Η εξομολόγηση στον ιερέα
τι λέει ο Χρυσόστομος
Οι διάφοροι αιρετικοί παρουσιάζουν τον Χρυσόστομο δήθεν να κάνει λόγο για εξομολόγηση στον Θεό χωρίς την παρουσία ιερέα. Αυτό γίνεται πολύ απλά διότι θέλουν να πλασάρουν στα υποψήφια θύματα ότι δεν υπάρχει άτομο με ειδική εξουσία αφέσεως αμαρτιών και ότι μεγάλοι της Χριστιανοσύνης υποστηρίζουν όσα ο ψευτοποιμένας πλασάρει.
Βέβαια τέτοια θέση για τον Χρυσόστομο είναι εκτός από κωμική και προσβλητική προς τον Άγιο διότι ο ίδιος ήταν ειδικός ιερέας ενώ έχει γράψει και ολόκληρο βιβλίο περί ιεροσύνης. Έτσι εάν πούμε ότι την μια λέει το ένα και την άλλη το άλλο σε ένα τόσο βασικό αλλά και πολύ απλό θέμα τον εξευτελίζουμε διότι μια τέτοια παλινωδία δεν θα έκανε ούτε ένας κακός συγγραφέας και άσχετος ρήτορας πόσο μάλλον ένας Χρυσόστομος, ένας από τους μεγαλύτερους ρήτορες και ερμηνευτές των Γραφών. Ας δούμε όμως τα λεγόμενά του πατρός ώστε να φανεί η θέση του περί αφέσεως αλλά και η ασέβεια των αιρετικών οι οποίοι προσπαθούν να διαστρεβλώσουν τους λόγους του μεγάλου Άγιου και ερμηνευτή.
Ξεκινούμε με την 87η ομιλία του στο Κατά Ιωάννη. Μεγάλη γαρ η των ιερέων αξία. Ών αν αφήτε, φησίν, αφέωνται αι αμαρτίαι. Διο και Παύλος έλεγε· Πείθεσθε τοις ηγουμένοις υμών και υπείκετε και υπερεκπερισσου ηγείσθε αυτούς εν τιμή. MPG 59,471
Ο Άγιος κάνει λόγο για την μεγάλη αξία των ιερέων οι οποίοι έχουν την εξουσία αφέσεως αμαρτιών.
Περνάμε στο έργο του Περί ιεροσύνης: Οι γαρ την γην οικούντες, και εν ταύτη ποιούμενοι την διατριβήν, τα εν ουρανοίς διοικείν επετράπησαν, και εξουσίαν έλαβον ην ούτε αγγέλοις ούτε αρχαγγέλοις έδωκεν ο Θεός. Ου γαρ προς εκείνους είρηται, όσα αν δήσηται επί της γης έσται δεδεμένα και εν τω ουρανώ και όσαν λύσητε επι της γης εσται λελυμένα εν τω ουρανώ. Έχουσι μεν γαρ και οι κρατούντες επί της γης την του δεσμείν εξουσίαν, αλλά σωμάτων μόνον· ούτος δε ο δεσμός αυτής άπτεται της ψυχής, και διαβαίνει τους ουρανούς· και άπερ αν εργάσωνται κάτω οι ιερείς, ταύτα ο Θεός άνω κυροί, και την των δούλων γνώμην ο Δεσπότης βεβαιοί. Και τι γαρ αλλ' ή πάσαν αυτοίς την ουράνιον έδωκεν αξουσίαν; Ων γαρ αν, φησίν, αφήτε τας αμαρτίας, αφέωνται, και ων αν κρατήτε, κεκράτηνται. MPG 48,637.
Ξεκάθαρα βλέπουμε ότι ο Χρυσόστομος αναγνωρίζει ειδική εξουσία στους ιερείς αυτήν του δεσμείν και λύειν η οποία δεν δόθηκε ούτε σε αγγέλους ούτε σε αρχαγγέλους αλλά στους ιερείς των οποίων οι αποφάσεις έχουν ουράνιο αντίκρυσμα. Όταν αυτοί αποφασίζουν στην γη ο Θεός επικυρώνει στον ουρανό, ο Δεσπότης την γνώμη των δούλων βεβαιώνει.
Ας δούμε τώρα και ένα απόσπασμα από την 15η ομιλία του στην Β Κορινθίους: ούτω και επι των αμαρτανόντων ποίησον· δήσον τον πλημμελήσαντα, εως αν εξιλεώση τον Θεόν· μη αφής λελυμένον, ίνα μη πλέον δεθή τη του Θεού οργή. Αν εγώ δήσω, ο Θεός ουκέτι δεσμεί· αν δε εγώ μη δήσω, τα άρρηκτα αυτόν μένει δεσμά. MPG 61,502.
Εδώ κάνει λόγο για τα επιτίμια τα οποία αν επιβληθούν είναι σαν να δένει τις αμαρτίες ο ίδιος ο Θεός, πράγμα που είδαμε και στο προηγούμενο απόσπασμα. Μάλιστα αμέσως μετά το ανωτέρω απόσπασμα αναφέρει ότι δεν παίζει σημασία ο χρόνος του επιτιμίου, αν είναι ένα δύο ή τρία χρόνια, αλλά η μετάνοια: αλλ' ικανόν έδωκε χρόνο τιμωρίαν φησί. Πόσον, ειπέ μοι; ενιαυτόν και έτη δύο και τρία; Αλλ' ου τούτο ζητώ χρόνου πλήθος, αλλά ψυχής διόρθωσιν.
Και στον λόγο περί ιεροσύνης λίγο πριν το απόσπασμα που παρατέθηκε έχει κάνει λόγο για τις θεραπείες που δίδουν οι ιερείς: εκόντες εαυτούς υπέχειν ταις παρά των ιερέων θεραπείες. MPG 48,634 λόγο για το ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν και η διάθεση, μήπως αντί να σηκώσει ο ιερέας τον πεσμένο ανορθώσαι το καταπεπτωκός σπουδάζων κάνει την πτώση του ακόμη μεγαλύτερη, χείρον το σχίσμα ποιήσεις.
Ξεκινούμε με την 87η ομιλία του στο Κατά Ιωάννη. Μεγάλη γαρ η των ιερέων αξία. Ών αν αφήτε, φησίν, αφέωνται αι αμαρτίαι. Διο και Παύλος έλεγε· Πείθεσθε τοις ηγουμένοις υμών και υπείκετε και υπερεκπερισσου ηγείσθε αυτούς εν τιμή. MPG 59,471
Ο Άγιος κάνει λόγο για την μεγάλη αξία των ιερέων οι οποίοι έχουν την εξουσία αφέσεως αμαρτιών.
Περνάμε στο έργο του Περί ιεροσύνης: Οι γαρ την γην οικούντες, και εν ταύτη ποιούμενοι την διατριβήν, τα εν ουρανοίς διοικείν επετράπησαν, και εξουσίαν έλαβον ην ούτε αγγέλοις ούτε αρχαγγέλοις έδωκεν ο Θεός. Ου γαρ προς εκείνους είρηται, όσα αν δήσηται επί της γης έσται δεδεμένα και εν τω ουρανώ και όσαν λύσητε επι της γης εσται λελυμένα εν τω ουρανώ. Έχουσι μεν γαρ και οι κρατούντες επί της γης την του δεσμείν εξουσίαν, αλλά σωμάτων μόνον· ούτος δε ο δεσμός αυτής άπτεται της ψυχής, και διαβαίνει τους ουρανούς· και άπερ αν εργάσωνται κάτω οι ιερείς, ταύτα ο Θεός άνω κυροί, και την των δούλων γνώμην ο Δεσπότης βεβαιοί. Και τι γαρ αλλ' ή πάσαν αυτοίς την ουράνιον έδωκεν αξουσίαν; Ων γαρ αν, φησίν, αφήτε τας αμαρτίας, αφέωνται, και ων αν κρατήτε, κεκράτηνται. MPG 48,637.
Ξεκάθαρα βλέπουμε ότι ο Χρυσόστομος αναγνωρίζει ειδική εξουσία στους ιερείς αυτήν του δεσμείν και λύειν η οποία δεν δόθηκε ούτε σε αγγέλους ούτε σε αρχαγγέλους αλλά στους ιερείς των οποίων οι αποφάσεις έχουν ουράνιο αντίκρυσμα. Όταν αυτοί αποφασίζουν στην γη ο Θεός επικυρώνει στον ουρανό, ο Δεσπότης την γνώμη των δούλων βεβαιώνει.
Ας δούμε τώρα και ένα απόσπασμα από την 15η ομιλία του στην Β Κορινθίους: ούτω και επι των αμαρτανόντων ποίησον· δήσον τον πλημμελήσαντα, εως αν εξιλεώση τον Θεόν· μη αφής λελυμένον, ίνα μη πλέον δεθή τη του Θεού οργή. Αν εγώ δήσω, ο Θεός ουκέτι δεσμεί· αν δε εγώ μη δήσω, τα άρρηκτα αυτόν μένει δεσμά. MPG 61,502.
Εδώ κάνει λόγο για τα επιτίμια τα οποία αν επιβληθούν είναι σαν να δένει τις αμαρτίες ο ίδιος ο Θεός, πράγμα που είδαμε και στο προηγούμενο απόσπασμα. Μάλιστα αμέσως μετά το ανωτέρω απόσπασμα αναφέρει ότι δεν παίζει σημασία ο χρόνος του επιτιμίου, αν είναι ένα δύο ή τρία χρόνια, αλλά η μετάνοια: αλλ' ικανόν έδωκε χρόνο τιμωρίαν φησί. Πόσον, ειπέ μοι; ενιαυτόν και έτη δύο και τρία; Αλλ' ου τούτο ζητώ χρόνου πλήθος, αλλά ψυχής διόρθωσιν.
Και στον λόγο περί ιεροσύνης λίγο πριν το απόσπασμα που παρατέθηκε έχει κάνει λόγο για τις θεραπείες που δίδουν οι ιερείς: εκόντες εαυτούς υπέχειν ταις παρά των ιερέων θεραπείες. MPG 48,634 λόγο για το ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν και η διάθεση, μήπως αντί να σηκώσει ο ιερέας τον πεσμένο ανορθώσαι το καταπεπτωκός σπουδάζων κάνει την πτώση του ακόμη μεγαλύτερη, χείρον το σχίσμα ποιήσεις.
Αλλά και της των
αμαρτανώντων στοχάζεσθαι προαιρέσεως, μήποτε ράψαι το διερρωγός
βουλόμενος χείρον το σχίσμα ποιήσεις και ανορθώσαι το καταπεπτωκός
σπουδάζων μείζονα εργάση την πτώσιν. MPG 48, 635.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το ότι η γνώμη του Χρυσοστόμου για το θέμα είναι ότι η άφεση είναι προνόμιο των ιερέων, ότι τα λόγια κρατείται αφίεται απευθύνονται προς τους ιερείς, ότι υπήρχαν επιτίμια δηλαδή η εξουσία του δεσμείν, ότι αυτή πρέπει να είναι ανάλογα με την μετάνοια και όχι νομικού σκεπτικού το οποίο θα ορίσει απλά χρόνο δεσμείν. Ιδού η θέση του ως προς την άφεση αμαρτιών την οποία είναι πασίγνωστο ότι έχουμε και την σήμερον 1600 χρόνια μετά, γεγονός το οποίο αποδεικνύει ότι οι διάφοροι ψευτοδιδάσκαλοι εκτός από το ότι προσβάλλουν βάναυσα τον Άγιο υποστηρίζουν καινοφανείς θεωρίες και αντιβιβλικές διδαχές οι οποίες οδηγούν στην απώλεια αυτόν που θα τις αποδεχθεί.
Ας δούμε τώρα ένα απόσπασμα που διαστρεβλώνουν οι αιρετικοί. Αισχύνη γαρ το αμαρτάνειν, ου το ομολογήσαι τα αμαρτηθέντα· νυνί δε ουδέ ανάγκη παρόντων μαρτύρων εξομολογείσθαι. Παρά τοις λογισμοίς του συνειδότος γιγνέσθω των πεπλημμελημένων η εξέτασις· αμάρτυρον έστω το δικαστήριον· ο Θεός οράτω σε μόνος εξομολογούμενον, ο Θεός ο μη ονειδίζων τα αμαρτήματα, αλλά λύων τα αμαρτήματα από της εξομολογήσεως. MPG 50,658. Εδώ ο Χρυσόστομος κάνει λόγο για αμάρτυρον δικαστήριον φράση που απομονώνουν και προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οι αιρετικοί.
Είναι όμως φανερό ότι η αμάρτυρη εξομολόγηση για την οποία κάνει λόγο εδώ ο Ιωάννης είναι εξομολόγηση χωρίς άλλους μάρτυρες, δηλαδή ανθρώπους, όχι χωρίς ιερέα. Ο Θεός είναι μη ονειδίζων, δεν κοροϊδεύει τον αμαρτωλό, πράγμα που ενδεχομένως θα έκανε κάποιος ακροατής, αλλά είναι λύων τα αμαρτήματα δηλαδή τον συγχωρεί και αυτό όπως είδαμε γίνεται διαμέσω του ιερέως από της εξομολογήσεως ο οποίος έχει εξουσία δεσμείν και λύειν δύναμη που δεν έδωσε ο Θεός ούτε αγγέλοις ούτε αρχαγγέλοις.
Ας δούμε κλείνοντας άλλη μια πρόταση από τον Άγιο την οποία ενδεχομένως θα διαστρεβλώσουν οι αιρετικοί κατά την προσφιλή τους πρακτική. Αυτή είναι η εμοί το αμάρτημα ειπέ μόνω κατ' ιδίαν. Εδώ ο Χρυσόστομος λέει, σε εμένα, στον Θεό, πες το αμάρτημα.
Πρέπει όμως να δούμε ολόκληρο το απόσπασμα ώστε να καταλάβουμε για τι ακριβώς κάνει λόγο ο Άγιος: και δια τούτο βούλεται σε ειπείν, ουχ ίνα κολάση, αλλά ίνα συγχωρήση, ουχ ίνα αυτός μάθη την αμαρτίαν· πως γαρ ειδώς; αλλ' ίνα συ μάθης πόσον σοι συγχωρεί χρέος. Βούλεται δε σε μαθείν της χάριτος το μέγεθος, ίνα ευχαριστών διατελής, ίνα οκνηρότερος προς αμαρτίαν ης, ίνα προθυμότερος εις αρετήν. Αν μη ειπείς του χρέους το μέγεθος, ουκ επιγνώσκεις της χάριτος την υπερβολήν. Ουκ αναγκάζω, φησίν, εις μέσον ελθείν σε θέατρον, και μάρτυρας περιστήσαι πολλούς· εμοί το αμάρτημα ειπέ μόνον κατ' ιδίαν, ίνα θεραπεύσω το έλκος και απαλλάξω της οδύνης. MPG 48,1012.
Εδώ όπως είναι πάλι πασιφανές από τα συμφραζόμενα ο Άγιος Ιωάννης δεν συμβουλεύει να εξομολογούμαστε στον αέρα όπως θα άρεσε στους αιρετικούς, αλλά αναφέρει το ίδιο νόημα που είδαμε στο προηγούμενο απόσπασμα. Δηλαδή λέει ότι ο Θεός δεν σε αναγκάζει να εξομολογηθείς ενώπιον ακροατηρίου, σαν σε θέατρο και μπροστά σε μάρτυρες, η εξομολόγηση γίνεται στον αρμόδιο ιδιωτικά ο οποίος έχει την εξουσία του δεσμείν και λύειν, την εξουσία του επιτιμίου, την μεγάλη αξία, και τα λοιπά που παρατηρούμε στα πρώτα αποσπάσματα. Ξεκάθαρα πέφτουν στο κενό οι διαστρεβλώσεις των ψευτοποιμένων από τους οποίους πρέπει να απομακρυνθούμε άμεσα αυτήν την στιγμή διότι είναι οδηγοί στην απώλεια.
Σειρά εξομολόγηση
1 Αμαρτία εξομολογουμένη ουκ εστί αμαρτία
2 Οι Χριστιανοί συγγραφείς έως το 450 για την εξομολόγηση
3 Ο Χρυσόστομος για την εξομολόγηση, σε ποιους ανήκει η εξουσία αφέσεως
4 Σύντομος οδηγός εξομολόγησης
5 Διορατικός ιερέας εξομολόγος
6 Άγιος δεν είναι ο αναμάρτητος αλλά αυτός που αγωνίζεται
7 Εξομολόγηση αποτελέσματα, μένει ουλή;
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το ότι η γνώμη του Χρυσοστόμου για το θέμα είναι ότι η άφεση είναι προνόμιο των ιερέων, ότι τα λόγια κρατείται αφίεται απευθύνονται προς τους ιερείς, ότι υπήρχαν επιτίμια δηλαδή η εξουσία του δεσμείν, ότι αυτή πρέπει να είναι ανάλογα με την μετάνοια και όχι νομικού σκεπτικού το οποίο θα ορίσει απλά χρόνο δεσμείν. Ιδού η θέση του ως προς την άφεση αμαρτιών την οποία είναι πασίγνωστο ότι έχουμε και την σήμερον 1600 χρόνια μετά, γεγονός το οποίο αποδεικνύει ότι οι διάφοροι ψευτοδιδάσκαλοι εκτός από το ότι προσβάλλουν βάναυσα τον Άγιο υποστηρίζουν καινοφανείς θεωρίες και αντιβιβλικές διδαχές οι οποίες οδηγούν στην απώλεια αυτόν που θα τις αποδεχθεί.
Ας δούμε τώρα ένα απόσπασμα που διαστρεβλώνουν οι αιρετικοί. Αισχύνη γαρ το αμαρτάνειν, ου το ομολογήσαι τα αμαρτηθέντα· νυνί δε ουδέ ανάγκη παρόντων μαρτύρων εξομολογείσθαι. Παρά τοις λογισμοίς του συνειδότος γιγνέσθω των πεπλημμελημένων η εξέτασις· αμάρτυρον έστω το δικαστήριον· ο Θεός οράτω σε μόνος εξομολογούμενον, ο Θεός ο μη ονειδίζων τα αμαρτήματα, αλλά λύων τα αμαρτήματα από της εξομολογήσεως. MPG 50,658. Εδώ ο Χρυσόστομος κάνει λόγο για αμάρτυρον δικαστήριον φράση που απομονώνουν και προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οι αιρετικοί.
Είναι όμως φανερό ότι η αμάρτυρη εξομολόγηση για την οποία κάνει λόγο εδώ ο Ιωάννης είναι εξομολόγηση χωρίς άλλους μάρτυρες, δηλαδή ανθρώπους, όχι χωρίς ιερέα. Ο Θεός είναι μη ονειδίζων, δεν κοροϊδεύει τον αμαρτωλό, πράγμα που ενδεχομένως θα έκανε κάποιος ακροατής, αλλά είναι λύων τα αμαρτήματα δηλαδή τον συγχωρεί και αυτό όπως είδαμε γίνεται διαμέσω του ιερέως από της εξομολογήσεως ο οποίος έχει εξουσία δεσμείν και λύειν δύναμη που δεν έδωσε ο Θεός ούτε αγγέλοις ούτε αρχαγγέλοις.
Ας δούμε κλείνοντας άλλη μια πρόταση από τον Άγιο την οποία ενδεχομένως θα διαστρεβλώσουν οι αιρετικοί κατά την προσφιλή τους πρακτική. Αυτή είναι η εμοί το αμάρτημα ειπέ μόνω κατ' ιδίαν. Εδώ ο Χρυσόστομος λέει, σε εμένα, στον Θεό, πες το αμάρτημα.
Πρέπει όμως να δούμε ολόκληρο το απόσπασμα ώστε να καταλάβουμε για τι ακριβώς κάνει λόγο ο Άγιος: και δια τούτο βούλεται σε ειπείν, ουχ ίνα κολάση, αλλά ίνα συγχωρήση, ουχ ίνα αυτός μάθη την αμαρτίαν· πως γαρ ειδώς; αλλ' ίνα συ μάθης πόσον σοι συγχωρεί χρέος. Βούλεται δε σε μαθείν της χάριτος το μέγεθος, ίνα ευχαριστών διατελής, ίνα οκνηρότερος προς αμαρτίαν ης, ίνα προθυμότερος εις αρετήν. Αν μη ειπείς του χρέους το μέγεθος, ουκ επιγνώσκεις της χάριτος την υπερβολήν. Ουκ αναγκάζω, φησίν, εις μέσον ελθείν σε θέατρον, και μάρτυρας περιστήσαι πολλούς· εμοί το αμάρτημα ειπέ μόνον κατ' ιδίαν, ίνα θεραπεύσω το έλκος και απαλλάξω της οδύνης. MPG 48,1012.
Εδώ όπως είναι πάλι πασιφανές από τα συμφραζόμενα ο Άγιος Ιωάννης δεν συμβουλεύει να εξομολογούμαστε στον αέρα όπως θα άρεσε στους αιρετικούς, αλλά αναφέρει το ίδιο νόημα που είδαμε στο προηγούμενο απόσπασμα. Δηλαδή λέει ότι ο Θεός δεν σε αναγκάζει να εξομολογηθείς ενώπιον ακροατηρίου, σαν σε θέατρο και μπροστά σε μάρτυρες, η εξομολόγηση γίνεται στον αρμόδιο ιδιωτικά ο οποίος έχει την εξουσία του δεσμείν και λύειν, την εξουσία του επιτιμίου, την μεγάλη αξία, και τα λοιπά που παρατηρούμε στα πρώτα αποσπάσματα. Ξεκάθαρα πέφτουν στο κενό οι διαστρεβλώσεις των ψευτοποιμένων από τους οποίους πρέπει να απομακρυνθούμε άμεσα αυτήν την στιγμή διότι είναι οδηγοί στην απώλεια.
Σειρά εξομολόγηση
1 Αμαρτία εξομολογουμένη ουκ εστί αμαρτία
2 Οι Χριστιανοί συγγραφείς έως το 450 για την εξομολόγηση
3 Ο Χρυσόστομος για την εξομολόγηση, σε ποιους ανήκει η εξουσία αφέσεως
4 Σύντομος οδηγός εξομολόγησης
5 Διορατικός ιερέας εξομολόγος
6 Άγιος δεν είναι ο αναμάρτητος αλλά αυτός που αγωνίζεται
7 Εξομολόγηση αποτελέσματα, μένει ουλή;
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου