλων τινών, αλλ' η επί τω άρτω και ύδατι κατά την προσφοράν, μη κατά τον κανόνα της Εκκλησίας, χρωμένων αιρέσεων, εμφανώς ταττούσης της Γραφής. Είσι γαρ οι και ύδωρ ψιλόν ευχαριστούσιν.
Εδώ βλέπουμε την Θεία Ευχαριστία και έχουμε ξανά την πληροφορία ότι αυτή συνίσταται από άρτο και από οίνο αναμεμιγμένο με νερό "κατά τον Κανόνα της Εκκλησίας" ενώ σύγχρονοι του Κλήμη αιρετικοί βάζουν στο ποτήριο σκέτο νερό. Αυτό το ποτήριο το είδαμε και πριν στον Ιουστίνο, ο οποίος λέγει "Οὐ γὰρ ὡς κοινὸν ἄρτον οὐδὲ κοινὸν πόμα ταῦτα λαμβάνομεν·" λέτε ο Κλήμης να τα λάμβανε ως κοινό; Φυσικά και όχι. Και μόνο από αυτό το λεχθέν περί αιρετικού ποτηρίου άρτω και ύδατι μπορεί να καταλάβει κανείς την συνέχεια των μαρτυριών του Κλήμη και το ξεσκέπασμα της απάτης των αιρετικών. Ο Κλήμης ήταν μέλος της Εκκλησίας στην οποία ήταν μέλος, ο Ιγνάτιος, ο Ειρηναίος, ο Κυπριανός ο οποίος ομιλεί και αυτός περί του θέματος λέγοντας ότι είναι λάθος να μπαίνει σκέτο νερό στο ποτήριο, θα το δούμε στην 1η επιστολή-μαρτυρία που παρατίθεται.
Ο Κλήμης μας λέγει λοιπόν ότι μέσα στο ποτήριο βρίσκεται το αίμα το άγιον, το οποίο αίμα ο απλός προ της καθαγιάσεως οίνος συμβολίζει.
Αλλά ας το δούμε καθαρότερα καθώς ξεδιπλώνεται η μαρτυρία του Κλήμη.
Ας δούμε με τον Παιδαγωγό:
έπειτα η άμπελος η αγία τον βότρυν εβλάστησεν τον προφητικόν, τούτο σημείον τοις εις ανάπαυσιν εκ της πλάνης πεπαιδαγωγημένοις ο μέγας βότρυς ο Λόγος ο υπέρ υμών θλιβείς, του αίματος της σταφυλής ύδατι κίρνασθαι εθελήσαντος του Λόγου, ως και το αίμα αυτού σωτηρία κίρναται. Διττόν δε το αίμα του Κυρίου το μεν γαρ εστιν αυτού σαρκικόν, ω της φθοράς λελυτρώμεθα το δε πνευματικό, τουτέστιν ω κεχρίσμεθα. Και τουτ' έστι πιείν το αίμα του Ιησού, της κυριακής μεταλαβείν αφθαρσίας ισχύς δε του Λόγου το Πνεύμα, ως αίμα σαρκός. Αναλόγως τοίνυν κίρναται, ο μεν οίνος τω ύδατι, τω δε ανθρώπω το Πνεύμα, και το μεν εις πίστιν ευωχεί, το κράμα, το δε εις αφθαρσίαν οδηγεί, το Πνεύμα η δε αμφοίν αύθις κράσις, πότου τε και Λόγου, ευχαριστία κεκληται, χάρις επαινουμένη και καλη ης οι κατά πίστιν μεταλαμβάνοντες αγιάζονται και σώμα και ψυχήν το θείον κράμα, τον άνθρωπον, του Πατρικού βουλήματος Πνεύματι και Λόγω συγκίρναντος μυστικώς.
Ο Κλήμης εδώ μας λέει: το αίμα Κυρίου έχει πράγματι διπλή φύση. Είναι το αίμα της σάρκας του από το οποίο λυτρωνόμαστε από την φθορά, είναι και το πνευματικό αίμα του με το οποίο χριόμαστε.
Με το να πιούμε το αίμα του Ιησού λαμβάνουμε μέρος στην αθανασία του. Η δύναμη του Λόγου είναι το Πνεύμα όπως ακριβώς το αίμα είναι η δύναμη του σώματος. Παρομοίως όπως ο οίνος αναμιγνύεται με νερό, το ίδιο και το Πνεύμα με τον άνθρωπο. Και το μίγμα και των δύο, του νερού και του Λόγου, καλείται Ευχαριστία και όσοι με πίστη λαμβάνουν αγιάζονται και στο σώμα και στην ψυχή.
Ιδού η ξεκάθαρη μαρτυρία του Κλήμη περί πραγματικού αίματος και σώματος Χριστού στην Θεία Ευχαριστία. Η Ευχαριστία είναι θυσία και πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού και η ωφέλεια λαμβάνεται μόνο από τον εν πίστη προσερχόμενο.
Ποτού τε και Λόγου, όχι λόγου γιατί δήθεν ἡ σὰρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδὲν τὰ ρήματα ἃ ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, πνεῦμα ἐστι καὶ ζωὴ ἐστιν. Ο Λόγος ο υπέρ υμών θλιβείς του αίματος της σταφυλής ύδατι κίρνασθαι εθελήσαντος του Λόγου ως και το αίμα αυτού σωτηρία κίρναται. Ο μέγας βότρυς ο λόγος ο υπέρ υμών θλιβείς, δηλαδή ο Λόγος, ο Χριστός, αυτός είναι ο στυμμένος, θλιβείς, για εμάς, ο Λόγος είναι στο ποτήριο και κίρναται (κίρνασθαι), δηλαδή αναμιγνύεται (με το νερό εννοεί), και αυτός δίνει σωτηρία , δεν είναι στο ποτήριο ο λόγος. Και ξανά εδώ πάλι το ποτήριο με οίνο και νερό. Μένουμε στον Παιδαγωγό:
∆ιὸ οὐκ ἔσχε γάλα, ὅτι γάλα ἦν τὸ παιδίον τοῦτο καλὸν καὶ οἰκεῖον, τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τὴν νεολαίαν ὑποτροφοῦσα τῷ λόγῳ, ἣν αὐτὸς ἐκύησεν ὁ κύριος ὠδῖνι σαρκικῇ, ἣν αὐτὸς ἐσπαργάνωσεν ὁ κύριος αἵματι τιμίῳ. Ὢ τῶν ἁγίων λοχευμάτων, ὢ τῶν ἁγίων σπαργάνων· ὁ λόγος τὰ πάντα τῷ νηπίῳ, καὶ πατὴρ καὶ μήτηρ καὶ παιδαγωγὸς καὶ τροφεύς. Φάγεσθέ μου, φησί, τὴν σάρκα καὶ πίεσθέ μου τὸ αἷμα. Ταύτας ἡμῖν οἰκείας τροφὰς ὁ Κύριος χορηγεῖ καὶ σάρκα ὀρέγει καὶ αἷμα ἐκχεῖ· καὶ οὐδὲν εἰς αὔξησιν τοῖς παιδίοις ἐνδεῖ. Ὢ τοῦ παραδόξου μυστηρίου· ἀποδύσασθαι ἡμῖν τὴν παλαιὰν καὶ σαρκικὴν ἐγκελεύεται φθοράν, ὥσπερ καὶ τὴν παλαιὰν τροφήν, καινῆς δὲ ἄλλης τῆς Χριστοῦ διαίτης μεταλαμβάνοντας, ἐκεῖνον, εἰ δυνατόν, ἀναλαμβάνοντας ἐν ἑαυτοῖς ἀποτίθεσθαι καὶ τὸν σωτῆρα ἐνστερνίσασθαι, ἵνα καταργήσωμεν τῆς σαρκὸς ἡμῶν τὰ πάθη. MPG8,300
Εδώ ο Κλήμης λέει ο Λόγος είναι τα πάντα για το παιδί, είναι και μητέρα και πατέρας και διδάσκαλος και τροφός. Φάτε την σάρκα και πίετε το αίμα μου είπε. Αυτή είναι η κατάλληλη τροφή η οποία προσφέρει ο Κύριος, και την σάρκα του προσφέρει και εκχύει το αίμα του και τίποτα δεν αφήνει που να μην παρέχει στο νήπιο λέει ο Κλήμης και με μια πρόταση γκρεμίζει ταυτόχρονα τις αιρετικες διδασκαλίες περί νηπιοβαπτισμού και περί Θείας Ευχαριστίας.
Όχι μόνο μας μιλάει καθαρά άλλη μια φορά για το ότι η Θεία Ευχαριστία είναι πραγματικά αίμα και σαρκα Χριστού η οποία μας τρέφει, αλλά ερμηνεύει τα λόγια του Χριστού στο Ιωάννης 6,53-54 όπως και ο Ιουστίνος, όπως και εμείς. Δηλαδή δίνει την ερμηνεία ότι ο άρτος πραγματικώς είναι σώμα Χριστού και ο οίνος πραγματικώς είναι αίμα Χριστού.
Εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ πίητε αὐτοῦ τὸ αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ και επάνω σε αυτά τα λόγια, τροφή αθανασίας - ουκ έχετε ζωή, βασίζει ο Κλήμης ότι δίδεται τοις παιδίοις η Ευχαριστία.
Φεύγουμε από τον Παιδαγωγό και περνάμε τώρα στο έργο του Κλήμη Στρωματέας:
Σαλήμ γαρ ερμηνεύεται ειρήνη· ής ο Σωτήρ ημών αναγράφεται βασιλεύς, ον φησι Μωυσής Μελχισεδέκ, βασιλευς Σαλήμ, ο ιερεύς του Θεού του υψίστου, ο τον οίνον και τον άρτον την αγιασμένην διδούς τροφήν εις τύπον ευχαριστίας. MPG8,1369
Βλέπουμε εδώ με την φράση "αγιασμένη διδούς τροφήν" με το οποίο δηλώνεται ότι η τροφή έχει υποστεί μεταλλαγή, δεν είναι πια απλός άρτος, ενώ εχουμε τον τύπο, ιερέα Μελχισεδέκ, και το πρωτότυπο ο ιερέας Χριστός να προτυπώνεται όχι στον Σταυρό αλλά στον Μυστικό Δείπνο. Ο Μελχισεδέκ εκεί ομοιάζει με τον Χριστό και εκεί παραδίδει την αγιασμένη τροφή, η οποία όπως είδαμε είναι πραγματικά σώμα και αίμα Χριστού. Και φυσικά εφόσον οι Απόστολοι διατάχτηκαν να τελούν είναι ειδικοί ιερείς που τελούν θυσία.
Ας δούμε τώρα το έργο του Κλήμη Τις ο σωζόμενος πλούσιος.
ἑτέρωθεν δὲ ἄκουε τοῦ Σωτῆρος· ἐγώ σε ἀνεγέννησα, κακῶς ὑπὸ κόσμου πρὸς θάνατον γεγεννημένον, ἠλευθέρωσα, ἰασάμην, ἐλυτρωσάμην· ἐγώ σοι παρέξω ζωὴν ἄπαυστον, αἰώνιον, ὑπερκόσμιον· ἐγώ σοι δείξω θεοῦ πατρὸς ἀγαθοῦ πρόσωπον· μὴ κάλει σεαυτῷ πατέρα ἐπὶ γῆς· οἱ νεκροὶ τοὺς νεκροὺς θαπτέτωσαν, σὺ δέ μοι ἀκολούθει· ἀνάξω γάρ σε εἰς ἀνάπαυσιν καὶ ἀπόλαυσιν ἀρρήτων καὶ ἀλέκτων ἀγαθῶν, ἃ μήτε ὀφθαλμὸς εἶδε μήτε οὖς ἤκουσε μήτε ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπων ἀνέβη, εἰς ἃ ἐπιθυμοῦσιν ἄγγελοι παρακύψαι καὶ ἰδεῖν ἅπερ ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἁγίοις ἀγαθὰ καὶ τοῖς φιλοῦσιν αὐτὸν τέκνοις, ἐγώ σου τροφεὺς ἄρτον ἐμαυτὸν διδούς, οὗ γευσάμενος οὐδεὶς ἔτι πεῖραν θανάτου λαμβάνει, καὶ πόμα καθ' ἡμέραν ἐνδιδοὺς ἀθανασίας· MPG9, 628 Η τελευταία πρόταση λέει, εγώ είμαι ο τροφός σου δίδοντας τον εαυτό μου τροφή ως άρτο, από τον οποίο όποιος δοκιμάσει δεν γεύεται θάνατο, εγω είμαι που παρέχω μέρα με την μέρα το ποτό της αθανασίας.
Σας θυμίζει κάτι ;
ἕνα ἄρτον κλῶντες, ὅς ἐστιν φάρμακον ἀθανασίας, ἀντίδοτον τοῦ μὴ ἀποθανεῖν, ἀλλὰ ζῆν ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ· διὰ παντός. Ιγνάτιος
Οὐ γὰρ ὡς κοινὸν ἄρτον οὐδὲ κοινὸν πόμα ταῦτα λαμβάνομεν· ἀλλ' ὃν τρόπον διὰ λόγου Θεοῦ σαρκοποιηθεὶς Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ σωτὴρ ἡμῶν, καὶ σάρκα καὶ αἷμα ὑπὲρ σωτηρίας ἡμῶν ἔσχεν, οὕτως καὶ τὴν δι' εὐχῆς λόγου τοῦ παρ' αὐτοῦ εὐχαριστηθεῖσαν τροφήν, ἐξ ἧς αἷμα καὶ σάρκες κατὰ μεταβολὴν τρέφονται ἡμῶν, ἐκείνου τοῦ σαρκοποιηθέντος Ἰησοῦ καὶ σάρκα καὶ αἷμα ἐδιδάχθημεν εἶναι. Ιουστίνος.
Φυσικά με την παραπάνω μαρτυρία οι ελπίδες των αιρετικών για να βρουν υποστήριξη από τον Κλήμη έγιναν σκόνη. Γίνεται καταφανές ότι η Θεία Ευχαριστία ειναι πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού και εξ αυτού είναι το ποτό που προσφέρει την αθανασία και η τροφή με την οποία κανείς δεν λαμβάνει πείρα θανάτου. Φυσικά η μεταβολή απαιτεί ειδικό ιερέα, τον χειροτονημένο απο τους Αποστόλους κατα το σχήμα της Παλαιάς Διαθήκης και όχι τον οποιοδήποτε σφετεριστή όπως είπε ο Κλήμης Ρώμης.
Γίνεται λόγος επίσης για τις συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος, ἐγώ σε ἀνεγέννησα, κακῶς ὑπὸ κόσμου πρὸς θάνατον γεγεννημένον. Δεν λέει κάτι νέο ο Κλήμης, λέγει για το ποτήριο που πρέπει να έχει οίνο και νερό, λέει για το ότι ο άρτος και ο οίνος είναι πραγματικό σώμα και αίμα και για αυτό είναι φορέας αθανασίας, λέγει ότι είπε ο Ιγνάτιος και ο Ιουστίνος. Ούτε ένας συγγραφέας δεν λέγει αντίθετα, ακόμη και οι αιρετικοί επιβεβαιώνουν την Θεία Ευχαριστία ως θυσία και πραγματικό αίμα Χριστού. Ας δούμε μια τελευταία παράθεση ή καλύτερα ας δούμε την χαριστική βολή και από τον Κλήμη στις αιρετικές διδασκαλίες. Η παράθεση είναι από τα αποσπάσματα: ούτως ευτραφής και υπερηυξημένος, ως και πάντα χωρήσαι και αναδοθήναι, και πληρωσαι τους εσθίοντας αυτόν, και τους εμφορουμένους αυτού· ο και σάρξ και άρτος ών, και αμφότερα εαυτόν όντα διδούς ημίν φαγείν. Τοις μεν ουν προσιούσιν υιοίς ο Πατήρ τον μόσχον δίδωσι, και θύεται και τρώγεται· του δε μη προσιόντας διώκει και αποκηρύττει και αλκιμώτατος ταύρος ευρίσκεται· δια γαρ το μέγεθος και την ανδρείαν λέλεκται περι αυτού Ως δόξα μονοκέρωτος αυτώ. Ορά δε αυτόν και ο προφήτης Αββακούκ κέρας φορούντα και τον αμυντήριον άδει τρόπον· κέρατα εν χερσίν αυτού. Διά τούτο και το σημείον δείκνυσιν αυτού την δύναμιν και την εξουσίαν, εκατέρωθεν μάλλον δε πανταχόθεν και δια πάντων διήκοντα τα κέρατα. Ενδυναμούνται δε ούτως οι εσθίοντες, και τοσαύτην ισχύν εκ την ζωτικής εν εαυτοίς ισχύουσι τροφής. MPG9,760
Στην πρώτη πρόταση διαβάζουμε: και γεμίζει όσους τρώνε από αυτόν ο οποίος είναι ταυτόχρονα σάρκα και ψωμί και έδωσε τον εαυτό του ως σάρκα και ψωμί σε εμάς για να φαγωθεί. Στην τελευταία πρόταση διαβάζουμε: και όσοι τρώνε ενδυναμώνονται από την τροφή που προσφέρει ζωή.
Ξανά λοιπόν οι ίδιες μαρτυρίες περί Θείας Ευχαριστίας ως πραγματικού σώματος Χριστού και του μεμιγμένου οίνου ως αίματος Χριστού και ως φορέα αθανασίας οι οποίες δηλώνουν ότι ούτε υποψία δεν υπάρχει περί συμβολικής εξηγήσεως στα γραπτά του Κλήμη, αλλά συνεχίζει και αυτός "κατά τον κανόνα της Εκκλησίας" ενώ οι διάφοροι αιρετικοί που μιλάνε για σύμβολο, έμβλημα, τύπο, μόνο κρασί ή μόνο νερό στο ποτήριο ομιλούν κατά των κανόνα των "χρωμένων αιρέσεων".
Με την αλληγορική μέθοδο του Κλήμη θα λέγαμε ότι οι αιρετικοί έχουν την προσωρινή χαρά όταν λένε ένα κομμάτι από τον Κλήμη ή από κάποιον άλλο συγγραφέα, αλλά όταν όμως φανερώνονται συνολικά οι μαρτυρίες έχουν λύπη. Και αυτό συμβολίζει και την προσωρινή χαρά που έχουν τώρα, όταν νομίζουν ότι έχουν την αποστολική διδαχή και με ένα βήμα μπροστά και εύκολα σώθηκαν και την μόνιμη λύπη που θα έχουν στο τέλος εάν δεν εννοήσουν και δεν έρθουν στην Ορθόδοξο Καθολική και Αποστολική διδασκαλία.
Με τις πρώτες χρονικά μαρτυρίες δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το πίστευαν οι πρώτοι Χριστιανοί. Μετά από όλες αυτές τις μαρτυρίες προστιθέμενης και του Κλήμη γίνεται φανερό ότι δεν φάσκει και αντιφάσκει με την λέξη σύμβολο αλλά χρησιμοποιεί και αυτός όπως και άλλοι συγγραφείς που θα δούμε αργότερα τις εκφράσεις: τύπος, σύμβολο, αντίτυπο, είτε για τον άρτο και τον οίνο πριν αυτά αγιαστούν είτε εννοώντας την μέλλουσα αιώνια ζωή στον Παράδεισο.
Και σήμερα λέμε "καὶ προθέντες τὰ ἀντίτυπα τοῦ ἁγίου Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ σου" χωρίς να εννοούμε συμβολική εξήγηση, αλλά με την λέξη αντίτυπο εννοούμε τον προ της αγιάσεως απλό άρτο και οίνο. Οι αιρετικοί του 3850μΧ θα λένε "να! αντίτυπο θεωρούνταν τα δώρα και όχι πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού". Μπορεί να φαίνεται παράδοξο έως και κωμικό ότι θα λένε μισή φράση και θα προσπαθούν να πείσουν όμως είναι ακριβώς το ίδιο που γίνεται στα αρχαία γραπτά από τους σημερινούς αιρετικούς. Οι Ορθόδοξοι όμως θα τους λένε την συνέχεια, Τὸν μὲν ἄρτον τοῦτον, αὐτὸ τὸ τίμιον Σῶμα τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν Ιησοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν. Εὐλόγησον, Δέσποτα, τὸ Ἅγιον Ποτήριον. Τὸ δὲ ἐν τῷ ποτηρίῳ τούτῳ, αὐτὸ τὸ τίμιον Αἷμα τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν Ιησοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν. Εὐλόγησον, Δέσποτα, ἀμφότερα τὰ Ἅγια. Τὸ ἐκχυθέν ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωής καὶ σωτηρίας. Ἀμήν. Ἀμήν. Ἀμήν και θα καταδεικνύεται η ορθή διδασκαλία και το που αυτή διαφυλλάτετται.
Οι μαρτυρίες του Κλήμη επιβεβαιώνουν τα λεγόμενα μας, έτσι οι θέσεις των αιρετικών αποδεικνύονται καινοφανείς και κακόδοξες.
Ειρηναίος Λουγδούνου 130 - 202μΧ
Πήρε το δημιούργημα του, τον άρτο, ευχαρίστησε και είπε "αυτό είναι το σώμα μου" και το ίδιο έκανε και με το ποτήριο, ομολόγησε ότι είναι το αίμα του διδάσκοντας ότι αυτή είναι η νέα προσφορά της Καινής Διαθήκης, την οποία η Εκκλησία έλαβε από τους Αποστόλους και προσφέρει στον Θεό παντού στον κόσμο ανάμεσα στους δώδεκα προφήτες ο Μαλαχίας έτσι προεικόνισε, δηλώνοντας πολύ ξεκάθαρα με αυτά τα λόγια ότι οι Ιουδαίοι θα πάψουν να προσφέρουν θυσία στον Θεό αλλά σε κάθε τόπο θυσία καθαρά θα προσφέρεται σε αυτόν και το όνομα του θα δοξάζεται ανάμεσα στα έθνη. Ο Ειρηναίος θέλοντας να δείξει το αντίθετο από αυτό που πίστευαν οι Γνωστικοί μας λέει ότι η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη έρχονται από τον ίδιο Θεό ο οποίος έχει υιοθετήσει διαφορετικές μεθόδους σε διαφορετικές εποχές της ιστορίας. Έτσι οι θυσίες του Μωσαϊκού Νόμου δεν διατάχτηκαν ως μόνιμες και ακομη και τότε ο Θεός είχε την υπακοή σε Αυτόν και το έλεος υπεράνω των θυσιών. Και συνεχίζει μιλώντας για την προφητεία του Μαλαχία που λέγει ότι οι Μωσαϊκές θυσίες θα σταματούσαν να υπάρχουν και ότι θα ερχόταν μια θυσία καθαρή η οποία θα προσφερόταν σε όλο τον κόσμο στο όνομα του Κυρίου και βεβαιώνει ότι αυτή η προφητεία εκπληρώθηκε στην Θεία Ευχαριστία. Το βιβλίο του Ειρηναίου Κατά Αιρέσεων έχει διασωθεί στο μεγαλύτερο μέρος του στην Λατινική αλλά κάποια σημεία του διασώζονται και στην Ελληνική.
Πῶς τὴν σάρκα λέγουσιν εἰς φθορὰν χωρεῖν καὶ μὴ μετέχειν τῆς ζωῆς τὴν ἀπὸ τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ αἵματος αὐτοῦ τρεφομένην; Ἢ τὴν γνώμην οὖν ἀλλαξάτωσαν, ἢ τὸ προσφέρειν τὰ εἰρημένα παραιτείσθωσαν. Ἡμῖν δὲ σύμφωνος τῇ γνώμῃ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ εὐχαριστία βεβαιοῖ τὴν γνώμην. Προσφέρομεν αὐτῷ τὰ ἴδια, ἐμμελῶς κοινωνίαν καὶ ἕνωσιν καταγγέλλοντες σαρκὸς καὶ Πνεύματος. Ὡς γὰρ ὁ ἀπὸ τῆς γῆς ἄρτος προσλαβόμενος τὴν ἐπίκλησιν τοῦ Θεοῦ οὐκέτι κοινὸς ἄρτος ἐστίν, ἀλλ’ εὐχαριστία ἐκ δύο πραγμάτων συνεστηκυῖα, ἐπιγείου τε καὶ οὐρανίου, οὕτως καὶ τὰ σώματα ἡμῶν μεταλαμβάνοντα τῆς εὐχαριστίας μηκέτι εἶναι φθαρτά, τὴν ἐλπίδα τῆς εἰς αἰῶνα ἀναστάσεως ἔχοντα.Δηλαδή: Αλλά οι Ιουδαίοι δεν προσφέρουν διότι τα χέρια τους είναι γεμάτα από αίμα επειδή δεν αποδέχτηκαν τον Λόγο διάμεσου του οποίου προσφέρεται στον Θεό, και ούτε κάποια παρασυναγωγή των αιρετικών προσφέρει. Διότι μερικοί θεωρώντας ότι υπάρχει και ο Πατήρ που είναι διάφορος από τον Δημιουργό τότε προσφέροντας αυτά που είναι της δικής μας δημιουργίας υπονοούν ότι είναι πλεονέκτης επάνω σε κάτι ξένο και άπληστος σε αυτό που δεν είναι δικό του. Αυτοί πάλι που λένε ότι ο κόσμος είναι αποτέλεσμα αποστασίας αγνοίας και πάθους προσφέροντας τα φρούτα της αγνοίας, πάθος, αποστασία, αμαρτάνουν ενάντια στον Πατέρα τους και μάλλον τον βάζουν σε προσβλητική θέση παρά τον ευχαριστούν. Αλλά πως μπορούν να είναι συνεπείς με τους εαυτούς τους όταν λένε ότι ο άρτος επάνω από τον οποίο έχει γίνει ευχαριστία είναι το σώμα του Κυρίου και το ποτήριο το αίμα του εάν δεν τον αποκαλούν Υιό του Δημιουργού; Αλλά πάλι πως λένε ότι η σάρκα μας η οποία έχει τραφεί με το σώμα και το αίμα του Χριστού πηγαίνει στην φθορά και δεν λαμβάνει μέρος στην ζωή; Ας αλλάξουν την γνώμη τους ή ας πάψουν να προσφέρουν τα αναφερόμενα. Γιατί η δική μας γνώμη είναι σε συμφωνία με την Θεία Ευχαριστία και η Θεία Ευχαριστία βεβαιώνει την γνώμη μας.
Εδώ έχουμε το "Πιστεύω" της πρώτης Εκκλησίας περί της Θείας Ευχαριστίας το οποίο εκτός από την αιρετική θεωρία περί Θείας Ευχαριστίας καταρρίπτει ταυτόχρονα και διάφορες άλλες θεωρίες των αιρετικών όπως επι παραδείγματι την άρνηση για ανάσταση του ιδίου αυτού σώματός μας.
Παρατηρήστε ότι μια απλή αναφορά στην Ευχαριστία ως σώμα και αίμα Θεού είναι αρκετή στον Ειρηναίο, ενώ σήμερα θα έπρεπε να γραφτούν 200 σελίδες από τον γέροντα Δανιήλ Γούβαλη που θα απευθύνονταν προς κάποιους "χριστιανούς" και μετά θα ξεκινούσε η αναίρεση του Γνωστικού, "διότι μερικοί θεωρώντας ότι υπάρχει και ο Πατήρ που είναι διάφορος από τον Δημιουργό".
Ο Ειρηναίος χρησιμοποιεί εναντίον των αιρετικών που δεν δέχονταν την ανάσταση του σώματος ένα επιχείρημα που το αντλεί από την διπλή φύση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, λέει η Θεία Ευχαριστία είναι ένα μέσο για την αθανασία και του σώματος.
Ως οίνος και ψωμί θρέφει το σώμα με τις γήινες ιδιότητες του, αλλά αφού είναι αληθινό σώμα και αίμα Χριστού το θρέφει και το καθιστά αθάνατο.
Πῶς τὴν σάρκα λέγουσιν εἰς φθορὰν χωρεῖν καὶ μὴ μετέχειν τῆς ζωῆς τὴν ἀπὸ τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ αἵματος αὐτοῦ τρεφομένην;
Αν οι φυσικές, γήινες, ιδιότητες δεν υπήρχαν δεν θα μπορούσαν να θρέψουν το σώμα, παρομοίως αν δεν ήταν πραγματικως Σώμα και Αίμα Θεού δεν θα μπορούσε να θρέψει το ανθρώπινο σώμα και του δώσει την αιωνία ζωή.
Τα λόγια του Ειρηναίου βεβαιώνουν τις θέσεις των Ορθόδοξων ότι η Θεία Κοινωνία είναι πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού.
Πως λοιπόν οι αιρετικοί λεγουσι ότι δεν είναι πραγματικά σώμα και αίμα Χριστού;
Ή την γνωμην ουν αλλαξάτωσαν ή το λέγειν Χριστιανός ειμί παραιτείσθωσαν.
Ας δούμε και άλλο σημείο από το Κατά Αιρέσεων.
Μάταιοι οὖν οἱ ἀπὸ Οὐαλεντίνου, τοῦτο δογματίζοντες, ἵνα ἐκβάλωσι τὴν ζωὴν τῆς σαρκός. Ἐπειδὴ μέλη αὐτοῦ ἐσμεν καὶ διὰ τῆς κτίσεως τρεφόμεθα, τὴν δὲ κτίσιν αὐτὸς ἡμῖν παρέχει, τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλων καὶ βρέχων καθὼς βούλεται, τὸ ἀπὸ τῆς κτίσεως ποτήριον ἴδιον αἷμα ὡμολόγησεν, ἐξ οὗ δεύσει τὸ ἡμέτερον αἷμα, καὶ τὸν ἀπὸ τῆς κτίσεως ἄρτον ἴδιον σῶμα διεβεβαιώσατο, ἀφ' οὗ τὰ ἡμέτερα αὔξει σώματα. Ὁπότε οὖν καὶ τὸ κεκραμένον ποτήριον καὶ ὁ γεγονὼς ἄρτος ἐπιδέχεται τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ γίνεται εὐχαριστία καὶ σῶμα Χριστοῦ, ἐκ τούτων τε αὔξει καὶ συνέστηκεν ἡ τῆς σαρκὸς ἡμῶν ὑπόστασις, πῶς δεκτικὴν μὴ εἶναι τὴν σάρκα λέγουσι τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ, ἥτις ἐστὶ ζωὴ αἰώνιος, τὴν ἀπὸ τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου τρεφομένην καὶ μέλος αὐτοῦ ὑπάρχουσαν;
Καθὼς ὁ μακάριος Ἀπόστολός φησιν ἐν τῇ πρὸς Ἐφεσίους ἐπιστολῇ ὅτι "Μέλη ἐσμὲν τοῦ σώματος αὐτοῦ, ἐκ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ", οὐ περὶ πνευματικοῦ τινος καὶ ἀοράτου ἀνθρώπου λέγων ταῦτα, "τὸ γὰρ πνεῦμα οὔτε ὀστέα οὔτε σάρκας ἔχει", ἀλλὰ περὶ τῆς κατὰ τὸν ἀληθινὸν ἄνθρωπον οἰκονομίας, τῆς ἐκ σαρκῶν καὶ νεύρων καὶ ὀστέων συνεστώσης, ἥτις καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου ὅ ἐστιν αἷμα αὐτοῦ τρέφεται καὶ ἐκ τοῦ ἄρτου ὅ ἐστι σῶμα αὐτοῦ αὔξεται.
Καὶ ὅνπερ τρόπον τὸ ξύλον τῆς ἀμπέλου κλιθὲν εἰς τὴν γῆν τῷ ἰδίῳ καιρῷ ἐκαρποφόρησε, καὶ "ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν" καὶ διαλυθεὶς πολλοστὸς ἠγέρθη διὰ τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ τοῦ συνέχοντος τὰ πάντα, ἔπειτα δὲ διὰ τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ εἰς χρῆσιν ἐλθόντα ἀνθρώπων καὶ προσλαμβανόμενα τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ εὐχαριστία γίνεται, ὅπερ ἐστὶ σῶμα καὶ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, οὕτως καὶ τὰ ἡμέτερα σώματα ἐξ αὐτῆς τρεφόμενα καὶ τεθέντα εἰς τὴν γῆν καὶ διαλυθέντα ἐν αὐτῇ ἀναστήσεται ἐν τῷ ἰδίῳ καιρῷ, τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ τὴν ἔγερσιν αὐτοῖς χαριζομένου εἰς δόξαν Θεοῦ καὶ Πατρός, ὃς ὄντως τῷ θνητῷ τὴν ἀθανασίαν περιποιεῖ καὶ τῷ φθαρτῷ τὴν ἀφθαρσίαν προσχαρίζεται, MPG7,1125κ.ε.
Ξανά το κεκραμένο ποτήριο, η τροφή αθανασίας, η επίκληση και η μεταβολή "ἐπιδέχεται τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ γίνεται εὐχαριστία καὶ σῶμα Χριστοῦ" και "ίδιον σώμα διεβεβαιώσατο".
Εάν σε κάποιον ατυχή συνάνθρωπο μας ο αιρετικός διδάσκαλος που ακολουθεί του έχει πλασάρει ότι ο Ειρηναίος ομιλεί για αντίτυπο υπό την αιρετική έννοια τότε ας τον ρωτήσει για ποιόν Ειρηναίο του ομιλεί.
Και κλείνουμε την μαρτυρία του Ειρηναίου με κείμενο απο τα αποσπάσματα ώστε να δούμε την λέξη αντίτυπο.
Οι ταις δευτέραις των αποστόλων διατάξεσι παρηκολουθηκότες ίσασι, τον Κύριον νέαν προσφοράν εν τη Καινή Διαθήκη καθεστηκέναι κατά το Μαλαχίου του προφήτου. Διότι από ανατολων ηλίου και εως δυσμών το όνομα μου δεδόξασται εν τοις έθνεσι και εν παντί τόπο θυμίαμα προσάγεται τω ονόματι μου και θυσία καθαρά, ώσπερ και ο Ιωάννης εν τη Αποκαλύψει λέγει· τα θυμιάματα εισιν αι προσευχαί των αγίων. Και ο Παύλος παρακαλεί ημάς παραστήσαι τα σώματα ημών θυσίαν ζώσαν, αγίαν, ευάρεστον τω Θεώ, τη λογική λατρείαν ημών. Και πάλιν αναφέρωμεν θυσίαν αινέσεως τουτέστι καρπόν χειλέων.
Αύται μεν αι προσφοραί ου κατά τον νόμον είσι, ου το χειρόγραφον εξαλείψας ο Κύριος εκ του μέσου ήρκεν, αλλά κατά πνεύμα, εν πνεύματι γαρ και αληθεία δει προσκυνείν τον Θεόν. Διότι και η προσφορά της ευχαριστίας ουκ εστι σαρκική αλλά πνευματική και εν τούτω καθαρά. Προσφέρομεν γαρ τω Θεώ τον άρτον και το ποτήριον της ευλογίας ευχαριστούντες αυτώ ότι τη γη εκέλευσεν εκφύσαι τους καρπούς τούτους εις τροφήν ημετέραν και ενταύθα την προσφοράν τελέσαντες εκκαλούμεν το Πνεύμα το άγιον, όπως αποφήνη την θυσίαν ταύτην και τον άρτον σώμα του Χριστού, και το ποτήριον, το αίμα του Χριστού, ίνα μεταλαβόντες τούτων των αντιτύπων, της αφέσεως των αμαρτιών και της ζωής της αιωνίου τύχωσιν. Οι ουν ταύτας τας προσφοράς εν τη αναμνήσει του Κυρίου άγοντες, ου τοις των Ιουδαίων δόγμασι προσέρχονται, αλλά πνευματικώς λειτουργούντες της σοφίας υιοί κληθήσονται. MPG7,1253
Ξανά εδώ έχουμε την επίκληση, όπως αποφήνη την θυσίαν ταύτην, και την μεταβολή, τον άρτον σώμα του Χριστού, και το ποτήριον, το αίμα του Χριστού, που είδαμε πρίν στα ἐπιδέχεται τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ γίνεται εὐχαριστία καὶ σῶμα Χριστοῦ και πραγματική μεταβολή σε σώμα Χριστού, ίδιον σώμα διεβεβαιώσατο.
Εδώ βλέπουμε και την λέξη αντίτυπο η οποία χρησιμοποιείται μαζί με άλλες όπως τύπος ή σύμβολο χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η Θεία Ευχαριστία δεν είναι πραγματικά σώμα και αίμα Χριστού.
Ο Διάβολος προσπαθεί να τους κάνει όλους σαν αυτόν, κατ' επέκταση το ίδιο επιδιώκουν και οι αιρετικοί. Θα ήταν εξόχως κωμικό για τις απόψεις κάποιου, μα συνάμα και προσβολή προς τον Ειρηναίο, να υποστηρίξει ότι με την λέξη αντίτυπο δεν εννοεί θυσία και πραγματικό σώμα και αίμα αλλά πάει κόντρα στην Εκκλησία και στον ίδιο του τον εαυτό εφόσον πριν με ένθεο ζήλο και εμφατικά έχει πει στους αιρετικούς το ακριβώς αντίθετο.
Πῶς τὴν σάρκα λέγουσιν εἰς φθορὰν χωρεῖν καὶ μὴ μετέχειν τῆς ζωῆς τὴν ἀπὸ τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ αἵματος αὐτοῦ τρεφομένην; και οὐκέτι κοινὸς ἄρτος ἐστίν.
Εδώ ο Ειρηναίος φυσικά και δεν εννοεί αντίτυπο υπό την αιρετική εξήγηση.
Θα γίνει φανερή η λέξη αντίτυπο σύμβολο τύπος και η χρήση της στην Εκκλησία.
Διαβάζουμε στις Αποστολικές Διαταγές
Παραδιδούς δε ημίν τα αντίτυπα μυστήρια του τιμίου σώματος αυτού και αίματος
και αλλού στις Διαταγές
και πάντων των απ' αιώνος αγίων, και των αδελφών ημών των εν Κυρίω κεκοιμημένων και την αντίτυπον του βασιλείου σώματος Χριστού δεκτήν ευχαριστίαν προσφέρετε εν τε ταις εκκλησίαις υμών MPG1,873 και 987
αργότερα διαβάζουμε ξανά στις Διαταγές
μεμνημένοι τοίνυν του πάθους αυτού, και του θανάτου, και της εκ νεκρών αναστάσεως, και της εις ουρανούς επανόδου, και της μελλούσης αυτού δευτέρας παρουσίας, εν η έρχεται μετά δόξης και δυνάμεως κρίναι ζώντας και νεκρούς, και απδούναι εκάστω κατά τα έργα αυτού, προσφέρομεν σοι τω βασιλεί και Θεώ, κατά την αυτού διάταξιν, τον άρτον τούτον και το ποτήριον τούτο, ευχαριστούντες σοι δι’ αυτού, εφ οις κατηξίωσας ημάς εστάναι ενώπιον σου, και ιερατεύειν σοι και αξιούμεν σε, όπως ευμενώς επιβλέψεις επι τα προσκέιμενα δώρα ταύτα ενώπιον σου, συ ο ανενδεής Θεός και ευδοκήσης επ’ αυτοίς εις τιμήν του Χριστού σου και καταπέμψεις το άγιον σου Πνεύμα επι την θυσίαν ταύτην τον μάρτυρα των παθημάτων του Κυρίου Ιησού όπως αποφήνη τον αρτον τούτο αίμα του Χριστού σου, ίνα οι μεταλαβόντες αυτού, βεβαιωθώσι προς ευλάβειαν, αφέσεως αμαρτημάτων τύχωσι, του διαβόλου και της πλάνης αυτού ρυσθώσι, Πνεύματος αγίου πληρωθώσιν, άξιοι του Χριστού σου γένωνται, ζωής αιωνίου τύχωσι, σου καταλλαγέντος αυτοίς Δέσποτα παντοκράτωρ. MPG1,1104
Ο Χρυσόστομος λέγει
Επί δε του Χριστού τουναντίον άπαξ προσηνέχθη και εις το αεί ήρκεσε. Και καλώς ειπεν εκείνα αντίτυπα άρα τύπον έχει μόνον εκείνην προσφέρομεν και νυν την τότε προσενεχθείσαν, την ανάλωτον. Τούτο εις ανάμνησιν γίνεται του τότε γενομένου "Τούτο γαρ ποιείται, φησίν εις την εμήν ανάμνησιν".
Ούκ άλλην θυσίαν, καθάπερ ο αρχιερεύς τότε, αλλά την αυτήν αεί ποιούμεν μάλλον δε ανάμνησιν εργαζόμεθα θυσίας. Αλλ’ επειδή της θυσίας ταύτης εμνήσθην, βουλόμαι μικρά προς υμάς ειπείν τους μεμνημένους, μικρά μεν τω μέτρω, μεγάλην δε έχοντα την ισχύν και την ωφέλειαν, ου γαρ ημέτερα εστιν, αλλά του θείου Πνεύματος τα λεγόμενα.
Ο Γρηγόριος Ναζιανζηνός λέει,
ταῦτα οὖν εἰδὼς ἐγὼ, καὶ ὅτι μηδεὶς ἄξιος τοῦ μεγάλου καὶ Θεοῦ, καὶ θύματος, καὶ ἀρχιερέως, ὅστις μὴ πρότερον ἑαυτὸν παρέστησε τῷ Θεῷ θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, μηδὲ τὴν λογικὴν λατρείαν εὐάρεστον ἐπεδείξατο, μηδὲ ἔθυσε τῷ Θεῷ θυσίαν αἰνέσεως καὶ πνεῦμα συντετριμμένον, ἣν μόνον ὁ πάντα δοὺς ἀπαιτεῖ παρ᾿ ἡμῶν θυσίαν, πῶς ἔμελλον θαῤῥῆσαι προσφέρειν αὐτῷ τὴν ἔξωθεν, τὴν τῶν μεγάλων μυστηρίων ἀντίτυπον· ἢ πῶς ἱερέως σχῆμα καὶ ὄνομα ὑποδύεσθαι, πρὶν ὁσίοις ἔργοις τελειῶσαι τὰς χεῖρας;
Ιδού αυτό που έλεγε ο Κλήμης, σφάς εαυτούς ιερεύοντας, για θυσία μας στον Θεό τώρα στον Γρηγόριο, η θυσία μας αντίτυπο της θυσίας της Ευχαριστίας και η ερμηνεία του ὑμεῖς δὲ γένος ἐκλεκτόν, βασίλειον ἱεράτευμα, ἔθνος ἅγιον αλλά και η ερμηνεία του δῶρόν στο εὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον, δώρο λοιπόν στο θυσιαστήριο ο εαυτός μας.
Ιδού η ανάμνηση και αντίτυπο που λένε οι συγγραφείς για την Θεία Ευχαριστία και αυτή η λέξη δεν σημαίνει μη θυσία, "μάλλον δε ανάμνησιν εργαζόμεθα θυσίας".
Ειδάλλως όλοι οι συγγραφείς την μια λένε και την άλλη αναιρούν.
Ή στραβός είναι ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουν οι αιρετικοί.
Αλλά που να έχουν οι αιρετικοί ιδέα από ορθή διδασκαλία εφόσον απορρίπτουν όχι μόνο "ταις δευτέραις των αποστόλων διατάξεσι" αλλά και τις πρώτες, έχοντας την Γραφή απλά ως διακοσμητικό κύρους ;
Ποιες είναι αυτές "οι δευτέραις των αποστόλων διατάξεις";
Τὰ δὲ λοιπὰ ὡς ἂν ἔλθω διατάξομαι. Αυτές είναι και ήταν προφορικές.
Και ποιές είναι οι πρώτες; Αυτές: Τοῦτο δὲ παραγγέλλων οὐκ ἐπαινῶ ὅτι οὐκ εἰς τὸ κρεῖττον, ἀλλ᾿ εἰς τὸ ἧττον συνέρχεσθε πρῶτον μὲν γὰρ συνερχομένων ὑμῶν ἐν ἐκκλησίᾳ ἀκούω σχίσματα ἐν ὑμῖν ὑπάρχειν, καὶ μέρος τι πιστεύω· δεῖ γὰρ καὶ αἱρέσεις ἐν ὑμῖν εἶναι, ἵνα οἱ δόκιμοι φανεροὶ γένωνται ἐν ὑμῖν. συνερχομένων οὖν ὑμῶν ἐπὶ τὸ αὐτὸ οὐκ ἔστι κυριακὸν δεῖπνον φαγεῖν· ἕκαστος γὰρ τὸ ἴδιον δεῖπνον προλαμβάνει ἐν τῷ φαγεῖν, καὶ ὃς μὲν πεινᾷ, ὃς δὲ μεθύει. μὴ γὰρ οἰκίας οὐκ ἔχετε εἰς τὸ ἐσθίειν καὶ πίνειν; ἢ τῆς ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ καταφρονεῖτε καὶ καταισχύνετε τοὺς μὴ ἔχοντας; τί ὑμῖν εἴπω; ἐπαινέσω ὑμᾶς ἐν τούτῳ; οὐκ ἐπαινῶ. ἐγὼ γὰρ παρέλαβον ἀπὸ τοῦ Κυρίου ὃ καὶ παρέδωκα ὑμῖν, ὅτι ὁ Κύριος ᾿Ιησοῦς ἐν τῇ νυκτί ᾗ παρεδίδοτο ἔλαβεν ἄρτον καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ εἶπε· λάβετε φάγετε· τοῦτό μού ἐστι τὸ σῶμα τὸ ὑπὲρ ὑμῶν κλώμενον· τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν. ὡσαύτως καὶ τὸ ποτήριον μετὰ τὸ δειπνῆσαι λέγων· τοῦτο τὸ ποτήριον ἡ καινὴ διαθήκη ἐστὶν ἐν τῷ ἐμῷ αἵματι· τοῦτο ποιεῖτε, ὁσάκις ἂν πίνητε, εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν. ὁσάκις γὰρ ἂν ἐσθίητε τὸν ἄρτον τοῦτον καὶ τὸ ποτήριον τοῦτο πίνητε, τὸν θάνατον τοῦ Κυρίου καταγγέλλετε, ἄχρις οὗ ἂν ἔλθῃ. ὥστε ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον τοῦτον ἢ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου. δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτόν, καὶ οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω· ὁ γὰρ ἐσθίων καὶ πίνων ἀναξίως κρῖμα ἑαυτῷ ἐσθίει καὶ πίνει, μὴ διακρίνων τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου. διὰ τοῦτο ἐν ὑμῖν πολλοὶ ἀσθενεῖς καὶ ἄρρωστοι καὶ κοιμῶνται ἱκανοί. εἰ γὰρ ἑαυτοὺς διεκρίνομεν, οὐκ ἂν ἐκρινόμεθα· κρινόμενοι δὲ ὑπὸ τοῦ Κυρίου παιδευόμεθα, ἵνα μὴ σὺν τῷ κόσμῳ κατακριθῶμεν. ῞Ωστε, ἀδελφοί μου, συνερχόμενοι εἰς τὸ φαγεῖν ἀλλήλους ἐκδέχεσθε· εἰ δέ τις πεινᾷ, ἐν οἴκῳ ἐσθιέτω, ἵνα μὴ εἰς κρῖμα συνέρχησθε.
Τὰ δὲ λοιπὰ ὡς ἂν ἔλθω διατάξομαι.
Οι δεύτερες έλεγαν για μίξη οίνου και νερού και για πολλά άλλα, εξ ου και τα καθώς εδιδάχθημεν και η καθολική αποδοχή περι κεκραμένου οίνου και τροφή αθανασίας και φορέα Θείας Χάριτος, ενώ ολοκληρωμένες οι διατάξεις είναι όταν ενωθούν, δηλαδή και οι πρώτες και οι δεύτερες διατάξεις των Αποστόλων.
Δεν είναι, θα σας διατάξω στην Κορινθίους και τα άλλα δεν είναι διαταγές αλλά φλυαρίες.
Και τα δύο είναι Αποστολικές διατάξεις και συνθέτουν την ορθή διδασκαλία.
Αλλά επειδή αρνείται ο αιρετικός και την διδασκαλία αλλά και την Γραφή, που την έχει απλά για διακοσμητικό, για αυτό αναρωτιέται για την μαρτυρία περί οίνου μαζί με ύδωρ και γιατί όχι σκέτου οίνου.
Για αυτό αναρωτιέται πως γίνεται ο Ιουστίνος (πέθανε το 165) να λέει για πραγματικό σώμα και αίμα ότι είναι διδάχθηκε. Για αυτό αναρωτιέται γιατί τόσο πρώιμα να λένε για μίγμα οίνου και νερού ως παγιωμένη και παραδεδωμένη πρακτική της Εκκλησίας σε αυτόπτες των αποστόλων σε μέλη της Εκκλησίας και στο ιερατείο αλλά κανείς από τους αναγνώστες να μην βγάζει αναίρεση, κανείς να μην τους περιγελά, κανείς να μην τους παίρνει με τις πέτρες. Για αυτό αναρωτιέται ο αιρετικός γιατί λέει ο Κλήμης ότι οτιδήποτε άλλο είναι αιρετική πρακτική.
Eμφανώς ταττούσης της Γραφής λέει ο Κλήμης Αλέξανδρείας στον Στρωματέα και ομιλεί για την πρακτική της Εκκλησίας. Που διατάζει (τάττει), εμφανώς μάλιστα η Γραφή τον κεκραμένο οίνο, για τον οποίο μιλούσε πριν απο τον Ειρηναίο ο Κλήμης και ο Ιουστίνος και μετά θα μιλήσει και ο Κυπριανός και αποδέχεται όλη η Εκκλησία ;
Παρότι ο αιρετικός διατείνεται ότι ερμηνεύει την Γραφή δεν μπορεί όχι μόνο να την ερμηνεύσει αλλά ουτε το εμφανές να καταλάβει. Μπορεί να διαβάζει την Γραφή μπορεί να την ξέρει απέξω αλλά δεν μπορεί ούτε το απλό να εννοήσει. Αλλά πως να εννοήσει;
Προφανώς δεν υπάρχει ούτε η εντελώς στοιχειώδη αντιληπτική ικανότητα και πολλοί αιρετικοί φέρνουν το απόσπασμα του Ειρηναίου προς... υποστήριξη τους (!!) ενώ αυτό καταρρίπτει αρκετές αιρετικές θεωρίες τους σε μόνο 5 προτάσεις (Ιερά Παράδοση, εφαρμογή προφητείας Μελχισεδέκ τώρα και όχι στην φανταστική Χιλιετή, η Ευχαριστία πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού, η Ευχαριστία θυσία, γενική ιεροσύνη και ταυτόχρονα ύπαρξη ειδικής ιεροσύνης στην Καινή, ανάμνηση δεν σημαίνει μη θυσία) και μετά θέλουν να εννοήσουν την Γραφή με χωρία δυσνόητα τινα και απο πάνω!
Καν μη δυνηθείς τη συνέχεια της αναγνώσεως ευρείν το λεγόμενον, βάδισον προς τον σοφώτερον, ελθέ προς τον διδάσκαλον, ανακοίνωσαι περί των ειρημένων, πολλήν επίδειξαι την σπουδήν, καν ίδη σε ο Θεός τοσαύτην κεχρημένον τη προθυμία, ου περιόψεταί σου την αγρυπνίαν και την φροντίδα, αλλά καν άνθρωπος μη διδάξη το ζητούμενον, αυτός αποκαλύψει πάντως. Αναμνήσθητι του ευνούχου της βασιλίδος Αιθιόπων, ος άνθρωπος βάρβαρος ων, και μυρίαις συνεχόμενος φροντίσι, και πανταχόθεν πολλοίς περικυκλούμενος πράγμασιν, ουκ ειδώς άπερ ανεγίνωσκεν, όμως ανεγίνωσκεν επο του οχήματος καθήμενος. Ει δε εν οδώ τοσαύτην σπουδήν επεδείκνυτο, εννόησον τις ην οίκοι διατρίβων ει τον καιρόν της οδοιπορίας ουκ ηνείχετο χωρίς αναγνώσεως μένειν, πολλώ μάλλον εν τη οικία καθήμενος, ει μηδέν ειδώς ων ανεγίνωσκεν, ου αφίστατο της αναγνώσεως, πολλώ δε μάλλον μετά το μαθείν. Ότι γαρ άπερ ανεγίνωσκεν ουκ ήδει, άκουσον τι φησίν αυτώ ο Φίλλιπος "άρα γε γινώσκεις α αναγινώσκεις;" Κακείνος ταύτα ακούσας ουκ ηρυθρίασεν ουδε ησχύνθη, αλλ' ομολόγησε την άγνοιαν και φησί "πως γαρ αν δυναίμην, εαν μη τις οδηγήσει με;" Επεί ουν, ουδέπω τον οδηγούντα έχων. ούτως ανεγίνωσκε, δια τούτο ταχέως επελάβετο του χειραγωγούντος. MPG48,995
Οι πρώτοι συγγραφείς όμως μπορούν και τα λένε όλα αυτά και κατ' αυτόν τον τρόπο διότι οι πιστοί που απευθύνονται γνωρίζουν απο πρώτο χέρι ότι όλα είναι οι διατάξεις μα και οι προφορικές ερμηνείες των Αποστόλων επάνω στην Γραφή.
Οι συγγραφείς κάνουν το ίδιο όπως όταν έλεγε ο Πέτρος σε αυτόπτες Άνδρες ᾿Ισραηλῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους. ᾿Ιησοῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ἀποδεδειγμένον εἰς ὑμᾶς δυνάμεσι καὶ τέρασι καὶ σημείοις οἷς ἐποίησε δι᾿ αὐτοῦ ὁ Θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν, καθὼς καὶ αὐτοὶ οἴδατε και αυτοί δεν άρχισαν να τον περιγελούν ότι τους ομιλεί περι φανταστικών θαυμάτων και προσώπου αγνώστου, αλλά πίστεψαν. Και ενώ οι πρώτοι Χριστιανοί λένε για ανάσταση ιδίου σώματος, για πραγματικό σώμα και αίμα, για προφορική παράδοση, οι κωμικοτραγικοί αιρετικοί δεν βάδισον προς τον σοφώτερον, ελθέ προς τον διδάσκαλον αλλά θα τους πουν με απύθμενο θράσος κατάμουτρα "απόκλιση απο την διδασκαλία της Γραφής και των Αποστόλων" !!!
Οι σημερινοί αιρετικοί τους περιγελούν με το να αρνούνται την διδαχή τους.
Οι πρώτες διατάξεις λένε για αιρέσεις και σχίσματα και σε αυτήν την κατηγορία πέφτει ο αιρετικός διδάσκαλος, για αυτό αδελφέ φύγε μακριά από τον αιρετικό μισιονάριο με τα ευσεβή τραγουδάκια του και την πρωτοφανή πνευματική του φτώχεια.
Ἐπὶ τούτοις κατὰ τὴν Ἀσίαν ἔτι τῷ βίῳ περιλειπόμενος αὐτὸς ἐκεῖνος ὃν ἠγάπα ὁ Ἰησοῦς, ἀπόστολος ὁμοῦ καὶ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης τὰς αὐτόθι διεῖπεν ἐκκλησίας, ἀπὸ τῆς κατὰ τὴν νῆσον μετὰ τὴν Δομετιανοῦ τελευτὴν ἐπανελθὼν φυγῆς ὅτι δὲ εἰς τούτους τῷ βίῳ περιῆν, ἀπόχρη διὰ δύο πιστώσασθαι τὸν λόγον μαρτύρων, πιστοὶ δ᾿ ἂν εἶεν οὗτοι, τῆς ἐκκλησιαστικῆς πρεσβεύσαντες ὀρθοδοξίας, εἰ δὴ τοιοῦτοι Εἰρηναῖος καὶ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς· ὧν ὁ μὲν πρότερος ἐν δευτέρῳ τῶν πρὸς τὰς αἱρέσεις ὧδέ πως γράφει κατὰ λέξιν· "καὶ πάντες οἱ πρεσβύτεροι μαρτυροῦσιν οἱ κατὰ τὴν Ἀσίαν Ἰωάννῃ τῷ τοῦ κυρίου μαθητῇ συμβεβληκότες παραδεδωκέναι τὸν Ἰωάννην. παρέμεινεν γὰρ αὐτοῖς μέχρι τῶν Τραϊανοῦ χρόνων". καὶ ἐν τρίτῳ δὲ τῆς αὐτῆς ὑποθέσεως ταὐτὸ τοῦτο δηλοῖ διὰ τούτων· "ἀλλὰ καὶ ἡ ἐν Ἐφέσῳ ἐκκλησία ὑπὸ Παύλου μὲν τεθεμελιωμένη, Ἰωάννου δὲ παραμείναντος αὐτοῖς μέχρι τῶν Τραϊανοῦ χρόνων, μάρτυς ἀληθής ἐστιν τῆς τῶν ἀποστόλων παραδόσεως".
Ευσέβιος Εκκλησιαστική Ιστορία.
Θα έμενε ποτέ στην ιστορία ως Κατά Αιρέσεων το βιβλίο του εαν δεν ήταν πρεσβευτής της εκκλησιαστικής ορθοδοξίας ο Ειρηναίος; Οι τῆς ἐκκλησιαστικῆς πρεσβεύσαντες ὀρθοδοξίας, εἰ δὴ τοιοῦτοι Εἰρηναῖος καὶ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς· ὧν ὁ μὲν πρότερος ἐν δευτέρῳ τῶν πρὸς τὰς αἱρέσεις ὧδέ πως γράφει κατὰ λέξιν·... ἴδιον αἷμα ὡμολόγησεν - ἄρτον ἴδιον σῶμα διεβεβαιώσατο. Οι δε αιρετικοί ίδιον σώμα και αίμα ου διαβεβαιώσατο παραδέχονται, αλλά σύμβολο και ου θυσία είναι λέγουν. Τους εν Ασία Επισκόπους που λέει ο Ευσέβιος θα δούμε στην επόμενη δημοσίευση.
Ιππόλυτος Ρώμης 170 - 235μΧ
Και εκέρασεν εις κρατήρα τον αυτής οίνον, εις την παρθένον την εαυτού θεότητα ενώσας τη σαρκί ως οίνον άκρατον, ο Σωτήρ εγεννήθη εξ αυτής ασυγχύτως Θεός και άνθρωπος. Και ητοιμάσατο την εαυτής τράπεζαν, την επίγνωσιν της Αγίας Τριάδος κατεπαγγελομένην, και το τίμιον και άχραντον αυτού σώμα και αίμα, άπερ εν τη μυστική και θεία τραπέζη καθ' εκάστην επιτελούνται θυόμενα εις ανάμνησιν της αειμνήστου και πρώτης εκείνης τραπέζης του μυστικού θείου δείπνου. Το δε απέστειλε τους εαυτής δούλους η Σοφία, ο Χριστός δηλονότι, συγκαλούσα μετά υψηλού κυρήγματος. Ος εστιν άφρων, εκκλινάτω προς με, φάσκουσα, τους ιερούς αποστόλους πρόδηλον, τους ει τον σύμπαντα κόσμον διαδραμόντας και προσκαλέσαντας τα έθνη εις την εκείνου επίγνωσιν αληθώς τω υψηλώ και θείω τούτων κηρύγματι. Το δε και τοις ενδεέσι φρενών είπε, τοις μήπως κεκτημένοις της του αγίου Πνεύματος δύναμιν δηλονότι, έλθετε, φαγετε τον εμόν άρτον και πίετε οίνον ον κέκρακα υμίν, αυτού σάρκα και το τίμιον αυτού αίμα δέδωκεν ημίν, φησίν, εσθίειν και πίνειν εις άφεσιν αμαρτιών. MPG10,628
Απόσπασμα από την εξήγηση του στις Παροιμίες.
Ιδού σε σύγχρονο του Ειρηναίου: ο κεκραμένος οίνος, η λέξις ανάμνηση, η Θεία Ευχαριστία εξιλαστήριος θυσία, ο άρτος και ο οίνος πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού. Όλοι οι συγγραφείς λένε ακριβώς τα ίδια τα οποία φυσικά είναι και το Πιστεύω της Εκκλησίας και αυτό όπως θα δούμε επηρεάζει τους αιρετικούς.
Μάρκος
Ο Μάρκος, Μαρκοσιανοί ή Μαρκώσιοι οι οπαδοί του, ήταν ένας ας πούμε αιρετικός. Για την ακρίβεια θα έλεγε κάποιος ότι ο Μάρκος ήταν ένα προιόν μίξεως, βέβηλου, αγύρτη, γυναικά, μάγου, που μας δείχνει ότι προσπάθειες του Διαβόλου να φτιάξει την εκκλησία του Σατανά πάνε πολύ μακριά πίσω στον χρόνο.
Μέσω του Κατά Αιρέσεων θα δούμε μια ακούσια μαρτυρία περί της Θείας Ευχαριστίας όπου άθελα του ο σατανοκίνητος Μάρκος με τα βλάσφημα καμώματα του επιβεβαιώνει την Θεία Ευχαριστία ως πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού.
Ποτήρια οίνω κεκραμένα προσποιούμενος ευχαριστείν και επι πλέον εκτείνων τον λόγον της επικλήσεως πορφύρεα και ερυθρά αναφαίνεσθαι ποιεί ως δοκείν την απο των υπέρ τα όλα Χάριν το αίμα το εαυτής στάζειν εν τω εκείνω ποτηρίω δια της επικλήσεως αυτού, και υπεριμείρεσθαι τους παρόντας εξ εκείνου γεύσασθαι του πόματος ινα και εις αυτούς επομβρήση η δια του μάγου τούτου κληισομένη Χάρις ..... Εικός δε αυτόν και δαίμονα τινα πάρεδρον έχειν δι ου αυτός τε προφητεύειν δοκεί και όσας ξίας ηγείται μετόχους της Χάριτος αυτού, προφητεύειν ποιεί. Μάλιστα γαρ περί γυναίκας ασχολείται και τούτων τας ευπαρύφους και περιπορφύρους και πλουσιωτάτας ας πολλάκις υπάγεσθαι πειρώμενος κολακεύων φησί αυταίας, Μεταδούναι σοι θέλω της εμής Χάριτος, επειδή ο Πατήρ των όλων τον Άγγελον σου διαπαντός βλέπει προ προσώπου αυτού. Ο δε τόπος του μεγέθους εν ημίν εστίν δι ημάς εγκαταστήσαι. Λάμβανε πρώτον απο εμού και δι εμού την Χάριν. ευτρέπισον σεαυτην ως νύμφη εκδεχομένη τον νυμφίον εαυτής ίνα εσω ο εγω και εγώ ο συ. Καθίδρυσον εν τω νυμφώνι σου το σπέρμα του φωτός. Λάβε παρ εμού τον νυμφίον και χώρησον αυτόν και χωρήθητι εν αυτώ. Ιδου η Χάρις κατήλθεν επι σε άνοιξον το στόμα σου και προφήτευσον ..... ότι δε φίλτρα και αγώγιμα προς το και τοις σώμασιν αυτών ενυβρίζειν εμποιεί ούτος ο Μάρκος ενίαις των γυναικών ει και μη πάσαις αύται πολλάκις επιστρέψασαι εις την Εκκλησίαν του Θεού εξωμολογήσαντο και κατά το σώμα ηχρειώσθαι υπ αυτού και ερωτικώς πάνυ αυτόν εφιληκέναι ώστε και διάκονον τινά των εν τη Ασία των ημετέρων υποδεξάμενον αυτόν εις τον οίκον αυτού ευειδούς υπαρχούσης και την γνώμην και το σώμα διαφθαρείσης υπο του μάγου τούτου ..... και μαθηταί δε αυτού τινες περιπολίζοντες εν τοις αυτοίς, εξαπατώντες γυναικάρια πολλά διέφθειραν ..... διο και δικαίως και αρμοζόντως τη τοιαύτη σου τόλμη ο θείος πρεσβύτης και κύρηξ της αληθείας εμμέτρως επιβεβοηκε σοι ειπών ούτως:
(Δίκαια και ταιριαστά στα είπε εκείνος ο αγιασμένος ιερέας και κήρυκας της αλήθειας όταν έμμετρα σου ανέφερε:)
Ειδωλοποιέ Μάρκε και τερατοσκόπε,
Αστρολογικής έμπειρε και μαγικής τέχνης,
Δι' ων κρατύνεις της πλάνης τα διδάγματα, - με τις μαγείες επιβεβαιώνεις την πλάνη
Σημεία δεικνύς τοις υπό σου πλανωμένοις,
Αποστατικής δυνάμεως εγχειρήματα, - με θαύματα της αποστατικής εξουσίας
Α συ χορηγείς ως πατήρ Σατανά, ει - τα οποία ο πατήρ σου Σατανάς διαμέσω Αζαζήλ
Δι'αγγελικής δυνάμεως εγχειρήματα Αζαζήλ ποιείν σου δίνει την δύναμη να επιτελείς
Έχων σε πρόδρομον αντιθέου πανουργίας.
Άρα το ίδιο πνεύμα που δρα ως ψευδοπροφήτης στην αναγγελία γεγονότων στους αιρετικούς, το ίδιο δρα όταν τους δίνει γλωσσολαλιές. Ο Μάρκος παριστάνοντας πως αγιάζει τα ποτήρια που έχουν κρασί και νερό και λέγοντας επί μακρόν λόγια επίκλησης, με τρικ τους δίνει ένα μοβ και κόκκινο χρώμα ώστε να νομίζουν οι οπαδοί ότι η Χάρις, η οποία είναι ανώτερη όλων των όντων, έριξε το αίμα της στο ποτήρι δια μέσου της επίκλησης του, και όλοι όσοι παρευρίσκονται πρέπει να πιουν ώστε να να τρέξει μέσα τους η θεά .... νομίζω ότι το πιο πιθανόν είναι ο Μάρκος να έχει κάποιο δαιμόνιο με την βοήθεια του οποίου "προφητεύει" και όσους θεωρεί άξιους της μετάληψης της Χάριτος τους κάνει να "προφητεύουν" και αυτοί .... αφιερώνει τον εαυτό του ιδιαίτερα σε γυναίκες, ευγενείς και πλούσιες τις οποίες προσπαθεί να προσηλυτίσει με λόγια όπως, αδημονώ να σε κάνω κοινωνό της Χάριτος εφόσον ο πατέρας όλων συνέχεια έχει τον άγγελο σου εμπρός του. Ο τόπος του αγγέλου σου είναι ανάμεσα μας. Λάβε πρώτα από εμένα το δώρο της Χάρις. Στόλισε τον εαυτό σου σαν νύφη που περιμένει τον νυμφίο ώστε να γινουμε ένα. Το σπόρο του φωτός στον νυφικό σου θάλαμο βάλε, λάβε απο εμένα νυμφίο και αποδέξου τον καθώς σε αποδέχεται και αυτός. Ιδού η Χάρις έχει έρθει επάνω σου, άνοιξε το στόμα και προφήτευσε. Και όταν οι γυναίκες απαντούν, δεν έχω προφητεύσει ποτε, ούτε ξέρω να προφητεύω, τότε ο Μάρκος κάνει κάποιες επικλήσεις ώστε το θύμα να εντυπωσιαστεί και λέει, άνοιξε το στόμα σου και ότι σου έρθει πες το και θα προφητεύεσεις. Τοτε αυτή ενθουσιασμένη στην ψυχή απο το ότι είναι αυτή που θα προφητεύσει, με καρδιά που χτυπά δυνατά υψώνει την φωνή και λέει κάποια λόγια όπως της κατεβούν και αυτό είναι προφητεία.
Ο Μάρκος μιμείται την επίκληση αλλά και το πιστεύω της Εκκλησίας ώστε να παρασύρει. Παριστάνει τον ειδικό ιερέα , τῷ προεστῶτι τῶν ἀδελφῶν (Ιγνάτιος) αλλά στην πραγματικότητα είναι του Σατανά. Έχει το ποτήριο με τον οίνο και το νερό, ποτήριον ὕδατος καὶ κράματος·. Έχει εκτενή προσευχή καὶ εὐχαριστίαν ὑπὲρ τοῦ κατηξιῶσθαι τούτων παρ' αὐτοῦ ἐπὶ πολὺ ποιεῖται (Ιγνάτιος). Έτσι όπως με την επίκληση ο άρτος και ο οίνος μεταβάλονται και μέσα στο ποτήριο βρίσκεται πραγματικό αίμα Χριστού με το οποίο ενωνόμαστε με τον Χριστό, παρομοίως ο Μάρκος με τις οδηγίες Σατάν κάνει μια αναπαράσταση ωστε να πλανήσει. Αλλάζει χρώμα στο κρασί πορφύρεα και ερυθρά αναφαίνεσθαι ποιεί λέγοντας ότι το αίμα της Χάρις ειναι στο ποτήριο και μόλις το πιούν θα τρέξει μέσα τους. Όπως και οι Δοκητές όμοια και ο Μάρκος μας παρέχει μια ακούσια μαρτυρία περί πραγματικού σώματος και αίματος στην Ευχαριστία. Ο Μάρκος είναι "παιδί" των αιρετικών Σεκούνδου, Επιφάνη, Πτολεμαίου, Βαλεντίνου και όπως μας λέει ο Επιφάνιος "εις περισσοτέρα δε αγυρτώδη συνάθροισιν επήρθη. Γύναια γαρ και άνδρας υπ' αυτού πεπλανημένα τε και πεπλανημένους επηγάγετο υποληφθείς ο ελεεϊνός διορθωτής είναι των προειρημένων απατεώνων, μαγικής υπάρχων κυβείας εμπειρότατος". Δηλαδή, η αγύρτικη σύναξη του Μάρκου ξεπέρασε αυτούς τους απατεώνες και ο ελεεινός αυτός θεωρεί τον εαυτό του διορθωτή τους. Κάτι τέτοιους Γνωστικούς, τύπους Αντιχρίστου, της εποχής του ίσως θέλει ο Άγιος Ιγνάτιος να αποφεύγουν οι Χριστιανοί ώστε η Ευχαριστία τους να είναι βεβαία, διότι τότε η εκεί Χριστιανική κοινότητα θα ήταν πάρα πολύ μικρή σε μέγεθος (θα δείτε χάρτη αργοτερα) και η βεβαία Ευχαριστία γίνεται ή απο τον επίσκοπο ή απο κάποιον πρεσβύτερο που ο επίσκοπος γνωρίζει ότι κατέχει την ορθή διδαχή και έτσι του έχει επιτρέψει να τελεί την Θεία Ευχαριστία, εκείνη βεβαία ευχαριστία ηγείσθω, ἡ υπό τον επίσκοπον ούσα, ἥ ω αν αυτός επιτρέψει.
Ο Ειρηναίος στον Κατά Αιρέσεων λέγει ότι ο Πολύκαρπος στην ερώτηση του Μαρκίωνα "επιγινώσκεις ημάς;" του απάντησε, "επιγινώσκω τον πρωτότοκον του Σατανά", δηλαδή ναι, γνωρίζω τον πρωτότοκο του Σατανά. Ο Διάβολος δεν είναι μεν παντογνώστης αλλά είναι πάρα πάρα πολύ πονηρός. Ξεκίνησε με μανία και διωγμούς για να χτυπήσει τον Χριστιανισμό εν τη γεννέση του και οι αιρέσεις ήταν κατάλληλες για την εποχή ενώ τώρα πάει ξανά ανάλογα με την εποχή.
Τότε δεν μπορούσε να πει τόσο ανοιχτά "δεν είναι σώμα και αίμα" και να έχει εκατομμύρια να τον πιστεύουν, οπότε είχε άλλη ποικιλία και δίδασκε την μία ότι είναι αίμα αλλά άλλου, την άλλη ότι είναι μεν αίμα του Χριστού όμως έστελνε τον άνθρωπο στο ποτήριο με στρεβλή διδασκαλία. Άθελα του ο Μάρκος και οι Γνωστικοί έγιναν αιτία να έχουμε τόσο ξεκάθαρες πληροφορίες περί του ζωοποιού μυστηρίου των μυστηρίων που οδηγεί μαζί με τα άλλα μυστήρια την σωτηρία.
Επέτρεψε ο Θεός γιατί δεν πλανώνται οι αγαθοί στην καρδία και οι έχοντες αγνές διαθέσεις αλλά με αυτό φάνηκαν οι δόκιμοι και έλαβαν μεγαλύτερο στέφανο. Θα μας έλεγε ο γέροντας Παΐσιος ότι του τα έφερε τούμπα του διαβόλου τα σχέδια ο Θεός.
Αζαζήλ
Οφίτες
Σε κάθε εποχή η Εκκλησία αντιμετωπίζει και καινούργιους αιρετικούς. Σε περασμένους αιώνες είχαμε τους Γνωστικούς, τους Αρειανούς, τους Πνευματομάχους, τους Μονοφυσίτες, τους Εικονομάχους, τους Λουθηρανούς και λοιπά, στις ημέρες μας έχουμε τους μ.τ. Ιεχωβά έχουμε και τους Πεντηκοστιανούς. Και ο Θεός γνωρίζει ποιοι φρέσκοι θα ξεπροβάλλουν κατά τον 21ο αιώνα καθώς θα παλιώνουν και θα εκφυλίζονται οι τωρινοί. Οι Οφίτες ήταν μια ομάδα Γνωστικών. Από αυτούς θα έχουμε ξανά μια ακούσια επιβεβαίωση της Θείας Ευχαριστίας ως θυσία την οποία μας δίνει ο Επιφάνιος Κύπρου στο Πανάριον. Την εποχή του Επιφάνιου είχαν εκφυλιστεί ή εξαφανιστεί οι Οφίτες ενώ την θέση τους είχαν πάρει οι Αρειανοί και επόταν και έπεται συνέχεια..... Ο Επιφάνιος γράφει, είτα όταν ταύτην την μωρίαν διηγήσωνται και το γελοίον της επιτηδεύσεως, ταύτην την τραγικήν ως ειπείν, ποιησάμενοι συμφωνίαν και το κωμικόν τούτο δράμα ..... έχουσι γαρ φύσει όφιν τρέφοντες εν κίστη τινί, ον προς την ώραν των αυτών Μυστηρίων του φωλεού προσφέροντες και στιβάζοντες επι τραπέζης άρτου, προσκαλούνται τον όφιν. Ανοιχθέντος δε του φωλεού, πρόεισι. Και ούτως ανελθών κατά την αυτού φρόνησιν ο όφις και πανουργίαν ήδη γινώσκων την αυτών μωρίαν, άνεισιν επι την τράπεζαν και ενειλέιται τοις άρτοις. Και ταύτην φασίν είναι τελείαν θυσίαν. Όθεν και ως επο τινός ακήκοα, ου μονον κλώσι τους άρτους, εν οις ο αυτός όφις ειλήθη, και επιδιδόασι τοις λαμβάνουσιν· αλλά και έκαστος ασπάζεται τον όφιν εκ στόματος ήτοι γοητεία τινί επαθέντος του όφεως εις ημερότητα ή εξ ετέρας ενεργείας διαβόλου προς απάτην τούτων υποκοριζομένου του ζώου. Προσκυνούσι δε τον τοιούτον και ευχαριστίαν ταύτην επιφημίζουσι την δι αυτού ενειληθέντος γεγενημένην. MPG42,648. Οι Οφίτες είχαν ένα φίδι μέσα σε μια ιερή κύστη το οποίο φίδι θεωρούσαν ότι είναι ο Χριστός, την ώρα των "μυστηρίων" έφερναν το κουτί επάνω σε ένα τραπέζι, το άνοιγαν, έβγαινε το φίδι απο μέσα και ανέβαινε επάνω στα ψωμιά, αυτό έλεγαν ότι ήταν η τέλεια θυσία. Μετά έπαιρναν το ψωμί το έκοβαν, το μοίραζαν, ασπάζονταν το φίδι, του έκαναν μια υπόκλιση και αυτό το ονόμαζαν ευχαριστία. Δηλαδή έχουμε την ευλογία των άρτων απο το φίδι-Χριστός, αυτό είναι θυσία, μετά γίνεται κλάση του άρτου και βρώση του και όλο αυτό ειναι η Οφίτικη ευχαριστία-θυσία. Ο διάβολος αμέσως μετά την πτώση έπιασε σκληρή δουλειά. Προσπάθησε να πλανήσει τον κόσμο ενώ με την γέννηση του Κυρίου επιτέθηκε λυσσαλέα στους ακλόνητους Χριστιανούς. Γελάει το σύμπαν ή μάλλον κλαυσίγελος έρχεται με κάτι σκέψεις όπως: υπήρξε θρησκευτική έκρηξη τον πρώτο αιώνα και τελικά επικράτησε ο Χριστιανισμός. Μπορεί τα καμώματα του Μάρκου ή των Οφιτών να φαίνονται σε εμάς στον Επιφάνιο στον Ειρηναίο κωμικοτραγικοσατανικά, όμως εαν σκεφτούμε ότι και σήμερα μερικοί λένε σε συνανθρώπους μας ότι η Χάρις, αλλά τώρα δήθεν του Χριστού, πήγε πάνω απο το κεφάλι τους την ώρα που περπατούσαν ή τραγουδούσαν και έτσι τώρα εφόσον έκαναν ένα βήμα μπροστά αναγεννήθηκαν και σώθηκαν ή εάν σκεφτούμε ότι κάποιοι άλλοι λένε ότι εαν τρέξεις να μοιράσεις τα φυλλάδια τους αυτό είναι η τέλεια θυσία, τότε θα δούμε ότι και σήμερα υπάρχουν διάφοροι θεομπαίχτες ληρολόγοι οι οποίοι με το κωμικόν τούτο δράμα παρασύρουν ανθρώπους που αναζητούν τον Χριστό.
Τερτυλλιανός 155 - 240μΧ
Ο Τερτυλλιανός φέρνει ένα επιχείρημα από την Θεία Ευχαριστία εναντίων των Γνωστικών οι οποίοι έλεγαν ότι ο Χριστός δεν είχε πραγματικό ανθρώπινο σώμα θεωρουσαν οτι το σωμα του ήταν κάτι ως φάντασμα και λέει
Εαν ο Χριστός ανήκε σε άλλον Πατέρα πως τότε παίρνοντας ψωμί από αυτήν την δημιουργία ανέφερε ότι είναι το σώμα του και βεβαίωσε ότι το είναι το αίμα του; … έπειτα έχοντας δηλώσει με επιθυμία έχω επιθυμήσει να φάω αυτό το Πάσχα ως δικό του (αφού ήταν ανάξιο ο Θεός να μην θέλει κάτι δικό του) το ψωμί που πήρε και μοίρασε στους μαθητές το μετέτρεψε σε σώμα του λέγοντας αυτό είναι το σώμα μου, το οποίο σημαίνει, σχήμα του σώματός μου.
Δεν θα μπορούσε να είναι ο άρτος σώμα εκτός εάν ο Χριστός είχε πραγματικό σώμα, διότι ένα άδειο πράγμα όπως ένα φάντασμα δεν έχει κάποιο σχήμα σώματος. Έκτος εάν πεις ότι έπλασε το ψωμί σε σώμα του, αφού ως φάντασμα δεν είχε, τότε όμως ήταν ψωμι αυτο που παραδοθηκε για εμας.
Ο Τερτυλλιανός γράφει id est figura corporis mei, το γνωστο μας i.e. βγαινει απο το id est, με την λεξη figura εννοεί σώμα ανθρώπινο πραγματικό, φτιαγμένο δηλαδη από σάρκα και αίμα. Όπως αναφέραμε πρωτύτερα αυτο που λεει ο Τερτυλλιανος είναι ότι ο αρτος ειναι πραγματικο σωμα γιατι ο Χριστός δεν ηταν σαν φάντασμα αλλά είχε πραγματικά ανθρώπινο σώμα, ενώ ένα άδειο, άυλο, πράγμα όπως ένα φάντασμα δεν έχει κάποια, φιγούρα σώματος. Έτσι η λέξη figura ισοδυναμεί με την λεξη: σάρκα, πραγματικη σάρκα, id est figura corporis mei, δηλαδη: αυτό είναι σάρκα από το σώμα μου.
Και καταλήγει έξυπνα και δεικτικά ο Τερτυλλιανός λέγοντας, εκτός εάν μας πεις ότι αφου ο Χριστός ως φάντασμα δεν είχε σώμα, τότε κατασκεύασε το ψωμί σε σώμα του και ως εκ τουτου ψωμί έδωσε για εμάς, στον Σταυρό εννοεί. Panem corpus sibi finxit, σημαίνει, κατασκεύασε σώμα από ψωμί (και αυτο προσφερε για εμας) και όχι παράστησε σώμα από ψωμί.
Κατά τον ίδιο τρόπο προηγουμένως επιχειρηματολογεί και λέει κατασκεύασε σε πραγματικό σώμα τον άρτο εφόσον είχε πραγματικό σώμα.
Είναι το ίδιο όταν λέγει, "κάνει το ίδιο το σώμα του παρών" αλλά το ίδιο και όταν λέει έχετε μια ιδέα για αυτό το δενδρο όταν ο Ιερεμίας προφήτευσε στους Ιουδαίους ότι θα πούν δευτε και εμβάλωμεν ξύλον εις τον άρτον αυτού, γιατι ο Θεός έτσι το αποκάλυψε, ακόμη και στο Ευαγγέλιο που δεχοσαστε, όταν λέει ότι ο αρτος αυτός είναι το σώμα του ακόμη και από αυτό μπορείτε να καταλάβετε ότι αυτός που έδωσε την φιγούρα του σώματος του στον άρτο είναι ο ίδιος ο οποίος ο προφήτης περιέγραψε ως άρτο το οποίο ο Κύριος αργότερα θα το εξέθετε ως μυστήριο.
Ο Τερτυλλιανός ονομάζει την Ευχαριστία θυσία και την τράπεζα θυσιαστήριο (De Oratione cap.19, Περί Ευχής κεφ.19) ενώ κάνει και αυτός διάκριση μεταξύ κληρικών και λαϊκών. Έτσι στηλιτεύει τους αιρετικούς που δεν κάνουν και λέει: (οι αιρετικοί) σήμερα κάνουν έναν επίσκοπο και αύριο κάνουν επίσκοπο κάποιον άλλον, είναι διάκονος σήμερα και αύριο είναι αναγνώστης, ιερέας σήμερα και αύριο θα γίνει λαϊκός ξανά. Γιατί σκανδαλωδώς δίνουν τις ιερατικές λειτουργίες ακόμη και σε λαϊκούς. Απολογητικός κεφ.41
Ωριγένης 154 - 253μΧ
Στο έργο του Κατά Κέλσου ο Ωριγένης λέγει,
έτι δε νοήσας, ότι το Πάσχα ημών υπέρ ημών ετύθη Χριστός, και χρη εορτάζειν εσθίοντα της σαρκός του Λόγου ούκ εστιν ότε ου ποιεί το Πάσχα, όπερ ερμηνεύεται διαβατήρια. Διαβαίνων αεί τω λογισμώ και παντί λόγω και πάση πράξει απο των του βίου πραγμάτων επί τον Θεόν, και επί την πόλιν αυτού σπεύδων. Ημείς δε τω του παντός Δημιουργώ ευχαριστούντες και τους μετ' ευχαριστίας και ευχής της επί τοις δοθείσι προσαγομένους άρτους εσθίομεν, σώμα γενομένους δια την ευχήν άγιον τι και αγιάζον τους μετά υγιούς προθέσεως αυτώ χρωμένους. MPG9,1552 κ.ε. Και εδώ ξανά βλέπουμε τον άρτο ως πραγματικό σώμα Χριστού και την ωφέλεια απο την Θεία Ευχαριστία που λαμβάνει ο σχετικώς ανάξιος ή την κρίση που λαμβάνει ο απολύτως ανάξιος. Η ίδια σκέψη με τον Κλήμη όταν λέει στον Παιδαγωγό
οι κατά πίστιν μεταλαμβάνοντες αγιάζονται και σώμα και ψυχήν Βιβλ.2 κεφ2.
εν τη καινή διαθήκη άρτον ουράνιου και ποτηρίου σωτηρίου και σώμα αγιάζονται
η οποία έχει συνέχεια στον χρόνο,
Κύριλλος σε επιστολή προς Νεστόριο MPG77,114. Hμάς ζωοποιεί ως θεός ου μόνω τω μεταλαβειν αγιου πνεύματος την αναληφθείσαν σάρκαν
Κύριλλος στο κατά Ματθαίον, έδωκεν ημίν το ίδιον σώμα τε και αίμα, ίνα δι' αυτών το της φθοράς καταλύηται κράτος, ενοικίζηται δε ταις ημετέραις ψυχαίς δια του αγίου Πνεύματος, και γενόμεθα αγιασμού μέτοχοι, και ουράνιοι άνθρωποι, και πνευματικοί χρηματίσωμεν .... Δεικτικώς δε είπε "Τούτο μου εστι το σώμα" και "τούτο μου εστι το αίμα" ίνα μη νομίσης τύπον είναι τα φαινόμενα, αλλά δια τινος αρρήτου του πάντα ισχύοντος Θεού μεταποιείσθαι εις σώμα και αίμα Χριστού κατά το αληθές τα παρενηνεγμένα, ων μετασχόντες, την ζωοποιόν και αγιαστικήν δύναμιν του Χριστού εισδεχόμεθα.
Το ίδιο βλέπουμε να παρατηρεί ο Ωριγένης και στις ομιλίες στο Λευιτικό.
Διαβάζουμε στην 9η ομιλία κεφ.10,
όταν λαμβάνεις τον μυστικό άρτο φάε τον χωρίς να είσαι μολυσμένος απο αμαρτίες γιατί ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον τοῦτον ἢ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου MPG12,551
Στη 7η ομιλία του στους Αριθμούς κεφ.2 λέγει, προτύπωση ήταν το βάπτισμα στο σύννεφο και στην θάλασσα, τωρα είναι η αναγέννηση με ύδωρ και Πνεύμα, τότε ήταν το μάνα τώρα είναι η σάρκα του Λόγου του Θεού αληθινό φαγητό, όπως ο ίδιος είπε ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις, καὶ τὸ αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις MPG12,613
Και αργότερα στην 16η ομιλία στους Αριθμούς, οι Ιουδαίοι που άκουσαν τον Ιησού σκανδαλίστηκαν και είπαν ποιος μπορεί να φάει σάρκα και να πιεί αίμα;.
Αλλά ο Χριστιανικός λαός οι πιστοί, άκουσαν αυτά τα λόγια και τα ασπάστηκαν και ακολούθησαν αυτόν που είπε ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ πίητε αὐτοῦ τὸ αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς, ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις, καὶ τὸ αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις.
Και πραγματικά αυτός που το είπε πληγώθηκε για εμάς όπως είπε ο Ησαΐας αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν. Αλλά δεν πίνουμε το αίμα του Χριστού μόνο μέσω της μυστηριακής (sacramentorum) ιεροτελεστίας (ritu) αλλά και όταν λαμβάνουμε τα λόγια του τα οποία έχουν ζωή .... για να καταλάβεις καλύτερα ότι αυτά έχουν γραφτεί για τους Χριστιανούς οι οποίοι ενώνονται στα μυστήρια (sacramentis) του Χριστού κοίτα τώρα τον Μωϋσή που και σε άλλα μέρη δηλώνει το ίδιο όταν λέει βούτυρον βοῶν καὶ γάλα προβάτων μετὰ στέατος ἀρνῶν καὶ κριῶν, υἱῶν ταύρων καὶ τράγων, μετὰ στέατος νεφρῶν πυροῦ, καὶ αἷμα σταφυλῆς ἔπιον οἶνον και αυτό που λέγεται αίμα σταφυλής είναι το αίμα απο το σταφύλι το οποίο φυτρώνει στην άμπελο για το οποίο ο Σωτήρας είπε είμαι η άμπελος η αληθινή οι Απόστολοι τα κλήματα και ο Πατέρας ο γεωργός ο οποίος καθαρίζει κάθε κλήμα ώστε να φέρει πολύ καρπό. Εσείς είστε ο αληθινός λαός Ισραήλ ο οποίος γνωρίζει να τρώει την σάρκα του Λόγου του Θεού και να πίνει το αίμα του Λόγου του Θεού. MPG12,701-702.
Στην ομιλία 18η στον Ιερεμία κεφ.13 λέγει, αλλά ει τις εορτάζει μετά του Ιησού, άνω εστίν εν ανωγέω μεγάλω, εν ανωγέω σεσαρωμένω, εν ανωγέω κεκοσμημένω και ετοίμω. Εαν δε αναβής μετ' αυτού ίνα εορτάσεις το Πάσχα, δίδωσι σοι και τον αρτον της ευλογίας το σώμα εαυτού, και το αίμα εαυτού χαρίζεται. MPG8,489
Αλλου μας λέγει ότι οι Απόστολοι είναι ειδικοί ιερείς μέτοχοι στην ιεροσύνη Χριστού με εξουσία να αφήνουν ή να δένουν αμαρτίες.
Έχουσι δε εν τω κατά Ιωάννην Ευαγγελίω αι περί της των αποστόλων γινομένης αφέσεως φωναί ούτως· λάβετε Πνεύμα άγιον· αν τινών αφίετε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τινών κρατήτε, κεκράτηνται. Και ουδέπου την περί τινων εξουσίαν ο ιερεύς ακουσίων ή πλημμελημάτων αναφοράν έχων, ήδη και περί μοιχείας, ή εκουσίου φόνου ή τινός άλλου χαλεπωτέρου πταίσματος προσφέρει ολοκαύτωμα, ή περί αμαρτίας. Ούτω τοιγαρούν και οι απόστολοι και οι τοις αποστόλοις ωμοιωμένοι ιερείς όντες κατά τον μέγαν αρχιερέα, επιστήμην λαβόντες της του Θεού θεραπείας, ίσασιν υπό του Πνεύματος διδασκόμενοι, περί ων χρη αναφέρειν θυσίας αμαρτημάτων, και πότε, και τίνα τρόπον, και γινώσκουσι περί ων ου χρη τούτο ποιείν. MPG 11,529. Το αίμα του Λόγου και όχι το "αίμα" του λόγου, ένωση Χριστιανών στα μυστήρια, μυστηριακή ιεροτελεστία, σου δίδει τον άρτο της ευλογίας το σώμα του και το αίμα του σου χαρίζει, δεικτικώς είπε για να μην νομίσεις ότι είναι τύπος το σώμα και το αίμα. Φυσικά δεν έχει νόημα να πλατιάσει κάποιος στις ξεκάθαρες αναφορές του Ωριγένη που επιβεβαιώνουν ξανά τις Ορθόδοξες θέσεις. Έτσι περνάμε αμέσως στον πολύ ενδιαφέροντα Αδαμάντιο Ορθόδοξο.
Αδαμάντιος
Αυτό το έργο βρίσκεται υπο τον Ωριγένη στην Ελληνική Πατρολογία Migne αλλά ο συγγραφέας του είναι άγνωστος. Οι χρονολογίες που δίδονται έχουν εύρος κυμαινόμενο απο τέλους 3ου έως μέσα 4ου αιώνος, ας θεωρήσουμε το 310-350μΧ.
Ο Αδαμάντιος στο θέμα έχει διπλό ενδιαφέρον όπως θα δούμε. Στο έργο αυτό συνδιαλέγονται διάφορα φανταστικά πρόσωπα, ανάμεσά τους ο Μεγέθιος, ο Μάρκος, ο Μαρίνος, ο Δροσέριος και άλλοι αιρετικοί, αντίπαλοι του Adamantius orthodoxus δηλαδή του ορθόδοξου Αδαμαντίου.
Ο Μαρίνος είναι οπαδός του Βαρδεσάνη. Ο Βαρδεσάνης μας λέει ο Επιφάνιος ότι "εκ Μεσσοποταμίας ωρμάτο, τα πρώτα μεν της αληθινής πίστεως υπάρχων και εν σοφία διαπρεπων, εκκλίνας δε της αληθείας παραπλησίως Ουαλεντίνω εδογμάτισε, χωρίς ενίων ολίγων ως διαφέρεται προς Ουαλεντίνον".
Δηλαδή ο Βαρδεσάνης ήταν αρχικώς Χριστιανός. Φαίνεται κάποια στιγμή εκεί που περπατούσε στον δρόμο ο Θεός τον "αναγέννησε" και "του έβαλε στην καρδιά" να ανοίξει την δική του "εκκλησία" δίπλα στην αίθουσα των Βαλεντινιανών.
Ο Μαρίνος ο οπαδός του Βαρδεσάνη λοιπόν λέγει τα εξής, "Τον διάβολον ουχ υπό Θεού λέγομεν εκτίσθαι· και τον Χριστόν ου λέγομεν εκ γυναικός γεγενήσθαι· και το σώμα μη ανίστασθαι".
Ο Δροσέριος, αυτός είναι Βαλεντινιανός και δεν τα πάει φαίνεται καλά με τον ανταγωνιστή Μαρίνο, ήρθε να μας πείσει με το σφόδρα ορθό δόγμα του και λέει, "Ακροασάμενος επι πολύ Μαρίνου τε και των συν αυτω και καταγνούς της τούτων απειρίας... δόγματος μεν προΐσταμαι του Ουαλεντίνου σφόδρα ορθοτάτου και αληθώς δυναμένου ημάς πείσαι..."
Ο Μεγέθιος είναι Μαρκιωνιστής, αυτός λέει, "εγω φημί είναι τρείς αρχάς, Θεόν τον Πατέρα του Χριστού αγαθόν και τον άλλον τον δημιουργόν και έτερον τον πονηρόν· ο γαρ αγαθός ούτε δημιουργός εστι των κακών ουτε εκ γυναικός γεγέννηται, ουτε κόσμος ουτος εξ αυτου δεδημιούργηται·".
Ο Μάρκος, ο οποίος είναι και αυτός Μαρκιωνιστής, λέει, "Eγω ορίζομαι ου τρεις αρχάς είναι αλλά δυό, πονηράν και αγαθήν."
Πολύ ωραία μας δίνει ο Αδαμάντιος το απίστευτο αλαλούμ που επικρατεί στους αιρετικούς. Πήρα μια μέρα την Γραφή στο χέρι ως διακοσμητικό κύρους, ο Θεός "με φώτισε" και "μου έβαλε στην καρδία", ιδρύω και μια "εκκλησία" και εγώ φημί ότι μου καπνίσει. Έτσι ο κάθε ένας αιρετικός είναι δυνητικά και μια αίρεση ενώ απο τον διάλογο φαίνεται ότι οι οπαδοί του Μαρκίωνα έχουν βαρέσει διάλυση και έχουν διαιρεθεί σε δύο "εκκλησίες" όπου η κάθε μία φημί την δική της αρλούμπα.
Εγώ φημί ότι ειμί πρώτος και αλάθητος λέει ο πάπας, και φεύγει απο την Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, και φεύγει ο Λούθηρος απο τον Πάπα, και φεύγουν οι Μεθοδιστές απο τον Λούθηρο, και φεύγουν απο τους Μεθοδιστές οι Ατβεντιστές, και φεύγει ο Κάρολος Ρώσελ απο τους Ατβεντιστες, και φεύγουν οι δυστυχείς για τα πάρκα και τις γειτονιές.... Και φεύγουν οι Μεθοδιστές, και φεύγει το κίνημα της αγιότητας, και φεύγει ο Ροβέρτος Σμίθ και φεύγουν για το μεσουράνημα....
Όμως τι φημί ο Αδαμάντιος ο οποίος είναι ο Ορθόδοξος;
"Πότερον ουν εξαπατάν εβούλετο αυτούς ειδέναι, ότι και ψηλαφητός ήν, και ούτω σάρκα και αίμα και οστέα ανέλαβεν; ει δ', ως ουτοι φασιν άσαρκος και άναιμος ήν· ποίας σαρκός ή τίνος σώματος ή ποίου αίματος εικόνας διδούς, άρτον τε και ποτήριον, ενετέλλετο τοις μαθηταίς δια τούτων την ανάμνησιν αυτού ποιείσθαι; ως και ο Απόστολος εστι· μαρτυρών γαρ τούτοις φησί τον τε άρτον και το ποτήριον της ευλογίας κοινωνίαν αίματός τε είναι και σαρκός" MPG11,1840
Βεβαίως όπως καταλαβαίνετε ο Αδαμάντιος φανερά εννοεί τον άρτο πραγματική σάρκα και τον οίνο πραγματικό αίμα διότι άλλως το επιχείρημα του είναι κατ' αυτού και θα μπορούσε εύκολα να αντιστραφεί με συνέπεια την ήττα του στον διάλογο.Φανταστικό σώμα στον άρτο λες οτι πιστεύεις και μόνος ομολογείς οτι φανταστικό σώμα είχε και ο Χριστός. Και ξανά βλέπουμε ότι η λέξη ανάμνηση δεν σημαίνει μη θυσία. Τελικώς νικάει στο ντιμπέιτ ο Ορθόδοξος και ο κριτής, ο φανταστικός Ευτρόπιος, λέει "δίκαιον ουν εστιν, κατά την εμήν κρίσιν είγε και αυτός στέργεις τοις υπ' εμού λεχθείσιν, αμφότεροι γαρ με κριτήν ηρήσασθε πεισθήναι τοις υπο Αδαμαντίου περί της εις Θεόν ευσεβείας ορισθείσι και προστεθήναι τη καθολική Εκκλησία· ης καγω ξένος ων (Παγανιστής είναι) εύχομαι γενέσθαι τέκνον. Όρα δε οτι και πάντες οι ακροώμενοι αδελφοί τούτω την ευσεβή δόξα μαρτυρούσιν." Αν και φανταστικός χαρακτήρας θέλει να γίνει μέλος της Εκκλησίας και όχι άδικα διότι απο ότι είδαμε και απο τους προηγούμενους συγγραφείς τα πράγματα είναι όπως τα λέει ο Ορθόδοξος Αδαμάντιος και όχι όπως "οι ασεβείς δογματίζουσι αιρετικοί" ενώ συμβουλεύει ο Ευτρόπιος τους αιρετικούς "απόσχεσθαι δε του ατάκτου και ασυντάκτου και επισφαλούς δόγματος και απορρίψαντας την αιδώ, αναδραμείν επι την αληθή και δικαίαν πίστιν".
Ο φανταστικός Αδαμάντιος λέγει "τον τε άρτον και το ποτήριον της ευλογίας κοινωνίαν αίματός τε είναι και σαρκός" ενώ ο Ευτρόπιος λέγει "απόσχεσθαι δε του ατάκτου και ασυντάκτου και επισφαλούς δόγματος" ή αλλιώς λένε "σάρκα εἶναι τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ" και "απέχεσθαι των τοιούτων" όπως δηλαδή είπε ο υπαρκτός Ιγνάτιος 250 χρόνια πρίν απο αυτούς. Βλέποντας τους έως τώρα συγγραφείς μπορούμε και εμείς να πούμε, όρα δε ότι πάντες οι συγγραφείς την ευσεβή και ορθή δόξα ότι πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού είναι μαρτυρούσιν. Απόσχεσθαι δε του ατάκτου και ασυντάκτου και επισφαλούς δόγματος του λέγοντος μόνο σύμβολα και ανάμνηση η Ευχαριστία είναι.
Φιρμιλιανός Καισαρείας ; - 268μΧ
Η επιστολή του Φιρμιλιανού σώζεται μέσα στις επιστολές του Κυπριανού.
Στην επιστολή αυτή διαβάζουμε: Φιρμιλιανός επίσκοπος Καισαρείας προς τον αδελφό εν Χριστώ Κυπριανό .... πόσο μεγάλη αμαρτία είναι, αμαρτία είτε αυτών που δέχονται, (στην Θεία Ευχαριστία) είτε των δεχόμενων (την Θεία Ευχαριστία), ενώ η πονηρία τους δεν έχει ξεπλυθεί απο το λουτρό της Εκκλησίας, ούτε οι αμαρτίες τους έχουν σβηστεί, να τους δίδεται η κοινωνία βιαστικά και να αγγίζεται το σώμα και το αίμα Κυρίου ενώ έχει γραφτεί, ὥστε ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον τοῦτον ἢ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου. Και εδώ έχουμε την αναφορά στην Θεία Ευχαριστία ως σώμα και αίμα Χριστού και επειδή είναι φορέας Θείας Χάριτος, αιωνίου ζωής ή κρίσεως, έχουμε και τα σχετικά λεγόμενα του Φιρμιλιανού περί μεγάλης αμαρτίας ενώ παραθέτει και τους λόγους του αποστόλου Παύλου σχετικώς.
Λαυρέντιος ο Αρχιδιάκονος ; - 253μΧ
Μαρτυρία μέσω του Αμβρόσιου Μεδιολάνων, De Officiis Ministrorum.
Ας μην ξεχνούμε τον άγιο Λαυρέντιο ο οποίος όταν είδε τον επίσκοπο του Ξύστο να οδηγείται στο μαρτύριο άρχισε να κλαίει όχι για τον Ξύστο αλλά για το ότι αυτός μένει πίσω. Έτσι άρχισε να τον καλεί με αυτά τα λόγια, που πηγαίνεις πατέρα χωρίς τον υιό σου; Που πηγαίνεις άγιε ιερέα χωρίς τον διάκονο σου; Ποτέ δεν προσέφερες θυσία χωρίς ακόλουθο. Σε δυσαρέστησε κάτι σε εμένα; Δείξε τοτε ότι έχεις διαλέγει έναν κατάλληλο στον οποίο έχεις εμπιστευθεί τον αγιασμό του αίματος του Χριστού, σε αυτόν στον οποίο έχεις δώσει την συμμετοχή στα μυστήρια σε αυτόν αρνείσαι να λάβει μέρος στον θανατο σου; Ο Ξύστος του απήντησε, δεν σε αφήνω ουτε σε ξεχνώ. Σε περιμένει μεγαλύτερη μάχη. Εγω σαν μεγαλύτερος σε ηλικία έπρεπε να δώσω ευκολότερη μάχη, εσένα ένας θρίαμβος επι του τυράνου σε περιμένει ως νεότερο. Γρήγορα θα έρθεις στο μαρτύριο. Μην κλαίς, μετα τρείς ημέρες θα με ακολουθήσεις. Αυτό το διάστημα πρέπει να υπάρξει ανάμεσα στον ιερέα και στον Λευίτη του. Ο Αμβρόσιος λέει ότι όντως όπως προφήτευσε ο άγιος τρείς ημέρες μετά ο τύρανος τον παρέδωσε στην πυρά για να καεί. De Officiis Ministrorum Lib.1 Cap.41 Ακόμη και εαν δεν υπήρχε η ξεκάθαρη αναφορά της Θείας Ευχαριστίας ως αίμα Κυρίου αυτό θα γινόταν φανερό διότι έχουμε την δήλωση μεταβολής εφόσον κατ ααυτόν τον τρόπο ο άρτος και ο οίνος πριν είναι κάτι διαφορετικό απο ότι είναι μετά τον αγιασμό. Εδώ μετά τις τόσες κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις των προηγούμενων συγγραφέων θα έλεγε κάποιος ότι η μαρτυρία της Θείας Ευχαριστίας ως πραγματικό αίμα και σώμα Χριστού επισκιάζεται απο την πολύ αξιοσημείωτη πληροφορία: αγιασμός του αίματος Κυρίου από διάκονο. Αυτά είναι λόγια του Λαυρεντίου που αναφέρει ο Αμβρόσιος χρόνια αργότερα και περιγράφουν οικεία εικόνα και στους τότε ακροατές.
Η φράση δεν δηλώνει ότι ο εξαίσιος αυτός διάκονος και μάρτυς Χριστού τελούσε την θυσία, διότι πρωτύτερα έχουμε το "ποτέ δεν προσέφερες θυσία χωρίς ακόλουθο", άρα άλλος δηλαδή ο ιερέας προσφέρει. Έτσι με αυτό έχουμε την σημαντική πληροφορία για την συμμετοχή του Διακόνου στην τέλεση της Θείας Λειτουργίας ενώ και σήμερα βλέπουμε στις Εκκλησίες μας συμμετοχή του Διακόνου. Ο Ιερέας και Διάκονος προσκυνούν τρίς εμπρός της Αγίας Τράπεζας και εύχονται καθ΄εαυτούς λέγοντας, Ὁ Θεὸς ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ καὶ ἐλέησόν με.
Τότε ο Διάκονος λέγει: Εὐλόγησον, δέσποτα, τὸν ἅγιον Ἄρτον.
Και ο ιερέας λέγει: Καὶ ποίησον τὸν μὲν Ἄρτον τοῦτον, τίμιον Σῶμα τοῦ Χριστοῦ σου. Αμέσως ο Διάκονος λέγει: Ἀμήν. Εὐλόγησον, δέσποτα, τὸ ἅγιον Ποτήριον.
Και ο ιερέας λέγει: ὸ δὲ ἐν τῷ Ποτηρίῳ τούτῳ, τίμιον αἷμα τοῦ Χριστοῦ σου.
Ο Διάκονος: αμήν.
Επίσης βλέπουμε και το προορατικό χάρισμα όπως και σήμερα είδαμε στους γέροντες μας το οποίο χάρισμα είναι οδοδείκτης της αληθείας. Παρατηρούμε και το γεγονός ότι οι πρώτοι Χριστιανοί μα και οι πατέρες της ερήμου είναι κορυφαία παραδείγματα, ηρωισμού, τηρήσεως εντολών, ασκήσεως, μαρτυρίου, θυσίας, πίστεως, αγάπης.
Διονύσιος Αλεξανδρείας ; - 265μΧ
Μαρτυρία μέσω Ευσεβίου Καισαρείας, Εκκλησιαστική Ιστορία Βιβλίο 7. Ο Διονύσιος διατέλεσε μαθητής του Ωριγένη, ο Ηρακλάς που αναφέρεται παρακάτω ήταν διευθυντής της Κατηχητικής σχολής και Επίσκοπος Αλεξανδρείας. Ο Διονύσιος τον διαδέχθηκε ως διευθυντής της Κατηχητικής σχολής ενω αργότερα τον διαδέχθηκε και στο επισκοπικό αξίωμα. Η επιστολή λέει: Καὶ ἡ πέμπτη δὲ αὐτῷ πρὸς τὸν Ῥωμαίων ἐπίσκοπον Ξύστον γέγραπτο· "ἐν ᾗ πολλὰ κατὰ τῶν αἱρετικῶν εἰπών, τοιοῦτόν τι γεγονὸς κατ᾿ αὐτὸν ἐκτίθεται, λέγων·καὶ γὰρ ὄντως, ἀδελφέ, καὶ συμβουλῆς δέομαι καὶ γνώμην αἰτῶ παρὰ σοῦ, τοιούτου τινός μοι προσελθόντος πράγματος, δεδιὼς μὴ ἄρα σφάλλομαι. τῶν γὰρ συναγομένων ἀδελφῶν πιστὸς νομιζόμενος ἀρχαῖος καὶ πρὸ τῆς ἐμῆς χειροτονίας, οἶμοι δὲ καὶ τῆς τοῦ μακαρίου Ἡρακλᾶ καταστάσεως, τῆς συναγωγῆς μετασχών, τοῖς ὑπόγυον βαπτιζομένοις παρατυχὼν καὶ τῶν ἐπερωτήσεων καὶ τῶν ἀποκρίσεων ἐπακούσας, προσῆλθέν μοι κλαίων καὶ καταθρηνῶν ἑαυτὸν καὶ πίπτων πρὸ τῶν ποδῶν μου, ἐξομολογούμενος μὲν καὶ ἐξομνύμενος τὸ βάπτισμα, ὃ παρὰ τοῖς αἱρετικοῖς βεβάπτιστο, μὴ τοῦτο εἶναι μηδὲ ὅλως ἔχειν τινὰ πρὸς τοῦτο κοινωνίαν, ἀσεβείας γὰρ ἐκεῖνο καὶ βλασφημιῶν πεπληρῶσθαι, λέγων δὲ πάνυ τι τὴν ψυχὴν νῦν κατανενύχθαι καὶ μηδὲ παρρησίαν ἔχειν ἐπᾶραι τοὺς ὀφθαλμοὺς πρὸς τὸν θεὸν ἀπὸ τῶν ἀνοσίων ἐκείνων ῥημάτων καὶ πραγμάτων ὁρμώμενος, καὶ διὰ τοῦτο δεόμενος τῆς εἰλικρινεστάτης ταύτης καθάρσεως καὶ παραδοχῆς καὶ χάριτος τυχεῖν· ὅπερ ἐγὼ μὲν οὐκ ἐτόλμησα ποιῆσαι, φήσας αὐτάρκη τὴν πολυχρόνιον αὐτῷ κοινωνίαν εἰς τοῦτο γεγονέναι. εὐχαριστίας γὰρ ἐπακούσαντα καὶ συνεπιφθεγξάμενον τὸ ἀμὴν καὶ τραπέζῃ παραστάντα καὶ χεῖρας εἰς ὑποδοχὴν τῆς ἁγίας τροφῆς προτείναντα καὶ ταύτην καταδεξάμενον καὶ τοῦ σώματος καὶ τοῦ αἵματος τοῦ κυρίου ἡμῶν μετασχόντα ἱκανῷ χρόνῳ, οὐκ ἂν ἐξ ὑπαρχῆς ἀνασκευάζειν ἔτι τολμήσαιμι· θαρσεῖν δὲ ἐκέλευον καὶ μετὰ βεβαίας πίστεως καὶ ἀγαθῆς ἐλπίδος τῇ μετοχῇ τῶν ἁγίων προσιέναι. ὃ δὲ οὔτε πενθῶν παύεται πέφρικέν τε τῇ τραπέζῃ προσιέναι καὶ μόλις παρακαλούμενος συνεστάναι ταῖς προσευχαῖς ἀνέχεται". Βλέπουμε την αναφορά του Διονυσίου περί της Θείας Κοινωνίας ως αγίας τροφής και ως σώμα και αίμα Χριστού με την οποία γίνεσαι μέτοχος στα άγια ενώ ο πιστός που περιγράφει έκανε αμαρτία μία, γυρνά στην Εκκλησία μετανοεί εξομολογείται και εκζητεί το έλεος του Κυρίου, ενώ φρίττει και τρέμει να πλησιάσει στην Θεία Ευχαριστία μέλλων φαγεῖν, ἄνθρωπε, Σῶμα Δεσπότου, φόβῳ πρόσελθε, μὴ φλεγῇς· ενώ με την ενθάρρυνση των άλλων πιστών στεκεται στις προσευχές, κοντά είναι η Καρθαγένη αλλά ήταν πραγματικώς πιστός αυτός, ειλικρινή μετάνοια είχε, και κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, για το αμήν στο 6ο μέρος. Και βλέπουμε "το πνεύμα της ταπεινοφροσύνης, της εκζητήσεως του ελέους του Κυρίου, το Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με, ο Θεός ιλασθητι μοι και λοιπά, οι δε ποιμένες των αιρετικών όταν μιλούν, μιλούν με ένα περίεργο εγωισμό, με ένα θάρρος, με ένα αυθαίρετο ύφος...." γέρων Δανιήλ Γούβαλης.
Πάπας Κορνήλιος - Νοβατιανός 180 - 253μΧ
Μαρτυρία μέσω του Ευσεβίου Καισαρείας, Εκκλησιαστική ιστορία Βιβλίο 6, είναι μια επιστολή του Κορνηλίου προς τον Φάβιο για τον Νοουάτο.
ἦλθον δ᾿ οὖν εἰς ἡμᾶς ἐπιστολαὶ Κορνηλίου Ῥωμαίων ἐπισκόπου πρὸς τὸν τῆς Ἀντιοχέων ἐκκλησίας Φάβιον......αὐτὰ δὴ ταῦτα γράφει ὁ Κορνήλιος·...... ποιήσας γὰρ τὰς προσφορὰς καὶ διανέμων ἑκάστῳ τὸ μέρος καὶ ἐπιδιδοὺς τοῦτο, ὀμνύειν ἀντὶ τοῦ εὐλογεῖν τοὺς ταλαιπώρους ἀνθρώπους ἀναγκάζει, κατέχων ἀμφοτέραις ταῖς χερσὶ τὰς τοῦ λαβόντος καὶ μὴ ἀφιείς, ἔστ᾿ ἂν ὀμνύοντες εἴπωσιν ταῦτα (τοῖς γὰρ ἐκείνου χρήσομαι λόγοις)· "ὄμοσόν μοι κατὰ τοῦ αἵματος καὶ τοῦ σώματος τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μηδέποτέ με καταλιπεῖν καὶ ἐπιστρέψαι πρὸς Κορνήλιον". Ξεκάθαρη αναφορά της Θείας Ευχαριστίας ως σώμα και αίμα Χριστού και ως αγίασμα ενώ παρατηρούμε ότι ο όρκος που εξαναγκάζει ο Νοβατιανός να δοθεί έχει σκοπό να δεσμεύσει απόλυτα. Έτσι δεν δίδεται προς στον ουρανό ή προς την αγία τράπεζα αλλά επάνω στην Θεία Κοινωνία, αντικαθιστά το αμήν και είναι βασισμένος στην σκέψη ότι δίδεται επάνω στο "μείζον" και το οποίο αντικατέστησε τον τύπο. Καί· ὃς ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ, οὐδέν ἐστιν, ὃς δ᾿ ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ δώρῳ τῷ ἐπάνω αὐτοῦ, ὀφείλει. μωροὶ καὶ τυφλοί! τί γὰρ μεῖζον, τὸ δῶρον ἢ τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον; ὁ οὖν ὀμόσας ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἐπάνω αὐτοῦ·. Κάποιοι αιρετικοί προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα της αιρέσεως τους και λένε ότι εαν κάποια μαρτυρία που αφορά το 250 προέρχεται απο το 350 "είναι μακριά". Είδαμε και τις κοντινές μαρτυρίες πόσο τις λαμβάνουν υπόψιν.... Οι ζώντες το 350 είχαν στην διάθεση τους πολλά χειρόγραφα που εμείς δεν έχουμε. Μακριά οι αιρετικοί, πνευματικά και χρονολογικά, είναι απο τις Σύνοδους που οι ειδικοί ιερείς οι οποίοι μετείχαν καθόρισαν τον Κανόνα της Γραφής, ενώ κοντά είναι ο πατήρ τους ο Λούθηρος που είπε ότι η επιστολή Ιακώβου είναι "άχυρα". Ίσως είχε πέσει στο μάτι από το μυαλό κανένα. Αλλά βλέπετε χρειάζεται να γίνει ως έχει αποδοχή της Καινής ως διακοσμητικό για να αποκτηθεί υπόσταση απο τον καθε αιρετικό και έτσι η Σύνοδος Λαοδικείας που το 350 έβαλε την αμφισβητούμενη Β' Πέτρου στον κανόνα της Γραφής δεν ήταν "μακριά" απο το 65 που λέει η παράδοση ότι γράφτηκε, αλλά ο Ευσέβιος που έδρασε και αυτός το 350 είναι "μακριά" απο το 250.
Κυπριανός Καρθαγένης 210 - 258μΧ
Ο Κυπριανός είναι πολύ κατατοπιστικός και διδακτικός, έφτασε σε μεγάλα μέτρα αγιότητος και για αυτό ο Κύριος τον τίμησε.Στους συγγραφείς με γραπτά στην Ελληνική παραθέσαμε φυσικά στο Ελληνικό διότι είναι πάνω κάτω κατανοητά, στον Κυπριανό λόγω μεγέθους μαρτυριών και Λατινικού χάριν συντομίας θα δοθεί ελεύθερη μετάφραση μα και περιληπτικά τα λόγια του Κυπριανού, οι επίμαχες λέξεις είναι σε παρένθεση ακριβώς. Ας δούμε πρώτα με τις επιστολές του Κυπριανού. Η αρίθμηση των επιστολών έχει διαφορά ανα τα βιβλία δεν δημιουργείται μεγάλο πρόβλημα όμως γιατί δεν είναι Πηλουσιώτης.
Στον ιερέα Μελχισεδέκ (sacerdote Melchisedech) βλέπουμε την προτύπωση του μυστηρίου (sacramentum) της θυσίας (sacrificii) του Κυρίου όπως λέει και η Γραφή, Μελχισεδὲκ βασιλεὺς Σαλὴμ ἐξήνεγκεν ἄρτους καὶ οἶνον· ἦν δὲ ἱερεὺς τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου. Ο Μελχσεδέκ ήταν ιερέας Υψίστου και ευλόγησε τον Αβραάμ. Ήταν τύπος Χριστού, το Άγιο Πνεύμα δηλώνει στους Ψαλμούς λέγοντας απο το πρόσωπο του Πατρός προς το πρόσωπο του Υιού, ἐκ γαστρὸς πρὸ ἑωσφόρου ἐγέννησά σε ὤμοσε Κύριος καὶ οὐ μεταμεληθήσεται· σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ η οποία τάξη χωρίς αμφιβολία είναι η εξής προερχόμενη απο αυτήν την θυσία και κατερχόμενη, ο Μελχισεδέκ ήταν ιερέας υψίστου, προσέφερε αρτο και οίνο, ευλόγησε τον Αβραάμ. Γιατί ποιός είναι περισσότερο ιερέας Υψίστου παρα ο Ιησούς, ο οποίος προσέφερε θυσία στον Πατέρα, και προσέφερε αυτό το ίδιο (hoc idem) το οποίο ο Μελχισεδέκ είχε προσφέρει, δηλαδή άρτο και οίνο, δηλαδή το σώμα και το αίμα του; Επιπλέον το Άγιο Πνεύμα δια Σωλομόντος προτυπώνει την θυσία του Κυρίου κάνοντας μνεία για το ολοκαυτωμένο θύμα και για το κρασί και τον άρτο και επιπλέον για τους Αποστόλους και το θυσιαστήριο και λέει Ἡ σοφία ᾠκοδόμησεν ἑαυτῇ οἶκον καὶ ὑπήρεισε στύλους ἑπτά· ἔσφαξε τὰ ἑαυτῆς θύματα, ἐκέρασεν εἰς κρατῆρα τὸν ἑαυτῆς οἶνον καὶ ἡτοιμάσατο τὴν ἑαυτῆς τράπεζαν· ἀπέστειλε τοὺς ἑαυτῆς δούλους συγκαλοῦσα μετὰ ὑψηλοῦ κηρύγματος ἐπὶ κρατῆρα λέγουσα· ὅς ἐστιν ἄφρων, ἐκκλινάτω πρός με· καὶ τοῖς ἐνδεέσι φρενῶν εἶπεν· ἔλθετε φάγετε τῶν ἐμῶν ἄρτων καὶ πίετε οἶνον, ὃν ἐκέρασα ὑμῖν·. Δηλώνει το κρασί κεκραμένο δηλαδή προλέγει με προφητική φωνή το ποτήριο του Κυρίου με το κρασί και το νερό. Εδώ έχουμε άλλη μια τρανή μαρτυρία για πραγματικό σώμα και αίμα. Αυτά τα γράφει ο Κυπριανός μεν περι της Θείας Ευχαριστίας αλλά όχι διότι κάποιος πιστός είχε αμφιβολια περι Θείας Ευχαριστίας ως πραγματικού σώματος και αίματος Χριστού, σιγά μην είχε όπως είδαμε και θα δούμε, αλλά τα λέει για αυτούς που έβαζαν στο ποτήριο μόνο νερό χωρίς κρασί. Τους συμβουλεύει ότι δεν πρέπει να βάζουν σκέτο νερό αλλά κρασί και νερό, όπως κάνει η Εκκλησία γεγονός το οποίο είδαμε και μιλήσαμε σε προγενέστερους συγγραφείς. Ο Μελχισεδέκ αναφέρεται απο τον Κυπριανό ως ειδικός ιερέας ο οποίος προτυπώνει το μυστήριο της θυσίας του Κυρίου. Ευκόλως εννούμενο είναι ότι εφόσον ο Μελχισεδέκ δεν σταυρώθηκε εμπρος στον Αβραάμ αλλά έφερε άρτο οίνο και ευλογεί, προτυπώνει τον Χριστό ως ιερέα όχι στον Σταυρό αλλά στον Μυστικό Δείπνο. Αν θέλουμε να μιμηθούμε τον Κυπριανό η σειρά κατερχόμενη είναι, ο Χριστός ιερέας, ο οίνος πραγματικο αίμα Χριστού, ο άρτος πραγματικό σώμα Χριστού, η Θεία Ευχαριστία θυσία και οι αποστόλοι που διατάχτηκαν να επιτελούν ειδικοί ιερείς που τελούν θυσία.
Επιστολή 53 "η ειρήνη είναι αναγκαία όχι για τον ασθενή αλλα για τον δυνατό, όχι για αυτόν που πεθαίνει αλλά σε αυτόν που ζεί πρέπει να δώσουμε την κοινωνία ωστε να μην αφήσουμε χωρίς όπλα και γυμνό αυτόν που παροτρύνουμε προς μάχη, αλλά να τον ενδυναμώσουμε με την προστασία του σώματος του Χριστού και του αίματος του (sanguini et corporis Christi). Και όπως η Θεία Κοινωνία είναι ορισμένη για αυτόν τον σκοπό να φυλάττει τους μετέχοντες, έτσι είναι ανάγκη να οπλίσουμε αυτούς που θέλουμε να κάνουμε ασφαλείς απο τον αντίπαλο με την προστασία του πλούτου του Κυρίου. Γιατί πως μπορούμε να τους διδάσκουμε να μαρτυρήσουν με το αίμα τους το όνομα του Ιησού εαν εμείς αρνιόμαστε σε αυτούς που προκειται να πολεμήσουν το αίμα του Ιησού;(Christi sanguinem)".
Εδώ ξανά έχουμε την Θεία Ευχαριστία ως εφόδιο αθανασίας αντίδοτον του μη αποθανείν και την διπλή παρομοίωση, πρώτον πραγματικού αίματος των μαρτύρων, με το αληθινό αίμα του Χριστού στο ποτήριο και δεύτερον έχουμε την θυσία έκχυσεως αίματος των μαρτύρων σε συνάφεια με την θυσία του Χριστού όχι στον Σταυρό αλλά στην Θεία Ευχαριστία, το εκχυνόμενον.
Και απο τις επιστολές περνάμε στο Liber De Lapsis, MPL4,465 κ.ε. στο οποίο διαβάζουμε:
cap.2 αυτά τα στόματα τα οποία αγιάστηκαν (santificata) απο την ουράνια τροφή (caelestibus cibis) με το σώμα και το αίμα του Χριστού (corpus et sanguinem Domini) αποστράφηκαν τα ειδωλόθυτα.
cap.15-16 επιστρέφοντας απο το θυσιαστήριο των δαιμόνων πλησιάζουν κοντά στον άγιο τόπο του Κυρίου με χέρια βρωμερά και στόματα να αναδύδουν το έγκλημα τους και αμέσως μετά την θανάσιμη μολυνση εισβάλλουν στο σώμα του Χριστού (Domini corpus) καταπατώντας τις γραφές που λένε ἡ δὲ ψυχή, ἥτις ἐὰν φάγῃ ἀπὸ τῶν κρεῶν τῆς θυσίας τοῦ σωτηρίου, ὅ ἐστι Κυρίου, καὶ ἡ ἀκαθαρσία αὐτοῦ ἐπ᾿ αὐτῷ, ἀπολεῖται ἡ ψυχὴ ἐκείνη ἐκ τοῦ λαοῦ αὐτῆς. Λευιτ. 7,20 και τον απόστολο που λέει οὐ δύνασθε ποτήριον Κυρίου πίνειν καὶ ποτήριον δαιμονίων· οὐ δύνασθε τραπέζης Κυρίου μετέχειν καὶ τραπέζης δαιμονίων. Α' Κορινθ. 10,21 ο οποίος επιπλέον επιτιμά τους ανάξιους λέγοντας ὥστε ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον τοῦτον ἢ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου Α' Κορινθ. 11,27 όλα αυτά τα περιφρονούν, πριν η αμαρτία τους αφεθεί, πριν γίνει εξομολόγηση (exomologesin) του εγκλήματος, πριν η συνείδηση τους καθαριστεί από θυσία και από χέρι ιερέως (manu sacerdotis), πριν ο Θεός ιλαστεί, βεβήλωση γίνεται στο σώμα και αίμα (corpori - sanguini) του Κυρίου και τώρα αυτοί αμαρτάνουν περισσότερο απο όταν με τα χέρια και τα στόματα τους αρνήθηκαν τον Κύριο.
cap.22 οι πεπτοκώτες απειλούν τους ευσεβείς, οι πληγωμένοι τους υγιείς, και είναι βέβηλο απέναντι στον ιερέα διότι είναι ανεπίτρεπτο να λάβει κάποιος αμετανόητος το σώμα του Κυρίου με μολυσμένα χέρια και να πιει το αίμα Κυρίου με μολυσμένο στόμα.
cap.25-26 μάθετε τι συνέβη μπροστά στα μάτια μου. Κάποιοι γονείς άφησαν το μωρό τους σε μια τροφό και αυτή την πήγε σε ειδωλολατρικές θυσίες. Το μωρό δεν ήταν σε θέση να φάει κρέας λόγω ηλικίας και εμπρός στο είδωλο του έδωσαν ψωμί ανανεμειγμένο με κρασί απο το εναπομείναντα κρασί που είχε χρησιμοποιηθεί για να σφαγούν οι Χριστιανοί. Η μητέρα κάποια στιγμή πήρε το παιδί αλλά αυτό δεν μπορούσε να μιλήσει λόγω ηλικίας και να πει τι έγινε, όπως δεν ήταν και σε θέση να καταλάβει ή να αποτρέψει αυτό που συνέβη οπότε η μητέρα μέσα στην άγνοια της την έφερε μαζί της όταν θυσιάζαμε (sacrificantibus nobis). Το μωρό άρχισε να κλαίει και δεν άντεχε τις προσευχές μας, αν και μικρή σε ηλικία η ψυχή της εξέφραζε την συνείδηση της και το τι έγινε το φανέρωνε με το σημαδι που μπορούσε. Όταν ο Διάκονος προσπάθησε να του μεταδώσει την Θεία Ευχαριστία το μωρό γύρισε το κεφάλι από την άλλη και έσφιγγε τα χείλη του, τελικά ο Διάκονος του μετέδωσε και το μωρό την εξέμεσε. Η Ευχαριστία δεν θα μπορούσε να παραμείνει σε ένα σώμα που είχε μολυνθεί, ο άρτος ο οποίος είχε αγιαστεί (sanctificatus) στο αίμα Κυρίου (Domini sanguine) βγήκε απο το μολυσμένο σώμα. Τέτοια είναι η δύναμη Κυρίου, τέτοιο είναι το μεγαλείο του. Αυτά περί ενός βρέφους (infantem) πoυ δεν μπορούσε να μιλήσει. Όμως μια γυναίκα (που είχε λάβει μέρος στις θυσίες) και είχε ηλικία και το απέκρυψε όταν θυσιάζαμε, (sacrificantibus nobis) ηρθε για να λάβει άρτο αλλά έλαβε ξίφος. (Όταν κοινώνησε) λες και κάποιο δηλητήριο εισήλθε στο στόμα και το σώμα της, αυτή τρέμοντας (tremens) και έχοντας σπασμούς (palpitans) κατέρρευσε (concidit), κοροΐδεψε τον άνθρωπο όχι όμως τον Θεό. Και μια άλλη γυναίκα όταν πλησίασε με ανάξια χέρια να ανοίξει το κουτί της που περιείχε το άγιο σώμα του Χριστού, φωτιά βγήκε μέσα από το κουτί και την απέτρεψε από να ακουμπήσει το σώμα Χριστού. Και άλλος που είχε αρνηθεί τόλμησε να λάβει κρυφά ένα κομμάτι της Ευχαριστίας, όταν όμως πήγε να ανοίξει το χέρι του για να το φάει μέσα στην παλάμη του βρέθηκε μια πέτρα. Ποιός έχων σώας τα φρένας θα μπορέσει να υποστηρίξει ότι συγγραφέας ή απλός πιστός της Αποστολικής και Μεταποστολικής εποχής που δρα ο Κυπριανός θεωρεί την Θεία Ευχαριστία κάτι άλλο εκτός απο πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού και απο αυτό το γεγονός είναι φορέας Θείας Χάριτος, ζωής ή καταδίκης, φάρμακον ἀθανασίας, ἀντίδοτον τοῦ μή ἀποθανεῖν, και ότι πῦρ τυγχάνει για αυτό μέλλων φαγεῖν, ἄνθρωπε, Σῶμα Δεσπότου, φόβῳ πρόσελθε, μὴ φλεγῇς· ; ;
Ακόμη και εάν υποτεθεί ότι κάποιος έλεγε λέξη προς λέξη τις κακοδιδασκαλίες και τα ψευτοεπιχειρήματα των αιρετικών μέσα στην σύναξη, ποιος θα τον πίστευε ;
Πόση ώρα άραγε θα προλάβαινε να μιλήσει και να πεί για τύπο, σύμβολο, έμβλημα, τελετή ανάμνησης, πρίν ο Χριστός ποιήσει φραγγέλιον εκ πυρός ή ρίγους και τον εκβάλλει εκ της κατακόμβης ; Διότι εδώ έχουμε φοβερό διωγμό, δεν είναι ρόδινα τα πράγματα. Οπότε ο Χριστός δια θαυμάτων διδάσκει και ενισχύει την Εκκλησία και αυτούς που πρόκειται να μαρτυρήσουν. Και ο Κυπριανός πρόκειται να μαρτυρήσει. Ο Χριστός ενισχύει, πατρικά παιδαγωγεί μα και διδάσκει ότι αληθώς εστί βρώσις και πόσις. Ο Κυπριανός αλλά και όλη η τότε και η τώρα Εκκλησία ενισχύεται μεγάλως με αυτά τα θαύματα λόγω του φοβερού διωγμού με τους χιλιάδες μάρτυρες. Τιμά ο Κύριος τον μάρτυρα ειδικό ιερέα Κυπριανό και μεταφέρει μέσω των γραπτών του σε εμάς την διδαχή δια μέσω θαυμάτων. Έχει και προφητικά οράματα ο Κυπριανός. Η οποία λέει ότι η Θεία Ευχαριστία είναι "φάρμακον ἀθανασίας, ἀντίδοτον τοῦ μή ἀποθανεῖν", φορέας θείας Χάριτος ή κρίσης, πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού και ενωνόμαστε με τον Κύριο, για αυτό και είναι χειρότερο να λάβεις την Θεία Ευχαριστία αναξίως και αμετανοήτως απο το να αρνηθείς τον Χριστό. Και αυτό ξανά το διδάσκει ο ίδιος ο Χριστός, η κρίση επέρχεται ενώπιον του Χριστιανικού θυσιαστηρίου και όχι ενώπιον του δαιμονικού όπου έγινε η άρνηση Του, διότι υπάρχει ο καιρός για μετάνοια και "άφεση απο χέρι ιερέως", ενώ στην συμμετοχή στο σώμα και αίμα Χριστού εφόσον ο Θεός είναι "πῦρ καταναλίσκον καὶ φωτίζον φῶς" τους "αναξίους φλέγει". Ἰδού, βαδίζω πρὸς θείαν κοινωνίαν· Πλαστουργέ, μὴ φλέξῃς με τῇ μετουσίᾳ· πῦρ γὰρ ὑπάρχεις τοὺς ἀναξίους φλέγον. Και μην προσπαθεί να ψιθυρίσει ο Σατάν τις ανοησίες του στον νου για να ρίξει σκιά και στον Παύλο ακόμη. Διότι ο Κυπριανός μας λέει ότι πριν έλεγε και ο Απόστολος, ἐν ὑμῖν πολλοὶ ἀσθενεῖς καὶ ἄρρωστοι καὶ κοιμῶνται ἱκανοί. Και ο Αυγουστίνος λέγει θαύμα διδαχής, και σαν τι άλλο δηλαδή θα μπορούσε να το θεωρήσει ο οποιοσδήποτε; Ο Κυπριανός λοιπόν εκτός απο τις ξεκάθαρες μαρτυρίες περι πραγματικού σώματος και αίματος Χριστού, με το περιστατικό του βρέφους μας δίδει ταυτόχρονα και την σημαντική πληροφορία περί της θέσεως της πρώτης Εκκλησίας η οποία με βάση το ἐὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ πίητε αὐτοῦ τὸ αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς μεταδίδει την Θεία Ευχαρίστία και σε νήπια. Το μεταλαμβάνων νήπιο λαμβάνει ζωή διότι η Θεία Ευχαριστία δεν είναι σύμβολο που εξαρτάται απο την πίστη αλλα πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού, κατ' αυτόν τον τρόπο είναι φορέας αιώνιας ζωής, όχι αλληγορικά. Πληροφορούμαστε ταυτόχρονα και την ερμηνεία της πρώτης Εκκλησίας στο τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου· - τοῦτο γάρ ἐστι τὸ αἷμά μου η οποία είναι ότι η Θεία Ευχαριστία είναι θυσία και πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού, μας λέει δηλαδή η μαρτυρία το αυτονόητο ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις, καὶ τὸ αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις. Να ληφθούν επίσης υπόψιν και οι γεωγραφικές θέσεις των συγγραφέων της κατηγορίας 250μΧ, Καρθαγένη, Αλεξάνδρεια, Ρώμη, Καισάρεια, οι οποίες μας δηλώνουν περίτρανα την πίστη όλης της Εκκλησίας περί του θέματος.
Χρειάζεται άραγε να πούμε ότι η πίστη αυτή περί Ευχαριστίας δεν εξαπλώθηκε τότε ; Χρειάζεται άραγε να παρατεθούν και μεταγενέστεροι συγγραφείς εφόσον ξέρουμε τι λέγει η Ορθοδοξία σήμερα; Ιδού λοιπόν η Ορθή διδαχή και η συνέχεια της ανα τους αιώνες έως σήμερα, και όποιος αθετεί την μαρτυρία του Κυπριανού αθετεί τον ίδιο τον Χριστό που δια θαυμάτων μας διδάσκει. Ας τα δουν όλα αυτά οι συνάνθρωποι μας που έτυχε στην αναζήτηση τους για τον Θεό να πιστέψουν τον κάθε ένα ψευτοδιδάσκαλο, ο οποίος περιφρονεί και καταπατεί ότι φιλοτέχνησε το Άγιο Πνεύμα. Για αυτό αδελφέ, φύγε μακριά τον κάθε εισαγόμενο μισιονάριο με τα ευσεβή τραγουδάκια του και με την πρωτοφανή πνευματική του φτώχεια, για αυτόν έχει γραφτεί, ὅτι λέγεις ὅτι πλούσιός εἰμι καὶ πεπλούτηκα καὶ οὐδενὸς χρείαν ἔχω, καὶ οὐκ οἶδας ὅτι σὺ εἶ ὁ ταλαίπωρος καὶ ὁ ἐλεεινὸς καὶ πτωχὸς καὶ τυφλὸς καὶ γυμνός.
Πέτρος Α' Αλεξανδρείας ; - 311μΧ
Τοῖς δὲ παραδεδομένοις καὶ ἐκπεπτωκόσι, τοῖς τε αὐτοῖς προσεληλυθόσιν εἰς τὸν ἀγῶνα καὶ ὁμολογοῦσιν εἶναι χριστιανοῖς, εμβεβλημένοις τε ἐν τῇ φυλακῇ μετὰ βασάνων, εὔλογόν ἐστιν ἐν ἀγαλλιάσει καρδίας συνεπισχύειν καὶ κοινωνεῖν ἐν πᾶσιν, ἔν τε ταῖς προσευχαῖς καὶ τῇ μεταλήψει τοῦ σώματος καὶ τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ καὶ τῇ παρακλήσει τοῦ λόγου, ἵνα εὐτονώτερον ἀγωνισάμενοι καταξιωθῶσι καὶ αὐτοὶ τοῦ βραβείου τῆς ἄνω κλήσεως. Καὶ γὰρ ἑπτάκις, φησί, πεσεῖται ὁ δίκαιος καὶ ἀναστήσεται· ὅπερ, εἰ καὶ πάντες οἱ ἐκπεπτωκότες πεποιήκασι, τελειοτάτην καὶ ὁλοκάρδιον μετάνοιαν ἐνεδείξαντο. Κανόνας 8.
Πάλι εδώ διωγμός όπως στον Κυπριανό και έχουμε κάποιους Χριστιανούς να δειλιάζουν, μια φορά αυτοί ενω σήμερα εμείς ίσως κάθε ημέρα.
Τι να υπογραμίσει κανείς εδώ για συνέχεια διδασκαλίας αφού εάν πάει σε οποιδήποτε ιερέα σήμερα θα του πεί τα ίδια, και αυτό 1715 χρόνια μετά.
Οπότε να πάμε περίπου στην μέση των ετών και να συναντήσουμε τα σχόλια του Βαλσαμώνος, εύλογον κρίνει ο άγιος μετά θυμηδίας δέχεσθαι, και επιρρωννύειν προς την ορθόδοξον πίστιν, και κοινωνείν αυτοίς εν τε προσευχαίς και τη μεταλήψει των αγιασμάτων
και ο Ζωναράς λέγει το ίδιο,
ο άγιος μετά θυμηδίας δέχεσθαι, και επισχύειν, αντί του, επιρρωννύειν, ενδυναμούν, και παραθαρρύνειν προς την ομολογίαν, και κοινωνείν αυτοίς εν πάσιν, εν τε προσευχαίς, και τη μεταλήψει των αγιασμάτων, και δια λόγου παρακαλείν, ήτοι διεγείτειν αυτούς εις μαρτυρίαν ίνα προς τον αγώνα ευτονώτεροι γένωνται, και της επουρανίου βασιλείας αξιωθώσιν.
Ο Βαλσαμών και ο Ζωναράς μιλουν για αγίασμα ότι είναι η Θεία Ευχαριστία την οποία ο Πέτρος λέγει σώμα και αίμα Χριστού.
Ο Πέτρος λέγει σώμα και αίμα Χριστού ο Βαλσαμών λέγει αγίασμα και σήμερα λέμε
Τῶν θείων τούτων μεταλαμβάνοντες Ἁγιασμάτων, καὶ ὑπ' Αὐτῶν ζωοποιούμενοι, ἑνωθῶμεν αὐτῷ τῷ Χριστῷ σου, τῷ ἀληθινῶ Θεῷ ἡμῶν, τῷ εἰπόντι· ὁ τρώγων μου τὴν Σάρκα, καὶ πίνων μου τὸ Αἷμα, ἐν ἐμοὶ μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ,
λέμε
τῶν ἁγιασμάτων σου τήν μερίδα ὑποδεχόμενος, ἑνωθῶ τῷ ἁγίῳ σώματί σου καί αἵματι μή εἰς προσθήκην ἁμαρτιῶν, ἀλλ᾿ εἰς καθαρισμόν, καί ἁγιασμόν, καί ἀρραβῶνα τῆς μελλούσης ζωῆς καί βασιλείας
λέμε
Ὁ τρώγων μου τὴν Σάρκα καὶ πίνων μου τὸ Αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ. Σπλαγχνίσθητι οὖν, Κύριε, καὶ μὴ παραδειγματίσῃς με τὸν ἁμαρτωλόν, ἀλλὰ ποίησον μετ᾿ ἐμοῦ κατὰ τὸ ἔλεός σου· καὶ γενέσθω μοι τὰ ἅγια ταῦτα εἰς ἴασιν καὶ κάθαρσιν καὶ φωτισμὸν καὶ φυλακτήριον καὶ σωτηρίαν καὶ ἁγιασμὸν ψυχῆς τε καὶ σώματος· εἰς ἀποτροπὴν πάσης φαντασίας καὶ πονηρᾶς πράξεως καὶ ἐνεργείας διαβολικῆς, κατὰ διάνοιαν τῆς ἐν τοῖς μέλεσί μου ἐνεργουμένης· εἰς παῤῥησίαν καὶ ἀγάπην τὴν πρὸς σέ· εἰς διόρθωσιν βίου καὶ ἀσφάλειαν· εἰς αὔξησιν ἀρετῆς καὶ τελειότητος· εἰς πλήρωσιν ἐντολῶν· εἰς Πνεύματος ἁγίου κοινωνίαν· εἰς ἐφόδιον ζωῆς αἰωνίου καὶ εἰς ἀπολογίαν εὐπρόσδεκτον, τὴν ἐπὶ τοῦ φοβεροῦ βήματός σου· μὴ εἰς κρῖμα ἢ εἰς κατάκριμα.
Και τα λέμε αυτά διότι εδιδάχθημεν από τους Αποστόλους και κρατούμε όχι μόνον τον γραπτόν λόγον τους αλλά και τας δευτέρας διατάξεσι αυτών.
Ευσέβιος Καισαρείας 263 - 339μΧ
Ξεκινώντας θα πούμε ότι και ο Ευσέβιος λέγει σύμβολα τον άρτο και τον οίνο όπως και άλλοι συγγραφείς. Αυτό το εκμεταλλεύεται ο Σατανάς, ο πατέρας των αιρετικών διδασκάλων που μπλέκουν αθώους στα δίχτυα τους. Οπότε την άποψη του Ευσεβίου περί του θέματος θα την χρησιμοποιήσουμε καταλλήλως.
Ας δούμε πρώτα τα λόγια του Ευσεβίου στο έργο Ευαγγελική Απόδειξη.
Ώσπερ γαρ εκείνος ιερεύς εθνών τυγχάνων ουδαμού φαίνεται θυσίαις σωματικαίς κεχρημένος, οίνω δε μόνω και άρτω τον Αβραάμ ευλογών, τον αυτόν δη τρόπον πρώτος μεν αυτός ο σωτήρ και κύριος ημών, έπειτα οι εξ αυτού πάντες ιερείς ανά πάντα τα έθνη την πνευματικήν επιτελούντες κατά τους εκκλησιαστικούς θεσμούς ιερουργίαν, οίνω και άρτω του τε σώματος αυτούς και του σωτηρίου αίματος αινίττονται τα μυστήρια, του Μελχισεδέκ ταύτα πνεύματι θείω προτεθεωρηκότος, και των μελλόντων ταις εικόσι προκεχρημένου, ως η Μωσέως γραφή μαρτυρεί λέγουσα "και Μελχισεδεκ,..... τον Αβρααμ" Το δια γαρ του οίνου, όπερ ήν του αίματος αυτού σύμβολον, τους εις τον θάνατον αυτού βαπτιζόμενους και επί το αίμα αυτού πεπιστευκότας των πάλαι κακών αποκαθαίρει, αποπλύνων.......την γουν ευφροσύνην την απο του μυστικού οίνου ου παραδέδωκεν αυτός τοις εαυτού μαθηταίς ειπών δοκεί μοι σημαίνειν το "χαροποιοί οι αφθαλμοί αυτού απο οίνου" και το "λευκοί οι οδόντες αυτού ή γάλα" πάλιν απορρήτως της καινής του σωτήρος ημών διαθήκης τα μυστήρια ηγούμαι περιέχειν, την γουν ευφροσύνην την απο του μυστικού οίνο ου παραδέδωκεν αυτός τοις εαυτού μαθηταίς ειπών "λάβετε πίετε τουτο μου εστί το αίμα το υπέρ υμών εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών τούτο ποιέιτε εις την εμήν ανάμνησιν" δοκεί μοι σημαίνειν το "χαροποιοί οι οφθαλμοί αυτού από οίνου" και το "λευκοί οι οδόντες αυτού ή γάλα" το λαμπρόν και καθαρόν της μυστηριώδους τροφής. Πάλιν γαρ αυτός τα σύμβολα της ενθέου οικονομίας τοις αυτού παρεδίδου μαθηταίς, την εικόνα του ιδίου σώματος ποιείσθαι παρακελευόμενος επειδή γαρ ουκέτι τα δι αιμάτων θυσίας, ουδέ τας παρά Μωσεί εν διαφόρων ζώων σφαγαίς νενομοθετημένας προσίετο, άρτω δε χρήσθαι συμβόλω του ιδίου δώματος παρεδίδου, εικότως το λαμπρόν και καθαρόν ηνίξατο της τροφής, ειπών και "λευκοί οι οδόντες αυτού η γάλα. Κεφ.8,1, 77 -80
Εδώ θα χαμογελάσει ο αιρετικός θα νομίζει ότι βρήκε και έναν που θα υποστηρίξει τις πλάνες του. Λέτε ο Ευσέβιος να μιλάει για σύμβολο με την αιρετική ερμηνεία; οπαδός του Αρείου εξάλλου ήταν.Φυσικά και όχι. Ο αιρετικός πάλι θα μείνει με την θλίψη γιατί την πεπληρωμένη χαρά δηλαδή την πλήρη την ολοκληρωμένη χαρά την έχουν μόνο οι μαθητές του Χριστού. Θα καταλάβει βέβαια κάποιος ότι ο Ευσέβιος ομιλεί για "το καθαρόν της μυστηριώδους τροφής" σε σχέση με αίμα και σάρκα και ότι λέει για το εξωτερικό μέρος εξ ου και τα καθαρά λευκά δόντια.
Αλλά παραθέτουμε ξανά από το ίδιο βιβλίο ώστε σταδιακά να ξεδιπλώσουμε ολοκληρωμένα την μαρτυρία του Ευσεβίου μέσα από τα γραπτά του.
Ώσπερ γαρ εκείνος ιερεύς εθνών τυγχάνων ουδαμού φαίνεται θυσίαις σωματικαίς κεχρημένος, οίνω δε μόνω και άρτω τον Αβραάμ ευλογών, τον αυτόν δη τρόπον πρώτος μεν αυτός ο σωτήρ και κύριος ημών, έπειτα οι εξ αυτού πάντες ιερείς ανά πάντα τα έθνη την πνευματικήν επιτελούντες κατά τους εκκλησιαστικούς θεσμούς ιερουργίαν, οίνω και άρτω του τε σώματος αυτούς και του σωτηρίου αίματος αινίττονται τα μυστήρια, του Μελχισεδέκ ταύτα πνεύματι θείω προτεθεωρηκότος, και των μελλόντων ταις εικόσι προκεχρημένου, ως η Μωσέως γραφή μαρτυρεί λέγουσα "και Μελχισεδεκ βασιλεύς Σαλήμ εξηνεγκεν άρτους και οίνον ην δε ιερεύς του Θεού του υψίστου, και ευλόγησε τον Αβρααμ" εικότως ούν και μεθ όρκου παραλήψεως μόνω τω δηλουμένω "ώμοσε Κύριος ο Θεός και ου μεταμεληθήσεται, συ εί, λέγων, ιερεύς εις τον αιώνα κατά την τάξιν Μελχισεδέκ".
Και βλέπουμε ότι λέγει για ιερείς απο όλα τα έθνη οι οποίοι επιτελούν ιερουργία και έχουμε την αναφορά για σώμα και αίμα για μυστήρια και τάξη Μελχισεδέκ.
Ας περάσουμε τώρα στα σχόλια του στους Ψαλμούς. Όταν σχολιάζει τον 21ο Ψαλμό στίχος 27 φάγονται πένητες καὶ ἐμπλησθήσονται, καὶ αἰνέσουσι Κύριον οἱ ἐκζητοῦντες αὐτόν· ζήσονται αἱ καρδίαι αὐτῶν εἰς αἰῶνα αἰῶνος τον οποίο στο Κεφάλαιο 2 είπαμε ότι προφητεύει την Θεία Ευχαριστία, ο Ευσέβιος λέγει,
Ἐπειδὰν δὲ φάγωσι, φησὶν, οἱ πένητες, καὶ φαγόντες ἐμπλησθῶσιν, ἢ κορεσθῶσιν, κατὰ τὸν Σύμμαχον, τότε αἰνέσουσι Κύριον ἐκζητοῦντες αὐτόν· φαγόντες δὲ τὴν ὑπ' αὐτοῦ δοθεῖσαν αὐτοῖς βρῶσιν, καὶ ζητήσαντες αὐτὸν, μέγαν ἕξουσι καρπὸν τὸν ἑξῆς δηλούμενον· Ζήσονται γὰρ αἱ καρδίαι αὐτῶν εἰς αἰῶνα αἰῶνος. Ὁ γὰρ ἄρτος ζωῆς, ὁ ὑπ' αὐτοῦ χορηγηθεὶς αὐτοῖς, αἴτιος αὐτοῖς ἔσται ἀθανασίας καὶ ζωῆς αἰωνίου, καθὼς ἐδίδαξεν αὐτὸς εἰπών· Ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος ζωῆς ὁ καταβαίνων ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ διδοὺς ζωὴν τῷ κόσμῳ· καὶ πάλιν· Ἐάν τις φάγῃ ἐκ τοῦ ἐμοῦ ἄρτου, ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ τὰ ἑξῆς. Ὁρᾷς ὅπως συνᾴδει ταῦτα τῷ φάσκοντι ψαλμῷ· Φάγονται πένητες καὶ ἐμπλησθήσονται· καὶ, ζήσονται αἱ καρδίαι αὐτῶν εἰς αἰῶνα αἰῶνος;
Ο Ευσέβιος ήταν Αρειανός, δηλαδή περί του Χριστού φρονούσε ότι είναι κτίσμα όπως και κάποιοι σημερινοί αιρετικοί.
Οράς τι μαρτυρούν ακόμη και οι ομόφρονοι σου ψευδοδιδάσκαλε των εμβλημάτων;
Στα σχόλια του στον 36ο Ψαλμό σχολιάζοντας τους στίχους 3-4 ἔλπισον ἐπὶ Κύριον καὶ ποίει χρηστότητα καὶ κατασκήνου τὴν γῆν, καὶ ποιμανθήσῃ ἐπὶ τῷ πλούτῳ αὐτῆς κατατρύφησον τοῦ Κυρίου, καὶ δώσει σοι τὰ αἰτήματα τῆς καρδίας σου λέγει, Κατατρυφᾷν δὲ τοῦ Κυρίου δυνήσεται ὁ τῆς ψυχῆς τὰ αἰσθητήρια κεκαθαρισμένος, ὡς δύνασθαι ἐσθίειν τὸν ζῶντα ἄρτον καὶ τὰς ζωοποιοὺς αὐτοῦ σάρκας, πίνειν τε τὸ σωτήριον αὐτοῦ αἷμα.
Παρατηρήστε τις φράσεις, "ἐσθίειν τὸν ζῶντα ἄρτον καὶ τὰς ζωοποιοὺς αὐτοῦ σάρκας" και "πίνειν τε τὸ σωτήριον αὐτοῦ αἷμα" ενώ πριν έχει πει "Ὁ γὰρ ἄρτος ζωῆς, ὁ ὑπ' αὐτοῦ χορηγηθεὶς αὐτοῖς, αἴτιος αὐτοῖς ἔσται ἀθανασίας καὶ ζωῆς αἰωνίου". Δηλαδή η Θεία Ευχαριστία είναι πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού και φορέας αθανασίας όχι επειδή ακολουθήθηκαν οι εντολές και έτσι ελήφθη η αθανασία και μετά κάναμε όταν ευκαιρήσαμε και μια θεατρική τελετή ανάμνησης με "τα σύμβολα της ενθέου οικονομίας", αλλά αίτιος της αθανασίας είναι αυτός ο άρτος της Θείας Ευχαριστίας Ὁ γὰρ ἄρτος ζωῆς, ὁ ὑπ' αὐτοῦ χορηγηθεὶς αὐτοῖς, αἴτιος αὐτοῖς ἔσται ἀθανασίας καὶ ζωῆς αἰωνίου ο οποίος δεν είναι τα λόγια αλλά η Θεία Ευχαριστία την οποίο τρώει ο κεκαθαρισμένος ὁ τῆς ψυχῆς τὰ αἰσθητήρια κεκαθαρισμένος ώστε να μπορεί ὡς δύνασθαι να λαμβάνει αιώνια ζωή ζωοποιούς σάρκας και σωτηρία σωτήριον αυτού αίμα. Ιδού περίτρανα η απόδειξη συνέχειας της διδασκαλίας και στον 4ο αιώνα. Ξεχωριστά περιγράφει το κάθε ένα ως πρόξενο ζωής και σωτηρίας, δεν είναι ο "σωτήριος και ζωοποιός λόγος και μια συμβολική τελετή" αλλά "ο ζωοποιός άρτος και ο σωτήριος οίνος απο τον οποίο ο καθαρισμένος μπορει να λάβει ζωή και σωτηρία". Και τι λέει εδώ ο Ευσέβιος; Μα ότι δίδαξε ο Χριστός δια θαυμάτων στην Κόρινθο πολλοὶ ἀσθενεῖς καὶ ἄῤῥωστοι καὶ κοιμῶνται ἱκανοί, ότι δίδαξε δια θαυμάτων ο Χριστός στον διωγμό επί Κυπριανού, ότι δίδαξε στο ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρον σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου καὶ ὕπαγε πρῶτον..., ότι δίδαξε στο ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις, καὶ τὸ αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις, ότι λέει ο Απόστολος Παύλος στο ὥστε ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον τοῦτον ἢ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου. Και ξεκάθαρα ομιλεί για βρώση ζώντος άρτου για ζωοποιές σάρκες και πόση σωτηρίου αίματος. Δηλαδή η Θεία Ευχαριστία πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού και φορέας Θείας Χάριτος.
Ας δούμε τα σχόλια του Ευσεβίου στον Ψαλμο 80ο,
Κατὰ τοῦτο δὲ ἐπλήρου καταξιώσας αὐτοὺς τῆς οἰκείας τροφῆς, οὐ μόνον τῆς σωματικῆς, ἀλλὰ καὶ τῆς ἐπουρανίου καὶ πνευματικῆς, ὁπηνίκα πρώτοις αὐτοῖς ἐπεδήμει ὁ Χριστὸς τοῦ Θεοῦ, τροφὴν αὐτοῖς παρεῖχε τὸν ἐπουράνιον ἄρτον αὐτὸς ἑαυτόν. Δηλαδή "τους έδωσε για τροφή τον ουράνιο άρτο, έδωσε αυτός τον εαυτό του" και έτσι τροφή λύπης κερνάει τους αιρετικούς διδασκάλους και ο 4ος αιώνας.
Ας δούμε τώρα στην ερμηνεία του στον Ησαΐα, MPG24,169 και 512,
πάντας γαρ απλώς διασώζειν τους δουλεύειν αυτώ προηρημένους. Παραδέξεται ούν, και τούτοις παρέξει την επουράνιον τροφήν, τον Λόγον τον σωτήριον τον ειρηκότα· ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος ὁ ζῶν ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς· ἐάν τις φάγῃ ἐκ τούτου τοῦ ἄρτου, ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα. καὶ ὁ ἄρτος δὲ ὃν ἐγὼ δώσω, ἡ σάρξ μού ἐστιν, ἣν ἐγὼ δώσω ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς. Παρατηρήστε ότι λέγει, "την επουράνιον τροφή, τον Λόγον τον σωτήριον τον ειρηκότα" την ουράνια τροφή τον Χριστό που είπε, και όχι "την επουράνιον τροφή, τον λόγον τον σωτήριον τον λέγοντα" δηλαδή την ουράνια τροφή τον λόγο που λέει. Εκεί που οι αιρετικοί νόμισαν ότι θα βρούν συμμάχους εκεί είναι που οι διδασκαλίες τους κονιορτοποιούνται εντελώς και μάλιστα απο Αρειανό. Οι σημερινοί αιρετικοί, αίρεση της αιρέσεως.
Ξανά στα σχόλια του Ευσεβίου στον Ησαΐα
ημείς μεν γάρ οι δια πίστεως κεκλημένοι προς αγιασμόν, τον άρτον έχομεν τον εξ ουρανού, τουτέστιν Χριστόν, ήτοι το σώμα αυτού. Εί δε δη τις έροιτο, ποια τις εστίν η ισχύς αυτού, φαμέν ότι ζωοποιός, δίδωσι γαρ τω κόσμω ζωήν.
Λέει "έχουμε τον ουράνιο άρτο, τον Χριστό, δηλαδή το σώμα του" και εννοεί τον άρτο της Θείας Ευχαριστίας που είναι πραγματικό σώμα Χριστού, ειδάλλως μιλάει για επίγεια ύπαρξη τον τέταρτο αιώνα του σώματος του Θεανθρώπου, το οποίο οι Χριστιανοί τρώνε και έτσι ζωοποιούνται. Και δεν θα ήταν απίθανο εάν κάποιος απύλωτος γλώσσης και φρενοβλαβής αιρεσιάρχης μέσα στην ανοησία του το πλάσαρε και αυτό, τόσα έχουν υπάρξει, Τζόουνς Κορές και σία......
Εδώ βλέπουμε ξεκάθαρα την στυγνή εκμετάλευση αποκομένων λόγων του Ευσεβίου ώστε να "αποδειχθεί" στους ατυχείς συνανθρώπους μας η δήθεν συμβολική ερμηνεία. Οι σημερινοί Αρειανοί μάρτυρες του Ιεχωβά τα λένε χειρότερα απο τον Αρειανό Ευσέβιο ο οποίος στις δοξασίες τους περί Θείας Ευχαριστίας δίδει ισχυρότατο πλήγμα.
Κύριλλος Ιεροσολύμων 313 - 386μΧ
Ποτέ Χριστός τοις Ιουδαίοις διαλεγόμενος, έλεγεν εάν μη φάγητε μου την σάρκα και πιητε μου το αίμα ου έχετε ζωήν εν εαυτούς. Εκείνοι μη ακηκοότες πνευματικώς των λεγομένων σκανδαλισθέντες απήλθον εις τα οπίσω, νομίζοντες ότι επί σαρκοφαγίαν αυτούς προτρέπεται. MPG33,1100
Τι λέει εδώ ο Κύριλλος ;
"Αυτοί δεν άκουσαν πνευματικά τα λόγια και σκανδαλίστηκαν" λέγει ;
Ο Κύριλλος γεννήθηκε το 311. Θα βρούν εν τέλει υποστηρικτή οι διάφοροι αιρετικοί διδάσκαλοι; Σιγά μην έβρισκαν., με τους Δοκητές όμως θα τα πήγαιναν περίφημα.
Τι λέει πρίν ο Κύριλλος ;
Ώστε μετα πάσης πληροφορίας, ως σώματος και αίματος μεταλαμβάνωμεν Χριστού. Εν τύπω γαρ άρτου, διδοται σοι το σώμα και εν τύπω οίνου δίδοται σοι το αίμα ινα γένη μεταλαβών σώματος και αίματος Χριστού, σύσσωμος και σύναιμος αυτού. Ούτω γαρ και Χριστοφόροι γινόμεθα, του σώματος αυτού και αίματος εις τα ημέτερα αναδιδομένου μέλη. Ούτω κατά τον μακάριον Πέτρον, θείας κοινωνοί φύσεως γινόμεθα. Ποτέ Χριστός τοις Ιουδαίοις διαλεγόμενος έλεγεν……
Και βλέπουμε ότι οι φράσεις "τύπος άρτου" και "τύπος οίνου" δεν αναιρούν ότι ο άρτος και οίνος είναι πραγματικώς σώμα και αίμα Χριστού το οποίο τρέφει όχι ως γήινη τροφή αλλά ως αίμα και σώμα Θεού για αυτό μεταλαμβάνοντας σώματος και αίματος γινόμαστε σύσσωμοι και σύναιμοι.Ειδάλλως εάν μεταλαμβάναμε "σώμα" και "αίμα", εντός εισαγωγικών, δεν θα γινόμαστε ούτε σύσσωμοι, ούτε σύναιμοι, ουτε Χριστοφόροι, ούτε θα στα μέλη μας θα κυκλοφορούσε το αίμα του. Αυτό θέλει ο Σατάν και ο Αζαζήλ, να είμαστε "του Χριστού" εντός εισαγωγικών και ας λέμε με τα χείλια ότι αγαπάμε τον Χριστό.Και πιο πριν ο Κύριλλος λέει, και αύτη του μακαρίου Παύλου η διδασκαλία, ικανή καθέστηκε πληροφορήσαι υμάς περί των θείων μυστηρίων, ων καταξιωθέντες, σύσσωμοι και σύναιμοι του Χριστού γεγόνατε. Αυτός γαρ άρτον εβόα, ότι εν τη νυκτί η παρεδίδετο ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός λαβών άρτον και ευχαριστήσας, έκλασε και έδωκε τοις εαυτού μαθηταίς λέγων λαβετε φάγετε τούτο μου εστί το αίμα. Αυτού ουν αποφηναμένου και ειπόντος περί του άρτου τούτο μου εστί το σώμα τις τολμήσει αμφιβάλλειν λοιπόν; Και αυτού βεβαιωσαμένου και ειρηκότος, τούτο μου εστί το αίμα τις ενδοιάσει ποτέ λέγων μη είναι αυτού το αίμα; MPG33,1097 Τις; Χριστιανός κανείς, αιρετικοί διδάσκαλοι πολλοί. Για τους οποίους αιρετικούς η διδασκαλία των εξ ενός πνεύματος φθεγγομένων, μακαρίου Παύλου, μακαρίου Ιγνατίου, μακαρίου Ιουστίνου, μακαρίου Κλήμη, μακαρίου Κυπριανού, μακαρίου Χρυσοστόμου, μακαρίου Κυρίλλου, μακαρίων Δανιήλ και Αντωνίου, ου καθέστηκε ικανή πληροφορήσαι αυτούς περί των Θείων μυστηρίων.
Κύριλλος Αλεξανδρείας 378 - 444μΧ
Ο Κύριλλος Αλεξανδρείας λέει στην επιστολή προς Νεστόριο, ep.17.
την αναίμακτον εν ταις Εκλησίαις τελούμεν θυσίαν, προσισμέν τε ούτω ταις μυστικαίς ευλογίαις και αγιαζόμεθα, μέτοχοι γενόμενοι της τε αγίας σαρκός, και του τιμίου αίματος του πάντων ημών Σωτήρος Χριστού. Και ουχ ως σάρκα κοινήν δεχόμενοι, μη γένοιτο· ούτε μην ως ανφρός ηγιασμένου, και συναφθέντος τω Λόγω κατα την ενότητα της αξίας, ήγουν ως θείαν ενοίκησιν εσχηκότος· αλλ' ως ζωοποιόν αληθώς, και ιδίαν αυτού του Λόγου. Ζωή γαρ ως κατά φύσιν ως Θεό, επειδή γέγονεν εν προς την εαυτού σάρκα, ζωοποιόν απέφηνεν αυτήν. Ώστε καν λέγη προς ημάς· "Αμήν, αμήν λέγω υμίν, εάν μη φάγητε την σάρκαν του Υιού του ανθρώπoυ, και πίητε αυτού το αίμα" ουχ ως ανθρώπου των καθ' ημάς ενός, και αυτήν είναι λογιούμεθα (πώς γαρ η ανθρώπου σάρξ ζωοποιός έσται, κατα την φύσιν την εαυτής), αλλ' ως ιδίαν αληθώς γενομένην του δι' ήμάς και Υιού και ανθρώπου γεγονότος τε και χρηματίσαντος. MPG77,112
Στα σχόλια στο Κατά Ματθαίον παρατηρεί,
Και λαβών το ποτήριον και ευχαριστήσας έδωκεν αυτοίς λέγων "Πίετε εξ αυτού πάντες" Ευχαριστεί ο Κύριος λαβών το ποτήριον, τουτέστιν εν σχήματι προσευχής διαλέγεται τω Θεώ και Πατρί, κοινωνόν ώσπερ αυτόν και συνευδοκητήν αποφαίνων της δοθησομένης ζωοποιού ευλογάς ημίν, άμα δε και ημίν τύπον διδούς πρώτον ευχαριστείν, και ούτω κλάν τον άρτον και διαδιδόναι. Διό και ημείς επ’ όψεσι Θεού τα προειρημένα τιθέντες, δεόμεθα εκτενώς εις ευλογίαν ημίν μεταπλασθήναι την πνευματικής, ίνα μετασχόντες αυτών αγιασθώμεν σωματικώς και πνευματικώς. Δεικτικώς δε είπε "Τούτο μου εστι το σώμα" και "τούτο μου εστι το αίμα" ίνα μη νομίσης τύπον είναι τα φαινόμενα, αλλά δια τινος αρρήτου του πάντα ισχύοντος Θεού μεταποιείσθαι εις σώμα και αίμα Χριστού κατά το αληθές τα παρενηνεγμένα, ων μετασχόντες, την ζωοποιόν και αγιαστικήν δύναμιν του Χριστού εισδεχόμεθα. Έδει γαρ αυτόν δια του Αγίου Πνεύματος εν ημίν θεοπρεπώς συνανακίρνασθαι δη ώσπερ τοις ημετέροις σώμασι δια της αγίας σαρκός αυτού και του τιμίου αίματος, α δη και εσχήκαμεν εις ευλογίαν ζωοποιόν ως εν άρτω τε και οίνω, ίνα μη αποναρκήσωμεν σάρκα τε και αίμα προκείμενα βλέποντες εν αγίαις τραπέζαις εκκλησιών, συγκαθιστάμενος γαρ ο Θεός ταις ημετέραις ασθενείαις, ενίησε τοις προκειμένοις δύναμιν ζωής, και μεθίστησιν αυτά προς ενέργειαν της εαυτού ζωής και μη αμφιβάλης ότι τούτο εστιν αληθές αυτού λέγοντος εναργώς "τούτο μου εστι το σώμα" και "τούτο μου εστι το αίμα" δέχου δε μάλλον πίστει του Σωτήρος τον λόγον Αλήθεια γαρ ων, ου ψευδεται. MPG75,452, και στην σελίδα 912 λέει τα ίδια στα σχόλια στο Κατά Λουκά.
Από αυτήν την εποχή και εξής δεν έχει νόημα να παρουσιάσουμε μαρτυρίες ως είναι, εφόσον σαφώς αποδείχτηκε ότι πουθενά ο Κύριος ούτε οι απόστολοι ή οι Πατέρες εικόνα είπαν την δια του ιερέως προσφερόμενη αναίμακτη θυσία, αλλά του Χριστού σώμα και αίμα, αντίτυπα πρίν από τον αγιασμό ονομάζονται.
Ευστάθιος Αντιοχείας ; - 337μΧ
Σαφώς αποδέδεικται, ότι ουδαμού ούτε Κύριος, ούτε οι απόστολοι ή Πατέρες εικόνα είπον την δια του ιερέως προσφερομένην αναίμακτον θυσίαν, αλλά αυτό σώμα και αυτό αίμα. Και προ μεν της του αγιασμού τελειώσεως αντίτυπα τισι των αγίων Πατέρων ευσεβώς έδοξεν ονομάζεσθαι· ως εστιν Ευστάθιος ο ευσταθής πρόμαχος της Ορθοδόξου πίστεως και την Αρειανής κακοδαιμονίας καταλυτής, και Βασίλειος της αυτής δεισιδαιμονίας καθαιρέτης, ο την υφ’ ήλιον την λείαν βάσιν των ορθών εκδιδάξας δογμάτων. Εξ ενός γαρ και του αυτού πνεύματος φθεγγόμενοι, ο μεν ερμηνεύων το εν ταις Παροιμίαις Σολομώντος ρητόν· φάγετε τον εμόν άρτον, και πίετε οίνον ον κέκρακα υμίν, τάδε φησί· του οίνου και του άρτου τα αντίτυπα των σωματικών του Χριστού κηρρύτει μελών· ο δε εκ της αυτής πηγής απαντλήσας, ως ίσασι πάντες οι της ιεροσύνης μυστηπόλοι, εν τη ευχή της θείας αναφοράς ωδέ πως λέγει Θαρρούντες προσεγγίζομεν τω αγίω θυσιαστηρίω και προθέντες τα αντίτυπα του αγίου σώματος και αίματος Χριστού σου, σου δεόμεθα και σε παρακαλούμεν και το εξής επιφερόμενον. Απόσπασμα υπό τον Ευστάθιο Αντιοχείας, MPG18,685
Έχει λοιπόν περίτρανα αποδειχθεί ακούσια από αιρετικούς ή από Χριστιανούς συγγραφείς η συνέχεια και η ορθότητα της διδασκαλίας της Εκκλησίας. Σε αυτό το σημείο έχουμε έρθει στην εποχή που η Σύνοδος της Νικαίας έχει λάβει χώρα, στην εποχή που συγγράφονται οι λειτουργίες που τελούμε σήμερα, δηλαδή οι λειτουργίες του Μεγάλου Βασιλείου και του Ιωάννου Χρυσοστόμου. Αυτές βέβαια δεν ήταν από παρθενογένεση αλλά τα λόγια και η τελετουργία βασίστηκαν επάνω σε προηγούμενες. Έτσι εφ' εξής θα γίνει μικρή επιλογή από τις μαρτυρίες με σκοπό να χρησιμοποιηθούν. Εξάλλου μόνο οι αναφορές και σχόλια Αυγουστίνου και Χρυσοστόμου σε ιερατείο και Ευχαριστία θα χρειάζονταν πολλές σελίδες.
Σύνοδος Νικαίας 325μΧ
Ἦλθεν εἰς τὴν ἁγίαν καὶ μεγάλην σύνοδον, ὅτι ἔν τισι τόποις καὶ πόλεσι, τοῖς πρεσβυτέροις τὴν εὐχαριστίαν οἱ διάκονοι διδόασιν· ὅπερ οὔτε ὁ κανών, οὔτε ἡ συνήθεια παρέδωκε, τοὺς ἐξουσίαν μὴ ἔχοντας προσφέρειν, τοῖς προσφέρουσι διδόναι τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
Κἀκεῖνο δὲ ἐγνωρίσθη, ὅτι ἤδη τινὲς τῶν διακόνων καὶ πρὸ τῶν ἐπισκόπων τῆς εὐχαριστίας ἅπτονται. Ταῦτα οὖν πάντα περιῃρείσθω, καὶ ἐμμενέτωσαν οἱ διάκονοι τοῖς ἰδίοις μέτροις, εἰδότες, ὅτι, τοῦ μὲν ἐπισκόπου ὑπηρέται εἰσί, τῶν δὲ πρεσβυτέρων ἐλάττους. Λαμβανέτωσαν δὲ κατὰ τὴν τάξιν τὴν εὐχαριστίαν μετὰ τοὺς πρεσβυτέρους, ἢ τοῦ ἐπισκόπου μεταδιδόντος αὐτοῖς, ἢ τοῦ πρεσβυτέρου. Ἀλλὰ μηδὲ καθῆσθαι ἐν μέσῳ τῶν πρεσβυτέρων ἐξέστω τοῖς διακόνοις· παρὰ κανόνα γάρ, καὶ παρὰ τάξιν ἐστὶ τὸ γινόμενον. Εἰ δέ τις μὴ θέλοι πειθαρχεῖν καὶ μετὰ τούτους τοὺς ὅρους, πεπαύσθω τῆς διακονίας.
Ο Γελάσιος Κυζικηνός 475μΧ, ο οποίος στο έργο του "των κατα την εν Νικαία Συνόδων πραχθέντων σύνταγμα" προσφέρει σημαντικές πληροφορίες περι των πεπραγμένων της Συνόδου Νικαίας σχολιάζει κανόνες της Συνόδου, "μετα ταύτα πάντες οι επίσκοποι διατυπώσεις εκκλησιαστικάς διαφόρους εκτίθενται", και μας λέει: Περί της θείας τραπέζης και του επ' αυτήν μυστηρίου του σώματος και του αίματος του Χριστού. Επί της θείας τραπέζης πάλιν κανταύθα μη τω προκειμένω άρτω και τω ποτηρίω ταπεινώς προσέχωμεν. Αλλ' υψώσαντες ημών την διάνοιαν, πίστει νοήσωμεν κείσθαι επι της ιεράς εκείνης τραπέζης τον αμνόν του Θεού, τον αίροντα την αμαρτίαν του κόσμου, αθύτως υπό των ιερέων θυόμενον. Και το τίμιον αυτού σώμα και αίμα αληθώς λαμβάνοντας ημάς, πιστεύειν ταύτα είναι τα της ημετέρας αναστάσεως σύμβολα. Δια τούτο γαρ ούτε πολύ λαμβάνομεν, αλλ' ολίγον, ίνα γνώμεν ότι ουκ εις πλησμονήν, αλλ' εις αγιασμόν.
Εάν τώρα κάποιος συγγραφέας, δεν έχει στην ίδια πρόταση τις φράσεις, θυσία καθαρά από ειδικούς ιερείς (αθύτως θυόμενον υπο ιερέων), αληθινό αίμα και σώμα Χριστού (σώμα και αίμα αληθώς λαμβάνοντας ημάς), και την λέξη συμβολα αλλά όμως της αναστάσεως (πιστεύειν ταύτα είναι τα της ημετέρας αναστάσεως σύμβολα) αλλά οι λέξεις υπάρχουν σε διαφορετικά έργα του ίδιου συγγραφέα, ο Σατανάς χαίρεται.
Διότι τώρα οι ακόλουθοι ψευτοδιδάσκαλοι, μπορούν υπό τις οδηγίες του να αποκρύψουν τα μεν ώστε να διαστρέψουν τα δε. Έτσι η φράση "πιστει νοήσωμεν κείσθαι" θα γίνει "ανάμνηση και συμβολικά φέρουμε στον νου" η λέξη "αντίτυπον" και "σύμβολον" θα γίνει "συμβολική η Θεία Ευχαριστία" και η λέξη "τύπος" θα γίνει "τύπος η Θεία Ευχαριστία", ώστε έτσι κάποιοι άνθρωποι που αναζητούν τον Χριστό να οδηγηθούν στην απώλεια.
Ο Χρυσόστομος λέει "ούτω και συ γίνη βασιλεύς και ιερεύς και προφήτης εν τω λουτρώ· βασιλεύς μεν, πάσας χαμαί ρίψας τας πονηράς πράξεις, και τα αμαρτήματα κατασφάξας· ιερεύς δε, εαυτόν προσενεγκών τω Θεώ, και καταθύσας το σώμα, και σφαγείς αυτός"
και ο αιρετικός θα βρει ευκαιρία να πλασάρει ότι ο Χρυσόστομος δεν μας λέει για ειδική ιεροσύνη αλλά ότι είμαστε όλοι ιερείς και θυσιάζουμε τον εαυτό μας.
Όμως αυτά που λέμε την σήμερον ημέρα είναι και η πίστη που εξέθεντο οι εν Νικαία άγιοι ημών Πατέρες οι ορθόδοξοι επίσκοποι, επίσκοποι, δηλαδή ειδικοί ιερείς.
Αύτη εστίν η πίστι, ην εξέθεντο οι εν Νικαία άγιοι ημών Πατέρες οι ορθόδοξοι επίσκοποι πρώτον μεν κατά Αρείου βλασφημούντος και λέγοντος κτίσμα είναι τον Υιόν του Θεού, και κατά Σαβελλίου τε και Φωτεινού, και Παύλου του Σαμοσατέως και Μανιχαίου και Ουαλεντίνου και Μαρκίωνος και κατά πάσης δε αιρέσεως, ήτις επανέστη τη Καθολική και Αποστολική Εκκλησία.
Ο Σιρμίου Φωτεινός υποστήριζε ότι ο Λόγος είναι αιώνια δύναμη του Θεού, ο δε Υιός ήταν άνθρωπος που γεννήθηκε από την Παρθένο Μαρία, με τον οποίον ενώθηκε ο Λόγος, ο οποίος μετά τη συντέλεια θα απέβαλε την ισχύ και τη βασιλεία.
Ο Λαοδικείας Απολλινάριος υποστήριζε ότι ο Χριστός με τη σάρκωσή του πήρε ανθρώπινο σώμα αλλά όχι ψυχή.
Ο Μακεδόνιος υποστήριζε ότι το Άγιο Πνεύμα είναι κτίσμα του Θεού.
Ο Ρώσσελ υποστήριζε ότι το Άγιο Πνεύμα είναι η ενεργός δύναμη του Θεού.
Ο τάδε υποστήριζε ότι η Αγία Τριάδα είναι ένα πρόσωπο με τρεις διαφορετικές εμφανίσεις.
Ο δείνα υποστήριζε ότι δεν υπάρχει ειδική ιεροσύνη, και λοιπά….
Ουκ ερυθριάς αιρετικέ διδάσκαλε κατά ταύτην την ώραν ψεύστης ευρισκόμενος;
Ιούλιος Α' Ρώμης ; - 352μΧ
Ο Ιούλιος Α' ήταν πάπας Ρώμης απο το 333 εως το 352. Την μαρτυρία του για το θέμα την βρίσκουμε στον λόγο του Μεγάλου Αθανασίου, Κατά Αρειανών.
Φράσεις: Ποτήριον, τράπεζα, κληρικός, πρεσβύτερος μυστηρίων λειτουργός, αίμα και σώμα Χριστού. Γεωγραφικές θέσεις: Εις τον Μαρεώτην δηλαδή το Μαριούτ στην Αίγυπτο, η Τύρος είναι στον Λίβανο, Αντιόχεια, ο Αθανάσιος είναι στην Αλεξάνδρεια και ο Ιούλιος Ρώμη. Με τον βαθύ χρωματισμό η Χριστιανοσύνη το 300μΧ. Δηλαδή οι επίμαχες φράσεις που καταδεικνύουν ειδική ιεροσύνη και την Θεία Ευχαριστία ως πραγματικό σώμα και αίμα Χριστού είναι εντελώς πασίγνωστες σε όλη την λιγοστή τότε Χριστιανοσύνη, αντιθέτως είναι άγνωστες σήμερα σε κάποιους τάχα Αποστολικούς "Χριστιανούς". Είναι να θίβεται κανείς.
Η επιστολή ξεκινάει ως εξής: Ἰούλιος ∆ιανίῳ καὶ Φλακίλλῳ Ναρκίσσῳ Εὐσεβίῳ Μάρι Μακεδονίῳ Θεοδώρῳ καὶ τοῖς σὺν αὐτοῖς τοῖς ἀπὸ Ἀντιοχείας γράψασιν ἡμῖν, ἀγαπητοῖς ἀδελφοῖς, ἐν κυρίῳ χαίρειν. ..... Κἀκεῖνο δὲ ὑμῖν ἀναγκαῖον ἐνόμισα δηλῶσαι ὅτι Ἀθανάσιος διεβεβαιοῦτο Μακάριον ἐν Τύρῳ ὑπὸ στρατιώτας γεγενῆσθαι καὶ μόνον τὸν κατήγορον ἀπεληλυθέναι μετὰ τῶν ἀπελθόντων εἰς τὸν Μαρεώτην, καὶ τοὺς μὲν πρεσβυτέρους ἀξιοῦντας παρεῖναι ἐν τῇ ἐξετάσει μὴ συγκεχωρῆσθαι, τὴν δὲ ἐξέτασιν γεγενῆσθαι περὶ ποτηρίου καὶ τραπέζης ἐπὶ παρουσίᾳ τοῦ ἐπάρχου καὶ τῆς τάξεως αὐτοῦ παρόντων ἐθνικῶν καὶ Ἰουδαίων τοῦτο δὲ κατὰ τὰς ἀρχὰς ἄπιστον ἦν, εἰ μὴ καὶ ἐκ τῶν ὑπομνημάτων ἐδείκνυτο, ἐφ' ᾧ καὶ ἐθαυμάσαμεν, νομίζω δὲ καὶ ὑμᾶς ἔτι θαυμάζειν, ἀγαπητοί. πρεσβύτεροι μὲν οὐκ ἐπιτρέπονται παρεῖναι οἱ καὶ τῶν μυστηρίων λειτουργοὶ τυγχάνοντες, ἐπὶ δὲ ἐξωτικοῦ δικαστοῦ παρόντων κατηχουμένων καὶ τό γε χείριστον, ἐπὶ ἐθνικῶν καὶ Ἰουδαίων τῶν διαβεβλημένων περὶ τὸν Χριστιανισμὸν ἐξέτασις περὶ αἵματος Χριστοῦ καὶ σώματος Χριστοῦ γίνεται εἰ γὰρ καὶ ὅλως ἐγεγόνει τι πλημμέλημα, ἔδει ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ὑπὸ κληρικῶν νομίμων ἐξετάζεσθαι τὰ τοιαῦτα καὶ μὴ ὑπὸ ἐθνικῶν τῶν τὸν λόγον βδελυσσομένων καὶ μὴ εἰδότων τὴν ἀλήθειαν τοῦτο δὲ τὸ ἁμάρτημα ἡλίκον καὶ ὁποῖόν ἐστι, συνορᾶν καὶ ὑμᾶς καὶ πάντας πεπίστευκα περὶ μὲν Ἀθανασίου τοιαῦτα·.
Οπτάτος Μιλέβης ; - 400μΧ
Και αυτό που σου φαίνεται σχεδόν ασήμαντο είναι ένα ανήκουστο έγκλημα που διαπράχθηκε βεβηλώνοντας το άγιο των αγίων. Διέταξαν για την Ευχαριστία να πεταχτεί στα σκυλιά. Αυτό δεν αφέθηκε όμως χωρις Θεϊκή τιμωρία, γιατί τα ίδια σκυλιά ξέσκισαν με τα δόντια τους αφέντες τους σε κομμάτια λες και ήταν ληστές και φονιάδες, και επιτέθηκαν με εκδικητικά δόντια σε αυτούς που ήταν ένοχοι του αγίου σώματος. Επίσης πέταξαν την φιάλη με το Χρίσμα από το παράθυρο με σκοπό να σπάσει. Το βίαιο πέταγμα έκανε χειρότερη την πτώση, όμως το φιαλίδιο δεν έσπασε και προσγειώθηκε αθικτο ανάμεσα στις πέτρες γιατί άγγελος ήταν εκεί και το έπιασε φέρνοντας το απαλά κάτω στο έδαφος. MPL11,972 De Schismate Donatistarum, Περί Σχίσματος των Δονατιστών. Contra Parmenianum Donatistam. Και εδώ θαύμα όπως στον Κυπριανό, όπως στους Κορινθίους. Κρίση οι βέβηλοι έλαβαν και κοιμώνται. Εδώ είδαμε και θαύμα στο Χρίσμα ώστε να φιμωθούν μερικοί αιρεσιάρχες που λένε για "βαμβακάκι" λοιδορώντας....
Μέγας Αθανάσιος 296 - 373μΧ
Επειδή ο Διάβολος, ο τύρανος αυτου του κόσμου καθηρέθει, δεν πλησιάζουμε μια προσωρινή εορτή αγαπητοι μου αλλα αιώνια και ουράνια. Δεν είμαστε στην σκιά αλλά στην αλήθεια. Γιατί οι Ισραηλίτες γεμάτοι απο την σάρκα του αμνού τελούσαν την εορτή και ικετευαν βοήθεια εναντίον του αγγέλου του θανάτου. Αλλά τώρα εμείς τρώγοντας τον Λόγο του Πατρός και έχοντας το ανώφλειο της καρδιάς μας σημαδεμένο με το αίμα της Καινής Διαθήκης ...... αλλά ας πάμε με την εντολή των αποστόλων πέρα απο τους τύπους και ας ψάλλουμε ύμνο δοξολογίας. Γιατι έχοντας το καταλάβει αυτό όταν μαζί με την Αλήθεια είπαν ποῦ θέλεις ἑτοιμάσωμέν σοι φαγεῖν τὸ πάσχα; Διότι δεν θα συνεχίζονταν να γίνονταν αυτά τα οποία ανήκαν στην Ιερουσαλήμ ούτε αυτή η εορτή μόνο εκεί θα εορτάζονταν αλλά όπου ο Θεός ήθελε. Και ήθελε σε κάθε μέρος ώστε εν παντὶ τόπω θυμίαμα καὶ θυσία καθαρά να προσάγετε σε αυτόν. MPG26,1378
Για τον Μελχισεδέκ ο Μέγας Αθανάσιος παρατηρεί
ἀπάτωρ, ἀμήτωρ, ἀγενεαλόγητος, μήτε ἀρχὴν ἡμερῶν, μήτε τέλος ἔχων ζωῆς· ἀφωμοιωμένος δὲ τῷ Υἱῷ τοῦ Θεοῦ, μένει ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα· καὶ ἠγάπησα αὐτὸν, ὡς ἠγάπησα τὸν Υἱόν μου τὸν ἀγαπητόν· ὅτι ἐφύλαξε τὰς ἐντολάς μου, καὶ φυλάξει εἰς τὸν αἰῶνα. Ἵνα οὖν μὴ δόξῃ ἀρχὴν ἡμερῶν μὴ ἔχειν, διὰ τὸ μὴ εἰδέναι τινὰ πότε ἐγεννήθη, τὸ τῆς γενεαλογίας, μήτε πατρὸς, μήτε μητρὸς, διὰ τοῦτο λέγεται ἀπάτωρ, ἀμήτωρ, καὶ ἀγενεαλόγητος· καὶ διὰ τὸ εὐαρεστῆσαι αὐτὸν τῷ Θεῷ, μένει ἱερεὺς εἰς τὸ διηνεκές. Ὡς οὖν ἀπήντησεν ὁ Μελχισεδὲκ τῷ Ἀβραὰμ ὑποστρέφοντι ἀπὸ τῆς κοπῆς τῶν βασιλέων, ἐπέδωκεν αὐτῷ ποτήριον οἴνου ἀοράτως ἐπιβαλὼν αὐτῷ καὶ κλάσμα ἄρτου, καὶ τῷ λαῷ αὐτοῦ ὄντος ἐν ἀνδράσι τιη', ὃ λέγεται βουκάκρατον ἕως τῆς σήμερον ἡμέρας. Κατὰ τοῦτον τὸν τρόπον ὡμοιώθη τῷ Υἱῷ τοῦ Θεοῦ, ἀλλ' οὐκ εἰς τὴν χάριν· καὶ οὕτω πρῶτος τύπος ἐγένετο τῆς ἀναιμάκτου θυσίας τοῦ Σωτῆρος φέρων εἰς τὴν ἁγίαν προσφοράν. Διὸ λέγει· Σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδὲκ, ἐπειδὴ τύπος ἐγένετο τῆς ἁγίας προσφορᾶς, ἐπιδεδωκὼς τῷ Ἀβραὰμ, καὶ τοῖς τιη'. Οὕτω τε καὶ οἱ ἅγιοι Πατέρες κατὰ καιροὺς εὑρέθησαν ἐν τῇ Νικαέων πόλει, οἳ καὶ ὠρθοτόμησαν τὴν πίστιν· ὧν ἡ ποσότης, καθ' ὁμοιότητα τοῦ πατριάρχου Ἀβραὰμ, ἐστὶ τριακόσιοι δέκα καὶ ὀκτὼ ἅγιοι ἐπίσκοποι ἐν τῇ συνόδῳ. MPG28,529
Μαρτυρία ξεκάθαρη περι Μελχισεδέκ ως μέτοχο της ιεροσύνης Χριστού και για αναίμακτη θυσία στην αγία προσφορά.
Μέγας Βασίλειος 330 - 379μΧ
Λειτουργία Μεγάλου Βασιλείου
Διὰ τοῦτο, Δέσποτα, Πανάγιε καὶ ἡμεῖς οἱ ἁμαρτωλοὶ καὶ ἀνάξιοι δοῦλοί σου οἱ καταξιωθέντες λειτουργεῖν τῷ ἁγίῳ σου θυσιαστηρίῳ, οὐ διὰ τὰς δικαιοσύνας ἡμῶν (οὐ γὰρ ἐποιήσαμέν τι ἀγαθὸν ἐπὶ τῆς γῆς), ἀλλὰ διὰ τὰ ἐλέη σου καὶ τοὺς οἰκτιρμούς σου, οὓς ἐξέχεας πλουσίως ἐφ' ἡμᾶς, θαρροῦντες προσεγγίζομεν τῷ ἁγίῳ σου θυσιαστηρίῳ, καὶ προθέντες τὰ ἀντίτυπα τοῦ ἁγίου Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ σου, σοῦ δεόμεθα, καὶ σὲ παρακαλοῦμεν, Ἅγιε, Ἁγίων, εὐδοκίᾳ τῆς σῆς ἀγαθότητος, ἐλθεῖν τὸ Πνεῦμά σου τὸ Ἅγιον ἐφ' ἡμᾶς, καὶ ἐπὶ τὰ προκείμενα Δῶρα ταῦτα, καὶ εὐλογῆσαι αὐτά, καὶ ἁγιάσαι, καὶ ἀναδεῖξαι.
Ορίστε η λέξη αντίτυπον και θυσία, ακριβώς τα ίδια εννοούν όσοι μίλησαν περι αντιτύπου.
Ο Κανόνας 20 του Μεγάλου Βασιλείου λέγει
Παρακαλῶ οὖν, ταύτην τὴν πρόσοδον, μᾶλλον δὲ τὴν προσαγωγὴν τὴν ἐπὶ γέενναν, ἀπόθεσθε καὶ μὴ τὰς χεῖρας μολύναντες τοιούτοις λήμμασιν ἑαυτοὺς ἀναξίους ποιήσητε τοῦ ἐπιτελεῖν ἅγια μυστήρια. Σύγγνωτε δέ μοι, ὅτι πρῶτον μὲν ὡς ἀπιστήσας, εἶτα δὲ ὡς πεισθεὶς ἀπειλῶ.
Ο Ζωναράς σχολιάζει τα εξής:
η γαρ εκ τοιάυτης αιτίας πρόσοδος προσάγει τη γεέννη τον χρώμενον αυτη. Και μη τας χείρας μολύνοντες απο του λαμβάνειν απο πόρων τοιτούτων, αναξίους ποιήσητε εαυτούς του μεταχειρίζεσθαι τα άγια μυστήρια, ήγουν του ιερουργείν, και θύειν το σώμα και αίμα του Χριστού.
Τι σχολιάζει όμως σε άλλο κανόνα ο Ζωναράς και πως ομιλεί για την Θεία Ευχαριστία;
Ο Ζωναράς σχολιάζοντας τον λβ' της Εν Τρούλλω λέει: φησί πλέον μηδέν άρτου και οίνου ύδατι μεμιγμένου προσφέρεσθαι εις τα άγια, τον μέν άρτον, εις τύπον του σώματος του Κυρίου, τον δε οίνον, του αίματος.
Ο Βαλσαμών για τον ίδιο κανόνα λέει, πλατέως θεσπίζει γίνεσθαι τήν αναίμακτον θυσίαν μετά άρτου και οίνου ύδατι μεμιγμένου, ώς τον μεν άρτου, τύπον έχοντος του Κυριακού σώματος, του δέ οίνου, τύπον του αίματος.
Αριστηνός λέει, Αρτος και οίνος υδατι κεκραμένος προσαγεσθω καί μόνον. Ουδέν γάρ πλέον του σώματος καί αίματος του Κυρίου προσενεχθήσεται, άλλ' άρτος μόνον, καί οίνος υδατι μεμιγμένος καθώς και αύτος ο Κύριος παρέδωκε.
Πάλι εδώ έχουμε απο συγγραφείς τις λέξεις θυσία ιερουργία, βλέπουμε ξανά και το κεκραμένο ποτήριο το οποίο απο ότι είδατε καλώς λέγει και για αυτό ο Αριστηνός ότι "αύτος ο Κύριος παρέδωκε" και την λέξη τύπος, την οποία υπο τις οδηγίες του Αζαζήλ θα απομονώσουν οι διάφοροι αιρετικοί και θα πούν "Να! ο Ζωναράς μιλάει για "τύπον του σώματος" και ο Βαλσαμών συμφωνεί λέγοντας για τύπο, άρα συμβολική ερμηνεία", ενω βεβαίως όπως βλέπουμε η σημασία της λέξεως είναι εντελώς διαφορετική απο την αιρετική σημασία.
Χρυσόστομος 354 - 407μΧ
Και δια τι είπε, κατά την τάξην Μελχισεδέκ; Και δια τα μυστήρια, ότι κακείνος άρτον και οίνον προσήνεγκε τω Αβραάμ, και δια το ελευθέραν είναι του νόμου ταύτην την ιεροσύνην, και δια το ατελεύτητον, καθάπερ και Παύλος φησί, και άναρχον. MPG55,276
Ο Μελχισεδέκ πραγματικός ιερέας, ομοιάζει στον Χριστό στον Μυστικό Δείπνο, προσφέρει κακείνος, και εκείνος, άρτο και οίνο. Όποιος λοιπόν έχει αυτιά να ακούσει ας ακούσει.
Βαβαί του θαύματος! Της τραπέζης της μυστικής εξηρτισμένης, του αμνού του Θεού υπέρ σου σφαγιαζομένου, του ιερέως υπέρ σου αγωνιζομένου, πυρός πνευματικού εκ της αχράντου αναβλύζοντος τραπέζης, των Χερουβίμ παρισταμένων, και των Σεραφίμ ιπταμένων, των εξαπτερύγων τα πρόσωπα κατακαλυπτόντων, πασών των ασωμάτων δυνάμεων μετα του ιερέως υπέρ σου πρεσβευουσών, του πυρός του πνευματικού κατερχομένου, του αίματος εν τω κρατήρι εις σην κάθαρσιν εκ της αχράντου πλευράς κενουμένου, ου φοβή, ουκ ερυθριάς και κατά ταύτην την φοβεράν ώραν ψεύστης ευρισκόμενος; .... Μη ότι άρτος εστίν ίδης, μηδ' ότι οίνος εστι νομίσης ου γαρ ως αι λοιπαί βρώσεις εις αφεδρώνα χωρεί, άπαγε! μη τούτο νομίσης ..... διό και προσερχόμενοι, μη ως εξ ανθρώπου νομίσητε μεταλαμβάνειν του θείου σώματος, αλλ' ως εξ αυτών των Σεραφίμ τη λαβίδι του πυρός, ήνπερ Ησαΐας είδε, του θείου σώματος μεταλαμβάνειν νομίζετε και ως της θείας και αχράντου πλευράς εφαπτόμενοι τοις χείλεσιν, ούτω του σωτηρίου αίματος μεταλάβωμεν. MPG49,315Αχράντου πλευράς εφαπτόμενοι τοις χείλεσιν, πιο παραστατική και φοβερότατη εικόνα να δώσει κανείς ότι είναι πραγματικώς αίμα Χριστού δεν γίνεται. Πυρός πνευματικού εκ της αχράντου αναβλύζοντος τραπέζης και πυρος πραγματικού αναβλύζοντος όπως είδαμε στον Κυπριανό.
Παλλάδιος Ελενοπόλεως 363 - 420 ή 430μΧ
Οι προηγούμενες μαρτυρίες και το παρακάτω γεγονός καταδεικνύουν και βεβαιώνουν ότι όλοι οι Χριστιανοί, και οι πρώτοι αλλά και οι τελευταίοι χρονικώς, θεωρούν αίρεση, εσφάλλετο, και εκτός Εκκλησιαστικής διδαχής να λέγει κάποιος ότι "ουκ εστί ο άρτος ον λαμβάνομεν σώμα Χριστού αλλ΄αντίτυπον είναι".
Και οι καλοί ποιμένες ενδιαφέρονται για τον συνάνθρωπο και τρέχουν να τον βοηθήσουν.
Διηγήσατο ο αββάς Δανιήλ ο Φαρανίτης, ότι είπεν ο πατήρ ημών αββάς Αρσένιος περι τινος Σκητιώτου, ότι ην πρακτικός μέγας, αφελής δε εις την πιστιν· και εσφάλλετο δια ιδιωτείαν· και έλεγεν· Ούκ έστι φύσει ο άρτος όν λαμβάνομεν σώμα Χριστού, αλλ' αντίτυπον.
Και ήκουσαν δύο γέροντες ότι λέγει τον λόγον τούτον, και γινώσκοντες μέγαν αυτόν όντα τω βίω, ελογίσαντο ότι εν ακακία και αφελότητι λέγει, και ήλθον προς αυτόν, και λέγουσι αυτώ·
-Αββά, λόγον ηκούσαμεν περί τινός άπιστον, ότι λέγει ότι ο άρτος ον μεταλαμβάνομεν, ούκ έστι φύσει σώμα Χριστού, αλλ' αντίτυπον εστί.
-Λέγει ο γέρων· Εγώ ειμί ο τούτο λέγων.
Οι δε παρεκάλουν αυτον λέγοντες·
-Μη ούτως κρατήσεις, αββά, αλλ' ως παρέδωκεν η καθολική Εκκλησία. Ημείς γαρ πιστεύομεν, οτι αυτός ο άρτος σώμα εστί του Χριστού, και το ποτήριον αυτό έστι το αίμα του Χριστού, κατά αλήθειαν, και ου κατ' αντίτυπον. Αλλ' ώσπερ εν αρχή χουν λαβών απο της γής έπλασε τον άνθρωπον κατ' εικόνα αυτού, και ουδείς δύναται ειπείν ότι ουκ έστιν εικών Θεού εί και ακατάληπτος· ούτως πιστεύομεν ότι κατα αλήθειαν σώμα έστι Χριστού.
Ο δε γέρων έφη·
-Εαν μη πεισθώ από πράγματος, ου πληροφορούμαι.
Οι δε είπον προς αυτόν·
-Δεηθώμεν του Θεού την εβδομάδα ταύτην περι του μυστηρίου τούτου, και πιστεύομεν ότι ο Θεός αποκαλύπτει ημίν.
Ο δε γέρων μετά χαράς εδέξατο τον λόγον· και εδέετο του Θεού λέγων·
-Κύριε, συ γινώσκεις ότι ου κατά κακίαν απιστώ· αλλ' όπως μη εν αγνωσία πλανηθώ, αποκάλοιψον μοι, Κύριε Ιησού Χριστέ.
Απελθόντες δε οι γέροντες εις τα κελλία εαυτών, παρεκάλουν τον Θεόν και αυτοί, λέγοντες·
-Κύριε Ιησού Χριστέ, αποκάλυψον τω γέροντι το μυστήριον τούτο, ίνα πιστεύση, και μη απολέση τον κόπον αυτού.
Και εισήκουσεν ο Θεός αμφοτέρων.
Και πληροθείσης της εβδομάδος ήλθον τη Κυριακή εις την εκκλησίαν, και έστησαν επί το αυτό οι τρείς μόνοι εις εν εμβρίμιν, μέσον δε ήν ο γέρων. Ανεώχθησαν δε αυτών οι οφθαλμοί και ότε ετέθη ο άρτος εις την αγίαν τράπεζαν, εφαίνετο τοις τρισί μόνοις ως παιδίον. Και ως εξέτινεν ο πρεσβύτερος την χείρα κλάσαι τον άρτον, ιδού άγγελος Κυρίου κατήλθεν εξ ουρανού έχων μάχαιραν και έθυσε το παιδίον και εκένωσε το αίμα αυτού εις το ποτήριον. Ως δε έκλασεν ο πρεσβύτερος εις μικρα μέρη τον άρτον, και ο άγγελος έκοπτεν εκ του παιδίου μικρά μέρη. Και ως προσήλθον λαβείν εκ των αγίων, εδόθη τω γέροντι μόνω κρέας ηματωμένον· και ιδών εφοβήθη, και έκραξε λέγων·
-Πιστεύω Κύριε, ότι ο άρτος σώμα σου εστί, και το ποτήριο αίμα σου εστί.
Και ευθέως εγένετο το εν τη χειρί αυτού κρέας, άρτος κατά το μυστήριον· και μετέλαβεν ευχαριστών τω Θεώ. Και λέγουσι αυτώ οι γέροντες·
-Ο Θεός οίδε την ανθρωπίνην φύσιν, ότι ου δύναται φαγείν κρέα ωμά, και δια τούτο μετεποίησε το σώμα εις άρτον, και το αίμα αυτού εις οίνον, τοις πίστει δεχομένοις.
Και ηυχαρίστησαν τω Θεώ περί του γέροντος, ότι ούκ αφήκεν απολέσθαι τους κόπους αυτού, και απήλθαν οι τρείς μετά χαράς εις τα κελία αυτών. MPG65,156
Αυτά όλα δεν είναι ιστορίες, είναι γεγονότα.
Δεν έχει σημασία πότε γράφτηκε το Αποφθεύγματα, διότι πάντοτε έχουμε θαύματα, ο Θεός σε καμία εποχή δεν μένει αμαρτύρητος.
Ανάμεσα τους και θαύματα που αφορούν την Θεία Κοινωνία, στον Κυπριανό είδαμε απτά θαύματα και στον Οπτάτο θαύματα αλλά και ο Απόστολος ομιλεί για θαύματα, κρίση και εννοείται υγεία, δηλαδή θαύμα θεραπείας, στην αντίθετη μεριά.
Και σήμερα ο Άγιος γέρων Παΐσιος, ο Άγιος γέρων Πορφύριος ο γέρων Ιάκωβος με τα χαρίσματα τους και τα θαύματα τους βεβαιώνουν το πού είναι η αλήθεια.
Ο Σκητιώτης εσφάλλετο δια ιδιωτείαν, και φοβόνταν οι γέροντες ότι θα έχανε τους κόπους του, ο αιρετικός που σφάλλεται άνευ ιδιωτείας και επί τη παρουσία των παρακαλούντων (κατηχητών) γερόντων αλλά και των θαυματουργούντων γερόντων τι τιμωρία θα έχει ;
Εδώ στην διήγηση οι γέροντες συνδυάζουν και κατέχουν ταυτόχρονα και τον κατηχητικό λόγο και το θαυματουργικό χάρισμα. Ο Χριστός ακούει τους γέροντες αλλά ακούει και τον δια ιδιωτεία σφάλλοντα διότι έχει αγνές διαθέσεις.
Για αυτό το κάθε χάρισμα είναι σε συνδυασμό με το άλλο και όλα είναι για να οδηγήσουν στην ορθή πίστη και από εκεί δια μέσου των μυστηρίων στον Χριστό. Συνάντησε τον Χριστό ο γέρων και πήγε προς τον Χριστό, ειδάλλως απολέσθαι τους κόπους αυτού.
Σε αυτό το σημείο θα κάνουμε ένα χρονικό άλμα στις μαρτυρίες κοντά 1000 (!) ετών, και θα πάμε στον
Θεόδωρος Μελιτηνιώτης 1320 - 1393μΧ
Έδρασε τον 14ο αιώνα, δεν είναι τόσο γνωστός όσο οι προηγούμενοι Χριστιανοί συγγραφείς. Ήταν υποστηρικτής του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, κατείχε διάφορα αξιώματα και ήταν διδάσκαλος των διδασκάλων, δηλαδή ήταν ιεροδιδάσκαλος της Πατριαρχικής Σχολής Κωνσταντινουπόλεως και για αυτό παραθέτουμε την μαρτυρία του.
Και τι δίδασκε εκεί για το θέμα ;
Προφανώς ότι έγραψε και στο έργο του Δια Τεσσάρων. Των εις την Τριάδα τριπλήν εξηγήσεων του δια τεσσάρων Αγίου Ευαγγελίου, δηλαδή εξήγηση στα τέσσερα ευαγγέλια.
ο γαρ άρτος ο εν τοις μυστηρίοις υφ ημων εσθιόμενος, και ο οίνος ο πινόμενος ομοίως συν ύδατι, ούκ αντίτυπα εστι της του Κυρίου σαρκός του αίματος, αλλ' αυτή η του Κυρίου σάρξ και το αίμα .... ου γαρ είπεν ο Κύριος, ότι ο άρτος ον εγώ δώσω, αντίτυπον εστι της σαρκός μου, αλλ' η σάρξ μου εστίν, ώσπερ ύστερον καν τω μυστικώ δείπνω είτηκεν, εις το πάθος ερχόμενος το εκούσιον "τουτο εστί το σώμα μου" τον άρτον διδούς και "τούτο εστί το αίμα μου" το ποτήριον παρέχων, αύτη γαρ εκείνη εστίν η τράπεζα, και ουδέν έλλατον έχει, ου γαρ εκείνην μεν ο Χριστός ταύτη δε ο άνθρωπος δημιουργεί, αλλά και ταύτην αυτός, υπηρετών τάξιν των ιερέων επεχόντων, επείπερ ουκ ανθρωπίνης δυνάμεως έργα τα προκείμενα, αλλά Θεού αγιάζοντος ταύτα και μετασκευάζοντος ..... τοις μεν πίστει και αξίως μεταλαμβάνουσιν εις άφεσιν αμαρτιών, εις ζωήν αιώνιων, καιεις φυλακτήριον ψυχής τε και σώματος, τοις δε εν απιστία και αναξίως μετέχουσιν είς κόλασιν και τιμωρίαν ..... και πως φησίν ουχί φαίνονται ημίν σάρξ και αίμα αλλ' άρτος και οίνος;
Δια το μη ημάς αηδίζεσθαι προς την βρώσιν ει μεν γαρ σάρξ και αίμα εφαίνοντο αηδώς αν διεκείμεθα περι την μετάληψιν ως ασυνήθη, νυν δε τοιαύτης φαινομένης ημίν, ευχερώς ταύτης μεταλαμβάνομεν. Οίδε γαρ ο Θεός ότι η ανθρώπινη ασθένεια πολλάκις τα μη κατά συνήθειαν τετριμμένα αποστρέφεται δυσχεραίνουσα, διο και τη συνήθει κεχρημένος συγκαταβάσει, δια των συνήθων της φύσεως ποιείται τα υπέρ φύσιν ..... "τούτο εστί το σώμα μου" και "τουτο εστι το αιμα μου" πειθώμεθα τω Θεώ και μη αντιλέγωμεν καν εναντίον είναι δοκή τοις ημετέροις λογισμοίς και τις οψεσι το λεγόμενον ..... ει δε και τινές αντίτυπα του σώματος και του αίματος του Κυρίου εκάλεσαν, ως ο θεοφάντωρ έφη Βασίλειος εν ταις μυστικαίς της ιερουργίας ευχαίς, ούτω λέγων· "και προθέντες τα αντιτυπα του σώματος και αίματος του Χριστού σου" αλλ' ου μετά το αγιασθήναι και προ του την χάρειν λαβείν, ουτως εκάλεσεν, διαταξάμενοι μάλα καλώς οι θεόληπτοι προσκυνείν ημάς μετά πόθου και πίστεως και προ του τελειωθήναι ταύτα τα θεία δώρα ως αντίτυπα των της μεγάλης γινομένης εισόδου της εν τη ιερά λειτουργία καθάπερ προσκυνούμεν και της ανθρωπίνης του θεανθρώπου Λόγου μορφής το εκτύπωμα ως εκείνου αντίτυπον· η γαρ τιμή της εικόνος επι το πρωτότυπον διαβαίνει φησίν ο μέγας Βασίλειος καιτοι γε ημεν γεγραμμένη της του Κυρίου σαρκός εικών τούτου δια παντός αντίτυπος ούσα ουκ έσται ποτέ αυτόν το πρωτότυπον, ήγουν αυτός ο Χριστός.
Ταύτα δε τα θεία δώρα μέχρι τινός αντίτυπα όντα της του Κυρίου σαρκός και του αίματος, αγιάζονται μετά τάυτα και αληθώς αυτό γίνονται το πρωτότυπον, ήτοι η σάρξ αυτή και το αίμα του Χριστού δια της μυστικής ευλογίας και της του αγίου Πνεύματος επιφοιτήσεως· όθεν χρεών και δια τούτο μετά πόθου και πίστεως προσκυνείν ημάς ταύτα, προς το τελειωθήναι αγόμενα.
Αντίτυπα δε των μελλόντων λέγονται ταύτα, ουχ ως μη όντα κατ' αλήθειαν σώμα και αίμα Χριστού, αλλ' ότι νυν μεν δι αυτών μετέχομεν της του Χριστού θεότητος, τότε νοητώς δια μόνης της θέας· δια τοι τούτο και κοινωνία καλείται μετάληψις, ότι την προς Χριστόν ημίν χαρίζεται ένωσιν και κοινωνούς ημάς ποιεί της αυτού βασιλείας .... και την μεν πάλαι νομικήν λατερίαν άπασαν καταπαύσας, ως ατελέσι και νηπιοις προσήκουσαν, την δε καινήν θυσίαν και καθαράν και αναίμακτον παραδιδιούς, ην απο ανατολών ηλίου μέχρι δυσμών αυτώ προσφέρεσθαι προεθέσπισε δια του προφήτου πάλαι "Και ιερεύς εντεύθεν εις τον αιώνα" καθά φησιν ο θείος Δαυίδ, χρηματίσας, ου κατα την τάξιν Ααρών τας εν νόμω θυσίας προσφέροντος, αλλά κατα την τάξιν Μελχισεδέκ, άρτω και οίνω δεξιωσαμένου τον Αβραάμ, εκ της των αλλοφύλων κοπής υποστρέφοντα· εκείνος τε γαρ ο ιερεύς του κυρίως αρχιερέως Χριστού τύπον έφερε και εικόνισμα· κακείνη η τράπεζα την μυστικήν προεμήνυε ταύτην· ως γαρ εκείνος τω τότε δι' άρτου και οίνου τον Αβραάμ ευλόγησεν, ούτως ύστερον ο δεσπότης Χριστός μέλλων εαυτόν υπέρ πάντων, ώσπερ άμωμον ιερείον τω Θεώ και πατρί προσενηνοχέναι, λαβών άρτον, και ποτήριον κεράσας, εδίδου τοις μαθηταίς, και έλεγε "τούτο εστί το σώμα μου και τούτο εστί το αίμα μου".
Και δια παντός εξ εκείνου ιερατεύων, ο αυτός εστι προσφέρον και προσφερόμενος και προσδεχόμενος και διαδιδόμενος η φησίν ο σοφός Βασίλειος· ω συνοδά φθεγγόμενος.
Ο Χρυσορρήμων, λέγει ότι ούτε άγγελος, ούτε αρχάγγελος εργάσασθαι τι δύναται εις τα δεδομένα παρά Θεού, αλλά Πατήρ και Υιός και άγιον Πνεύμα πάντα οικονομεί· ο δε ιερεύς την εαυτού δανείζει γλώσσαν και την εαυτού παρέχει χείρα .... τούτον τον ουράνιον άρτον και ζωηρόν προεικόνιζον οι της προθέσεως άρτοι το παλαιόν· τούτον ο Ησαΐας εν τύπω θεασάμενος άνθρακος, δι αυτού την των αμαρτιών έλαβεν κάθαρσιν· ώσπερ γαρ άνθραξ ουκ εστί ξύλον λιτόν, αλλ΄ηνωμένον πυρί, ούτω και ο θείος άρτος της κοινωνίας, άρτος ψιλός ούκ έστιν .... ει τις καυσούται, παρά ταυτην ηκέτω την πηγήν και καταψυχέτω τον καύσονα· και γαρ αυχμούς λύει και τα διακαή πάντα παραμυθείται, ου τα εξ ηλίου, αλλά τα υπο των του διαβόλου βελών των πεπυρωμένων· και γαρ την αρχήν άνωθεν έχει και την ρίζαν εκείθεν, όθεν και άρδεται.
Πολλοί ταύτης της πηγής οι ρύακες, ους αφίησιν ο Παράκλητος· και μεσίτης ο Υιός γίνεται ου δικέλλαν έχων οδοποιών, αλλά την διάθεσιν ανοίγων την παρ' ημίν .... πιστεύομεν ότι και νυν εκείνο το δείπνον εστίν, εν ω και αυτός ανέκειτο· ουδέν γαρ εκείνο τούτου διενήνοχεν· ουδέ γαρ τούτο μεν άνθρωπος εργάζεται, εκείνο δε αυτός ο Χριστός, αλλά και τούτο κακείνο ο αυτός.
Όταν τοίνυν τον ιερέα επιδιδόντα ημίν ίδωμεν, μη τον ιερέα νομίζωμεν, τον τούτο ποιούντα, αλλά την Χριστού χείρα την εκτινομένην· ώσπερ γαρ όταν βαπτίζηται τις, ουχ ο ιερεύς αλλ΄ο Θεός εστιν ο κατέχων τούτου την κεφαλήν αοράτω δυνάμει, και ούτε άγγελος ούτε αρχάγγελος ούτε άλλος τις τολμά προσελθείν και άψασθαι· ούτω και νυν γίνεται.
Και δήλον εντεύθεν· ως γαρ εν τω βαπτίσματι ου λέγει ο ιερεύς, Βαπτίζω τον δείνα, αλλά Βαπτίζεται, πάντως παρά της αδιαιρέτου και ομοουσίου Τριάδος· τον αυτόν δε τρόπον κανταύθα ου λέγει, Θύω εγώ τον αμνόν του Θεού, αλλά Θύεται ο αμνός του Θεού, αυτός ούτος δηλαδή εαυτόν ιερουργών ευδοκία Πατρός και συνεργία του αγίου Πνεύματος· και θύτης ων ο αυτός και θύμα και προσδεχόμενος και διαδιδόμενος.
Δια τούτο ως το Χριστώ τω ιερεί προσερχόμενοι, τιμήσωμεν πάση καθαρότητι του Κυρίου το σώμα ψυχική τε και σωματική .... αν δε μετα πονηρού συνειδότος, εις κόλασιν και τιμωρίαν "ο γάρ εσθίων και πίνων αναγίως του Κυρίου κρίμα εαυτώ εσθίει και πίνει" φησίν ο Απόστολος επιστέλλων τοις Κορινθίοις .... και αλλαχού δε, δεικνύς φοβεράν ο Παύλος την κόλασιν λέγει "αθετήσας τις νόμον Μωσέως χωρίς οικτιρμών επι δυσίν ή τρισί μαρτύσιν αποθνήσκει· πόσω δοκείται χείρονος αξιωθήσεται τιμωρίας ο τον Υιόν του Θεού καταπατήσας και το αίμα της διαθήκης κοινόν ηγησάμενος, εν ω αγιάσθη;" MPG149,947 κ.ε.
Είναι το Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς ὀρθοδόξου πίστεως του Δαμασκηνού.
Δηλαδή ο Μελιτηνιώτης στην Πόλη και στην Πατριαρχική Σχολή το 1350 δίδασκε ότι δίδασκε πριν περίπου από τα μισά χρόνια (700) από αυτόν ο Δαμασκηνός, 700μΧ.
Δαμασκηνός
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 86. Περὶ τῶν ἁγίων καὶ ἀχράντων τοῦ Κυρίου μυστηρίων
............Μέλλων γὰρ τὸν ἑκούσιον ὑπὲρ ἡμῶν καταδέχεσθαι θάνατον ἐν τῇ νυκτί, ἐν ᾗ ἑαυτὸν παρεδίδου, διαθήκην καινὴν διέθετο τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ μαθηταῖς καὶ ἀποστόλοις καὶ δι᾿ αὐτῶν πᾶσι τοῖς εἰς αὐτὸν πιστεύουσιν. Ἐν τῷ ὑπερῴῳ τοίνυν τῆς ἁγίας καὶ ἐνδόξου Σιὼν τὸ παλαιὸν πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ φαγὼν καὶ πληρώσας τὴν παλαιὰν διαθήκην νίπτει τῶν μαθητῶν τοὺς πόδας, σύμβολον τοῦ ἁγίου βαπτίσματος παρεχόμενος. Εἶτα κλάσας ἄρτον ἐπεδίδου αὐτοῖς λέγων· "Λάβετε, φάγετε, τοῦτό μού ἐστι τὸ σῶμα τὸ ὑπὲρ ὑμῶν κλώμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν". Ὁμοίως δὲ λαβὼν τὸ ποτήριον ἐξ οἴνου καὶ ὕδατος μετέδωκεν αὐτοῖς λέγων· "Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες· τοῦτό μού ἐστι τὸ αἷμα τῆς καινῆς διαθήκης τὸ ὑπὲρ ὑμῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν· τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν. Ὁσάκις γὰρ ἂν ἐσθίητε τὸν ἄρτον τοῦτον καὶ τὸ ποτήριον τοῦτο πίνητε, τὸν θάνατον τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καταγγέλλετε καὶ τὴν ἀνάστασιν αὐτοῦ ὁμολογεῖτε, ἕως ἂν ἔλθῃ" .... Εἶπεν ὁ Θεός· "Τοῦτό μού ἐστι τὸ σῶμα", καί· "Τοῦτό μου ἐστι τὸ αἷμα", καί· "Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν" καὶ τῷ παντοδυνάμῳ αὐτοῦ προστάγματι, ἕως ἂν ἔλθῃ, γίνεται· οὕτω γὰρ εἶπεν· "Ἕως ἂν ἔλθῃ". Καὶ γίνεται ὑετὸς τῇ καινῇ ταύτῃ γεωργίᾳ διὰ τῆς ἐπικλήσεως ἡ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐπισκιάζουσα δύναμις· .... Καὶ νῦν ἐρωτᾷς· Πῶς ὁ ἄρτος γίνεται σῶμα Χριστοῦ καὶ ὁ οἶνος καὶ τὸ ὕδωρ αἷμα Χριστοῦ; Λέγω σοι κἀγώ· Πνεῦμα ἅγιον ἐπιφοιτᾷ καὶ ταῦτα ποιεῖ τὰ ὑπὲρ λόγον καὶ ἔννοιαν. Ἄρτος δὲ καὶ οἶνος παραλαμβάνεται· οἶδε γὰρ ὁ Θεὸς τὴν ἀνθρωπίνην ἀσθένειαν, ὡς τὰ πολλὰ γὰρ τὰ μὴ κατὰ τὴν συνήθειαν τετριμμένα ἀποστρέφεται δυσχεραίνουσα· τῇ οὖν συνήθει συγκαταβάσει κεχρημένος διὰ τῶν συνήθων τῆς φύσεως ποιεῖ τὰ ὑπὲρ φύσιν· καὶ ὥσπερ ἐπὶ τοῦ βαπτίσματος, ἐπειδὴ ἔθος τοῖς ἀνθρώποις ὕδατι λούεσθαι καὶ ἐλαίῳ χρίεσθαι, συνέζευξε τῷ ἐλαίῳ καὶ ὕδατι τὴν χάριν τοῦ Πνεύματος καὶ ἐποίησεν αὐτὸ λουτρὸν ἀναγεννήσεως, οὕτως, ἐπειδὴ ἔθος τοῖς ἀνθρώποις ἄρτον ἐσθίειν ὕδωρ τε καὶ οἶνον πίνειν, συνέζευξεν αὐτοῖς τὴν αὐτοῦ θεότητα καὶ πεποίηκεν αὐτὰ σῶμα καὶ αἷμα αὐτοῦ, ἵνα διὰ τῶν συνήθων καὶ κατὰ φύσιν ἐν τοῖς ὑπὲρ φύσιν γενώμεθα .... ὁ τῆς προθέσεως ἄρτος, οἶνός τε καὶ ὕδωρ διὰ τῆς ἐπικλήσεως καὶ ἐπιφοιτήσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὑπερφυῶς μεταποιεῖται εἰς τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ καὶ αἷμα, καὶ οὔκ εἰσι δύο, ἀλλ᾿ ἓν καὶ τὸ αὐτό. Γίνεται τοίνυν τοῖς πίστει ἀξίως μεταλαμβάνουσιν εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ εἰς ζωὴν αἰώνιον καὶ εἰς φυλακτήριον ψυχῆς τε καὶ σώματος, τοῖς δὲ ἐν ἀπιστίᾳ ἀναξίως μετέχουσιν εἰς κόλασιν καὶ τιμωρίαν, καθάπερ καὶ ὁ τοῦ Κυρίου θάνατος τοῖς μὲν πιστεύουσι γέγονε ζωὴ καὶ ἀφθαρσία εἰς ἀπόλαυσιν τῆς αἰωνίου μακαριότητος, τοῖς δὲ ἀπειθοῦσι καὶ τοῖς κυριοκτόνοις εἰς κόλασιν καὶ τιμωρίαν αἰώνιον.
Οὐκ ἔστι τύπος ὁ ἄρτος καὶ ὁ οἶνος τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Χριστοῦ –μὴ γένοιτο–, ἀλλ᾿ αὐτὸ τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου τεθεωμένον, αὐτοῦ τοῦ Κυρίου εἰπόντος· "Τοῦτό μού ἐστι" οὐ τύπος τοῦ σώματος ἀλλὰ "τὸ σῶμα", καὶ οὐ τύπος τοῦ αἵματος ἀλλὰ "τὸ αἷμα", καὶ πρὸ τούτου τοῖς Ἰουδαίοις, ὅτι, "εἰ μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, οὐκ ἔχετε ζωὴν αἰώνιον.
Ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθής ἐστι βρῶσις, καὶ τὸ αἷμά μου ἀληθής ἐστι πόσις", καὶ πάλιν· "Ὁ τρώγων με ζήσεται".
Διὸ μετὰ παντὸς φόβου καὶ συνειδήσεως καθαρᾶς καὶ ἀδιστάκτου πίστεως προσέλθωμεν, καὶ πάντως ἔσται ἡμῖν, καθὼς πιστεύομεν, μὴ διστάζοντες. Τιμήσωμεν δὲ αὐτὸ πάσῃ καθαρότητι, ψυχικῇ τε καὶ σωματικῇ ...... Ἄνθρακα εἶδεν Ἡσαΐας· ἄνθραξ δὲ ξύλον λιτὸν οὐκ ἔστιν, ἀλλ᾿ ἡνωμένον πυρί· οὕτως καὶ ὁ ἄρτος τῆς κοινωνίας οὐκ ἄρτος λιτός ἐστιν, ἀλλ᾿ ἡνωμένος θεότητι· σῶμα δὲ ἡνωμένον θεότητι οὐ μία φύσις ἐστίν, ἀλλὰ μία μὲν τοῦ σώματος, τῆς δὲ ἡνωμένης αὐτῷ θεότητος ἑτέρα· ὥστε τὸ συναμφότερον οὐ μία φύσις, ἀλλὰ δύο.
Ἄρτῳ καὶ οἴνῳ ἐδεξιοῦτο Μελχισεδὲκ τὸν Ἀβραὰμ ἐκ τῆς τῶν ἀλλοφύλων κοπῆς ὑποστρέφοντα, ὁ ἱερεὺς τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου. Ἐκείνη ἡ τράπεζα ταύτην τὴν μυστικὴν προεικόνιζε τράπεζαν, ὃν τρόπον ἐκεῖνος ὁ ἱερεὺς τοῦ ἀληθινοῦ ἀρχιερέως Χριστοῦ τύπος ἦν καὶ εἰκόνισμα· "Σὺ" γάρ, φησίν, "ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ". Τοῦτον τὸν ἄρτον οἱ ἄρτοι εἰκόνιζον τῆς προθέσεως. Αὕτη γάρ ἐστιν ἡ καθαρὰ θυσία, δηλαδὴ καὶ ἀναίμακτος, ἣν ἀπὸ ἀνατολῶν ἡλίου μέχρι δυσμῶν αὐτῷ προσφέρεσθαι διὰ τοῦ προφήτου ὁ Κύριος ἔφησε.
Σῶμά ἐστι καὶ αἷμα Χριστοῦ εἰς σύστασιν τῆς ἡμετέρας ψυχῆς τε καὶ σώματος χωροῦν, οὐ δαπανώμενον, οὐ φθειρόμενον, οὐκ εἰς ἀφεδρῶνα χωροῦν –μὴ γένοιτο–, ἀλλ᾿ εἰς τὴν ἡμῶν οὐσίαν τε καὶ συντήρησιν, βλάβης παντοδαποῦς ἀμυντήριον, ῥύπου παντὸς καθαρτήριον· ἂν μὲν χρυσὸν λάβῃ κίβδηλον, διὰ τῆς κριτικῆς πυρώσεως καθαίρει, ἵνα μὴ ἐν τῷ μέλλοντι σὺν τῷ κόσμῳ κατακριθῶμεν. Καθαίρει γὰρ νόσους καὶ παντοίας ἐπιφοράς, καθώς φησιν ὁ θεῖος ἀπόστολος· "Εἰ γὰρ ἑαυτοὺς ἐκρίνομεν, οὐκ ἂν ἐκρινόμεθα. Κρινόμενοι δὲ ὑπὸ Κυρίου παιδευόμεθα, ἵνα μὴ σὺν τῷ κόσμῳ κατακριθῶμεν".
Καὶ τοῦτό ἐστιν, ὃ λέγει· "Ὥστε ὁ μετέχων τοῦ σώματος καὶ τοῦ αἵματος τοῦ Κυρίου ἀναξίως κρῖμα ἑαυτῷ ἐσθίει καὶ πίνει". Δι᾿ αὐτοῦ καθαιρόμενοι ἑνούμεθα τῷ σώματι τοῦ Κυρίου καὶ τῷ Πνεύματι αὐτοῦ καὶ γινόμεθα σῶμα Χριστοῦ.
Οὗτος ὁ ἄρτος ἐστὶν ἡ ἀπαρχὴ τοῦ μέλλοντος ἄρτου, ὅς ἐστιν ὁ ἐπιούσιος· τὸ γὰρ "ἐπιούσιον" δηλοῖ ἢ τὸν μέλλοντα, τοὐτέστιν τὸν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ἢ τὸν πρὸς συντήρησιν τῆς οὐσίας ἡμῶν λαμβανόμενον. Εἴτε οὖν οὕτως, εἴτε οὕτως, τὸ τοῦ Κυρίου σῶμα προσφυῶς λεχθήσεται· πνεῦμα γὰρ ζωοποιοῦν ἐστιν ἡ σὰρξ τοῦ Κυρίου, διότι ἐκ τοῦ ζωοποιοῦ Πνεύματος συνελήφθη· "τὸ γὰρ γεγεννημένον ἐκ τοῦ Πνεύματος πνεῦμά ἐστι". Τοῦτο δὲ λέγω οὐκ ἀναιρῶν τὴν τοῦ σώματος φύσιν, ἀλλὰ τὸ ζωοποιὸν καὶ θεῖον τούτου δηλῶσαι βουλόμενος.
Εἰ δὲ καί τινες "ἀντίτυπα" τοῦ σώματος καὶ τοῦ αἵματος τοῦ Κυρίου τὸν ἄρτον καὶ τὸν οἶνον ἐκάλεσαν, ὡς ὁ θεοφόρος ἔφη Βασίλειος, οὐ μετὰ τὸ ἁγιασθῆναι εἶπον, ἀλλὰ πρὶν ἁγιασθῆναι αὐτὴν τὴν προσφορὰν οὕτω καλέσαντες.
Μετάληψις λέγεται· δι᾿ αὐτῆς γὰρ τῆς Ἰησοῦ θεότητος μεταλαμβάνομεν.
Κοινωνία λέγεταί τε καὶ ἔστιν ἀληθῶς διὰ τὸ κοινωνεῖν ἡμᾶς δι᾿ αὐτῆς τῷ Χριστῷ καὶ μετέχειν αὐτοῦ τῆς σαρκός τε καὶ τῆς θεότητος· κοινωνεῖν δὲ καὶ ἑνοῦσθαι καὶ ἀλλήλοις δι᾿ αὐτῆς· ἐπεὶ γὰρ ἐξ ἑνὸς ἄρτου μεταλαμβάνομεν, οἱ πάντες ἓν σῶμα Χριστοῦ καὶ ἓν αἷμα καὶ ἀλλήλων μέλη γινόμεθα, σύσσωμοι Χριστοῦ χρηματίζοντες. Πάσῃ δυνάμει τοίνυν φυλαξώμεθα, μὴ λαμβάνειν μετάληψιν αἱρετικῶν, μήτε διδόναι. "Μὴ δῶτε γὰρ τὰ ἅγια τοῖς κυσίν", φησὶν ὁ Κύριος, "μηδὲ ῥίπτετε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων", ἵνα μὴ μέτοχοι τῆς κακοδοξίας καὶ τῆς αὐτῶν γενώμεθα κατακρίσεως.
Εἰ γὰρ πάντως ἕνωσίς ἐστι πρὸς Χριστὸν καὶ πρὸς ἀλλήλους, πάντως καὶ πᾶσι τοῖς συμμεταλαμβάνουσιν ἡμῖν κατὰ προαίρεσιν ἑνούμεθα· ἐκ προαιρέσεως γὰρ ἡ ἕνωσις αὕτη γίνεται, οὐ χωρὶς τῆς ἡμῶν γνώμης. "Πάντες γάρ ἕν σῶμά ἐσμεν, ὅτι ἐκ τοῦ ἑνός ἄρτου μεταλαμβάνομεν" καθώς φησιν ὁ θεῖος ἀπόστολος.
"Ἀντίτυπα" δὲ τῶν μελλόντων λέγονται οὐχ ὡς μὴ ὄντα ἀληθῶς σῶμα καὶ αἷμα Χριστοῦ, ἀλλ᾿ ὅτι νῦν μὲν δι᾿ αὐτῶν μετέχομεν τῆς Χριστοῦ θεότητος, τότε δὲ νοητῶς διὰ μόνης τῆς θέας.
Και τι λέει ο Δαμασκηνός το 700μΧ;
Ότι έλεγε πριν τα μισά (350) χρόνια από τον Δαμασκηνό ο Χρυσόστομος, 350μΧ.
Τούτο εστί το σώμα μου, και πειθώμεθα και πιστεύωμεν, και νοητεοίς αυτό βλέπωμεν οφθαλμοίς. Ουδέ γαρ αισθητόν παρέδωκεν ημίν ο Χριστός· αλλ' εν αισθητοίς μεν πράγμασι, πάντα δε νοητά. Ούτω και εν βαπτίσματι, δι αισθητού μεν πράγματος γίνεται του ύδατος το δώρον, νοητόν δε αποτελούμενον, η γεννησις και η ανακαίνισις .... διό χρη πάντοθεν εγρηγορέναι· και γαρ ου μικρά εκείται κόλασις τοις αναξίως μετέχουσιν.
Εννόησον πως αγανακτείς κατα του προδότου κατά των σταυρωσάντων.
Σκόπει τοίνυν, μη και αυτός ένοχος γένη του σώματος και του αίματος του Χριστού..... εννόησον ποίαν ετιμήθης τιμήν· ποίαν απολαύνεις τραπέζης.
Όπερ οι άγγελοι βλέποντες φρίττουσι και ουδέ αντιβλέψαι τολμώσιν αδεώς δια την εκείθεν φερομένη αστραπήν, τούτω ημείς τρεφόμεθα, τούτο αναφυρόμεθα και γεγόναμεν ημείς Χριστού σώμα εν και σαρξ μία..... ημείς (οι ιερείς δηλαδή) υπηρετών τάξιν επέχομεν· ο δε αγιάζων αυτά και μετασκευάζων, αυτός.
Μηδείς τοίνυν Ιούδας παρέστω, μηδείς φιλάργυρος.
Ει τις μη μαθητής, παραχωρείτω· ου δέχεται τους τοιούτους η τράπεζα.
Μετά γαρ των μαθητών μου, φησί, ποιώ το πάσχα. Αύτη εκείνη εστί η τράπεζα, και ουδέν έλλατον έχει. Ου γαρ εκείνην μεν ο Χριστός, ταυτην δε ο άνθρωπος δημιουργεί· αλλά και ταύτην αυτός. Τούτο εκείνο το ανώγεων ένθα τότε ήσαν· εντεύθεν εις το όρος των Ελαιών το χωρίον. Ελαίαι γαρ εισί καταπεφυτευμέναι εν τω οίκω του Θεού των πενήτων το πλήθος, αποστάζουσαι το έλαιον το εκεί χρησιμεύον ημίν, ο αι πέντε παρθένε είχον· αι δε έτεραι μη λαβούναι εντεύθεν απώλοντο.....ταύτα προς υμάς τους μεταλαμβάνοντας λέγω και προς υμάς τους διακονούμενους. Και γαρ αναγκαίον και προς υμάς διαλεχθήναι, ώστε μετα πολλής της σπουδής διανέμειν ταυτί τα δώρα.
Ου μικρά κόλασις υμίν εστιν, εί τίνι συνειδότες τινά πονηρίαν, συγχωρήσετε μετασχείν ταύτης της τραπέζης. Το αίμα αυτού εκ των χερών εκζητηθήσεται των υμετέρων. Καν στρατηγός τις η, καν ύπαρχος, καν αυτός ο το διάδημα περικείμενος, αναξίως δε προσίη, κωλυσον· μείζονα εκείνου την εξουσίαν έχεις. Συ δε ει μεν πηγήν ύδατος ενεχειρίσθης φυλλάτειν ποιμνίω καθαράν, είτα είδες πρόβατον πολύν επί του στόματος φέρον τον βόρβορον, ουκ αν είασας επικύψαι κάτω και θολώσαι το ρείθρον· νυνί δε ούχ ύδατος, αλλ' αίματος και πνεύματος πηγήν εγκεχειρισμένος και ορών γης και βορβόρου χαλεπωτέραν αμαρτίαν έχοντας τινας κα προσιόντα, ουκ αγανακτείς, ουδέ απείργεις; και τίνα αν σχοίς συγγνώμην; Δια τούτο υμάς ο Θεός ετίμησε ταύτην την τιμήν, ίνα ταύτα διακρίνητε. Τούτο ημών η αξία, τούτο η ασφάλεια, τούτο ο στέφανος άπας, ούχ ίνα λευκόν χιτωνίσκον και αποστίλβοντα περιβαλλόμενοι περιίητε. MPG58,741
Και τι λέει ο Χρυσόστομος περί του θέματος ;
Ότι έλεγε ο Κυπριανός το 250,
ότι έλεγε ο Κλήμης 200,
ότι έλεγε ο Ιουστίνος το 150,
ότι έλεγε ο Ιγνάτιος το 100,
ότι έλεγε ο απόστολος το 50,
ότι λέει το 2015 και θα λέει έως την συντέλεια ο κάθε ένας Ορθόδοξος ιερέας
Ο γέροντας Δανιήλ Γούβαλης παρατηρεί
Σώμα η Καινή Διαθήκη σκιά η Παλαιά Διαθήκη, πλήρης αντιστοιχία μεταξύ του σώματος και της σκιάς του. Όπως στην Παλαιά Διαθήκη υπάρχει ο Μωσαϊκός νόμος, έτσι στην Καινή Διαθήκη έχουμε αντίστοιχα τον Ευαγγελικό νόμο.
Όπως στην Παλαιά Διαθήκη υπάρχει γενική και ειδική ιεροσύνη, έτσι και στην Καινή έχουμε αντίστοιχα γενική και ειδική ιεροσύνη.
Η διάβαση του λαού από τον Μωυσή μέσω την Ερυθράς Θαλάσσης προεικονίζει το βάπτισμα, αντιστοιχεί στο βάπτισμα, η διατροφή με το μάνα προεικονίζει την πνευματική τροφή της Θείας Ευχαριστίας, ο βράχος από τον οποίον έπιναν νερό οι Ισραηλίτες προεικονίζει τον πνευματικό βράχο, τον Ιησού Χριστό, η νεφέλη προεικονίζει το Άγιο Πνεύμα το οποίο καθοδηγεί τον λαό της Καινής Διαθήκης όπως εκείνη η νεφέλη καθοδηγούσε τότε τους Ισραηλίτες.
Τιμόθεος χειροτονήθηκε από Απόστολο, από τον Απόστολο Παύλο βλέπε Β’ Προς Τιμοθεο α’6 δι᾿ ἣν αἰτίαν ἀναμιμνήσκω σε ἀναζωπυρεῖν τὸ χάρισμα τοῦ Θεοῦ, ὅ ἐστιν ἐν σοὶ διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν μου.
Δηλαδή, σου θυμίζω να ανανεώνεις την φωτιά του χαρίσματος του Θεού, που έλαβες όταν ακούμπησα τα χέρια μου στο κεφάλι σου.
Πάντα πρέπει να καταλήξουμε σε χέρια κάποιου Αποστόλου, που ετέθησαν σε τελετή χειροτονίας στην κεφαλή ενός Χριστιανού από τον Απόστολο Παύλο ή από τον Πέτρο ή από τον Ανδρέα ή από οποιονδήποτε Απόστολο, με την επίθεση των χεριών τους πάνω στην κεφαλή ενός άνδρα που έγινε επίσκοπος και διάδοχος των Αποστόλων σε μια συγκεκριμένη περιοχή, μεταδόθηκε το χάρισμα του Θεού δηλαδή η ιερατική χάρις.
Και διαδοχικά φτάνουμε μέχρι τον 20ο αιώνα.
Στο κατά Ιωάννην Ευαγγελίου ο ίδιος ο Κύριος εξηγεί ότι ο άρτος ο ουράνιος που χορηγούσε ο Μωυσής στον λαό, αντιστοιχεί με τον αληθινό ουράνιο άρτο που χορηγεί ο Χριστός στους Χριστιανούς.
Οὐ Μωϋσῆς δέδωκεν ὑμῖν τὸν ἄρτον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, ἀλλ᾿ ὁ πατήρ μου δίδωσιν ὑμῖν τὸν ἄρτον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ τὸν ἀληθινόν Ιωάννης στ’ 32.
Ο αληθινός άρτος, η Θεία Ευχαριστία χορηγεί αληθινή ζωή, αιώνια ζωή.
+ + + + + + +
Όταν κάποιος σου εμφανίζει μια άποψη αντίθετη από αυτά που επί αιώνες κηρύττει η Εκκλησία, να ξέρεις ότι πρόκειται περί κακοδοξίας, όσο και αν σου φαίνεται πειστική και αληθινή, όσο και αν σου φαίνεται σύμφωνη με το άλφα ή βήτα αγιογραφικό χωρίο. Αυτό το χωρίο που σου παρουσιάζουν το ερμηνεύουν λανθασμένα, εσύ όμως επειδή δεν έχεις ενδιατρίψει στην Βίβλο, δεν είσαι σε θέση να αντιληφθείς την παρερμηνεία και κινδυνεύεις να παρασυρθείς σε οδόν απωλείας.
γέρων Δανιήλ Γούβαλης
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου