2/1/2020
Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ, Αγίου Σιλβέστρου Επισκόπου Ρώμης, Οσίου Σιλβέστρου εκ Ρωσίας
άγιος δεν είναι ο αναμάρτητος αλλά αυτός που αγωνίζεται
ο πίπτων και εγειρόμενος
Αγαπητοί το ρητό εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι δεν μας προσφέρει κάποια βαθιά διδαχή, φαίνεται απλό, και βεβαίως τέτοιο θα ήταν αν αναφερόταν στον αγώνα ενός απλού αγωνιστή, [αγωνίζεται] ενός απλού ερασιτέχνη αθλητή, όμως ποτέ δεν είναι απλό το να είσαι πρωταθλητής, [άγιος].
Αυτήν την πρώτη θέση για να λάβεις δεν χωράνε στημένες καταστάσεις και παράνομες ουσίες που βελτιώνουν τις επιδόσεις, δηλαδή δεν χωράει απάτη ούτε από εσένα αλλά ούτε σε εσένα. Οπότε για να γίνεις πρωταθλητής χρειάζεται σίγουρα και απαραίτητα αγώνας και σκληρή δουλειά. Από αυτά τα βασικά ακόμη ξεκινάει η διαφορά του πρωταθλητή από τον απλό και χωρίς καμία διάθεση διακρίσεως αθλητή. Πρωταθλητή και αγωνιστή ποτέ δεν θα αποκαλούσαμε έναν που ραθύμως και αραιά και που κάνει μια προπόνηση ώστε να φτιάξει την φυσική του κατάσταση για να πάρει έπειτα μέρος σε αγώνα, αυτόν που τώρα κάνει μια προπόνηση και αύριο είναι στην κραιπάλη. Άρα το ρητό δεν μας λέει ότι ο άγιος είναι ένας ο οποίος αμαρτάνει εξομολογείται και μετά αμαρτάνει και εξομολογείται.
Αυτός δεν είναι πρωταθλητής [άγιος], έχει μεν κάποια πνευματική θεώρηση των πραγμάτων, δεν είναι δηλαδή εντελώς αδιάφορος, αλλά δεν έχει φτάσει στην ορθή θεώρηση και ζωή, αυτός ο αθλητής της πίστεως κάνει μια προπόνηση και μετά το ρίχνει χωρίς καμία συγκράτηση στο άκρατο φαγοπότι της αμαρτίας χάνοντας ότι κέρδισε.
Ούτε πάλι θα θεωρούσαμε κάποιον αξιόλογο αθλητή αν αυτός στα εμπόδια του στίβου συνέχεια σκόνταφτε και σηκωνόταν, θα έπρεπε να έχει την διάθεση και τον αγώνα ώστε να μην σκοντάφτει, όχι την διάθεση να σηκώνεται αφού σκοντάψει. Αυτός θα ήταν ένας αθλητής ο οποίος δεν έχει πάρει στα σοβαρά το να έρθει στην πρώτη θέση, δεν την θέλει και όπως είναι ευνόητο δεν θα την λάβει. Ο σοβαρός όμως αθλητής φυσικά και σκοντάφτει πότε πότε, όμως έγινε πρωταθλητής όχι γιατί σηκωνόταν αλλά διότι πρόσεχε και κατέβαλε προσπάθεια να μην σκοντάφτει εύκολα στο εμπόδιο. Άρα το ρητό δεν εννοεί ότι ο Χριστιανός θα αμαρτάνει αλλά υπάρχει και η έγερση ή ότι εκατό φορές αν πέσει θα σηκωθεί εκατόν μια, άρα ας αμαρτάνω και το να σηκωθώ έχει την μεγάλη αξία.
Σήμερα προπόνηση αύριο κραιπάλη είναι λάθος, ας πέφτω στα εμπόδια ο σκοπός είναι να σηκώνομε είναι λάθος, αυτές οι εντελώς βασικές οδηγίες πρωταθλητισμού μας φαίνονται πολύ απλές και αυτονόητες, εμείς όμως βγαίνοντας από το εξομολογητήριο θέλουμε να κρατήσουμε την προπόνηση ή το ρίχνουμε στην κραιπάλη; Έπειτα ως άνθρωποι πέφτοντας στο εμπόδιο της αμαρτίας θέλουμε να μην είχαμε πέσει ή λέμε, ας πέσω, αυτό μετράει, το να σηκωθώ; Ο Χριστιανός στην Βίβλο παρομοιάζεται κάποιες φορές με στρατιώτη και άλλες με αθλητή, εμείς θέλουμε να λάβουμε την πρώτη θέση; Θέλουμε τον της νίκης στέφανο;
Η θέληση αλλάζει τα πράγματα, και ναι όλοι την διαθέτουμε, όλοι μπορούμε, αυτή μας κάνει πρωταθλητές ή μας καλεί έσχατους. Δεν υπάρχει νεαρή ηλικία που ευνοεί και προχωρημένη που απαγορεύει. Δεν υπάρχει σωματική υπεροχή ή μειονέκτημα που θα οδηγήσει στο χρυσό μετάλλιο ή στην τελευταία θέση και ας δουλέψεις σκληρά.
Ούτε πάλι θα θεωρούσαμε κάποιον αξιόλογο αθλητή αν αυτός στα εμπόδια του στίβου συνέχεια σκόνταφτε και σηκωνόταν, θα έπρεπε να έχει την διάθεση και τον αγώνα ώστε να μην σκοντάφτει, όχι την διάθεση να σηκώνεται αφού σκοντάψει. Αυτός θα ήταν ένας αθλητής ο οποίος δεν έχει πάρει στα σοβαρά το να έρθει στην πρώτη θέση, δεν την θέλει και όπως είναι ευνόητο δεν θα την λάβει. Ο σοβαρός όμως αθλητής φυσικά και σκοντάφτει πότε πότε, όμως έγινε πρωταθλητής όχι γιατί σηκωνόταν αλλά διότι πρόσεχε και κατέβαλε προσπάθεια να μην σκοντάφτει εύκολα στο εμπόδιο. Άρα το ρητό δεν εννοεί ότι ο Χριστιανός θα αμαρτάνει αλλά υπάρχει και η έγερση ή ότι εκατό φορές αν πέσει θα σηκωθεί εκατόν μια, άρα ας αμαρτάνω και το να σηκωθώ έχει την μεγάλη αξία.
Σήμερα προπόνηση αύριο κραιπάλη είναι λάθος, ας πέφτω στα εμπόδια ο σκοπός είναι να σηκώνομε είναι λάθος, αυτές οι εντελώς βασικές οδηγίες πρωταθλητισμού μας φαίνονται πολύ απλές και αυτονόητες, εμείς όμως βγαίνοντας από το εξομολογητήριο θέλουμε να κρατήσουμε την προπόνηση ή το ρίχνουμε στην κραιπάλη; Έπειτα ως άνθρωποι πέφτοντας στο εμπόδιο της αμαρτίας θέλουμε να μην είχαμε πέσει ή λέμε, ας πέσω, αυτό μετράει, το να σηκωθώ; Ο Χριστιανός στην Βίβλο παρομοιάζεται κάποιες φορές με στρατιώτη και άλλες με αθλητή, εμείς θέλουμε να λάβουμε την πρώτη θέση; Θέλουμε τον της νίκης στέφανο;
Η θέληση αλλάζει τα πράγματα, και ναι όλοι την διαθέτουμε, όλοι μπορούμε, αυτή μας κάνει πρωταθλητές ή μας καλεί έσχατους. Δεν υπάρχει νεαρή ηλικία που ευνοεί και προχωρημένη που απαγορεύει. Δεν υπάρχει σωματική υπεροχή ή μειονέκτημα που θα οδηγήσει στο χρυσό μετάλλιο ή στην τελευταία θέση και ας δουλέψεις σκληρά.
Ουδέποτε ο σοβαρός αθλητής, δηλαδή αυτός που θέλει, δεν θα χάσει το χρυσό μετάλλιο και το στεφάνι της νίκης αν διαθέτει την θέληση και αυτό διότι προπονητής είναι ο Χριστός, ο απόλυτος και αλάνθαστος οδηγός για το πρόγραμμα ασκήσεων, για τις οδηγίες, για την καθοδήγηση στον αγώνα, ο εγγυητής για την σίγουρη επιτυχία μας.
Είναι η θέληση του ανθρώπου που αλλάζει τα πράγματα, αν θέλει τότε ο άνθρωπος δηλώνει ότι η αμαρτία δεν κατοικεί σε αυτόν επειδή την επιθυμεί δίδοντας της φιλόξενη στέγη, όπως γίνεται με τον έσχατο αθλητή, αλλά υπάρχει σε αυτόν επειδή ορισμένες στιγμές δεν στάθηκε στο ύψος του, επειδή κάποιες στιγμές άνοιξε την πόρτα και εισήλθε η αμαρτία. Δηλαδή στον πρώτο η αμαρτία είναι μια κατάσταση θεληματική συνεχής χωρίς διακοπή, έγινε μια παύση εντός του εξομολογητηρίου, ενώ στον άλλο η αμαρτία είναι στιγμή και όσο προχωρεί πνευματικά οι στιγμές παρουσιάζουν ολοένα μικρότερη συχνότητα. Για να λάβουμε το χρυσό μετάλλιο τι πιο κατάλληλο από το να μάθουμε τα μυστικά της προπόνησης και την συνταγή της επιτυχίας από τους ίδιους τους πρωταθλητές, δηλαδή τους Πατέρες, πνευματικοί πατέρες είναι οι απόστολοι και όλοι οι επόμενοι τους πατέρες. Είναι κατάλληλο για να κατακτήσουμε τον στέφανο της νίκης να δούμε το σκεπτικό και την θεώρηση πραγμάτων του γνησίου αγωνιστή, το τι σκέφτεται αυτός για την αμαρτία και για το ιατρείο που λέγεται εξομολόγηση. Η πρώτη σκέψη του πρωταθλητή της πίστεως είναι ότι η αμαρτία είναι η μεγαλύτερη ζημία στον άνθρωπο. Ο πίπτων και εγειρόμενος αποστρέφεται την αμαρτία, αγωνίζεται με τον μεγαλύτερο ζήλο που μπορεί να υπάρξει διότι έχει κατά νου ότι αυτή μας κάνει μεγάλο κακό, πολύ περισσότερο από οποιονδήποτε που μας πρόδωσε ή από κακοποιό που μας ζημίωσε διότι
[Πόσο μεγάλη ζημιά μας κάνει η αμαρτία;]
η αμαρτία είναι παράβαση του Θεϊκού νόμου, με αυτό αν και ο Θεός δεν προσβάλλεται, είναι εκ μέρους μας προσβολή προς αυτόν διότι είναι αχαριστία και όπως ξέρουμε η αχαριστία είναι πολύ άσχημο πράγμα. Μια περίπτωση που δηλώνουμε ότι δεν θέλουμε να ξαναδούμε κάποιον είναι για τον αχάριστο. Ο Θεός μας έπλασε από αγάπη, έπλασε τον άνθρωπο κατ' εικόνα του, ήρθε και σταυρώθηκε από αγάπη, μας οδηγεί από αγάπη, μας προφυλάσσει από αγάπη, έχει όλη την επίγεια πλάση στην διάθεση του ανθρώπου και την δημιούργησε για αυτόν, με την αμαρτία τον αρνούμαστε και τον προσβάλλουμε.
Η αμαρτία είναι προσβολή διότι ο Θεός μας παρακαλεί για την σωτηρία μας παρά το ότι εμείς είμαστε αμαρτωλοί, μέσα μας πάντοτε η φωνή του Αγίου Πνεύματος φωνάζει στον άνθρωπο να μετανοήσει. Όχι μόνο προσβολή προς τον Θεό αλλά και προς τους αγγέλους και τον άγγελο μας τους οποίους ο Θεός όρισε να μας προστατεύουν, με την αμαρτία τους λέμε να φύγουν με τον χειρότερο τρόπο. Είναι επίσης προσβολή και προς τους Αγίους οι οποίοι μας βοηθούν σε κάθε στιγμή.
Η αμαρτία είναι προσβολή προς τον εαυτό μας και προς όλους τους άλλους. Ο άνθρωπος με την αμαρτία χάνει τις ανεκτίμητες δωρεές του Αγίου Πνεύματος, χάνει την υιοθεσία, όχι μόνο χάνει κάτι το απείρως σημαντικό αλλά ταυτόχρονα έρχεται σε πολύ άσχημη θέση αφού έχει οδηγηθεί μακράν του Θεού, δηλαδή στην Κόλαση και το αιώνιο πυρ. Με την αμαρτία χάνει την υψηλή θέση του σαν γιος Θεού, άρα χάνει την ευκαιρία να βοηθήσει τους γύρω του με την προσευχή του και με τα χαρίσματα που θα του δώσει ο Θεός. Αγαπητοί αν ήταν άσωτοι ο άγιος Παΐσιος, ο άγιος Πορφύριος, ο άγιος Ιάκωβος, ο άγιος Ευμένιος, ο άγιος γέροντας Δανιήλ Γούβαλης, ω πόσοι θα έχαναν την τόσο μεγάλη βοήθεια που αυτοί προσέφεραν !
Είναι λοιπόν πολύ πικρό να εγκαταλείψουμε τον Θεό που μας προστατεύει ὅτι πικρόν σοι τὸ καταλιπεῖν σε ἐμέ, λέγει Κύριος ὁ Θεός σου· Ιερ. 2,19 είναι πολύ πικρό για εσένα να εγκαταλείψεις εμένα τον Θεό σου και προστάτη, λέγει Κύριος ο Θεός σου.
Η αμαρτία είναι ανεκλάλητη προσβολή προς τον Θεό και όλη την αγαθή κτίση, είναι συμμαχία με τον Διάβολο, είναι σκληρότητα, αναισθησία, περιφρονητική στάση, υβρισμός, χλεύη. Ο αμαρτωλός αυτοχαρακτηρίζεται με όλους αυτούς τους χαρακτηρισμούς για αυτό και η Γραφή υπογραμμίζει αυτό που επιφέρει ο αμαρτωλός στον εαυτό του.
ἢ τοῦ πλούτου τῆς χρηστότητος αὐτοῦ καὶ τῆς ἀνοχῆς καὶ τῆς μακροθυμίας καταφρονεῖς, ἀγνοῶν ὅτι τὸ χρηστὸν τοῦ Θεοῦ εἰς μετάνοιάν σε ἄγει; κατὰ δὲ τὴν σκληρότητά σου καὶ ἀμετανόητον καρδίαν θησαυρίζεις σεαυτῷ ὀργὴν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς καὶ ἀποκαλύψεως καὶ δικαιοκρισίας τοῦ Θεοῦ, Ρωμ. 2,4-5 Ή δείχνεις περιφρόνηση και αχαριστία προς τον πλούτο της αγαθότητας του Θεού και της ανεκτικότητας του και της μακροθυμίας του απέναντί σου, θέλοντας έτσι να αγνοείς ότι η στοργή και η αγαθότητα του Θεού σε οδηγεί σε μετάνοια και διόρθωση; Σύμφωνα δε με την σκληρότητά σου, με την αμετανόητη και αναίσθητη καρδία σου που δεν μαλακώνει από την τόση στοργή του Θεού συσσωρεύεις εναντίον του εαυτού σου θησαυρούς οργής που θα ξεσπάσουν κατά την ημέρα κατά την οποίαν θα εκδηλωθεί η οργή του Θεού και θα φανερωθεί η δίκαιη κρίση του.
Πόσῳ δοκεῖτε χείρονος ἀξιωθήσεται τιμωρίας ὁ τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ καταπατήσας καὶ τὸ αἷμα τῆς διαθήκης κοινὸν ἡγησάμενος, ἐν ᾧ ἡγιάσθη, καὶ τὸ Πνεῦμα τῆς χάριτος ἐνυβρίσας; Εβρ. 10,29 Πόσο όμως χειρότερες τιμωρίες από τον Νόμο νομίζετε ότι θα κριθή ένοχος εκείνος που καταπάτησε με πείσμα και περιφρόνηση τον Υιό του Θεού και θεώρησε το τίμιο αίμα του ευτελές και ανάξιο προσοχής, με το οποίο αίμα ο ίδιος είχε πάρει τον αγιασμό και ο οποίος παρ' όλα αυτά έβρισε, περιφρόνησε και χλεύασε το Άγιο Πνεύμα, που παρέχει την χάρη;
Ο αμαρτωλός πουλάει τα πρωτοτόκια "όπως ο Ησαύ ο οποίος αντί ενός φαγητού πούλησε τα ιερά και ανεκτίμητα πρωτοτόκια του από τα οποία και εξέπεσε δια παντός", ὡς Ἡσαῦ, ὃς ἀντὶ βρώσεως μιᾶς ἀπέδοτο τὰ πρωτοτόκια αὐτοῦ. Εβρ. 12,16. Με την αμαρτία φεύγουμε από την Εκκλησία πρωτοτόκων, με την αμαρτία πουλάμε τα πρωτοτόκια και μάλιστα όχι μια φορά σαν τον Ησαύ αλλά κάθε λεπτό και όμως ο Θεός πάντοτε μας τα ξαναδίνει, είναι στο χέρι μας να τα λάβουμε ξανά με την μετάνοια. Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουν το μέγεθος του κακού που προξενεί η αμαρτία, ούτε νους που μπορεί να εννοήσει το μέγεθος. Όταν οι φίλοι του Ιώβ, ο Ελιφάζ, ο Βαλδάδ και ο Σωφάρ, είδαν
[Ποια η κατάσταση του αμετανόητου αμαρτωλού από την ζημιά της αμαρτίας;]
την άσχημη κατάσταση που τον είχε φέρει η αρρώστια έκαναν να μιλήσουν επτά μερόνυχτα, ἰδόντες δὲ αὐτὸν πόῤῥωθεν οὐκ ἐπέγνωσαν· καὶ βοήσαντες φωνῇ μεγάλῃ ἔκλαυσαν ῥήξαντες ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ στολήν. καὶ καταπασάμενοι γῆν παρεκάθισαν αὐτῷ ἑπτὰ ἡμέρας καὶ ἑπτὰ νύκτας, καὶ οὐδεὶς αὐτῶν ἐλάλησεν· ἑώρων γὰρ τὴν πληγὴν δεινὴν οὖσαν καὶ μεγάλην σφόδρα. Ιωβ. 2,12-13 Ο Ελιφάζ βασιλιάς των Θαιμανών, ο Βαλδάδ άρχοντας των Σαυχαίων και ο Σωφάρ βασιλιάς των Μιναίων όταν είδαν από μακριά τον Ιώβ, δεν τον αναγνώρισαν. Όταν πλησίασαν έβγαλαν μεγάλη οδυνηρή κραυγή, έκλαψαν και έσκισαν τις στολές τους. Αφού έριξαν χώμα στο κεφάλι τους, έκφραση της οδύνης, κάθισαν κοντά στον Ιώβ και επί επτά ημέρες και επτά νύχτες και κανείς από αυτούς δεν άνοιξε το στόμα του να μιλήσει, έβλεπαν την φοβερά οδυνηρή του κατάσταση. Αν λοιπόν για το σώμα είμαστε σιωπηλοί και στενοχωρημένοι όταν αρρωστήσουμε, πόσο περισσότερο θα είμαστε για την άρρωστη ψυχή; Η αμαρτία μας κάνει τόσο άπειρο κακό και τόσο άπειρα καλά μας στερεί, δηλαδή σε τόσο ασχημότατη κατάσταση φέρνει την ψυχή, που αν μας έδειχνε ο Θεός ένα απειροελάχιστο κλάσμα κλασμάτων από αυτό που είμαστε αλλά και από αυτό που χάνουμε θα κάναμε και εμείς να μιλήσουμε για πάρα πολλές ημέρες. Σαν θνητοί θα πεθαίναμε αν βλέπαμε τον Θεό αλλά θα πεθαίναμε ακαριαία αν βλέπαμε και τον αμετανόητο εαυτό. Οπότε είναι άκρως απαραίτητο να γιατρέψουμε τον εαυτό μας από την ανείπωτη αυτή άσχημη κατάσταση και ο Θεός επειδή γνωρίζει πολύ καλά το πόσο άπειρο κακό μας κάνει η αμαρτία έχει ορίσει έτσι τα πράγματα ώστε όλα να είναι προς όφελος μας και πολύ προς συμφέρον μας. Και μόνο το γεγονός ότι οι κακές μας πράξεις σβήνονται με την εξομολόγηση και ο Θεός δεν τις θυμάται πλέον ενώ οι καλές μας πράξεις μένουν αιώνια στην μνήμη Θεού είναι δείγμα του πόσο μας ευνοεί και πόσο προς συμφέρον μας έχει ορίσει τα πράγματα ώστε όποιος δεν καταβάλλει προσπάθεια να κερδίσει τα άπειρα καλά και να φύγει από τα ανεκλάλητα κακά είναι ο ορισμός του παράλογου ανθρώπου, ίσως όμως κάποιος πει ότι βλέπουμε την Γραφή να μας λέει,
[Οι αμαρτίες σβήνουν. Σβήνουν ποτέ οι καλές πράξεις;]
πᾶσαι αἱ δικαιοσύναι αὐτοῦ οὐ μὴ ἀναμνησθῶσιν· Ιεζ. 33,13 δηλαδή όλες οι καλές πράξεις του δικαίου δεν θα ληφθούν υπόψιν αν παρασυρθεί σε παρανομία. Διδάσκει η Βίβλος ότι οι καλές πράξεις σβήνουν; Βεβαίως και όχι διότι εδώ γίνεται λόγος για αυτόν που αφήνει την ενάρετη ζωή και πηγαίνει στην αμαρτία μονίμως, όχι εκείνον που μετανοεί. Αυτό γίνεται φανερό από τον προηγούμενο στίχο ο οποίος λέει ότι δεν θα βλάψουν τον αμαρτωλό όλες οι αμαρτίες του αν μετανοήσει, οι αμαρτίες του θα λησμονηθούν από τον Θεό διότι αυτός έχει μετανοήσει, καὶ ἀνομία ἀσεβοῦς οὐ μὴ κακώσῃ αὐτὸν ἐν ᾗ ἂν ἡμέρᾳ ἀποστρέψῃ ἀπὸ τῆς ἀνομίας αὐτοῦ·. Όπως έσβησε σαν λάθος τις αμαρτίες ο αμαρτωλός έτσι οι καλές πράξεις θα ξεχαστούν από τον Θεό διότι τις έσβησε σαν λάθος ο πρώην δίκαιος. Για αυτό έχοντας κατά νου το πόσο μας ευνοεί ο Θεός πρέπει να εξομολογούμαστε αλλά και να έχουμε ισχυρότατη και αμετακίνητη απόφαση απαλλαγής από την αμαρτία, απόφαση όμοια με το να είναι έτοιμος κάποιος να πεθάνει παρά να κάνει ξανά την αμαρτία, ειδάλλως η θεραπεία που μας έδωσε ο μέγας ιατρός
[Συγχωρείται όταν κινείται ραθύμως προς μετάνοια
Είναι η θέληση του ανθρώπου που αλλάζει τα πράγματα, αν θέλει τότε ο άνθρωπος δηλώνει ότι η αμαρτία δεν κατοικεί σε αυτόν επειδή την επιθυμεί δίδοντας της φιλόξενη στέγη, όπως γίνεται με τον έσχατο αθλητή, αλλά υπάρχει σε αυτόν επειδή ορισμένες στιγμές δεν στάθηκε στο ύψος του, επειδή κάποιες στιγμές άνοιξε την πόρτα και εισήλθε η αμαρτία. Δηλαδή στον πρώτο η αμαρτία είναι μια κατάσταση θεληματική συνεχής χωρίς διακοπή, έγινε μια παύση εντός του εξομολογητηρίου, ενώ στον άλλο η αμαρτία είναι στιγμή και όσο προχωρεί πνευματικά οι στιγμές παρουσιάζουν ολοένα μικρότερη συχνότητα. Για να λάβουμε το χρυσό μετάλλιο τι πιο κατάλληλο από το να μάθουμε τα μυστικά της προπόνησης και την συνταγή της επιτυχίας από τους ίδιους τους πρωταθλητές, δηλαδή τους Πατέρες, πνευματικοί πατέρες είναι οι απόστολοι και όλοι οι επόμενοι τους πατέρες. Είναι κατάλληλο για να κατακτήσουμε τον στέφανο της νίκης να δούμε το σκεπτικό και την θεώρηση πραγμάτων του γνησίου αγωνιστή, το τι σκέφτεται αυτός για την αμαρτία και για το ιατρείο που λέγεται εξομολόγηση. Η πρώτη σκέψη του πρωταθλητή της πίστεως είναι ότι η αμαρτία είναι η μεγαλύτερη ζημία στον άνθρωπο. Ο πίπτων και εγειρόμενος αποστρέφεται την αμαρτία, αγωνίζεται με τον μεγαλύτερο ζήλο που μπορεί να υπάρξει διότι έχει κατά νου ότι αυτή μας κάνει μεγάλο κακό, πολύ περισσότερο από οποιονδήποτε που μας πρόδωσε ή από κακοποιό που μας ζημίωσε διότι
[Πόσο μεγάλη ζημιά μας κάνει η αμαρτία;]
η αμαρτία είναι παράβαση του Θεϊκού νόμου, με αυτό αν και ο Θεός δεν προσβάλλεται, είναι εκ μέρους μας προσβολή προς αυτόν διότι είναι αχαριστία και όπως ξέρουμε η αχαριστία είναι πολύ άσχημο πράγμα. Μια περίπτωση που δηλώνουμε ότι δεν θέλουμε να ξαναδούμε κάποιον είναι για τον αχάριστο. Ο Θεός μας έπλασε από αγάπη, έπλασε τον άνθρωπο κατ' εικόνα του, ήρθε και σταυρώθηκε από αγάπη, μας οδηγεί από αγάπη, μας προφυλάσσει από αγάπη, έχει όλη την επίγεια πλάση στην διάθεση του ανθρώπου και την δημιούργησε για αυτόν, με την αμαρτία τον αρνούμαστε και τον προσβάλλουμε.
Η αμαρτία είναι προσβολή διότι ο Θεός μας παρακαλεί για την σωτηρία μας παρά το ότι εμείς είμαστε αμαρτωλοί, μέσα μας πάντοτε η φωνή του Αγίου Πνεύματος φωνάζει στον άνθρωπο να μετανοήσει. Όχι μόνο προσβολή προς τον Θεό αλλά και προς τους αγγέλους και τον άγγελο μας τους οποίους ο Θεός όρισε να μας προστατεύουν, με την αμαρτία τους λέμε να φύγουν με τον χειρότερο τρόπο. Είναι επίσης προσβολή και προς τους Αγίους οι οποίοι μας βοηθούν σε κάθε στιγμή.
Η αμαρτία είναι προσβολή προς τον εαυτό μας και προς όλους τους άλλους. Ο άνθρωπος με την αμαρτία χάνει τις ανεκτίμητες δωρεές του Αγίου Πνεύματος, χάνει την υιοθεσία, όχι μόνο χάνει κάτι το απείρως σημαντικό αλλά ταυτόχρονα έρχεται σε πολύ άσχημη θέση αφού έχει οδηγηθεί μακράν του Θεού, δηλαδή στην Κόλαση και το αιώνιο πυρ. Με την αμαρτία χάνει την υψηλή θέση του σαν γιος Θεού, άρα χάνει την ευκαιρία να βοηθήσει τους γύρω του με την προσευχή του και με τα χαρίσματα που θα του δώσει ο Θεός. Αγαπητοί αν ήταν άσωτοι ο άγιος Παΐσιος, ο άγιος Πορφύριος, ο άγιος Ιάκωβος, ο άγιος Ευμένιος, ο άγιος γέροντας Δανιήλ Γούβαλης, ω πόσοι θα έχαναν την τόσο μεγάλη βοήθεια που αυτοί προσέφεραν !
Είναι λοιπόν πολύ πικρό να εγκαταλείψουμε τον Θεό που μας προστατεύει ὅτι πικρόν σοι τὸ καταλιπεῖν σε ἐμέ, λέγει Κύριος ὁ Θεός σου· Ιερ. 2,19 είναι πολύ πικρό για εσένα να εγκαταλείψεις εμένα τον Θεό σου και προστάτη, λέγει Κύριος ο Θεός σου.
Η αμαρτία είναι ανεκλάλητη προσβολή προς τον Θεό και όλη την αγαθή κτίση, είναι συμμαχία με τον Διάβολο, είναι σκληρότητα, αναισθησία, περιφρονητική στάση, υβρισμός, χλεύη. Ο αμαρτωλός αυτοχαρακτηρίζεται με όλους αυτούς τους χαρακτηρισμούς για αυτό και η Γραφή υπογραμμίζει αυτό που επιφέρει ο αμαρτωλός στον εαυτό του.
ἢ τοῦ πλούτου τῆς χρηστότητος αὐτοῦ καὶ τῆς ἀνοχῆς καὶ τῆς μακροθυμίας καταφρονεῖς, ἀγνοῶν ὅτι τὸ χρηστὸν τοῦ Θεοῦ εἰς μετάνοιάν σε ἄγει; κατὰ δὲ τὴν σκληρότητά σου καὶ ἀμετανόητον καρδίαν θησαυρίζεις σεαυτῷ ὀργὴν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς καὶ ἀποκαλύψεως καὶ δικαιοκρισίας τοῦ Θεοῦ, Ρωμ. 2,4-5 Ή δείχνεις περιφρόνηση και αχαριστία προς τον πλούτο της αγαθότητας του Θεού και της ανεκτικότητας του και της μακροθυμίας του απέναντί σου, θέλοντας έτσι να αγνοείς ότι η στοργή και η αγαθότητα του Θεού σε οδηγεί σε μετάνοια και διόρθωση; Σύμφωνα δε με την σκληρότητά σου, με την αμετανόητη και αναίσθητη καρδία σου που δεν μαλακώνει από την τόση στοργή του Θεού συσσωρεύεις εναντίον του εαυτού σου θησαυρούς οργής που θα ξεσπάσουν κατά την ημέρα κατά την οποίαν θα εκδηλωθεί η οργή του Θεού και θα φανερωθεί η δίκαιη κρίση του.
Πόσῳ δοκεῖτε χείρονος ἀξιωθήσεται τιμωρίας ὁ τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ καταπατήσας καὶ τὸ αἷμα τῆς διαθήκης κοινὸν ἡγησάμενος, ἐν ᾧ ἡγιάσθη, καὶ τὸ Πνεῦμα τῆς χάριτος ἐνυβρίσας; Εβρ. 10,29 Πόσο όμως χειρότερες τιμωρίες από τον Νόμο νομίζετε ότι θα κριθή ένοχος εκείνος που καταπάτησε με πείσμα και περιφρόνηση τον Υιό του Θεού και θεώρησε το τίμιο αίμα του ευτελές και ανάξιο προσοχής, με το οποίο αίμα ο ίδιος είχε πάρει τον αγιασμό και ο οποίος παρ' όλα αυτά έβρισε, περιφρόνησε και χλεύασε το Άγιο Πνεύμα, που παρέχει την χάρη;
Ο αμαρτωλός πουλάει τα πρωτοτόκια "όπως ο Ησαύ ο οποίος αντί ενός φαγητού πούλησε τα ιερά και ανεκτίμητα πρωτοτόκια του από τα οποία και εξέπεσε δια παντός", ὡς Ἡσαῦ, ὃς ἀντὶ βρώσεως μιᾶς ἀπέδοτο τὰ πρωτοτόκια αὐτοῦ. Εβρ. 12,16. Με την αμαρτία φεύγουμε από την Εκκλησία πρωτοτόκων, με την αμαρτία πουλάμε τα πρωτοτόκια και μάλιστα όχι μια φορά σαν τον Ησαύ αλλά κάθε λεπτό και όμως ο Θεός πάντοτε μας τα ξαναδίνει, είναι στο χέρι μας να τα λάβουμε ξανά με την μετάνοια. Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουν το μέγεθος του κακού που προξενεί η αμαρτία, ούτε νους που μπορεί να εννοήσει το μέγεθος. Όταν οι φίλοι του Ιώβ, ο Ελιφάζ, ο Βαλδάδ και ο Σωφάρ, είδαν
[Ποια η κατάσταση του αμετανόητου αμαρτωλού από την ζημιά της αμαρτίας;]
την άσχημη κατάσταση που τον είχε φέρει η αρρώστια έκαναν να μιλήσουν επτά μερόνυχτα, ἰδόντες δὲ αὐτὸν πόῤῥωθεν οὐκ ἐπέγνωσαν· καὶ βοήσαντες φωνῇ μεγάλῃ ἔκλαυσαν ῥήξαντες ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ στολήν. καὶ καταπασάμενοι γῆν παρεκάθισαν αὐτῷ ἑπτὰ ἡμέρας καὶ ἑπτὰ νύκτας, καὶ οὐδεὶς αὐτῶν ἐλάλησεν· ἑώρων γὰρ τὴν πληγὴν δεινὴν οὖσαν καὶ μεγάλην σφόδρα. Ιωβ. 2,12-13 Ο Ελιφάζ βασιλιάς των Θαιμανών, ο Βαλδάδ άρχοντας των Σαυχαίων και ο Σωφάρ βασιλιάς των Μιναίων όταν είδαν από μακριά τον Ιώβ, δεν τον αναγνώρισαν. Όταν πλησίασαν έβγαλαν μεγάλη οδυνηρή κραυγή, έκλαψαν και έσκισαν τις στολές τους. Αφού έριξαν χώμα στο κεφάλι τους, έκφραση της οδύνης, κάθισαν κοντά στον Ιώβ και επί επτά ημέρες και επτά νύχτες και κανείς από αυτούς δεν άνοιξε το στόμα του να μιλήσει, έβλεπαν την φοβερά οδυνηρή του κατάσταση. Αν λοιπόν για το σώμα είμαστε σιωπηλοί και στενοχωρημένοι όταν αρρωστήσουμε, πόσο περισσότερο θα είμαστε για την άρρωστη ψυχή; Η αμαρτία μας κάνει τόσο άπειρο κακό και τόσο άπειρα καλά μας στερεί, δηλαδή σε τόσο ασχημότατη κατάσταση φέρνει την ψυχή, που αν μας έδειχνε ο Θεός ένα απειροελάχιστο κλάσμα κλασμάτων από αυτό που είμαστε αλλά και από αυτό που χάνουμε θα κάναμε και εμείς να μιλήσουμε για πάρα πολλές ημέρες. Σαν θνητοί θα πεθαίναμε αν βλέπαμε τον Θεό αλλά θα πεθαίναμε ακαριαία αν βλέπαμε και τον αμετανόητο εαυτό. Οπότε είναι άκρως απαραίτητο να γιατρέψουμε τον εαυτό μας από την ανείπωτη αυτή άσχημη κατάσταση και ο Θεός επειδή γνωρίζει πολύ καλά το πόσο άπειρο κακό μας κάνει η αμαρτία έχει ορίσει έτσι τα πράγματα ώστε όλα να είναι προς όφελος μας και πολύ προς συμφέρον μας. Και μόνο το γεγονός ότι οι κακές μας πράξεις σβήνονται με την εξομολόγηση και ο Θεός δεν τις θυμάται πλέον ενώ οι καλές μας πράξεις μένουν αιώνια στην μνήμη Θεού είναι δείγμα του πόσο μας ευνοεί και πόσο προς συμφέρον μας έχει ορίσει τα πράγματα ώστε όποιος δεν καταβάλλει προσπάθεια να κερδίσει τα άπειρα καλά και να φύγει από τα ανεκλάλητα κακά είναι ο ορισμός του παράλογου ανθρώπου, ίσως όμως κάποιος πει ότι βλέπουμε την Γραφή να μας λέει,
[Οι αμαρτίες σβήνουν. Σβήνουν ποτέ οι καλές πράξεις;]
πᾶσαι αἱ δικαιοσύναι αὐτοῦ οὐ μὴ ἀναμνησθῶσιν· Ιεζ. 33,13 δηλαδή όλες οι καλές πράξεις του δικαίου δεν θα ληφθούν υπόψιν αν παρασυρθεί σε παρανομία. Διδάσκει η Βίβλος ότι οι καλές πράξεις σβήνουν; Βεβαίως και όχι διότι εδώ γίνεται λόγος για αυτόν που αφήνει την ενάρετη ζωή και πηγαίνει στην αμαρτία μονίμως, όχι εκείνον που μετανοεί. Αυτό γίνεται φανερό από τον προηγούμενο στίχο ο οποίος λέει ότι δεν θα βλάψουν τον αμαρτωλό όλες οι αμαρτίες του αν μετανοήσει, οι αμαρτίες του θα λησμονηθούν από τον Θεό διότι αυτός έχει μετανοήσει, καὶ ἀνομία ἀσεβοῦς οὐ μὴ κακώσῃ αὐτὸν ἐν ᾗ ἂν ἡμέρᾳ ἀποστρέψῃ ἀπὸ τῆς ἀνομίας αὐτοῦ·. Όπως έσβησε σαν λάθος τις αμαρτίες ο αμαρτωλός έτσι οι καλές πράξεις θα ξεχαστούν από τον Θεό διότι τις έσβησε σαν λάθος ο πρώην δίκαιος. Για αυτό έχοντας κατά νου το πόσο μας ευνοεί ο Θεός πρέπει να εξομολογούμαστε αλλά και να έχουμε ισχυρότατη και αμετακίνητη απόφαση απαλλαγής από την αμαρτία, απόφαση όμοια με το να είναι έτοιμος κάποιος να πεθάνει παρά να κάνει ξανά την αμαρτία, ειδάλλως η θεραπεία που μας έδωσε ο μέγας ιατρός
[Συγχωρείται όταν κινείται ραθύμως προς μετάνοια
ή όταν δεν έχει διάθεση προς αυτή;]
δεν μας ωφέλησε. Ο Θεός πάντοτε μας συγχωρεί όμως είμαστε εμείς που δεν ωφελούμαστε από την θεραπεία, ας το δούμε σαν ένας ιατρός να θεραπεύει ένα ανοιχτό τραύμα αλλά εμείς αμέσως μόλις φεύγουμε από το ιατρείο χτυπάμε το μέρος με κοφτερό μαχαίρι, η πληγή ανοίγει ξανά. Λέει ο Κύριος στον Ιερεμία ὅτι ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, φησὶ Κύριος, καὶ ἀποστρέψω τὴν ἀποικίαν λαοῦ μου Ἰσραὴλ καὶ Ἰούδα, εἶπε Κύριος, καὶ ἀποστρέψω αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν, ἣν ἔδωκα τοῖς πατράσιν αὐτῶν, καὶ κυριεύσουσιν αὐτῆς. Ιερ. 37,3ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, εἶπε Κύριος, συντρίψω τὸν ζυγὸν ἀπὸ τοῦ τραχήλου αὐτῶν καὶ τοὺς δεσμοὺς αὐτῶν διαῤῥήξω, καὶ οὐκ ἐργῶνται αὐτοὶ ἔτι ἀλλοτρίοις· καὶ ἐργῶνται τῷ Κυρίῳ Θεῷ αὐτῶν, καὶ τὸν Δαυὶδ βασιλέα αὐτῶν ἀναστήσω αὐτοῖς. Οὕτως εἶπε Κύριος· ἀνέστησα σύντριμμα, ἀλγηρὰ ἡ πληγή σου· οὐκ ἔστι κρίνων κρίσιν σου, εἰς ἀλγηρὸν ἰατρεύθης, ὠφέλειά σοι οὐκ ἔστι. Πάντες οἱ φίλοι σου ἐπελάθοντό σου Ιερ. 37,8-14
Διότι ιδού, έρχονται ημέρες λέγει ο Κύριος, κατά τις οποίες επαναφέρω ελευθέρους από την παροικία της εξορίας τους αιχμαλώτους του λαού μου. Θα τους επαναφέρω στην πατρίδα τους, στην χώρα την οποία εγώ έδωσα στους προγόνους τους και θα γίνουν κάτοχοι της. Κατά την ημέρα όμως εκείνη, είπε ο Κύριος, θα συντρίψω εγώ τον ζυγό από τον τράχηλο τους και θα διαρρήξω τα δεσμά της αιχμαλωσίας τους και δεν θα δουλεύουν πλέον αυτοί για τους ξένους λαούς. Θα δουλεύουν στον Κύριο τον Θεό τους και εγώ θα ανορθώσω και θα εγκαταστήσω μεταξύ αυτών βασιλιά απόγονο του οίκου Δαυίδ.
δεν μας ωφέλησε. Ο Θεός πάντοτε μας συγχωρεί όμως είμαστε εμείς που δεν ωφελούμαστε από την θεραπεία, ας το δούμε σαν ένας ιατρός να θεραπεύει ένα ανοιχτό τραύμα αλλά εμείς αμέσως μόλις φεύγουμε από το ιατρείο χτυπάμε το μέρος με κοφτερό μαχαίρι, η πληγή ανοίγει ξανά. Λέει ο Κύριος στον Ιερεμία ὅτι ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, φησὶ Κύριος, καὶ ἀποστρέψω τὴν ἀποικίαν λαοῦ μου Ἰσραὴλ καὶ Ἰούδα, εἶπε Κύριος, καὶ ἀποστρέψω αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν, ἣν ἔδωκα τοῖς πατράσιν αὐτῶν, καὶ κυριεύσουσιν αὐτῆς. Ιερ. 37,3ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, εἶπε Κύριος, συντρίψω τὸν ζυγὸν ἀπὸ τοῦ τραχήλου αὐτῶν καὶ τοὺς δεσμοὺς αὐτῶν διαῤῥήξω, καὶ οὐκ ἐργῶνται αὐτοὶ ἔτι ἀλλοτρίοις· καὶ ἐργῶνται τῷ Κυρίῳ Θεῷ αὐτῶν, καὶ τὸν Δαυὶδ βασιλέα αὐτῶν ἀναστήσω αὐτοῖς. Οὕτως εἶπε Κύριος· ἀνέστησα σύντριμμα, ἀλγηρὰ ἡ πληγή σου· οὐκ ἔστι κρίνων κρίσιν σου, εἰς ἀλγηρὸν ἰατρεύθης, ὠφέλειά σοι οὐκ ἔστι. Πάντες οἱ φίλοι σου ἐπελάθοντό σου Ιερ. 37,8-14
Διότι ιδού, έρχονται ημέρες λέγει ο Κύριος, κατά τις οποίες επαναφέρω ελευθέρους από την παροικία της εξορίας τους αιχμαλώτους του λαού μου. Θα τους επαναφέρω στην πατρίδα τους, στην χώρα την οποία εγώ έδωσα στους προγόνους τους και θα γίνουν κάτοχοι της. Κατά την ημέρα όμως εκείνη, είπε ο Κύριος, θα συντρίψω εγώ τον ζυγό από τον τράχηλο τους και θα διαρρήξω τα δεσμά της αιχμαλωσίας τους και δεν θα δουλεύουν πλέον αυτοί για τους ξένους λαούς. Θα δουλεύουν στον Κύριο τον Θεό τους και εγώ θα ανορθώσω και θα εγκαταστήσω μεταξύ αυτών βασιλιά απόγονο του οίκου Δαυίδ.
Έτσι είπε ο Κύριος, ανόρθωσα τα συντρίμματα σου, πολύ οδυνηρή υπήρξε η πληγή σου.
Δεν υπήρχε μεταξύ σας άνθρωπος να κρίνει δικαίως και να υπερασπίζει τις υποθέσεις σας. Κάθε προσπάθεια θεραπείας έκανε οξύτερο τον πόνο σου, καμία ωφέλεια δεν προήλθε σε εσένα. Όλοι οι φίλοι σου σε εγκατέλειψαν.
Ο Θεός με την εξομολόγηση συντρίβει τον διαβολικό ζυγό από τον τράχηλο μας και σπάει τα δεσμά της αιχμαλωσίας αφού εκείνος που αμαρτάνει είναι δούλος της αμαρτίας και του Διαβόλου, ο εξομολογημένος και μετανοημένος δεν δουλεύει για ξένο λαό αλλά για τον λαό του Θεού, ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν δοῦλός ἐστι τῆς ἁμαρτίας. Ιω. 8,3.
Με την ενσάρκωση ο Χριστός γίνεται ο Βασιλιάς απόγονος του Δαυίδ του οποίου η βασιλεία ποτέ δεν έχει τέλος, οὗτος ἔσται μέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεται, καὶ δώσει αὐτῷ Κύριος ὁ Θεὸς τὸν θρόνον Δαυΐδ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ βασιλεύσει ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰακὼβ εἰς τοὺς αἰῶνας, καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος. Λουκ. 1,32-33. Με την θυσία του επαναφέρει ελεύθερους τους ανθρώπους από την εξορία εκ του Παραδείσου και απελευθερώνει από την δουλεία στον Διάβολο. Τους επαναφέρει στην πατρίδα τους την οποία έδωσε στους προγόνους τους πρωτόπλαστους.
Μπορούμε να δούμε και τα τελευταία λόγια από τον Ιερεμία με διαφορετικό νόημα και να πούμε ότι αυτός που δεν έχει διάθεση διορθώσεως και βλέπει τον Θεό σαν έναν τιμωρό, "εις αλγηρόν ιατρεύθη". Δηλαδή γιατρεύτηκε μεν, αφού εδώ μιλάμε για τον Θεό και όχι για άνθρωπο όπως εννοεί το Βιβλικό χωρίο, αλλά γιατρεύτηκε για να ξαναπονέσει διότι ανοίγει αμέσως το τραύμα και άρα "ωφέλεια σε αυτόν δεν υπήρξε", ὠφέλειά σοι οὐκ ἔστι.
Δεν επήλθε σε αυτόν δραστική ωφέλεια από την θεραπεία διότι και εκείνος έχει το σκεπτικό του Ισραηλίτη ο οποίος είχε θέσει την ελπίδα του στα γήινα, σε ανθρώπους, που όμως τον εγκατέλειψαν, πάντες οἱ φίλοι σου ἐπελάθοντό σου, είχε κακώς εμπιστευθεί ανθρώπους και για αυτό εἰς ἀλγηρὸν ἰατρεύθη. Παρομοίως όποιος έθεσε την ελπίδα του στο δουλικό και γήινο σκεπτικό του "να εξομολογηθώ για να γλιτώσω", " να αδειάσει το τεφτέρι των χρωστούμενων", βλέπει τον εαυτό του σαν δούλο όχι σαν γιό Θεού άρα δεν φέρνει μεγάλη ωφέλεια στον εαυτό του με την εξομολόγηση διότι με το που εξέρχεται από το εξομολογητήριο ξεκινάει αμέσως να ποιεί την αμαρτία, να γεμίζει ξανά το τεφτέρι, να είναι για να μην γλυτώσει. Αυτό γίνεται διότι συνεχίζει να σκέφτεται πως θα πραγματοποιήσει το ένα ή το άλλο πονηρό ώστε να κερδίσει, σκέφτεται ότι πρέπει να κάνει στον τάδε το δείνα ώστε να ωφεληθεί και όλα τα όμοια. Επιπλέον ήδη από την εξώπορτα του εξομολογητήριου ο Διάβολος θα του υποβάλλει πονηρές σκέψεις προς αποδοχή και θα φέρνει μπροστά του καταστάσεις και αυτός όλα θα τα αποδέχεται.
Τα δέντρα στο δάσος των αμαρτιών φυτρώνουν σαν το κεφάλι της Λερναίας Ύδρας, αμέσως, το δάσος εμφανίζεται άμεσα ξανά, οπότε απαραιτήτως χρειάζεται η φωτιά του Αγίου Πνεύματος η οποία όχι μόνο θα καυτηριάσει αλλά θα αφαιρέσει την ρίζα.
Ο άνθρωπος αν θέλει να κοπεί ένα κεφάλι αλλά για να φυτρώσει ένα άλλο, ιατρεύθη αλλά δεν ωφελήθη. Η εξαγόρευση εκ μέρους μας δεν πρέπει να είναι σβήσιμο των αμαρτιών από το μυαλό αλλά από την καρδιά, να μην σκίζουμε υποκριτικά τα ρούχα μας λέγοντας είμαστε ένοχοι αλλά να σκίζουμε την καρδιά. Καὶ νῦν λέγει Κύριος ὁ Θεὸς ὑμῶν· ἐπιστράφητε πρός με ἐξ ὅλης τῆς καρδίας ὑμῶν καὶ ἐν νηστείᾳ καὶ ἐν κλαυθμῷ καὶ ἐν κοπετῷ· καὶ διαῤῥήξατε τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ μὴ τὰ ἱμάτια ὑμῶν καὶ ἐπιστράφητε πρὸς Κύριον τὸν Θεὸν ὑμῶν, ὅτι ἐλεήμων καὶ οἰκτίρμων ἐστί, μακρόθυμος καὶ πολυέλεος καὶ μετανοῶν ἐπὶ ταῖς κακίαις. Ιωηλ. 2,12-13. Και τώρα, λέγει προς σας ο Κύριος, επιστρέψτε με μετάνοια προς εμένα με όλη σας την καρδία, με νηστεία, με θρήνους και κοπετούς. Σκίσετε όχι τα ενδύματά σας αλλά την καρδιά σας από τον πόνο της μετανοίας και την συναίσθηση της ενοχής. Επιστρέψτε προς τον Θεό, διότι είναι ελεήμων και οικτίρμων, μακρόθυμος και πολυέλεος, λυπάται για τις παρανομίες των ανθρώπων και μεταβάλλει την γνώμη του ως προς την τιμωρία τους. Τόσα επίθετα ἐλεήμων, οἰκτίρμων, μακρόθυμος, πολυέλεος, μετανοῶν ἐπὶ ταῖς κακίαις, είναι άπειρο το έλεος του Θεού, είναι προς αυτόν δεκτός οποιοσδήποτε αμαρτωλός και αργεί να τιμωρήσει, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι όλα αυτά είναι προς το πονηρό συμφέρον μας αλλά είναι προς το γνήσιο συμφέρον μας.
Ο Θεός με την εξομολόγηση συντρίβει τον διαβολικό ζυγό από τον τράχηλο μας και σπάει τα δεσμά της αιχμαλωσίας αφού εκείνος που αμαρτάνει είναι δούλος της αμαρτίας και του Διαβόλου, ο εξομολογημένος και μετανοημένος δεν δουλεύει για ξένο λαό αλλά για τον λαό του Θεού, ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν δοῦλός ἐστι τῆς ἁμαρτίας. Ιω. 8,3.
Με την ενσάρκωση ο Χριστός γίνεται ο Βασιλιάς απόγονος του Δαυίδ του οποίου η βασιλεία ποτέ δεν έχει τέλος, οὗτος ἔσται μέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεται, καὶ δώσει αὐτῷ Κύριος ὁ Θεὸς τὸν θρόνον Δαυΐδ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ βασιλεύσει ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰακὼβ εἰς τοὺς αἰῶνας, καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος. Λουκ. 1,32-33. Με την θυσία του επαναφέρει ελεύθερους τους ανθρώπους από την εξορία εκ του Παραδείσου και απελευθερώνει από την δουλεία στον Διάβολο. Τους επαναφέρει στην πατρίδα τους την οποία έδωσε στους προγόνους τους πρωτόπλαστους.
Μπορούμε να δούμε και τα τελευταία λόγια από τον Ιερεμία με διαφορετικό νόημα και να πούμε ότι αυτός που δεν έχει διάθεση διορθώσεως και βλέπει τον Θεό σαν έναν τιμωρό, "εις αλγηρόν ιατρεύθη". Δηλαδή γιατρεύτηκε μεν, αφού εδώ μιλάμε για τον Θεό και όχι για άνθρωπο όπως εννοεί το Βιβλικό χωρίο, αλλά γιατρεύτηκε για να ξαναπονέσει διότι ανοίγει αμέσως το τραύμα και άρα "ωφέλεια σε αυτόν δεν υπήρξε", ὠφέλειά σοι οὐκ ἔστι.
Δεν επήλθε σε αυτόν δραστική ωφέλεια από την θεραπεία διότι και εκείνος έχει το σκεπτικό του Ισραηλίτη ο οποίος είχε θέσει την ελπίδα του στα γήινα, σε ανθρώπους, που όμως τον εγκατέλειψαν, πάντες οἱ φίλοι σου ἐπελάθοντό σου, είχε κακώς εμπιστευθεί ανθρώπους και για αυτό εἰς ἀλγηρὸν ἰατρεύθη. Παρομοίως όποιος έθεσε την ελπίδα του στο δουλικό και γήινο σκεπτικό του "να εξομολογηθώ για να γλιτώσω", " να αδειάσει το τεφτέρι των χρωστούμενων", βλέπει τον εαυτό του σαν δούλο όχι σαν γιό Θεού άρα δεν φέρνει μεγάλη ωφέλεια στον εαυτό του με την εξομολόγηση διότι με το που εξέρχεται από το εξομολογητήριο ξεκινάει αμέσως να ποιεί την αμαρτία, να γεμίζει ξανά το τεφτέρι, να είναι για να μην γλυτώσει. Αυτό γίνεται διότι συνεχίζει να σκέφτεται πως θα πραγματοποιήσει το ένα ή το άλλο πονηρό ώστε να κερδίσει, σκέφτεται ότι πρέπει να κάνει στον τάδε το δείνα ώστε να ωφεληθεί και όλα τα όμοια. Επιπλέον ήδη από την εξώπορτα του εξομολογητήριου ο Διάβολος θα του υποβάλλει πονηρές σκέψεις προς αποδοχή και θα φέρνει μπροστά του καταστάσεις και αυτός όλα θα τα αποδέχεται.
Τα δέντρα στο δάσος των αμαρτιών φυτρώνουν σαν το κεφάλι της Λερναίας Ύδρας, αμέσως, το δάσος εμφανίζεται άμεσα ξανά, οπότε απαραιτήτως χρειάζεται η φωτιά του Αγίου Πνεύματος η οποία όχι μόνο θα καυτηριάσει αλλά θα αφαιρέσει την ρίζα.
Ο άνθρωπος αν θέλει να κοπεί ένα κεφάλι αλλά για να φυτρώσει ένα άλλο, ιατρεύθη αλλά δεν ωφελήθη. Η εξαγόρευση εκ μέρους μας δεν πρέπει να είναι σβήσιμο των αμαρτιών από το μυαλό αλλά από την καρδιά, να μην σκίζουμε υποκριτικά τα ρούχα μας λέγοντας είμαστε ένοχοι αλλά να σκίζουμε την καρδιά. Καὶ νῦν λέγει Κύριος ὁ Θεὸς ὑμῶν· ἐπιστράφητε πρός με ἐξ ὅλης τῆς καρδίας ὑμῶν καὶ ἐν νηστείᾳ καὶ ἐν κλαυθμῷ καὶ ἐν κοπετῷ· καὶ διαῤῥήξατε τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ μὴ τὰ ἱμάτια ὑμῶν καὶ ἐπιστράφητε πρὸς Κύριον τὸν Θεὸν ὑμῶν, ὅτι ἐλεήμων καὶ οἰκτίρμων ἐστί, μακρόθυμος καὶ πολυέλεος καὶ μετανοῶν ἐπὶ ταῖς κακίαις. Ιωηλ. 2,12-13. Και τώρα, λέγει προς σας ο Κύριος, επιστρέψτε με μετάνοια προς εμένα με όλη σας την καρδία, με νηστεία, με θρήνους και κοπετούς. Σκίσετε όχι τα ενδύματά σας αλλά την καρδιά σας από τον πόνο της μετανοίας και την συναίσθηση της ενοχής. Επιστρέψτε προς τον Θεό, διότι είναι ελεήμων και οικτίρμων, μακρόθυμος και πολυέλεος, λυπάται για τις παρανομίες των ανθρώπων και μεταβάλλει την γνώμη του ως προς την τιμωρία τους. Τόσα επίθετα ἐλεήμων, οἰκτίρμων, μακρόθυμος, πολυέλεος, μετανοῶν ἐπὶ ταῖς κακίαις, είναι άπειρο το έλεος του Θεού, είναι προς αυτόν δεκτός οποιοσδήποτε αμαρτωλός και αργεί να τιμωρήσει, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι όλα αυτά είναι προς το πονηρό συμφέρον μας αλλά είναι προς το γνήσιο συμφέρον μας.
Άρα συνιστά
[Δεν μπορώ να απαλλαγώ, όμως ο Θεός είναι φιλεύσπλαχνος,
[Δεν μπορώ να απαλλαγώ, όμως ο Θεός είναι φιλεύσπλαχνος,
να κάνω την αμαρτία και αυτός να με συγχωρεί;]
χειρότερο σκεπτικό από αυτό που βλέπουμε τον Θεό σαν τιμωρό εάν τον βλέπουμε σαν φιλεύσπλαχνο για το συμφέρον μας. Δηλαδή είτε σκεφτόμαστε θα κάνω αμαρτίες και ο Θεός θα με συγχωρεί είτε σκεφτόμαστε ότι το πάθος μας είναι μεγάλο και η απαλλαγή είναι αδύνατη. Το πρώτο είναι δείγμα πονηριάς, δείγμα ότι δεν φοβόμαστε δηλαδή σεβόμαστε τον Θεό, δείγμα ότι δεν βλέπουμε τον Θεό όπως είναι. Τον θεωρούμε λίγο πολύ ως συνεταίρο στην ανομία ή σαν κάποιον που την σιγοντάρει. Μην πεις μέγα είναι το έλεος του Θεού και όσο πλήθος αμαρτιών και αν διαπράττω θα με συγχωράει. Μη λησμονείς ότι υπάρχει μεν το έλεος άλλα υπάρχει και η οργή, εναντίον εκείνων που χωρίς φόβο αμαρτάνουν θα πέσει η οργή του Θεού. Μὴ εἴπῃς· ὁ οἰκτιρμὸς αὐτοῦ πολύς, τὸ πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν μου ἐξιλάσεται· ἔλεος γὰρ καὶ ὀργὴ παρ᾿ αὐτοῦ, καὶ ἐπὶ ἁμαρτωλοὺς καταπαύσει ὁ θυμὸς αὐτοῦ. Σοφ. Σειρ. 5,6. Παρόμοιο και πολύ άσχημο σκεπτικό είναι και το δεύτερο, δηλαδή να θεωρούμε ότι το πάθος μας είναι μεγάλο και δεν μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτό. Ο Θεός όλα τα μπορεί, αν από κάποια αμαρτία και πάθος ήταν αδύνατον να απαλλαγούμε τότε ο Θεός δεν θα ήταν παντοδύναμος. Άρα αυτό που χρειάζεται από εμάς είναι μόνο η απόφαση, αυτήν και μόνο θέλει ο Θεός και όλα τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνει διότι μιλώντας στον λαό του λέει
[Είναι δυνατή η θεραπεία μας από οποιαδήποτε αμαρτία ή πάθος;]
ἐπὶ συντρίμματι θυγατρὸς λαοῦ μου ἐσκοτώθην· ἐν ἀπορίᾳ κατίσχυσάν με ὠδῖνες ὡς τικτούσης μὴ ῥητίνη οὐκ ἔστιν ἐν Γαλαάδ, ἢ ἰατρὸς οὐκ ἔστιν ἐκεῖ; διατί οὐκ ἀνέβη ἴασις θυγατρὸς λαοῦ μου; Ιερ. 8,21-22 Για την συντριβή και καταστροφή της κόρης μου, του Ισραηλιτικού λαού, λέγει ο προφήτης με κατέλαβε σκοτοδίνη. Βρέθηκα σε απορία και με κατέλαβαν πόνοι σαν της γυναίκας που γεννά. Δεν υπάρχει λοιπόν ιαματικό βάλσαμο στην Γαλαάδ ή δεν βρίσκεται εκεί γιατρός; Γιατί δεν θεραπεύτηκε η κόρη μου, ο λαός μου;
Φαίνεται ότι στην περιοχή της Γαλαάδ θα υπήρχαν πολλοί γιατροί και θα ήταν ακουστή για αυτόν τον λόγο. Οπωσδήποτε εκεί θα υπήρχε ιατρός που βασιζόταν σε διάφορες θεωρίες οι οποίες είναι ακριβώς ίδιες ως προς το σκοπό και σήμερα, δηλαδή κρυφά να απομακρύνουν τον άνθρωπο από τον Θεό με την υπόσχεση ευεξίας θεραπείας και θεώσεως. Δεν γίνεται η πνευματική ίαση με ανθρώπινη προσπάθεια αλλά με την Θεϊκή, άρα εφόσον ο Θεός είναι παντοδύναμος κάθε αμαρτία και πάθος είναι εύκολο σε αυτόν να την ιατρεύσει, η μόνη προϋπόθεση για την ίαση είναι η θέλησή μας. Οπότε αφενός από οποιαδήποτε αμαρτία και πάθος είναι δυνατόν να απαλλαγούμε και αφετέρου το μόνο που χρειάζεται εκ μέρους μας είναι η πραγματική μετάνοια, δηλαδή να έχουμε γνήσια απόφαση να αφήσουμε την αμαρτία πράγμα που φαίνεται όταν είμαστε εντός του εξομολογητηρίου ακόμη, διότι ο πραγματικά μετανοών έχει συντριβή ενώ αυτός που δεν έχει όρεξη διορθώσεως δικαιολογεί τις αμαρτίες του. Αλλά ας σκεφτούμε
[Ποιος είναι ο σωστός τρόπος να εξομολογηθώ;]
τον Αδάμ και την Εύα. Αυτοί παρά το ότι αρνήθηκαν τη εντολή που τους είχες δώσει ο Θεός, εν τέλει από τις δικαιολογίες έχασαν τον Παράδεισο διότι αμέσως τους δόθηκε η ευκαιρία να μετανοήσουν και αν ζητούσαν συγχώρηση τότε πάραυτα θα την λάμβαναν. Μην προσερχόμαστε στο μυστήριο της εξομολογήσεως για να δικαιολογούμε τον εαυτό μας και να κατηγορούμε τους άλλους. Αυτό δεν είναι εμφανές ότι είναι άσχημο αλλά είναι μεγάλο κακό διότι έτσι θεοποιούμε τον εαυτό μας αφού αυτός δεν έχει φταίξει ποτέ σε τίποτα και όλα τα κάνουν οι άλλοι ενώ ταυτόχρονα δείχνει ότι δεν έχουμε καμία διάθεση διορθώσεως. Η εξαγόρευση δεν πρέπει ποτέ να γίνεται με δικαιολογίες ούτε να περιμένουμε να μας
[Στην εξομολόγηση θα πρέπει να με ρωτάει ο πνευματικός;]
ρωτήσει ο πνευματικός μας το τι έχουμε πράξει, είναι δυνατόν να γίνεται και αυτό δεν είναι κακό, όμως η εξομολόγηση δεν είναι ανάκριση και απαγγελία κατηγοριών εναντίων μας αλλά ιατρείο. Όπως όταν επισκεπτόμαστε τον ιατρό αναφέρουμε σε αυτόν μόνοι αλλά και όλα τα συμπτώματα χωρίς να παραλείπουμε κανένα, όμοια και ενώπιον του πνευματικού μας. Πρέπει εμείς να αναφέρουμε όλα τα αμαρτήματά μας σε αυτόν.
χειρότερο σκεπτικό από αυτό που βλέπουμε τον Θεό σαν τιμωρό εάν τον βλέπουμε σαν φιλεύσπλαχνο για το συμφέρον μας. Δηλαδή είτε σκεφτόμαστε θα κάνω αμαρτίες και ο Θεός θα με συγχωρεί είτε σκεφτόμαστε ότι το πάθος μας είναι μεγάλο και η απαλλαγή είναι αδύνατη. Το πρώτο είναι δείγμα πονηριάς, δείγμα ότι δεν φοβόμαστε δηλαδή σεβόμαστε τον Θεό, δείγμα ότι δεν βλέπουμε τον Θεό όπως είναι. Τον θεωρούμε λίγο πολύ ως συνεταίρο στην ανομία ή σαν κάποιον που την σιγοντάρει. Μην πεις μέγα είναι το έλεος του Θεού και όσο πλήθος αμαρτιών και αν διαπράττω θα με συγχωράει. Μη λησμονείς ότι υπάρχει μεν το έλεος άλλα υπάρχει και η οργή, εναντίον εκείνων που χωρίς φόβο αμαρτάνουν θα πέσει η οργή του Θεού. Μὴ εἴπῃς· ὁ οἰκτιρμὸς αὐτοῦ πολύς, τὸ πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν μου ἐξιλάσεται· ἔλεος γὰρ καὶ ὀργὴ παρ᾿ αὐτοῦ, καὶ ἐπὶ ἁμαρτωλοὺς καταπαύσει ὁ θυμὸς αὐτοῦ. Σοφ. Σειρ. 5,6. Παρόμοιο και πολύ άσχημο σκεπτικό είναι και το δεύτερο, δηλαδή να θεωρούμε ότι το πάθος μας είναι μεγάλο και δεν μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτό. Ο Θεός όλα τα μπορεί, αν από κάποια αμαρτία και πάθος ήταν αδύνατον να απαλλαγούμε τότε ο Θεός δεν θα ήταν παντοδύναμος. Άρα αυτό που χρειάζεται από εμάς είναι μόνο η απόφαση, αυτήν και μόνο θέλει ο Θεός και όλα τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνει διότι μιλώντας στον λαό του λέει
[Είναι δυνατή η θεραπεία μας από οποιαδήποτε αμαρτία ή πάθος;]
ἐπὶ συντρίμματι θυγατρὸς λαοῦ μου ἐσκοτώθην· ἐν ἀπορίᾳ κατίσχυσάν με ὠδῖνες ὡς τικτούσης μὴ ῥητίνη οὐκ ἔστιν ἐν Γαλαάδ, ἢ ἰατρὸς οὐκ ἔστιν ἐκεῖ; διατί οὐκ ἀνέβη ἴασις θυγατρὸς λαοῦ μου; Ιερ. 8,21-22 Για την συντριβή και καταστροφή της κόρης μου, του Ισραηλιτικού λαού, λέγει ο προφήτης με κατέλαβε σκοτοδίνη. Βρέθηκα σε απορία και με κατέλαβαν πόνοι σαν της γυναίκας που γεννά. Δεν υπάρχει λοιπόν ιαματικό βάλσαμο στην Γαλαάδ ή δεν βρίσκεται εκεί γιατρός; Γιατί δεν θεραπεύτηκε η κόρη μου, ο λαός μου;
Φαίνεται ότι στην περιοχή της Γαλαάδ θα υπήρχαν πολλοί γιατροί και θα ήταν ακουστή για αυτόν τον λόγο. Οπωσδήποτε εκεί θα υπήρχε ιατρός που βασιζόταν σε διάφορες θεωρίες οι οποίες είναι ακριβώς ίδιες ως προς το σκοπό και σήμερα, δηλαδή κρυφά να απομακρύνουν τον άνθρωπο από τον Θεό με την υπόσχεση ευεξίας θεραπείας και θεώσεως. Δεν γίνεται η πνευματική ίαση με ανθρώπινη προσπάθεια αλλά με την Θεϊκή, άρα εφόσον ο Θεός είναι παντοδύναμος κάθε αμαρτία και πάθος είναι εύκολο σε αυτόν να την ιατρεύσει, η μόνη προϋπόθεση για την ίαση είναι η θέλησή μας. Οπότε αφενός από οποιαδήποτε αμαρτία και πάθος είναι δυνατόν να απαλλαγούμε και αφετέρου το μόνο που χρειάζεται εκ μέρους μας είναι η πραγματική μετάνοια, δηλαδή να έχουμε γνήσια απόφαση να αφήσουμε την αμαρτία πράγμα που φαίνεται όταν είμαστε εντός του εξομολογητηρίου ακόμη, διότι ο πραγματικά μετανοών έχει συντριβή ενώ αυτός που δεν έχει όρεξη διορθώσεως δικαιολογεί τις αμαρτίες του. Αλλά ας σκεφτούμε
[Ποιος είναι ο σωστός τρόπος να εξομολογηθώ;]
τον Αδάμ και την Εύα. Αυτοί παρά το ότι αρνήθηκαν τη εντολή που τους είχες δώσει ο Θεός, εν τέλει από τις δικαιολογίες έχασαν τον Παράδεισο διότι αμέσως τους δόθηκε η ευκαιρία να μετανοήσουν και αν ζητούσαν συγχώρηση τότε πάραυτα θα την λάμβαναν. Μην προσερχόμαστε στο μυστήριο της εξομολογήσεως για να δικαιολογούμε τον εαυτό μας και να κατηγορούμε τους άλλους. Αυτό δεν είναι εμφανές ότι είναι άσχημο αλλά είναι μεγάλο κακό διότι έτσι θεοποιούμε τον εαυτό μας αφού αυτός δεν έχει φταίξει ποτέ σε τίποτα και όλα τα κάνουν οι άλλοι ενώ ταυτόχρονα δείχνει ότι δεν έχουμε καμία διάθεση διορθώσεως. Η εξαγόρευση δεν πρέπει ποτέ να γίνεται με δικαιολογίες ούτε να περιμένουμε να μας
[Στην εξομολόγηση θα πρέπει να με ρωτάει ο πνευματικός;]
ρωτήσει ο πνευματικός μας το τι έχουμε πράξει, είναι δυνατόν να γίνεται και αυτό δεν είναι κακό, όμως η εξομολόγηση δεν είναι ανάκριση και απαγγελία κατηγοριών εναντίων μας αλλά ιατρείο. Όπως όταν επισκεπτόμαστε τον ιατρό αναφέρουμε σε αυτόν μόνοι αλλά και όλα τα συμπτώματα χωρίς να παραλείπουμε κανένα, όμοια και ενώπιον του πνευματικού μας. Πρέπει εμείς να αναφέρουμε όλα τα αμαρτήματά μας σε αυτόν.
Ώστε να επιτευχθεί αυτό πρέπει να έχουμε προ της εξομολογήσεως εξετάσει ενδελεχώς τον εαυτό μας ώστε να μην ξεχνάμε τα αμαρτήματα που πρέπει να εξαγορεύσουμε διότι έτσι η αμαρτία που ξεχάστηκε παραμένει ασυγχώρητη. Βεβαίως αν για κάποια αμαρτία
[Αν δεν εξομολογηθώ κάποια αμαρτία οι υπόλοιπες συγχωρούνται;]
[Αν δεν εξομολογηθώ κάποια αμαρτία οι υπόλοιπες συγχωρούνται;]
αιτία της μη εξαγόρευσης είναι ότι δεν μπορούμε να την θυμηθούμε ακόμη και με την επιμελέστατη των εξετάσεων τότε την συγχωρεί ο Θεός διότι δεν βλέπει τα πράγματα με νομική ματιά. Επιπλέον δεν είναι μόνο οι αμαρτίες που κάναμε και τις γνωρίζουμε αλλά είναι πολλές οι αμαρτίες που κάναμε και δεν τις γνωρίζουμε καν. Αυτές συγχωρούνται με την εξομολόγηση και ας μην τις αναφέραμε, παραπτώματα τίς συνήσει; ἐκ τῶν κρυφίων μου καθάρισόν με. Ψαλ. 18,13 Ποιος μπορεί να γνωρίζει τα παραπτώματα στα οποία χωρίς να το γνωρίζουμε πέφτουμε; Από αυτά τα παραπτώματα που εγώ ίσως δεν τα γνωρίζω καθάρισέ με Κύριε.
Είναι όμως άκρως απαραίτητο να εξετάζουμε τον εαυτό μας πολύ επιμελέστατα προ της εξομολογήσεως ειδάλλως το ξέχασμα είναι θεληματικό και άρα η αμαρτία παραμένει ασυγχώρητη. Έχουμε ρητή εντολή για την αυτοεξέταση, δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτόν, καὶ οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω· Α Κορ. 11,28 Ας εξετάζει κάθε άνθρωπος τον εαυτό του με πολλή προσοχή και έτσι προετοιμασμένος ας προσέρχεται στην Θεία Ευχαριστία. Να εξετάζουμε τον εαυτό μας και ενδεχομένως να σημειώνουμε τις αμαρτίες μας αν η μνήμη μας δεν μας βοηθάει.
Η εξέταση προ του ποτηρίου για την οποία κάνει λόγο ο απόστολος είναι ώστε να οδηγήσει στην εξομολόγηση, δεν είναι μια απλή σκέψη, επί παραδείγματι, έχω κλέψει, α κακώς δεν πρέπει να κλέβει ο Χριστιανός, ας πάω τώρα να κοινωνήσω, αλλά είναι εξέταση προς ενέργεια που θα οδηγήσει στην θεραπεία. Επίσης είδαμε ότι απόστολος λέει δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτόν, ας εξετάζει τον εαυτό του, δοκιμαζέτω εαυτόν όχι δοκιμαζέτω διπλανόν ώστε να λέει δικαιολογίες ή να καταντάει η εξομολόγηση κουτσομπολιό ή κατάκριση για τον άλλον. Αν κάποια αμαρτία αποκρύπτουμε τότε με αυτό δείχνουμε ότι δεν έχουμε εννοήσει σωστά το τι είναι ο Θεός και η εξομολόγηση.
Είναι όμως άκρως απαραίτητο να εξετάζουμε τον εαυτό μας πολύ επιμελέστατα προ της εξομολογήσεως ειδάλλως το ξέχασμα είναι θεληματικό και άρα η αμαρτία παραμένει ασυγχώρητη. Έχουμε ρητή εντολή για την αυτοεξέταση, δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτόν, καὶ οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω· Α Κορ. 11,28 Ας εξετάζει κάθε άνθρωπος τον εαυτό του με πολλή προσοχή και έτσι προετοιμασμένος ας προσέρχεται στην Θεία Ευχαριστία. Να εξετάζουμε τον εαυτό μας και ενδεχομένως να σημειώνουμε τις αμαρτίες μας αν η μνήμη μας δεν μας βοηθάει.
Η εξέταση προ του ποτηρίου για την οποία κάνει λόγο ο απόστολος είναι ώστε να οδηγήσει στην εξομολόγηση, δεν είναι μια απλή σκέψη, επί παραδείγματι, έχω κλέψει, α κακώς δεν πρέπει να κλέβει ο Χριστιανός, ας πάω τώρα να κοινωνήσω, αλλά είναι εξέταση προς ενέργεια που θα οδηγήσει στην θεραπεία. Επίσης είδαμε ότι απόστολος λέει δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτόν, ας εξετάζει τον εαυτό του, δοκιμαζέτω εαυτόν όχι δοκιμαζέτω διπλανόν ώστε να λέει δικαιολογίες ή να καταντάει η εξομολόγηση κουτσομπολιό ή κατάκριση για τον άλλον. Αν κάποια αμαρτία αποκρύπτουμε τότε με αυτό δείχνουμε ότι δεν έχουμε εννοήσει σωστά το τι είναι ο Θεός και η εξομολόγηση.
Επιπλέον ναι μεν συγχωρούνται οι υπόλοιπες αμαρτίες αλλά αυτή μένει ασυγχώρητη πράγμα που μας φέρνει στο ίδιο αποτέλεσμα. Αν δεν εξομολογηθούμε κάποια αμαρτία εν γνώση μας τότε το καράβι του εαυτού μας πλέει προς τον άνω λιμένα με ρήγματα.
Εφόσον εμείς αφήνουμε ένα χωρίς θεραπεία είναι φανερό ότι και αυτό το ένα είναι αρκετό ώστε να βυθιστούμε. Ας σκεφτούμε ότι και μια αμαρτία μπορεί να μας πάει την κόλαση διότι με την απόκρυψη γίνεται θανάσιμη αμαρτία, δηλαδή αμετανόητη.
Και ας μην νομίζουμε ότι θανάσιμη αμαρτία είναι μια ληστεία ή ένας φόνος, και το θήτα στον φόνο είναι αρκετό για να πάμε στην κόλαση. Τον φθόνο πόσοι θα τον βλέπαμε ότι αποκλείει από την ουράνιο βασιλεία; Και όμως βλέπουμε τον απόστολο να μας λέει φανερὰ δέ ἐστι τὰ ἔργα τῆς σαρκός, ἅτινά ἐστι μοιχεία, πορνεία, ἀκαθαρσία, ἀσέλγεια, εἰδωλολατρία, φαρμακεία, ἔχθραι, ἔρεις, ζῆλοι, θυμοί, ἐριθεῖαι, διχοστασίαι, αἱρέσεις, φθόνοι, φόνοι, μέθαι, κῶμοι καὶ τὰ ὅμοια τούτοις, ἃ προλέγω ὑμῖν καθὼς καὶ προεῖπον, ὅτι οἱ τὰ τοιαῦτα πράσσοντες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιν. Γαλ. 5,20-21.
Άρα εφόσον η κατάληξη είναι η ίδια και από μια που δεν εξαγορεύσαμε και ο άνθρωπος οδηγεί εαυτόν στην Κόλαση, μπορεί να ειπωθεί ότι και οι υπόλοιπες δεν συγχωρήθηκαν. Βέβαια να ειπωθεί υπό την έννοια του ότι το ίδιο αποτέλεσμα έχουμε.
Άρα εφόσον η κατάληξη είναι η ίδια και από μια που δεν εξαγορεύσαμε και ο άνθρωπος οδηγεί εαυτόν στην Κόλαση, μπορεί να ειπωθεί ότι και οι υπόλοιπες δεν συγχωρήθηκαν. Βέβαια να ειπωθεί υπό την έννοια του ότι το ίδιο αποτέλεσμα έχουμε.
Άρα προς ωφέλεια μας είναι να μην ντρεπόμαστε να εξομολογηθούμε κάποιο αμάρτημα. Ας θυμηθούμε τον Ιώβ
[Τι να σκεφτώ ώστε να μην ντρέπομαι στην εξομολόγηση;]
τον οποίο πρέπει να έχουμε παράδειγμα όχι μόνο στην υπομονή αλλά και στην εξομολόγηση. Δεν ντρεπόταν να εξομολογηθεί μπροστά σε όλη την Εκκλησία και να ομολογήσει το πταίσμα του. Εμείς μπροστά σε ένα άτομο εξομολογούμαστε, άρα έχει εκλείψει ο κίνδυνος σκανδαλισμού των αδύναμων στην πίστη, οπότε δεν νοείται να έχουμε ντροπή, εἰ δὲ καὶ ἁμαρτῶν ἀκουσίως ἔκρυψα τὴν ἁμαρτίαν μου, οὐ γὰρ διετράπην πολυοχλίαν πλήθους τοῦ μὴ ἐξαγορεῦσαι ἐνώπιον αὐτῶν·. Ιωβ. 31,33-34
Εάν έτυχε να αμαρτήσω χωρίς να το θέλω και έκρυψα την αμαρτία μου, ας με τιμωρήσει ο Θεός. Ποτέ όμως δεν θεώρησα μειωτικό και δεν ντράπηκα τον πολύ λαό, ώστε να μη ομολογήσω ενώπιον αυτών το πταίσμα μου. Ειλικρινά, πραγματικά, δεν ήθελε την αμαρτία ο Ιώβ. Όπως κάποιος φωνάζει ότι δεν θέλει να έχει σχέση με κάποιον που τον ζημίωσε όμοια και ο Ιώβ δεν είχε καμία ντροπή να καταδικάσει δημοσίως αυτό που ανείπωτα τον ζημίωνε, δηλαδή την αμαρτία.
Αν πάλι δεν έχουμε προχωρήσει πνευματικά ας σκεφτούμε, πρώτον ότι υπάρχει η ντροπή που φέρνει κακό και η ντροπή που φέρνει καλό και δεύτερον ότι υπάρχει η ντροπή ενώπιον του πνευματικού ή η ντροπή ενώπιον όλης της Κτίσεως.
Συντήρησον καιρὸν καὶ φύλαξαι ἀπὸ πονηροῦ καὶ περὶ τῆς ψυχῆς σου μὴ αἰσχυνθῇς· ἔστι γὰρ αἰσχύνη ἐπάγουσα ἁμαρτίαν, καὶ ἔστιν αἰσχύνη δόξα καὶ χάρις. Σοφ. Σειρ. 4,20-21
[Τι να σκεφτώ ώστε να μην ντρέπομαι στην εξομολόγηση;]
τον οποίο πρέπει να έχουμε παράδειγμα όχι μόνο στην υπομονή αλλά και στην εξομολόγηση. Δεν ντρεπόταν να εξομολογηθεί μπροστά σε όλη την Εκκλησία και να ομολογήσει το πταίσμα του. Εμείς μπροστά σε ένα άτομο εξομολογούμαστε, άρα έχει εκλείψει ο κίνδυνος σκανδαλισμού των αδύναμων στην πίστη, οπότε δεν νοείται να έχουμε ντροπή, εἰ δὲ καὶ ἁμαρτῶν ἀκουσίως ἔκρυψα τὴν ἁμαρτίαν μου, οὐ γὰρ διετράπην πολυοχλίαν πλήθους τοῦ μὴ ἐξαγορεῦσαι ἐνώπιον αὐτῶν·. Ιωβ. 31,33-34
Εάν έτυχε να αμαρτήσω χωρίς να το θέλω και έκρυψα την αμαρτία μου, ας με τιμωρήσει ο Θεός. Ποτέ όμως δεν θεώρησα μειωτικό και δεν ντράπηκα τον πολύ λαό, ώστε να μη ομολογήσω ενώπιον αυτών το πταίσμα μου. Ειλικρινά, πραγματικά, δεν ήθελε την αμαρτία ο Ιώβ. Όπως κάποιος φωνάζει ότι δεν θέλει να έχει σχέση με κάποιον που τον ζημίωσε όμοια και ο Ιώβ δεν είχε καμία ντροπή να καταδικάσει δημοσίως αυτό που ανείπωτα τον ζημίωνε, δηλαδή την αμαρτία.
Αν πάλι δεν έχουμε προχωρήσει πνευματικά ας σκεφτούμε, πρώτον ότι υπάρχει η ντροπή που φέρνει κακό και η ντροπή που φέρνει καλό και δεύτερον ότι υπάρχει η ντροπή ενώπιον του πνευματικού ή η ντροπή ενώπιον όλης της Κτίσεως.
Συντήρησον καιρὸν καὶ φύλαξαι ἀπὸ πονηροῦ καὶ περὶ τῆς ψυχῆς σου μὴ αἰσχυνθῇς· ἔστι γὰρ αἰσχύνη ἐπάγουσα ἁμαρτίαν, καὶ ἔστιν αἰσχύνη δόξα καὶ χάρις. Σοφ. Σειρ. 4,20-21
Να προσέχεις και να εκτιμάς τις εκάστοτε περιστάσεις, φύλαξε την ψυχή σου από το πονηρό, και σε ζητήματα τα οποία αφορούν την πρόοδο και σωτηρία της ψυχής σου μη ντραπείς κανένα. Διότι υπάρχει ντροπή η οποία οδηγεί στην αμαρτία, υπάρχει και ντροπή η οποία είναι δόξα και χάρη. Εδώ ο Σειράχ μας λέει ότι έχουμε άγια και αμαρτωλή ντροπή. Για την ακρίβεια ο σοφός Σειράχ εδώ κάνει λόγο για το ότι δεν πρέπει να ντρεπόμαστε να πούμε όχι και εξ αυτού να κάνουμε αμαρτία, συμβουλεύει να είμαστε ασυμβίβαστοι προς την τήρηση των εντολών, όμως εμείς μπορούμε να το δούμε διαφορετικά και να σκεφτούμε ότι όταν εξομολογούμαστε τότε η ντροπή μας είναι σωτήρια ενώ η ντροπή που μας κάνει και δεν το εξαγορεύουμε είναι αμαρτία και αιτία κολάσεως. Η ντροπή που είναι δόξα και χάρη είναι η ντροπή να κάνει κάποιος την αμαρτία διότι με την αμαρτία ο άνθρωπος πέφτει από την υψηλή του θέση, ντροπιάζεται, αυτήν την ντροπή είχαν όλοι οι άγιοι, αυτήν την ντροπή πρέπει να έχουμε, είναι η άγια ντροπή. Η εξομολόγηση αφαιρεί την ντροπή της αμαρτίας από επάνω μας άρα δεν είναι καθόλου να ντρεπόμαστε γιατί η εξομολόγηση είναι δόξα. Το δεύτερο που θα μπορούσαμε να σκεφτούμε είναι ότι ντροπή θα υπάρξει είτε ενώπιον του πνευματικού είτε ενώπιον όλης της Κτίσεως διότι η Γραφή
[Θα αποκαλυφθούν οι αμαρτίες μας ενώπιον όλων κατά την Παγκόσμια Κρίση;]
μας λέει στους Ψαλμούς, τῷ δέ ἁμαρτωλῷ εἶπεν ὁ Θεός· ἱνατί σύ ἐκδιηγῇ τά δικαιώματά μου καί ἀναλαμβάνεις τήν διαθήκην μου διά στόματός σου; σύ δέ ἐμίσησας παιδείαν καί ἐξέβαλες τούς λόγους μου εἰς τά ὀπίσω εἰ ἐθεώρεις κλέπτην, συνέτρεχες αὐτῷ, καί μετά μοιχοῦ τήν μερίδα σου ἐτίθεις τό στόμα σου ἐπλεόνασε κακίαν, καί ἡ γλῶσσά σου περιέπλεκε δολιότητας· καθήμενος κατά τοῦ ἀδελφοῦ σου κατελάλεις καί κατά τοῦ υἱοῦ τῆς μητρός σου ἐτίθεις σκάνδαλον. Ταῦτα ἐποίησας, καί ἐσίγησα· ὑπέλαβες ἀνομίαν, ὅτι ἔσομαί σοι ὅμοιος· ἐλέγξω σε καί παραστήσω κατά πρόσωπόν σου τάς ἁμαρτίας σου. Ψαλ. 49,16-21. Είπε στον αμαρτωλό ο Θεός, γιατί υποδεικνύεις χωρίς να πράττεις; μίσησες την παιδαγωγία μου, τα λόγια μου περιφρόνησες, με τον κλέφτη ήσουν συνεργός, μοίχευσες, στο στόμα σου είναι η κακία και στην γλώσσα σου ο δόλος, κατηγορούσες τον αδελφό σου και του έστηνες παγίδες. Όλα αυτά έκανες και εγώ έδειξα μακροθυμία και σιώπησα, νόμισες παράλογα ότι θα είμαι όμοιος με εσένα. Θα έλθει όμως η στιγμή που θα σε ελέγξω και θα φανερώσω μπροστά σου και μπροστά σε όλους τους άλλους τις αμαρτίες σου.
Αυτό που λέει ο Κύριος είναι για όλους, λέει στον αμαρτωλό όχι στον τάδε ονομαστικά, δηλαδή απευθύνεται γενικώς προς τον αμετανόητο αμαρτωλό.
[Θα αποκαλυφθούν οι αμαρτίες μας ενώπιον όλων κατά την Παγκόσμια Κρίση;]
μας λέει στους Ψαλμούς, τῷ δέ ἁμαρτωλῷ εἶπεν ὁ Θεός· ἱνατί σύ ἐκδιηγῇ τά δικαιώματά μου καί ἀναλαμβάνεις τήν διαθήκην μου διά στόματός σου; σύ δέ ἐμίσησας παιδείαν καί ἐξέβαλες τούς λόγους μου εἰς τά ὀπίσω εἰ ἐθεώρεις κλέπτην, συνέτρεχες αὐτῷ, καί μετά μοιχοῦ τήν μερίδα σου ἐτίθεις τό στόμα σου ἐπλεόνασε κακίαν, καί ἡ γλῶσσά σου περιέπλεκε δολιότητας· καθήμενος κατά τοῦ ἀδελφοῦ σου κατελάλεις καί κατά τοῦ υἱοῦ τῆς μητρός σου ἐτίθεις σκάνδαλον. Ταῦτα ἐποίησας, καί ἐσίγησα· ὑπέλαβες ἀνομίαν, ὅτι ἔσομαί σοι ὅμοιος· ἐλέγξω σε καί παραστήσω κατά πρόσωπόν σου τάς ἁμαρτίας σου. Ψαλ. 49,16-21. Είπε στον αμαρτωλό ο Θεός, γιατί υποδεικνύεις χωρίς να πράττεις; μίσησες την παιδαγωγία μου, τα λόγια μου περιφρόνησες, με τον κλέφτη ήσουν συνεργός, μοίχευσες, στο στόμα σου είναι η κακία και στην γλώσσα σου ο δόλος, κατηγορούσες τον αδελφό σου και του έστηνες παγίδες. Όλα αυτά έκανες και εγώ έδειξα μακροθυμία και σιώπησα, νόμισες παράλογα ότι θα είμαι όμοιος με εσένα. Θα έλθει όμως η στιγμή που θα σε ελέγξω και θα φανερώσω μπροστά σου και μπροστά σε όλους τους άλλους τις αμαρτίες σου.
Αυτό που λέει ο Κύριος είναι για όλους, λέει στον αμαρτωλό όχι στον τάδε ονομαστικά, δηλαδή απευθύνεται γενικώς προς τον αμετανόητο αμαρτωλό.
Οι αμαρτίες αγαπητοί απαραίτητα θα φανερωθούν, είτε από εμάς που θα τις καταδικάσουμε είτε από τον Θεό και θα μας καταδικάσουν. Μπορεί ο Θεός από ευσπλαχνία να αργεί και να νομίζουμε ότι είναι αδιάφορος ή και ανύπαρκτος αλλά θα έρθει η ώρα που όλα θα φανερωθούν, δηλαδή θα κατακριθούμε, αυτό εννοεί.
Αγαπητοί τις αμαρτίες μας τις αποκρύπτουμε προσωρινά και από έναν, ότι άσχημο πράξαμε το γνωρίζει ο Θεός, αλλά γνωρίζουν και οι άγγελοι την κατάστασή μας, γνωρίζουν και οι άγιοι, δηλαδή όσοι είναι στον ουρανό, ανάμεσα στους οποίους είναι και αγαπημένα μας πρόσωπα και συγγενείς μας, εκεί ο κάθε ένας που είναι στον ουρανό μηδενός εξαιρουμένου δέχεται πληροφορίες εξ Αγίου Πνεύματος ενώ το μόνο του μέλημα είναι πως να σωθούν οι αδελφοί. Θυμόμαστε τις διηγήσεις αυτοπτών όπου οι φωτισμένοι γέροντες που έλαμψαν στις ημέρες μας γνώριζαν το ποιόν αυτών που τους επισκέπτονταν και τους έλεγαν ότι χρειάζονται στο τάδε διόρθωση ότι στο δείνα χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση ώστε να προοδεύσουν και λοιπά. Την πλειοψηφία των αμαρτιών μας γνωρίζουν και οι δαίμονες οι οποίοι συνεχώς μας κατηγορούν όπως έκαναν με τον Ιώβ.
Αν λοιπόν σκεφτούμε ότι όλο το ουράνιο στερέωμα γνωρίζει την πνευματική μας κατάσταση, τότε ιδού άλλος ένας λόγος να μην ντραπούμε αφού πως γίνεται να υπάρξει ντροπή εφόσον είναι γνωστή η κατάστασή μας; Όχι μόνο να μην ντρεπόμαστε όταν εξομολογούμαστε αλλά να έχουμε μέγα ζήλο για εξομολόγηση και απόφαση απαλλαγής από την αμαρτία διότι χαροποιούμε όλο το ουράνιο στερέωμα.
Αν λοιπόν σκεφτούμε ότι όλο το ουράνιο στερέωμα γνωρίζει την πνευματική μας κατάσταση, τότε ιδού άλλος ένας λόγος να μην ντραπούμε αφού πως γίνεται να υπάρξει ντροπή εφόσον είναι γνωστή η κατάστασή μας; Όχι μόνο να μην ντρεπόμαστε όταν εξομολογούμαστε αλλά να έχουμε μέγα ζήλο για εξομολόγηση και απόφαση απαλλαγής από την αμαρτία διότι χαροποιούμε όλο το ουράνιο στερέωμα.
[Με την εξομολόγηση και τον αγώνα κατά της αμαρτίας
δίνουμε χαρά στους δικούς μας που έχουν κοιμηθεί;]
Χαρὰ ἔσται ἐν τῷ οὐρανῷ ἐπί ἑνί ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι Λουκ 15,7 μας λέει ο Χριστός.
Μαζί και τα αγαπημένα μας πρόσωπα που είναι στον ουρανό χαροποιούμε, αντιθέτως η ψυχή τους γίνεται περίλυπη όταν παραμένουμε ανεξομολόγητοι και χωρίς συμμετοχή στα Μυστήρια. Χαρά
γίνεται στον ουρανό όταν ένας αμαρτωλός μετανοεί. Δεν είπε ο προφήτης Ηλίας, ο γέροντας Πορφύριος, ο γέροντας Παΐσιος και οι άλλοι προορατικοί χαίρονται, αλλά
λέει χαρά στον ουρανό. Ούτε είπε χαίρονται
όταν έρθει στον Παράδεισο αλλά όταν μετανοεί. Τους πληροφορεί το Άγιο Πνεύμα για αυτό γνωρίζουν
ότι πραγματικά μετανόησε, διότι μπορεί έναν να βλέπουμε σήμερα και να
φαίνεται ότι έχει μετανοήσει αλλά σε ένα χρόνο να είναι ξανά στην
αμαρτία ίσως και χειρότερος από πριν. Επειδή όμως πληροφορούνται από το Άγιο Πνεύμα
γνωρίζουν πέραν πάσης αμφιβολίας και χαίρονται ειδάλλως από εξωτερική
παρατήρηση δεν θα ήταν σίγουρο ότι κάποιος έχει μετανοήσει και θα χαίρονται όταν πήγαινε στον
Παράδεισο.
Στο διαδίκτυο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην ζωή μας, δηλαδή ενώπιον όλων, δηλώνουμε για άτομο ότι δεν θέλουμε να το ξαναδούμε, ότι δεν μας νοιάζει τι κάνει.
Θέλουμε οι αγαπημένοι μας να είναι χαρούμενοι ή λυπημένοι;
Δεν χρειάζεται ούτε καν να το σκεφτούμε. Άρα λοιπόν αγαπητοί όχι μόνο δίνουμε την μέγιστη χαρά στους
αγαπημένους μας αλλά αν θα θέλαμε να είμαστε μαζί με αυτούς για
περισσότερο καιρό εδώ στην Γη, όπου μετρητός ο χρόνος και πολύς να
είναι, δεν θέλουμε πολύ περισσότερο να είμαστε μαζί τους αμέτρητο χρόνο,
δηλαδή αιώνια στον Ουρανό;
Βεβαίως και θέλουμε, ας πράξουμε λοιπόν ανάλογα.
Τι ανεκλάλητα δώρα μας προσφέρει η σωστή εξομολόγηση και η απόφαση απαλλαγής από την αμαρτία! Άρα όταν ο Κύριος λέει ότι θα φανερώσει σε όλους τις αμαρτίες μας εννοεί ότι θα αποστρέψει το πρόσωπό του από εμάς οριστικά, ότι με τις τάδε πράξεις απομακρυνθήκαμε μόνοι από αυτόν, όχι ότι αυτές είναι κρυφές και τότε θα βγουν στην φόρα. Οπότε και μόνο από αυτήν την αργοπορία, δηλαδή την αναβολής της καταδίκης, αλλά και την εντός εισαγωγικών απειλή η οποία είναι ευσπλαχνία, παρατηρούμε την αγάπη του και ότι προσπαθεί με κάθε τρόπο να μας φέρει σε μετάνοια, οι απειλές του Θεού είναι αποκλειστικά για ψυχωφελές αποτέλεσμα.
Επιπλέον η εξομολόγηση είναι ενώπιον ενός ατόμου άρα είναι εμφανές ότι τις αποκρύπτουμε μόνο από έναν, οπότε σκεπτόμενοι όλα τα παραπάνω είναι προς μέγα όφελος μας να εξομολογηθούμε και να έχουμε απόφαση απαλλαγής από την αμαρτία.Στο διαδίκτυο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην ζωή μας, δηλαδή ενώπιον όλων, δηλώνουμε για άτομο ότι δεν θέλουμε να το ξαναδούμε, ότι δεν μας νοιάζει τι κάνει.
Στην αντίθετη πλευρά το φωνάζουμε δυνατά αν αγαπούμε, το δηλώνουμε χωρίς καμία ντροπή και μεγαλόφωνα. Ακριβώς το ίδιο πρέπει να γίνεται τώρα όχι με τον συνάνθρωπο αλλά με την αμαρτία. Δηλαδή να δηλώνουμε ότι δεν θέλουμε να την ξαναδούμε ποτέ, ενώ από την άλλη να φωνάζουμε ότι αγαπούμε τον Χριστό. Γιατί όποιος μετανοεί και αποστρέφεται την αμαρτία γίνεται σαν τον Δαυίδ
[Ο πνευματικός ενίοτε μου βάζει κανόνα, πρέπει να τον δεχτώ;]
ο οποίος έκανε μεν αμαρτίες αλλά μετανόησε ειλικρινά για αυτό δεν ντρεπόταν να τις ομολογήσει, ούτε σκεφτόταν μήπως τυχόν και τον θίξουν υπενθυμίζοντας του τις εντολές ή υπογραμμίζοντας τα λάθη του ακόμη και αν αυτό γινόταν με έντονο τρόπο, παιδεύσει με δίκαιος ἐν ἐλέει καὶ ἐλέγξει με Ψαλμ 140,5, δηλαδή, ας με διαπαιδαγωγήσει και ας με ελέγξει ο δίκαιος έστω και με αυστηρότητα την οποία του εμπνέει η αγάπη και η συμπάθεια του προς εμένα. Είδαμε πριν και το, σὺ δὲ ἐμίσησας παιδείαν καὶ ἐξέβαλες τοὺς λόγους μου εἰς τὰ ὀπίσω, μίσησες την παιδαγωγία μου. Στον εγωιστή δεν αρέσουν ορισμένες εντολές, τις στρογγυλεύει κατά το δοκούν ή με διάφορες δικαιολογίες τις ακυρώνει εντελώς. Στον εγωιστή δεν αρέσει ο έλεγχος ούτε οι υποδείξεις των λαθών του, τον κάνουν να πέφτει από τον θεϊκό θρόνο που έχει φτιάξει. Αν υπήρχε επιλογή να εξομολογηθεί στον αέρα ή στον ιερέα τότε θα διάλεγε τον αέρα, νομίζει ότι είναι θεός, το ομολογεί πλαγίως. Όταν ο άνθρωπος νομίζει ότι είναι κάποιος, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα, ο Κύριος θα τον παιδαγωγήσει. Καὶ μὴ εἴπῃς· τίς με δυναστεύσει; ὁ γὰρ Κύριος ἐκδικῶν ἐκδικήσει σε Σοφ. Σειρ. 5,3 Μην πεις, ποιος έχει εξουσία επάνω μου; Διότι ο Κύριος αυστηρά θα σε τιμωρήσει.
Οπότε είναι απαραίτητο να διαλέγουμε καλό πνευματικό όπως θα διαλέγαμε τον καλύτερο ιατρό. Και εδώ πρόκειται για ιατρό και μάλιστα ανώτερο από αυτόν του σώματος. Έπειτα στην εξομολόγηση να μην δικαιολογούμε τον εαυτό μας και να κατηγορούμε τον άλλον. Όσα αφορά τις εντολές όλες τις εντολές πρέπει να τις ακολουθούμε χωρίς να προσθέτουμε ή να αφαιρούμε κάτι, να μην λέμε εκείνη η εντολή ήταν για παλαιά ετούτη είναι υπερβολική. Να μην δυσανασχετούμε αν υποδεικνύει σε εμάς κάτι ή μας ελέγχει ο πνευματικός μας, είναι εκεί τοποθετημένος εκ Χριστού γιατί στην πορεία μας στην έρημο δεν υπάρχει οδηγός μόνο η φωτεινή νεφέλη αλλά και ο Μωυσής, Μωυσής είναι ο πνευματικός μας, ειδάλλως και τα κάνουμε όλα αυτά έχουμε έπαρση, καθόμαστε στον βασιλικό θρόνο που φτιάξαμε λέγοντας ότι είπε ο Φαραώ στον Μωυσή: Και ποιος είναι αυτός ο Χριστός του οποίου εγώ τις εντολές θα υπακούσω;
Καὶ εἶπε Φαραώ· τίς ἐστιν οὗ εἰσακούσομαι τῆς φωνῆς αὐτοῦ, ὥστε ἐξαποστεῖλαι τούς υἱούς Ἰσραήλ; οὐκ οἶδα τόν Κύριον καί τόν Ἰσραὴλ οὐκ ἐξαποστέλλω. Εξ. 5,2 Ο Φαραώ απάντησε με υπεροψία στον Μωυσή λέγοντας, και ποιος είναι αυτός στην εντολή του οποίου εγώ θα υπακούσω; Δεν τον ξέρω εγώ αυτόν τον Κύριο.
Στον Παράδεισο μιλάνε Ελληνικά αλλά όμως τα γνωστά κλασσικά Ελληνικά "ξέρεις ποιος είμαι εγώ;" και "ποιος είσαι εσύ που θα..." είναι παντελώς άγνωστα. Εκεί όσοι πάνε γνωρίζουν την αλήθεια, ότι ο Θεός είναι πατέρας μας εμείς χώμα και οι συνάνθρωποι αδελφοί, Κύριε, πατήρ ἡμῶν σύ, ἡμεῖς δὲ πηλός, ἔργα τῶν χειρῶν σου πάντες. Ησ. 64,8 Κύριε εσύ είσαι ο πατέρας μας και εμείς χώμα, όλοι είμαστε έργα των χεριών σου.
Τον κανόνα βλέπουμε εξαρχής της Χριστιανοσύνης, λέει ο απόστολος Παύλος, ἐγώ μέν γάρ ὡς ἀπών τῷ σώματι, παρών δὲ τῷ πνεύματι, ἤδη κέκρικα ὡς παρών τόν οὕτω τοῦτο κατεργασάμενον, ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ συναχθέντων ὑμῶν καὶ τοῦ ἐμοῦ πνεύματος σύν τῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ παραδοῦναι τόν τοιοῦτον τῷ σατανᾷ εἰς ὄλεθρον τῆς σαρκός, ἵνα τό πνεῦμα σωθῇ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Α Κορ. 5,1-5 Εδώ ο Παύλος κάνει αναφορά σε μια περίπτωση αμαρτωλού και καταλήγει να λέει, γιατί εγώ αν και είμαι απών σωματικώς, είμαι όμως παρών με το πνεύμα μεταξύ σας και έχω πλέον κρίνει ἤδη κέκρικα και καταδικάσει σαν να ήμουν εκεί αυτόν που διέπραξε την φοβερή αμαρτία. Πρέπει λοιπόν αφού στο όνομα του Χριστού συγκεντρωθείτε όλοι σας, εσείς και το πνεύμα μου μαζί με την δύναμη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού να παραδώσουμε αυτόν τον άνθρωπο για να τιμωρηθεί και να ταλαιπωρηθεί σκληρά το σώμα του για να συνέλθει ώστε να σωθεί η ψυχή του κατά τη μεγάλη ημέρα του Κυρίου Ιησού. Βεβαίως ο απόστολος δεν είναι εκεί για να παραδίδει στον Διάβολο αλλά για να γλυτώνει εκ της του Διαβόλου παγίδος και να ξυπνάει όσους είναι εζωγρημένοι δηλαδή έχουν συλληφθεί σαν σε δίχτυ δούλοι από τον Διάβολο, ἐν πρᾳότητι παιδεύοντα τούς ἀντιδιατιθεμένους, μήποτε δῷ αὐτοῖς ὁ Θεός μετάνοιαν εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας, καί ἀνανήψωσιν ἐκ τῆς τοῦ διαβόλου παγίδος, ἐζωγρημένοι ὑπ᾿ αὐτοῦ εἰς τό ἐκείνου θέλημα. Β' Τιμ. 2,25-26
Βλέπουμε δηλαδή αφενός τον κανόνα για τον οποίο έγινε αναφορά πρωτύτερα, εἰς ὄλεθρον τῆς σαρκός, ἵνα τὸ πνεῦμα σωθῇ, και αφετέρου βλέπουμε το Βιβλικό των διδαχών για τον πόνο την ασθένεια και την θλίψη που μας έλεγαν οι φωτισμένοι γέροντες μας όπως ο άγιος γέροντας Παΐσιος ή ο άγιος γέροντας Πορφύριος. Δηλαδή αυτές φέρνουν ψυχική ωφέλεια, μας κάνουν και ξυπνούμε.
Οι ταλαιπωρίες και οι διάφορες ασθένειες είναι καμπανάκια για να αφυπνιστούμε πνευματικά και να μην απωλεστούμε αιωνίως. Ο συγκεκριμένος αμαρτωλός είχε ανάγκη κανόνα τον οποίον ο απόστολος βάζει ώστε να σωθεί η ψυχή του.
[Ο πνευματικός ενίοτε μου βάζει κανόνα, πρέπει να τον δεχτώ;]
ο οποίος έκανε μεν αμαρτίες αλλά μετανόησε ειλικρινά για αυτό δεν ντρεπόταν να τις ομολογήσει, ούτε σκεφτόταν μήπως τυχόν και τον θίξουν υπενθυμίζοντας του τις εντολές ή υπογραμμίζοντας τα λάθη του ακόμη και αν αυτό γινόταν με έντονο τρόπο, παιδεύσει με δίκαιος ἐν ἐλέει καὶ ἐλέγξει με Ψαλμ 140,5, δηλαδή, ας με διαπαιδαγωγήσει και ας με ελέγξει ο δίκαιος έστω και με αυστηρότητα την οποία του εμπνέει η αγάπη και η συμπάθεια του προς εμένα. Είδαμε πριν και το, σὺ δὲ ἐμίσησας παιδείαν καὶ ἐξέβαλες τοὺς λόγους μου εἰς τὰ ὀπίσω, μίσησες την παιδαγωγία μου. Στον εγωιστή δεν αρέσουν ορισμένες εντολές, τις στρογγυλεύει κατά το δοκούν ή με διάφορες δικαιολογίες τις ακυρώνει εντελώς. Στον εγωιστή δεν αρέσει ο έλεγχος ούτε οι υποδείξεις των λαθών του, τον κάνουν να πέφτει από τον θεϊκό θρόνο που έχει φτιάξει. Αν υπήρχε επιλογή να εξομολογηθεί στον αέρα ή στον ιερέα τότε θα διάλεγε τον αέρα, νομίζει ότι είναι θεός, το ομολογεί πλαγίως. Όταν ο άνθρωπος νομίζει ότι είναι κάποιος, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα, ο Κύριος θα τον παιδαγωγήσει. Καὶ μὴ εἴπῃς· τίς με δυναστεύσει; ὁ γὰρ Κύριος ἐκδικῶν ἐκδικήσει σε Σοφ. Σειρ. 5,3 Μην πεις, ποιος έχει εξουσία επάνω μου; Διότι ο Κύριος αυστηρά θα σε τιμωρήσει.
Οπότε είναι απαραίτητο να διαλέγουμε καλό πνευματικό όπως θα διαλέγαμε τον καλύτερο ιατρό. Και εδώ πρόκειται για ιατρό και μάλιστα ανώτερο από αυτόν του σώματος. Έπειτα στην εξομολόγηση να μην δικαιολογούμε τον εαυτό μας και να κατηγορούμε τον άλλον. Όσα αφορά τις εντολές όλες τις εντολές πρέπει να τις ακολουθούμε χωρίς να προσθέτουμε ή να αφαιρούμε κάτι, να μην λέμε εκείνη η εντολή ήταν για παλαιά ετούτη είναι υπερβολική. Να μην δυσανασχετούμε αν υποδεικνύει σε εμάς κάτι ή μας ελέγχει ο πνευματικός μας, είναι εκεί τοποθετημένος εκ Χριστού γιατί στην πορεία μας στην έρημο δεν υπάρχει οδηγός μόνο η φωτεινή νεφέλη αλλά και ο Μωυσής, Μωυσής είναι ο πνευματικός μας, ειδάλλως και τα κάνουμε όλα αυτά έχουμε έπαρση, καθόμαστε στον βασιλικό θρόνο που φτιάξαμε λέγοντας ότι είπε ο Φαραώ στον Μωυσή: Και ποιος είναι αυτός ο Χριστός του οποίου εγώ τις εντολές θα υπακούσω;
Καὶ εἶπε Φαραώ· τίς ἐστιν οὗ εἰσακούσομαι τῆς φωνῆς αὐτοῦ, ὥστε ἐξαποστεῖλαι τούς υἱούς Ἰσραήλ; οὐκ οἶδα τόν Κύριον καί τόν Ἰσραὴλ οὐκ ἐξαποστέλλω. Εξ. 5,2 Ο Φαραώ απάντησε με υπεροψία στον Μωυσή λέγοντας, και ποιος είναι αυτός στην εντολή του οποίου εγώ θα υπακούσω; Δεν τον ξέρω εγώ αυτόν τον Κύριο.
Στον Παράδεισο μιλάνε Ελληνικά αλλά όμως τα γνωστά κλασσικά Ελληνικά "ξέρεις ποιος είμαι εγώ;" και "ποιος είσαι εσύ που θα..." είναι παντελώς άγνωστα. Εκεί όσοι πάνε γνωρίζουν την αλήθεια, ότι ο Θεός είναι πατέρας μας εμείς χώμα και οι συνάνθρωποι αδελφοί, Κύριε, πατήρ ἡμῶν σύ, ἡμεῖς δὲ πηλός, ἔργα τῶν χειρῶν σου πάντες. Ησ. 64,8 Κύριε εσύ είσαι ο πατέρας μας και εμείς χώμα, όλοι είμαστε έργα των χεριών σου.
Τον κανόνα βλέπουμε εξαρχής της Χριστιανοσύνης, λέει ο απόστολος Παύλος, ἐγώ μέν γάρ ὡς ἀπών τῷ σώματι, παρών δὲ τῷ πνεύματι, ἤδη κέκρικα ὡς παρών τόν οὕτω τοῦτο κατεργασάμενον, ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ συναχθέντων ὑμῶν καὶ τοῦ ἐμοῦ πνεύματος σύν τῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ παραδοῦναι τόν τοιοῦτον τῷ σατανᾷ εἰς ὄλεθρον τῆς σαρκός, ἵνα τό πνεῦμα σωθῇ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Α Κορ. 5,1-5 Εδώ ο Παύλος κάνει αναφορά σε μια περίπτωση αμαρτωλού και καταλήγει να λέει, γιατί εγώ αν και είμαι απών σωματικώς, είμαι όμως παρών με το πνεύμα μεταξύ σας και έχω πλέον κρίνει ἤδη κέκρικα και καταδικάσει σαν να ήμουν εκεί αυτόν που διέπραξε την φοβερή αμαρτία. Πρέπει λοιπόν αφού στο όνομα του Χριστού συγκεντρωθείτε όλοι σας, εσείς και το πνεύμα μου μαζί με την δύναμη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού να παραδώσουμε αυτόν τον άνθρωπο για να τιμωρηθεί και να ταλαιπωρηθεί σκληρά το σώμα του για να συνέλθει ώστε να σωθεί η ψυχή του κατά τη μεγάλη ημέρα του Κυρίου Ιησού. Βεβαίως ο απόστολος δεν είναι εκεί για να παραδίδει στον Διάβολο αλλά για να γλυτώνει εκ της του Διαβόλου παγίδος και να ξυπνάει όσους είναι εζωγρημένοι δηλαδή έχουν συλληφθεί σαν σε δίχτυ δούλοι από τον Διάβολο, ἐν πρᾳότητι παιδεύοντα τούς ἀντιδιατιθεμένους, μήποτε δῷ αὐτοῖς ὁ Θεός μετάνοιαν εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας, καί ἀνανήψωσιν ἐκ τῆς τοῦ διαβόλου παγίδος, ἐζωγρημένοι ὑπ᾿ αὐτοῦ εἰς τό ἐκείνου θέλημα. Β' Τιμ. 2,25-26
Βλέπουμε δηλαδή αφενός τον κανόνα για τον οποίο έγινε αναφορά πρωτύτερα, εἰς ὄλεθρον τῆς σαρκός, ἵνα τὸ πνεῦμα σωθῇ, και αφετέρου βλέπουμε το Βιβλικό των διδαχών για τον πόνο την ασθένεια και την θλίψη που μας έλεγαν οι φωτισμένοι γέροντες μας όπως ο άγιος γέροντας Παΐσιος ή ο άγιος γέροντας Πορφύριος. Δηλαδή αυτές φέρνουν ψυχική ωφέλεια, μας κάνουν και ξυπνούμε.
Οι ταλαιπωρίες και οι διάφορες ασθένειες είναι καμπανάκια για να αφυπνιστούμε πνευματικά και να μην απωλεστούμε αιωνίως. Ο συγκεκριμένος αμαρτωλός είχε ανάγκη κανόνα τον οποίον ο απόστολος βάζει ώστε να σωθεί η ψυχή του.
Μέγα το όφελος από την εξομολόγηση στον ιερέα ο οποίος
[! Εξομολόγηση αποκλειστικά και μόνο σε νόμιμο εξομολόγο !]
[! Εξομολόγηση αποκλειστικά και μόνο σε νόμιμο εξομολόγο !]
όμως πρέπει απαραιτήτως, υποχρεωτικά, να είναι νόμιμος. Τον νόμιμο εξομολόγο θα τον πληροφορηθούμε αποκλειστικά από την Εκκλησία. Η εξομολόγηση δεν ισχύει αν για διάφορους λόγους ο ιερέας είναι εκτός Εκκλησίας. Επί παραδείγματι εάν δεν του άρεσε τι αποφάνθηκε για τις αιρετικές θεωρίες του και έφυγε, τότε η εξομολόγηση σε αυτόν είναι άκυρη. Αν δεν του άρεσε τι διέταξε για το ημερολόγιο η Εκκλησία και έφυγε κάνοντας σχίσμα ιδρύοντας τους Καλενδάριους, τότε η εξομολόγηση σε αυτόν είναι άκυρη. Δεν ισχύει η εξομολόγηση σε Παλαιοημερολογίτες. Δείτε ανάρτηση νηστεία Σαρακοστής Τετάρτης Παρασκευής, ώστε να διαπιστώσετε ότι η Εκκλησία έχει την ρητή εξουσία από τον Χριστό να ορίζει κατά βούληση νηστεία, να μειώσει ή ακόμη και να καταργήσει κάποια νηστεία, αυτό για το θέμα της νηστείας των Αγίων Αποστόλων. Αν όπως βλέπουμε ενίοτε και συμβαίνει σε κάποιου ανθρώπου το κεφάλι κατέβηκε η ιδέα να γίνει "ιερομόναχος" ή "ιερέας" ή "μοναχός", οπότε άφησε γένια, αγόρασε ράσο, αυτοχειροτονήθηκε, έπειτα έφτιαξε δικό του μοναστήρι ή απλώς περιφέρεται εδώ και εκεί και όπου τον δεχθούν εντάσσεται, τότε δεν χρειάζεται να ειπωθεί ότι το ράσο δεν κάνει τον παπά και η εξομολόγηση σε αυτόν δεν ισχύει. Πρέπει απαραιτήτως να αναζητούμε νόμιμο εξομολόγο.
Σειρά εξομολόγηση
1 Αμαρτία εξομολογουμένη ουκ εστί αμαρτία
2 Οι Χριστιανοί συγγραφείς έως το 450 για την εξομολόγηση
3 Ο Χρυσόστομος για την εξομολόγηση, σε ποιους ανήκει η εξουσία αφέσεως
4 Σύντομος οδηγός εξομολόγησης
5 Διορατικός ιερέας εξομολόγος
6 Άγιος δεν είναι ο αναμάρτητος αλλά αυτός που αγωνίζεται
7 Εξομολόγηση αποτελέσματα, μένει ουλή;
Σειρά εξομολόγηση
1 Αμαρτία εξομολογουμένη ουκ εστί αμαρτία
2 Οι Χριστιανοί συγγραφείς έως το 450 για την εξομολόγηση
3 Ο Χρυσόστομος για την εξομολόγηση, σε ποιους ανήκει η εξουσία αφέσεως
4 Σύντομος οδηγός εξομολόγησης
5 Διορατικός ιερέας εξομολόγος
6 Άγιος δεν είναι ο αναμάρτητος αλλά αυτός που αγωνίζεται
7 Εξομολόγηση αποτελέσματα, μένει ουλή;
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου